2 Samuwela
Baaba Houwan
Buki 2 Samuwela liwanina i tubwiem 1 Samuwela elana. 1 Samuwela ana Baaba Houwan nu kite. 2 Samuwela i liwanan hauna i gan Sol wana yaomal enaa. Houwan ga Deibid i tabwa un Yuda wali kin (2:4), yaka mulaa abwe i tabwa un gegewel wali kin (5:3). Deibid i gasisi yaka Yelusalema i ahe wana panuwa (5:7) ge ana topihigelgel i pakokovel (ololana 5:20 ge 8:13-14).
Deibid Bateli ana Dedewaga i ahe i pwatanik Yelusalema (awalehina 6), kaiwena iya Yehoba i nunuwana-an ge i minaa wana logugui gabulanaa. Deibid i nuwatu tage limi etega ni tal Yehoba wana limi, yaa Yehoba i ba, “Nige limi nu tatal kaiweu, nau limi etega na pamilil kaiwem.” He baaba ya ana sapu te Deibid wana abalogugui ni mihot alonau tubutubunau heyan ge heyan nihi tologugui (7:11b, 16; 23:5). Palopitau bateli ya hi nuwahikan ge hi ba abwe Mesaiya ni nem, iya Deibid tubuna ge wana abalogugui ni mihot (ololana Aiseya 9:7). Bateli Vavaluna i pamasal Yeisu iya Deibid tubuna toto hi bateli ni nem (ololana Luke 1:32-33; Tuwalali 2:29-30 ge Pankite 5:5).
2 Samuwela i pamasal Deibid iya kin waiwaisana hot ge Yehoba i nunuwana-an, yaa i pamasal al wana pweyata ge gegi enuna hi gan. Wana gegi ge pulowan bolo hi masalem wana gegi o elana liwanina iyoho awalehina 11 ana siga 20. Yaa Deibid wana gegi i lopapit ge i nuwanak, ge pulowan bolo o gamwaliyaa i melteli Yehoba elana.
Awalehina 21–24 gamwanaa liwan esopali ge ali nuwanuwanaa wona labui Deibid i tomwal. Liwan ge wona bolo ya heliya 1 ge 2 Samuwela bwabwaligena ali nuwatu ana ekinkin.
Nuwatu bwabwatana etega iyoho 2 Samuwela 22:28-30 elana.
1
Sol ge Diyontan wali Yaomal Wasana Deibid I Hago
Sol wana yaomal enaa liwanina i ola hiwe. He Deibid alonau ge ana hevalau iyaka boda Amaleki hi pakokovel ge hi sikal hi miminaa panuwa Siklag. Sol i aliga ge lan labui al i mowasi, yaka lan etonina elana abwe heval etega i noem labi toto Sol ge wana tolohaveyan hi lohaveyana ni na Deibid elana. Nuwanak kaiwena ana kaliko i kukuleli ge papakova i yoho heheyan kokowanaa. Sauga i na Deibid elana, yaka heval o awatauwan kaiwena i talpo bilibiliya.
Yaka Deibid i neli i ba, “Owa ga u neem?”
Anana i lahe i ba, “Ya louem labi toto Isileli wali tolohaveyan hi lohaveyana.”
Inoke Deibid i baek elana i ba, “No wasa u pem haveyan wasana ga i ola?”
Anana i lahe i ba, “Isileli wali tolohaveyan hi louem haveyana, ge hi gewi Pilistiya hi lopaaligal. I ola al, Sol ge natuna Diyontan iyaka hi aliga.”
Yaka Deibid i baek heval elana i ba, “Ga u atena ola tage Sol ge natuna Diyontan iyaka hi aliga?”
Yaka heval i liwan Deibid elana i ba, “Nau iyoho ya oya Gilbowa te Sol ya nopwawa wana gau puna i antawan bilibiliya ge i gena palalek elana. Yaka Pilistiya wali waga momomol ginebi ge ana tolohaveyan hi tapalelu nok kelaubwa nihi vin elana. Inoke i tagena pil ge i kiteyau, yaka i yogaagau ge ya ba, ‘Tonowak, ga i ola?’
“Inoke i nelau i ba, ‘Henala owa?’
“Anana ya lahe ya ba, ‘Nau boda Amaleki gamagalina.’
“Inoke i awanun eliyau i ba, ‘U nem hiwe gegeliwa e yaka u gopaaligau, kaiwena bwagana yawaliu momolona, yaa i pulowan hot eliyau.’
10 “Inoke ya nok gegelinaa ge ya gopaaliga, kaiwena ya atena te iyaka hi howa bubun ge nige ni momolu. Kokowana ana hanahana ge nimana ana tovaha ya ahel, heliya hiwe ya pwatanim owa no babala eliyam.”
11 Yaka nuwanak kaiwena Deibid ana kaliko i kukulelelian, ge ana hevalau hi ginol ola al to. 12 Inoke hi lonuwanak, hi kahikahin ge ali galebu hi palahikan, ana siga sabwelu i lobek, kaiwena Sol, natuna Diyontan, Yehoba wana tolohaveyan ge boda Isileli iyaka hi aliga haveyan kilepana elana.
13 Yaka Deibid heval i neli i ba, “Hapanuwa gamagalina owa?”
Anana i lahe i ba, “Nau boda Amaleki gamagalina ge ya mibwabwali labi Isileli.”
14 Inoke Deibid i ba, “Ga i ola ge nige u lolovakun? Yaka binimala Yehoba wana hilihili gamagalina bahi nu aapanak.”
15-16 Yaka Deibid i ba vevehe al i ba, “Wam gegi lahena nu aliga, kaiwena totom u wasaagiwa te u ba, ‘Yehoba wana hilihili gamagalina iyaka ya gopaaliga.’ ” Inoke wana hevalau avaliya etega i yogaan ge i baek elana i ba, “U nok u na u gopaaliga.” Yaka wana haveyan kilepana elana heval o i gopaaliga.
Deibid Sol ge Diyontan Wonaliya I Tomwa
17 Kahin wonana ya Deibid i wonaan Sol alona ge natuna Diyontan kaiweliya. 18 Inoke i ba nihi panpankiti-an un Yuda gamagaliliyau eliyalil. He alana Egipoyo Wonana ge iyoho Yasa i leli lowan wana buki gamwanaa.* Yosuwa 10:13 ana epwamwananal paiya nu kite.
 
19 O Isileli, wala toematana bwaliwawagal* Bwaliwagawaga ana sapu te gamagal toto iyaka i aliga tuwana. iyoho wala oya pwataliyaa.   I bwe ge wala toasiyala hi pasogol!
 
20 Bahi nuku baubaunan panuwa Gat gamwanaa,   o ebo nuku wawasaan Askelon ana kamwasa elal,
eba Pilistiya yowauiliyau nuwaliya ni waisi,   ge bolo nige Yehoba hi aatena wali yowau nihi yaliyaya.
 
21 O labi Gilbowa oyana, bahi kehe ge bekubeku hunhunina ni lalau eliyam,   ge bahi bibilem enona ni gagan.
Kaiwena toasiyala hi aligaa tei, ge wali ligovan i mibwagabwaga bilibiliya;   Sol wana ligovan iyahe tei nige al nihi papaenonu.
 
22 Diyontan wana egipoyo gauina hi lilimwaun   yaka tolohaveyan gasigasisel tuwaliya hi howa.
Sol wana haveyan kilepana nige i sisikal abanaa enoenovana,   yaa ana topihigelgel saliyaliya i lau hi aliga.
23 Gamagalau Sol ge Diyontan yawaliliya miminana elana hi nunuwana-agil bubun,   ge yaomal elana hi aliga toyawa.
Bwasumu magisubu hi mweyaha lakel   ge laiyoni hi gasisi luwagil.
 
24 Isileli yowauiliyau,   Sol baena nuku kahin,
kaiwena kaliko waiwaisana matana keketina elana i pagaloimiu,   ge tuwan ana isela gold hi ginoliya elana i paiselamiu.
 
25 I bwe ge wala toasiyala hi pasogol haveyana!   Diyontan bwaliwawagana iyoho wala oya pwataliyaa.
26 Taliu Diyontan, nuwau i nak nabi kaiwem,   kaiwena ya nunuwanagiwa
ge wam nunuwana nau kaiweu i getoga hot,   i lake te yova wana nunuwana lagona elana.
 
27 I bwe ge wala toasiyala hi pasogol!   Wali elohaveyan hi eguluwagil nige al ali waisi.

*1:18: Yosuwa 10:13 ana epwamwananal paiya nu kite.

*1:19: Bwaliwagawaga ana sapu te gamagal toto iyaka i aliga tuwana.