Aɓan 'am wiya awan Mer su way ahay 7

Etiyen a təkəren 'am a Mbərom anà ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay

1 Pə dəɓa anahan a wa kutok, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay, a cəce pə Etiyen wa, a wa: «'Am a sa ja apak a anaya fok nà, mungwalay ɗaw?»

2 Etiyen ite a mbəɗahan atan apan, a wa: «Mərak uno ahay tə bəbay uno ahay, ənga, pəken sləmay pa 'am uno a anan aday. Mbərom Bahay sə mazlaɓ kà kak anan zek anà bije a mənuko Ibərahima à alay a winen pə daliyugo sə Mesopotamiya mba, kà zlak à Haran fan bay ata awan. 3 Mbərom a jan nà: “Slabak, zla pu kon anak wa, mbəsak anan ɗo anak ahay, aday kâ zla ù kon a həna nen saa ɗakak apan ata awan.*”

4 «Cəna, Ibərahima a slabak pə daliyugo sə Kaldiya ahay wa, a zla à wulen su doh sə Haran, a njahay à man ata awan. Pə dəɓa ana bəbay anahan sa mac wa ite, Mbərom a jan â həɗek ù kon hinen asa, â nay à man a nuko a anan awan. 5 À alay ata nà, Ibərahima nə wan anahan inde fan bay. Kwa man sa ɗaf saray dap kərtek ɗukwen, kə̀ varak anan fan bay. Əna Mbərom a zlapan anan tə daliyugo a anan, a wa: “Ni varak anan daliyugo a anan, ki lavay anan iken ta wan sə kutov anak ahay fok.” Aday à alay anahan sa jan 'am ata ɗukwen, Ibərahima nə wan anahan inde fan bay fok. 6 Mbərom a jan ahay, a wa: “Wan sə kutov anak ahay ti njahay pə daliyugo sə mədurlon, ti təra atan ɓile aya ta sa ga atan alay ava ahay səkat fuɗo. 7 Aya əna, kon a saa təra atan ɓile ahay ata nà, nen a ni i kəta anan. Aday pə dəɓa anahan a wa nà, ni may atan ahay pə daliyugo a anan, ti naa həro nga kutok.†” 8 Matanan, Mbərom a ɓan 'am tə Ibərahima, ta sa ja â gaɗ mədəndalas. Pə dəɓa anahan a wa, Ibərahima a wahay Isiyaku, aday pə luvon jəmaakan sə wahay anahan nà, a gəɗan mədəndalas. Isiyaku ɗukwen a wahay Yakob, a gan matanan, aday Yakob ite a wahay wan anahan ahay kuro nga cew ataya awan, tinen bije a mənuko ahay, a gan atan matanan re.

9 «Bije a mənuko ataya nà, ta nan iɗe anà mərak a tinen Yusufu, tə sukumak anan way pə daliyugo sə Misra ɓile awan. Tə winen ata təke ɗukwen, Mbərom winen apan i ba anan Yusufu hwiya, 10 a tam anan pə way sə gəɓan ahay 'am ahay wa. A varan kəlire anga aday â zlan à nga anà Firawna, bahay sə Misra ata awan. Anga nan, Firawna a ɗaf anan ɗo sə lavan nga anà daliyugo sə Misra, aday ɗo sə lavan nga anà gulom su doh anahan re.

11 «Aday kutok nà, may a ga pə daliyugo sə Misra ata, tə daliyugo sə Kanana a təke fok. Zek kà dak anan anà ɗo ahay nà, ndəlekeke. Matanan, bije a mənuko ataya ta njaɗ way sa pa sabay. 12 Pə dəɓa wa kutok, Yakob a sləne sa jəka ndaw inde sə sukom à Misra nà, a slan bije a mənuko ataya tâ saa sukumay ahay ndaw. Wita, mama'am sə azla a tinen à Misra. 13 Ta ma mə slala cew a saa sukumay asa nà, Yusufu kə̀ ɗakak anan anan zek anà mərak anahan ahay. Matanan Firawna ɗukwen kə̀ sənak zahav ana Yusufu ahay kutok. 14 Pə dəɓa anahan a wa, Yusufu a slan ɗo saa nay anan ahay bəbay anahan Yakob tə zahav anahan aya təke. Tinen sa nay pə daliyugo sə Misra ata nà, abaslay a tinen a nə kwa kuro cuwɓe nga ɗara. 15 Matanan, Yakob a njahay à Misra. Pə dəɓa anahan a wa nà, a mac à man ata awan, tə bije a mənuko ataya təke. 16 Ta zla saa la atan à Sikem pə daliyugo sə Kanana, à jəvay ana Ibərahima sə sukom pə zahav ana Hamor wa ata awan.

17 «À alay aday 'am a Mbərom sə zlapan anan anà Ibərahima ata i təra, i i sla bəse coy nà, zahav a mənuko Isəra'ila ahay a ma nga sə wasay pə daliyugo sə Misra ata awan. 18 Aday Misra ahay ta ɗaf uda bahay hinen, əna bahay a wiya ata a san Yusufu bay. 19 Anga nan, a ga wurwer pə bije a mənuko ataya awan, a ga atan alay. A gan atan bəlaray tâ lar anan wan a tinen ndəleɓœɓe aya aday tâ mac. 20 À alay ata ite, tə wahay Musa, wan lele a pa 'am a Mbərom, leftekəre. Ta gan nga àga bəbay anahan ù doh way sə kiya maakan ahay. 21 Pə dəɓa anahan a wa, ta zla anan, tə mbəsak anan pa 'am zlinder. Əna dəna a bahay ata a tan à nga, a zəɓa anan, a ɗəɗok anan agay kawa wan si zek anahan wanahan. 22 Musa nà, à alay a winen sa har àga bahay ata nà, kə̀ tətakak anan asan way sə Misra ahay fok. Winen nà, a san sa ja 'am zle lele, aday a ga mer su way ɗukwen tə məgala re.

23 «Ava ana Musa a ga kwa kuro fuɗo nà, a jalay sa zla saa can iɗe anà ɗo sə zahav anahan Isəra'ila ahay. 24 Winen a tan à nga anà ɗo sə Misra inde, winen apan i ga anan alay tu ɗo sə Isəra'ila ahay. A zla sa man zek anà ɗo anahan ata, bəskol winen vaɗ anan ɗo sə Misra ata məsinde awan. 25 Musa a bayak nà, Isəra'ila ahay ti san Mbərom i tam atan tə alay anahan. Əna ɗo anahan ataya tə sənak bay. 26 Sidew a asa a tan à nga anà ɗo anahan Isəra'ila ahay cew tinen apan ti vaɗ zek. Anga nan, a təker anan sə ndakay atan pi zek, a jan atan, a wa: “Məndala uno ahay, aday kwanay nə tə mərak ahay asanaw, ki vəɗen zek nà, angamaw?” 27 Aya əna, ɗo sə jugwar 'am ata a kaɗan anà Musa ta sa jan nà: “Iken, waya sa ɗaf iken bahay a pa nga a manay aday sa gan umo sariya anaw? 28 Bina, a nak sa vaɗ nen kawa iken sa vaɗ anan ɗo sə Misra avaɗ ata re ɗaw?” 29 Musa a sləne 'am ata cəna, a haw way anahan pə daliyugo sə Madiya saa njahay à man ata kawa mədurlon. Pə dəɓa wa, a njaɗ wan mungol aya cew à man ata re.

30 «Pə ava anahan a kwa kuro fuɗo ata nà, maslay a Mbərom a kan ahay zek ù uko sə vəragaz wa à man sa saf bəse tə ɓəzlom sə Sina. 31 Musa a canan anà way ata nà, a gan masuwayan. Anga nan, a həɗek apan saa zəzor anan. Əna Mbərom Ba Məduwen a jan ahay, a wa: 32 “Nen nà, Mbərom ana bije anak ahay. Nen Mbərom ana Ibərahima, Mbərom ana Isiyaku aday Mbərom ana Yakob.” Musa a sləne 'am ata cəna, a ma nga pə ajəjar kwaslkwaslkwasl. A rihe nga ù vo, a nan sə canan sabay fok. 33 Mbərom a jan ahay asa, a wa: “Culok anan təkarak à saray wa, bina man a iken sə tavay uda ata nà, man cəncan awan. 34 Ayaw, Musa, nen nə sənak pə ɗəce ana ɗo uno ahay sa ga pə daliyugo sə Misra, nə slənek aɗəma way a tinen awan. Anga nan, nə dazak ahay həna nà, sa naa təmay atan ahay. Həna ni slan iken, ma à Misra asa.‡”»

35 «Musa ata nà, Isəra'ila ahay tə larak anan, anga 'am a tinen sa jan “Waya sa ɗaf iken bahay a pa nga a manay aday sa gan umo sariya anaw?” ata awan. Aya Musa ata nà, Mbərom kə̀ gəɓak anan, kə̀ tərak anan bahay awan, ɗo sa tam ɗo a re. A walay anan tə alay ana maslay anahan sa kan zek ù uko sə vəragaz inde ata awan. 36 Musa nà, a təmay atan à Misra wa. A ga masuwayan ahay cara cara à Misra, à bəlay sə ngaman Bəlay Ɗəzɗaz ata, aday ava kwa kuro fuɗo à saf inde re.

37 «Musa ata asa re kà jak anan anà Isəra'ila ahay, a wa: “Mbərom i naa slənak ikwen ahay ɗo maja'am anahan hinen kawa nen à wulen ana ɗo sə zahav a kwanay ahay wa.§” 38 Aday à alay a bije a mənuko ahay tinen mə halay nga à kiɓe pə pala ata nà, maslay a Mbərom a jan 'am à Musa pə ɓəzlom sə Sina. Musa kə̀ tərak ɗo a sa ma anan 'am à wulen ata ana maslay a Mbərom tə bije a mənuko ataya awan. A təma 'am sa var sifa ahay pə Mbərom wa, aday a mak uko anan 'am ataya awan.

39 «Aya əna, bije a mənuko ataya tə ngəmak sə təmahan anan 'am ana Musa bay, tə larak anan. Ta gan may aɗəka nà, sa ma à Misra bugol. 40 Anga nan, ta jan anà Haruna nà: “Ndakan umo mbərom a manay ahay, aday mi bar nà, mi ɗaf anan pa 'am wa. Bina Musa sə ɗowan a anan sa ray ahay mənuko à Misra wa ata nə ma san sa tan à nga nə maw bay.*” 41 Natiya, tə ndakan pəra anà nga a tinen ahay. Pəra ata nà, kawa wan sə minjev. Tə həran nga ta sə waslan way. Ta ga azar uko sə taslay mivel anga mer su way a tinen ata awan. 42 Aya əna, Mbərom a mbəsak atan à alay anahan wa sənday, aday tə̂ ɗəfan apan anà mawuzlawazl ahay. Kə̀ tərak kawa ana ɗo maja'am a Mbərom sa ja apan à Deftere a Mbərom inde ata awan, Mbərom a wa:

“Kwanay Isəra'ila ahay, à alay kwanay à saf inde way sə ava kwa kuro fuɗo ata nà,

kə wislen uno way ɗaw, kə viren uno way ɗaw?

Kə viren uno awan bay fok.

43 Aya əna, kə ndiken jawjawa anga pəra sə ngaman Molok ata awan,

aday kə taviken anan mawuzlawazl sə pəra a kwanay sə ngaman Refan ata re.

Pəra ataya nà, kə ndiken atan tə alay a kwanay anga sə həran atan nga.

Anga nan, ni razl kwanay pə daliyugo a anan wa,

ti ra kwanay dəren pə Babila wa re.†”

44 «À alay a bije a mənuko ahay à kiɓe ata nà, ta taa gəɓa anan jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom. Tə ndakay anan nə uwek, kawa ana Mbərom sə ɗakan anan minje awan anà Musa ata awan. 45 Pə dəɓa anahan a wa, atə Yosuwa tə bije a mənuko ahay ta pak anan 'am sə jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom ata à alay a bəbay a tinen ahay wa. Ta zla pə daliyugo sə Kanana nà, tə zəɓa anan alay. Ɗo sə daliyugo ataya nà, Mbərom kə̀ rəzlak atan. Bije a mənuko ataya ta pak atan pə daliyugo ata wa. Matanan, jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom ata inde à Kanana dezl ahay pə alay ana bahay Dawuda sə njahay à bahay inde ata awan.

46 «Bahay Dawuda a nà, kə̀ tərak ləliwe ana Mbərom. Aday kutok nà, Dawuda a cəce cəveɗ aday â ndakan doh anà Mbərom ana Yakob. Əna Mbərom kə̀ varak anan cəveɗ sə ndakay doh ata bay. 47 Saa han doh ata nà, bahay Sulimanu, wan ana Dawuda.

48 «Aya əna, Mbərom sə bagəbaga mburom i njahay ù doh su ɗo zənzen a sə ndakay ata bay. Kawa ana ɗo maja'am a Mbərom sa ja, 49 Mbərom a wa:

“Bagəbaga mburom kə̀ tərak man sə njahay sə bahay uno.

Aday daliyugo ɗukwen, man sa ɗaf saray uno re.

Bina, ki i ndiken uno təɗe nà, doh sa ma ite anaw?

Man aday ki viren uno təɗe sə njahay uda ata nə ahaw?

50 Bina, sə ndakay anan way ataya fok nà, nen a biɗaw?‡”»

51 Etiyen a pərahan anan azar ta sa ja, a wa: «Kwanay nà, ɗo rawraw aya pa 'am a Mbərom kawa ɗo sə pəra ahay. Bina kə ticen anan mivel a kwanay, kə rəɗen anan sləmay a kwanay, anga aday kə̂ slənen 'am a Mbərom bay. Kə ngəmen sə ɗəfan apan anà Apasay Cəncan a bay. Kwanay kawa bije a kwanay ahay. 52 Bina, abay ɗo maja'am a Mbərom a wura aday bije a kwanay ahay ta gak anan alay bay anaw? Tə vəɗak anan ɗo maja'am a Mbərom aya sə ɗakan atan anan ahay anay ana ɗo maslan anahan a ɗiɗek ata awan. Aday ɗo maslan anahan a ɗiɗek ata a dəzley ahay ta nga anahan a ɗukwen, ki gen apan ɗaf, kə vəɗen anan re. 53 Kwanay nà, kə təmihen anan Tawrita ana Mbərom sə slənay tə alay ana maslay anahan ahay ata awan, əna kə ngəmen sə ɗəfan anan apan bay.»

Amac ana Etiyen

54 Ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay ataya tə sləne 'am ana Etiyen ata fok nà, 'am ata a cəɓan atan nə ndəlekeke, ta ga apan mivel tə mindel. Ta ma nga sa rac apan alay təsl təsl jiga awan. 55 Aya əna, Etiyen nà, winen ma rah Apasay Cəncan awan, a ca iɗe à mburom, a canan ayak anà jiyjay sə mazlaɓ a Mbərom, aday anà Yesu mə tavay a tə alay puway a Mbərom. 56 A ja, a wa: «Nə canan ayak anà bagəbaga mburom mə təɓa awan, aday Wan su Ɗo ɗukwen, winen mə tavay a tə alay puway ana Mbərom re.»

57 Ɗo sə sləne 'am anahan ataya fok ta zlah, tə rəɗay a sləmay a tinen ahay, anga aday tə̂ sləne 'am anahan ataya sabay fok. Tə slabak fok a tinen a, ta kaɗ apan. 58 Ta ban anan, ta zla anan à wulen su doh wa, aday tə dazlan sa tar anan tu kon. Ɗo sə side way ataya tə culok anan zana a tinen ahay pi zek wa, tə halan anan anà njavar a inde tə ngaman Sol anga aday â ban atan apan.

59 À alay a tinen apan ti tar anan Etiyen tu kon ata nà, a ga amboh, a wa: «Bahay uno Yesu, həna nà, kem, təma sifa uno à alay anak inde ite.» 60 A slahay duk duk gərmec, a zlah pi zek sə məgala, a wa: «Amboh, Bahay uno, pəsen atan anan ines a tinen a anan ite.» Pə dəɓa ana 'am anahan ata wa cəna, a mac.

*7:3 Ca pə Laataanooji 12.1.

†7:7 Ca pə Laataanooji 15.13-14; Gurtaaki 3.12.

‡7:34 Ca pə Gurtaaki 2.14 - 3.10.

§7:37 Ca pə Tooktaaki Tawreeta 18.15.

*7:40 Ca pə Gurtaaki 32.1, 23.

†7:43 Ca pə Amos 5.25-27.

‡7:50 Ca pə Esaaya 66.1-2.