23
पोलु पंचतगा जमा आतोर तग्वाङ केवालोरिन, कोंडा मिळ्हवा ऊळतोग़, ऊळिसि “मावोरिर, इद ऊळाट, नेंड एवनाहि नना जीवाताहि कसुरलेवप मन्जि, देवुळता मुनेह ताकसोर वायलाह आतन,” इनजोर इतोग़.23:1 24:16; 1 कुरिंततोर 4:3-4; 2 कुरिंततोर 1:12; 2 तिमोति 1:3 इतस्के अनन्याल पेदिरतोग़ मोदुल पेर्माल,23:2 24:1 पोलुना एरे निच मतोरिन, “ओन चापुळ ईम्ह्‌ट रा!” इनजोर उकुम ईतोग़.23:2 योहन 18:22 उकुम ईतस्के पोलु इतोग़, “निमा चुना ओकतद गूरेता लेह्‌काडोनिन सोङ केवानिन,23:3 मत्याल 23:27 देवुळि नीके सिक्सा ईयग़ा. बाराह्‌क इतेके देवुळता सास्त्रमताङ अडोङ वेहतपु, नावा नेयम कीयलाहि, निमा उदिसाय मति, सास्त्रमता विरुदते नाक नल्हतलाहि, उकुम ईयलाह आतिन अय?23:3 व्यवस्थाविवरण 25:2” इतोग़.*23:3मोसानाङ अडोङ वेहतपु, बोना तेला तोहतद तपु करल आयवालेवा, ओन्कु सिक्सा ईयनद आयो.
पया अगा निच मतोर पोलुन इतोर, “उल्टा देवुळता मोदुल पेर्माने मर्लबडिह्‌निन अय?” इतोर. इतस्के पोलु इतोग़, “दादालोरिर, वेग़ मोदुल पेर्माल इनजोर नना पुन्ज मतेके, अह वळ्ह्‌कोन आवेनन. मीवा मुक्यालोरा इद्रम कदर रेहतनद आयो23:5 पेसमुळि 22:28 इनजोर, देवुळता सास्त्रमतगा रासतद मन्ह्‌ताये,” इनजोर इतोग़.
6-8 अस्के पया इगा जमा आतोरगा, वळ्गा सदुकिरा तुंगातोर, ओसो वळ्गा परुसिरा तुंगातोर मन्ह्‌तोर इनजोर, पोलुह्‌क एर्का आता. सदुकिरा विचर इद्रम मन्ह्‌ता, डोलतोर बेस्केन जीवा अरवोर,23:6-8 1 कुरिंततोर 15:12 ओसो देवतुल्क इलेङ, ओसो हानस्क वने इलेङ इनजोर इन्ह्‌तोर.23:6-8 मत्याल 3:7; 22:23-24; मार्कल 12:18; लूकाल 20:27 मति परुसिर बार, इव सबे पोल्‍लोना पोग़ोन आसा कीस्तोर. अदिनेनाह्‌क पोलु बेसे मेग़्किस केयलाह बोटटोग़, “दादालोरिर, नना परुसि मन्कनन!23:6-8 26:5; पिलिपितोर 3:5 नावा तादोर-बाबोर वने परुसिरे मतोर. मन्जाय, नना डोलतोर वने जीवा अरयह्‌तोर इनजोर, विस्वस कीयनेनाह्‌के,23:6-8 24:15,21; 26:8; कुलुसितोर 1:3-5 वेर नाक पर्ह्‌किस ऊळिह्‌तोर,” इनजोर इतोग़. पोलु इव पोल्‍लोङ इतस्के, उदतोर तग्वाङ केवालोर रेंड तूस्क आसि, परुसिरा, सदुकिरा नडुम वह्‌चळ पुटटा. वह्‌चळ पुटटस्के, ओरा नडुम पकाय रोदा आता. अगा उदतोर परुसिरा तुंगाताहि उय्तुर सास्त्रमगूरुर23:9 मार्कल 2:16; लूकाल 5:30 तेदिसि, “माक इतेके वेग़ पोलुनगा बाताले तप दिसो.23:9 23:29; 25:25; 26:31; 28:18 देवुळदीपताहि ओना संगे बेदाय हानाल तेला, इलवेके देवुळता देवतुलि, वेना संगे वळ्ह्‌किस मनदग़ा, अद बेद्रमि?” इनजोर बेरा आल्काते इतोर.
10 ओरगा इचोटा जग्ळम आता इतेके, वेन हव्किह्‌तोर तेला इनजोर, सीपय्कना मुक्याल रेयतोग़. पया “पोलुन ओरग्डाहि पेसिह कीसि, सीपय्कना किलेतगा ओम्ह्‌टु,” इनजोर सीपय्किन उकुम ईतोग़.
11 पया अदे नग़्का, येसुसामि पोलुनगा लेकाते वासि, “पोलु निमा रेयमा! बेद्रम इद येरुसलेम सहरतगा, नावा पोल्‍लोता साक्सि ईतिन, अद्रमे रोम सहरतगा वने, नावा पोल्‍लोता साक्सि नीक ईयना मन्ह्‌ता,” इनजोर वेहतोग़.23:11 27:24
पोलुन यहुदिर हव्कलाह डाव कीस्तोर
12 इमा दिया सकरि, पोलुन हव्कलाह, उय्तुर यहुदिर जमा आस विचर कीतोर.23:12 9:23; 23:30 विचर कीसि, “इंजेक पोलुन हव्कवालेवा, माट गाटो-जावा तिनवल-उनवल. माट अद्रम केवेके, देवुळ माक उंदियदेबा लेट्‌नेन ईयि तेला,” इनजोर किरिया कीतोर. 13 इद्रम किरिया कीतोरु, रेंड वीसाह्‌काय एक्‍वाय मतोर. 14 ओर मन्कलोर पेर्मालोरगा ओसो यहुदिराङ पेदल्कनगा अन्जि, “माट पोलुन हव्कवालेवा, बाताले तिनोम-उनोम आयकोम, ओन हव्कवेके देवुळि माक उंदियदेबा लेट्‌नेन ईयि तेला इनजोर, किरिया कीतोम.23:14 23:21 15 अदिह्‌क मीट इद्रम कीम्ह्‌टु, इंजेक तग्वाङ केवालोरा संगे, सीपय्कना मुक्यान बेस तेळियिह कीसि, इद्रम कबुर लोहाट. ‘माट पोलुन ओसोवने बेस ताल्ह्‌कना मन्ह्‌ता. अदिह्‌क ओन ओसो मयगा लोहचीम,’ इनजोर कबुर लोहाट. ओग़ मियगा एवयनामुनेन, ओन हव्कलाह माट नडुम अग़दे मकिस, तयर आस मनदकोम,” इनजोर इतोर.
16 पया इद्रम अग़दे केपिसि, पोलुन हव्कलाह आय्डाङ कीयह्‌पा, पोलुना अनेमग़ केंजतोग़. केंजिसि ओग़ सीपय्कना किलेतगा अन्जि, पोलुन वेहतोग़. 17 अस्के पोलु दरोगा साय्बान केयिसि, “वेग़ पेकान सीपय्कना मुक्यानगा ओम साय्ब, वेग़ बातालो मति कबुर ततोग़ अले,” इनजोर इतोग़. 18 अस्के ओग़ दरोगाल, सीपय्कना मुक्यानगा वेग़ पेकान ओतोग़. ओसि “माट दोहच तासतल ओग़ पोलु नाक केयिसि, वेग़ पेकान नियगा तता वेहतोग़, वेग़ नियगा बातालो मति कबुर ततोग़ अले,” इतोग़.
19 पया सीपय्कना मुक्याल ओग़ पेकाना कयदुन पोसि, बोरे इलवा जागातगा ओसि, “बाताल पोल्‍लो मन्ह्‌ता अले, वेहा?” इनजोर ताल्ह्‌कतोग़.
20 अस्के ओग़ पेकाल इतोग़, “यहुदिराङ पेदल्क जमा आसि, इद्रम विचर कींदुर: नाळि पोलु मामान ओसोवने तग्वाङ केवालोरगा तचि, ओसोवने ओन बेस ताल्ह्‌कना मन्ह्‌ता इनजोर, नियगा अर्जि कीयनुर. 21 मति निमा ओरा पोल्‍लोतुन विस्वस कीस, मामान ओरगा लोहमा साय्ब. रेंड वीसाह्‌काय एक्‍वा मन्कलोर, पोलुन हव्कवालेवा, गाटो-जावा तिनवल-उनवल, ओन हव्कवालेवा तितेके, देवुळि माक लेट्‌नेन ईयि तेला इनजोर, किरिया कीतोर.23:21 23:12,14 अदिनेनाह्‌क ओर मकिस केपिह्‌तोर, इंजेक ओन हव्कलाह तयरे मन्ह्‌तोर. ओन पंचतगा ओम्ह्‌टु इनजोर, निमा उकुम ईयनदिने केपिह्‌तोर,” इनजोर ओग़ पेकाल ओरा पोल्‍लोतुन सीपय्कना मुक्यान वेहतोग़.
22 वेहतस्के सीपय्कना मुक्याल इतोग़, “निमा नाक मुनेन इव पोल्‍लोङ वेहतिन, मति ओन वेहतन इनजोर बोने वेहमा बहा” इन्जि, ओग़ पेकान अग्डाह लोहचीतोग़.
सीपय्क पोलुन पेलिक्स गुमसिनगा ओस्तोर
23 पया वेग़ मुक्याल इर्वुर दरोगालोरिन केयिस इतोग़. “पोलुना संगे दायलाह, रेंड नूह्‌क सीपय्कु, कोडाने उदिस अनवालोर मूंड वीसाङ दहा (70) मुल, ओसो रेंड नूह्‌क गोग़्काङ पोयवालोरिन तयर तासाटु. ओर नग़्का नव एगनेके केसरिया सहरते23:23 8:40; 9:30; 10:1,24; 11:11; 12:19; 18:22; 21:8,16; 23:33; 25:1,4,6,13 अनिर. 24 ओसो पोलुह्‌क दायलाह, कोडाङ तयर कीस तासाटु. अविस्कने पेलिक्स गुमसिनगा23:24 23:26,33; 24:1,3; 25:14 पोलुन सुकमते एव्सिह कीयिर,” इनजोर वेहतोग़.23:24 पेलिक्स येसु पुटटापया 52-60 वर्साने यहुदा पटटा गुमसि मतोग़. 25 वेहचि गुमसिह्‌क सीटि वने रासतोग़. अद सीटटगा इद पोल्‍लो रासतद मता.
26 “नना कलोदियुस लूसियानन, गुमसि पेलिक्स महरज साय्बाह्‌क सीटि रासलाह आतन, नीक जोहर. 27 नना पोलु इनवाल मन्कन नियगा लोहतलाह आतन. यहुदिर वेग़ मन्कन पोसि हव्कसोर मतोर, मति वेग़ रोमि मन्कल इनजोर नना केंजतस्के,23:27 22:25-29 सीपय्कना संगे अगा अन्जि, ओरग्डाहि वेन एहतन.23:27 21:32-36 28 एहचि, वेना पोग़ोन ओर बेद पोल्‍लोता कसुर ओपतोर इनजोर पुनदलाह, ओराङ तग्वाङ केवालोरगा ओतन.23:28 22:30 29 मति मावा रोमि काय्दाता लेह्‌का, जेलतगा तासना तेला, आयवेके हव्कना सिक्सा तेला, इद्रमता लायकता वेना लोप्पा बाताले कसुर दिसो.23:29 23:9; 25:25; 26:31; 28:18 इव सबे ओराङ अडोङ-उतुर्कनाङ कसुर्क तासतोर23:29 18:15; 25:19 इनजोर, नना पुतन. 30 वेन बोरो यहुदिर हव्कलाह डाव तेंडटोर इनजोर, नाक एर्का आताह्‌कु,23:30 23:19-21 वेन चट्पिट नियगा लोहतन. पेलिक्स गुमसिना मुनेह वेनगा मनदनव कसुर्किन तोहाट इनजोर, वेना पोग़ोन कसुर ओपवालोरिन वेहतन,” इन्जि अद सीटटगा रासतोग़.
31 अद्रमे पया नग़्का, सीपय्क तमा मुक्याल वेहतप लेह्‌का, पोलुन नग़्काडा-नग़्काने ओतोर. अनेक अनेके अंतिपत्रि सहरते एवतोर.23:31 इदु जोक-जोक डेडा वीसा कोस्कना पय्नम आंदु. 32 पया इमा दिया “पोलुन, माट केसरिया सहरतगा ओयकोम” इनजोर, कोडानोर सीपय्क वेहतोर. ओर इद्रम वेहतस्के, पिसतोर सीपय्क येरुसलेमता किलेतगा मलतोर. 33 कोडानोर सीपय्क केसरिया सहरते एवतोर, एवताहे गुमसिनगा सीटटुन ईसि, पोलुन ओना मुनेह ततोर. 34 गुमसि सीटटुन अर्वताहे “निमा बेद पटटोनिन” इनजोर पोलुन ताल्ह्‌कतोग़. ताल्ह्‌कतस्के ओग़ किलिकिया पटटोग़23:34 21:39; 22:3 इनजोर एर्का आता. 35 एर्का आतस्के, “नीवा पोग़ोन कसुर वाटवालोर वातस्के, नीवा नेयम कीकन,” इनजोर इतोग़. पया पोलुन बेरोग़ एरोद राजाल§23:35 येसु पुटटस्के बोग़ राजाल बेत्लेहेम नाटेनोरिन तिपल कीस मतोग़, वेग़े बेरोग़ एरोद राजाल आंदोग़. (मत्याल अद्‍यय 2 ऊळाटु) पंडटद सर्करि लोतगा तास वेहचि, “वेना राका मन्ह्‌टु,” इनजोर गुमसि सीपय्किन उकुम इतोग़.

23:1 23:1 24:16; 1 कुरिंततोर 4:3-4; 2 कुरिंततोर 1:12; 2 तिमोति 1:3

23:2 23:2 24:1

23:2 23:2 योहन 18:22

23:3 23:3 मत्याल 23:27

23:3 23:3 व्यवस्थाविवरण 25:2

*23:3 23:3मोसानाङ अडोङ वेहतपु, बोना तेला तोहतद तपु करल आयवालेवा, ओन्कु सिक्सा ईयनद आयो.

23:5 23:5 पेसमुळि 22:28

23:6-8 23:6-8 1 कुरिंततोर 15:12

23:6-8 23:6-8 मत्याल 3:7; 22:23-24; मार्कल 12:18; लूकाल 20:27

23:6-8 23:6-8 26:5; पिलिपितोर 3:5

23:6-8 23:6-8 24:15,21; 26:8; कुलुसितोर 1:3-5

23:9 23:9 मार्कल 2:16; लूकाल 5:30

23:9 23:9 23:29; 25:25; 26:31; 28:18

23:11 23:11 27:24

23:12 23:12 9:23; 23:30

23:14 23:14 23:21

23:21 23:21 23:12,14

23:23 23:23 8:40; 9:30; 10:1,24; 11:11; 12:19; 18:22; 21:8,16; 23:33; 25:1,4,6,13

23:24 23:24 23:26,33; 24:1,3; 25:14

23:24 23:24 पेलिक्स येसु पुटटापया 52-60 वर्साने यहुदा पटटा गुमसि मतोग़.

23:27 23:27 22:25-29

23:27 23:27 21:32-36

23:28 23:28 22:30

23:29 23:29 23:9; 25:25; 26:31; 28:18

23:29 23:29 18:15; 25:19

23:30 23:30 23:19-21

23:31 23:31 इदु जोक-जोक डेडा वीसा कोस्कना पय्नम आंदु.

23:34 23:34 21:39; 22:3

§23:35 23:35 येसु पुटटस्के बोग़ राजाल बेत्लेहेम नाटेनोरिन तिपल कीस मतोग़, वेग़े बेरोग़ एरोद राजाल आंदोग़. (मत्याल अद्‍यय 2 ऊळाटु)