किर्स्तुना बळयि योहन रासतदु बेसता कबुरि
योहनि येसुसामिनाङ बारा बळयिरग्डाहि ओर्वोग़ मतोग़. इद पुस्तकते ओग़ु तन्क “येसु जीवा कीतोग़ कग़यवाल” इनजोर इन्ह्‌तोग़. येसु नाक इचोन जीवा कीस्तोग़ इन्जि, इद बेचोटा बेरा देय्वा इनजोर, इद्रम तन्क इन्ह्‌तोग़. वेग़े योहनि, 1 योहन, 2 योहन, 3 योहन, इव मूंड सीटिन रासतोग़, अहे तोहचीतव पोल्‍लोङ इनदनद पुस्तकतुन वने रासतोग़.
इद बेसता कबुरता पुस्तकते येसु बेद्रमतोग़ आंदोग़ इन्जि, योहनि तोहतलाह ऊळिह्‌तोग़. येसु तना लोप्पा बाताल-बाताल वेहतोग़, नना बोनन आंदन इन्जि तना वेहतव पोल्‍लोना लोप्पा, योहन वेल्‍लाय रासतोग़. येसु इद बूमते मतस्के, सिरप ओनाङ आट-दहा कबस्के इद पुस्तकते रासतव मन्ह्‌ताङ. इव कबस्किन ऊळिसि, देवुळताहे येसु रेगतोग़ इन्जि माट पुह्‌नल. देवुळतुन येसु ऊक-ऊके “नाक लोहतोग़ बाबाल” इनजोर इंदोग़. इतेके ओग़ देवुळता कासा मग़ि आंदोग़. ओग़े इद दुनियातुन पुटिह केवाल आंदोग़, तेला मति मावा लेह्‌का कय-कादोग़ आसि, इद बूमतगा रेगतोग़.
“जीवा ईयनद तिंडि ननाने, दुनियाता वेह्‌चतन ननाने, नेह्‌ना गोरे कोपानन ननाने, अग़दन, सेतेमतन, जीवातन ननाने, देवुळता मग़नन ननाने,” इनजोर येसुसामि कुदि वेहतोग़. देवुळबाबाल लोहतोग़ पिसिह केवाल राजाल येसुये आंदोग़, ओसो ओग़े देवुळता मग़ि आंदोग़ इन्जि मीट नमना, अदिह्‌के योहन इद पुस्तकतुन रासतोग़. इद्रम नमतेके, मीक येसुना संगे अमेसाता पिसमुळ दोर्कग़ा (20:31).
1
देवुळता पोल्‍लो मन्कना रूपते वास्ता
देवुळता जीवात मनदनद पोल्‍लो बोग़ आंदोग़, ओग़ सुरुमुनेताह मंदोग़,1:1 कुलुसितोर 1:17 ओग़ देवुळता ऐंगे मंदोग़, ओग़ देवुळिये आंदोग़.1:1 पिलिपितोर 2:6; 1 योहन 5:20; तोहचीतव पोल्‍लोङ 19:13 ओग़ सुरुमुनेताह देवुळता ऐंगे मतोग़.1:1-2 1 योहन 1:1 इळ्ता, पोग़ोटा बूमते मनदनव कतमतविन, देवुळि ओनाये मेटे पुटिह कीता. ओना मेटे पुटो इनाह बेदे इले.1:3 1 कुरिंततोर 8:6; कुलुसितोर 1:15-16; इब्रितोर 1:2; 11:3; तोहचीतव पोल्‍लोङ 3:14 ओनग्डाहे माकु देवुळ ईयनद जीवा दोर्किह्‌ता.1:4 5:26; 11:5; 14:6; 1 योहन 5:11,20 बेद्रम ईकळते मनदनदिन वेह्‌च पुनाह कीस्ता, अद्रमे ओग़ माकु देवुळता सेतेमतुन पुनाह कीतोग़.1:4 8:12; 9:5; 12:46 अदे ईकळते मांजिह्‌ता. बेद्रम ईकळि वेह्‌चतुन पिहता पग़वो, अद्रमे ईकळलेह्‌काडोर लाग्वोरु, ओग़ वेह्‌चलेह्‌काडोनु आरे कीया पग़वोर.1:5 बळयिर 26:18; इपिसुसतोर 5:8; कुलुसितोर 1:12-13; 1 तिसलुनितोर 5:5; 1 पत्रु 2:9
योहन इनवाल ओर्वोग़ मतोग़, ओन देवुळ लोहता.*1:6 ओग़ु देवुळता पेदिरते एग़ मीहवाल योहन आंदोग़, इद पुस्तकतुन रासतोग़ योहन आयोग़. सबेटोर ओना कबुरतुन विस्वस कीयना इन्जि, ओग़ु अद वेह्‌चलेह्‌का मनवानु पिङम-पङम वेहतलाहि वातोग़. योहन इतेके वेह्‌चलेह्‌का मनवाल आयोग़, मति अदे वेह्‌चता लोप्पा वेहतलाह वास मतोग़. बोन सेतेमता वेह्‌च इन्ह्‌तोर, ओग़े सबेटोरिह्‌क वेह्‌च एवाल, ओग़ इद दुनियाते वावाल मतोग़. 10 ओग़ इद दुनियातेन वातोग़, ओनाय मेटे देवुळि दुनियातुन पुटिह कीता,1:10 1 कुरिंततोर 8:6; कुलुसितोर 1:16; इब्रितोर 1:2 मति ओग़ बोग़ आंदोग़ इन्जि, दुनियातोर पुनोर. 11 ओग़ु तनाय पुटिह कीता बूमतगा वातोग़, मति तनाय लोकुर (यहुदि लोकुर) वेल्‍लाटोर ओनाङ केंजोर. 12 मति बोर ओन नमतोर, विस्वस कीतोर, ओर सबेटोरिह्‌क देवुळताङ मग़्क-मयास्‍क आयलाह, ओग़ अदिकर ईतोग़.1:12 11:52; 12:36; रोम सहरतोर 8:14; गलातितोर 3:26; 1 योहन 3:1 13 देवुळताङ मग़्क-मयास्‍क आयना इतेके, मन्कना पोटाते, मन्कना विचर मतप पुटना लेह्‌का आयो, मति विस्वस केवालोरिह्‌कु पूना पुटमुळि देवुळिये ईस्ता.1:13 1 पत्रु 1:23
14 देवुळता जीवात मनदनद पोल्‍लो, मावा लेह्‌का कय-कादोग़ आसि, मन्कना रूपते मावा बूमतगा वाता.1:14 1:17; 14:6; रोम सहरतोर 1:3; गलातितोर 4:4; पिलिपितोर 2:7; 1 तिमोति 3:16; इब्रितोर 2:14-15; 1 योहन 4:2; 2 योहन 1:7 ओग़ु देवुळता पूरा देय्वातुनु, पूरा सेतेमतुनु1:14 देवुळता पूरा देय्वातुनु, पूरा सेतेमतुनु पेसमुळि 34:6; देवुळताङ पाटाङ 26:3; बुदताङ पोल्‍लोङ 16:6 पोसि, मावा नडुम जागा आतोग़.1:14 तोहचीतव पोल्‍लोङ 7:15 ओग़ देवुळबाबाना वग़ोग़ मग़ आंदोग़;1:14 इब्रितोर 1:2 माट ओना डीसातुन ऊळतोम.1:14 14:9; 17:22-24(ओग़े येसु किर्स्तु आंदोग़.)
15 योहन ओना लोप्पा इद्रमता कबुर वेहन्दोग़, “ओग़ु नाकाय बेरोग़, बाराह्‌क इतेके ओग़ नाकाय वेल्‍ला सुरुमुनेताहि मतोग़ इन्जि, बोना लोप्पा नना वेहच मतन, ओग़े नावा पया वावाल मन्ह्‌तोग़,” इनजोर लोकुरिन केयसोर वेहन्दोग़. 16 देवुळता मग़ि देवुळता देय्वाते निंदिस मताह्‌कु, ओनग्डाहि माकु देय्वा दोर्कसोरेन मन्ह्‌ता. 17 इतेके मोसाल इनवाल देवुळता कबुरतोना मेटे, देवुळताङ अडोङ माक अस्के दोर्किस मताङ;1:17 7:19 येसु किर्स्तुना मेटे बार देवुळता सेतेमि, ओसो ताना दया मयगा एवता.1:17 1:14; 14:6; रोम सहरतोर 5:21 18 देवुळतुन बोग़े बेस्केन ऊळोग़.1:18 1 तिमोति 6:16; 1 योहन 4:12 मति देवुळबाबाना संगे गट्ने मनवाल तना वग़ोग़ मग़ि, ओग़े माक बाबानु पुन्पिह कीतोग़.1:18 6:46; 2 कुरिंततोर 4:4; कुलुसितोर 1:15
देवुळता पेदिरते एग़ मीहवाल योहनना गोटि
19 अस्के पया यहुदिराङ पेदल्क बाताल कीतोर,1:19 यहुदि जाततोर इस्रयेल देसेमते मंदुर, ओरिन इस्रयेलतोर वने इंदुर.येरुसलेम सहरताहि देवुळता मंदिरतगा माळवालोर बूमयालोर, देवुळवडेर1:19 देवुळवडेर मोदुल कागिदते “लेविनोर” इनजोर इन्ह्‌तोर. मुनेतोग़ पेदामुय्तोग़ इस्रयेलिह्‌कु बारा मांदि मग़्क पुटटोर, ओरग्डाहि वग़ोग़ लेवि इनवाल मतोग़. ओनाय कूळतोर मंदिरतगा देवुळवडेर आंदुर., वेरिनु योहनिन ऊळिस वाटु इन्जि लोहतोर. वेर योहननगा वासि “देवुळ लोहवाल पिसिह केवाल राजाल§1:19 देवुळ लोहवाल पिसिह केवाल राजाल वेन इब्रि पोल्‍लोते मसिहा इन्ह्‌तोर, युनानि पोल्‍लोते किर्स्तु इन्ह्‌तोर. वावाल मतोग़, ओग़ बह निमानेया?” इनजोर योहनिन ताल्ह्‌कतोर. 20 “आयो, नना देवुळ लोहवाल पिसिह केवानन आयोन,”1:20 1:27; 3:28; बळयिर 13:25 इनजोर योहन मकिह केवालेवा कबुल आतोग़. 21 अस्के वेर ओन ताल्ह्‌कतोर, “निमा बोनिन पया, पिसिह केवाल वायनामुने, देवुळता कबुरतोग़ एलियाल वायना मन्ह्‌ता, निमा ओनिना?” “आयो, नना एलियानन आयोन.” “पया मोसानलेह्‌का देवुळता कबुरतोग़ वायना मन्ह्‌ता,1:21 व्यवस्थाविवरण 18:15,18; योहन 7:40 बह ओनिना?” “आयो, नना ओनन आयोन!” इनजोर योहन इतोग़. 22 अस्के ओसो वेर ओन ताल्ह्‌कतोर, “निमा पया बोनिन आंदिन? माक वेहा! माक लोहतोरिन माट अन्जि बाताल वेहतकोम? निमा नीवा सेवाता लोप्पा बाताल इह्‌निन?” इतोर. 23 योहन इतोग़,
“नना पेळ्ह्‌कल बूमते केयवाना आल्कालेह्‌काडोनन,
सामि मीवा जीवातगा वायना इन्जि, ओना अग़दुन तीर्ह्‌काटु,”1:23 यशायाह 40:3; मत्याल 3:3; मार्कल 1:3; लूकाल 3:4; योहन 3:28
इनजोर यसयाल इनवाल देवुळता मुनेतोग़ कबुरतोग़ रासतदिन वेहतोग़. 24-25 पया परुसिर इनवालोर लोकुर*1:24-25 यहुदिराङ पेदल्कना उंद तुंगातुन परुसिर इनजोर इंदुर. लोकुरगा ओराय पोल्‍लो पका ताकिंदु, ओसो ओर वेल्‍लाङे अङ्ळमताङ अडोङ-उतुर्क पुटिह कींदुर. योहनिन कबुर लोहच ताल्ह्‌कतोर, “निमा देवुळ लोहवाल पिसिह केवानिन वने आयविन, कबुरतोग़ एलियानिन वने आयविन, मोसानलेह्‌का देवुळता कबुरतोग़ वायना मता, ओनिन वने निमा आयविन इतेके, लोकुरिन देवुळता पेदिरते एग़ मीहतलाह1:24-25 देवुळता पेदिरते एग़ मीहतलाह इद रिवजतुन वेल्‍लाटोर “बप्‍तिस्मा” इन्ह्‌तोर. नियगा बेद्रमता अदिकर मन्ह्‌ता?” 26 योहन ओरिन इतोग़, “नना लोकुरिन पापमताहि मिळ्न्दनद सीना इनजोरे, देवुळता पेदिरते एग़ मीहतह्‌नन, मति मीट पुनवोग़ ओर्वोग़, मीवा नडुम निच मन्ह्‌तोग़. 27 ओग़ु नावा पया वायना मन्ह्‌ता, ओना कादुन इटलाह वने नना ओप्पोन, अचोन नना उड्लोनन!”1:27 मत्याल 3:11; मार्कल 1:7; लूकाल 3:16; बळयिर 13:25 इनजोर इतोग़. 28 योर्दन बेरेटा अबरि, बेतनि इनदनद नाटे, योहन देवुळता पेदिरते एग़ मीहन्दोग़, अगा इव गोटिङ आताङ.
देवुळता गोरेपिला येसुये
29 इमा दिया, योहन तनके येसु वायनदिन ऊळिसि, लोकुरिन इतोग़, “वेन ऊळाटु, मोक आयवाल देवुळता गोरेपिलालेह्‌काडोग़, दुनियातोरा पापमतुन एडिह केवाल!1:29 मत्याल 1:21; योहन 1:36; 1 कुरिंततोर 15:3; गलातितोर 1:4; 1 पत्रु 1:18-19; 1 योहन 3:5; तोहचीतव पोल्‍लोङ 5:6,12 30 वेनाय लोप्पा मीकु वेहच मतन, ‘नावा पया ओर्वोग़ वास्तोग़, ओग़ु नाकाय बेह्‌रोग़; बाराह्‌क इतेके ओग़ नाकाय वेल्‍ला सुरुमुनेताह मतोग़.’ 31 ओग़ देवुळ लोहवाल पिसिह केवाल इन्जि, नना पुनोन आसि, मति मीक इस्रयेलतोरिह्‌कु वेन पुन्पिह कीयना इन्जि, नना देवुळता पेदिरते एतगा मीहतलाह वातन,” इन्जि योहन इतोग़. 32-33 ओसो योहन येसुना लोप्पा इद्रमता साक्सि ईतोग़, “ओग़ देवुळ लोहवाल पिसिह केवाल इन्जि, नना पुनोन आसि, मति नाकु एते मीहतलाह लोहतनद देवुळि, अदे नाकु वेहच मता, ‘बोना पोग़ोन पवित्र जीवा वासि, दळ्म अरतदिन ऊळकिन, ओग़े लोकुरिन पवित्र जीवाते मीहवाल आंदोग़.’1:32-33 मत्याल 3:11; मार्कल 1:8; लूकाल 3:16; बळयिर 1:4-5; 11:16 निटमे नना पवित्र जीवातुन परेवा पिटेलेह्‌का देवुळदीपताहि दळ्म अर्सि, वेना पोग़ोन उदतदिन ऊळतन.1:32-33 मत्याल 3:16; मार्कल 1:10; लूकाल 3:19-22 34 अह आतदिन नना कोंडामेंड ऊळतन, ऊळिसि वेग़ देवुळताय पेकाल आंदोग़ इन्जि, मीक साक्सि ईय्ह्‌नन,” इन्जि योहन वेहतोग़.1:34 5:33-35; 10:41-42
सुरुमुनेतोर येसुनाङ कग़यवालोरु
35 इमा दिया, योहन तनाङ कग़यवालोरग्डाहि इर्वुरा संगे, अदे जागाते वासि निच मतोर. 36 अस्के ओग़ येसुनु तना एरेटाहि दायह्‌पा ऊळिस इतोग़, “वेग़ ऊळाटु, (मोक आयवाल) देवुळता गोरेपिलालेह्‌काडोग़!” इतोग़.1:36 1:29 37 योहन इद्रम इताह्‌कु, वेर इर्वुर कग़यवालोर केंजिसि, येसुना पयाह अतोर. 38 येसु पेग़्के मिळ्न्दिस ऊळतोग़ अस्के, वेर इर्वुर ओना पयाह पयाह वासोर मतोर. “मीकु बाताल गावले?” इन्जि येसु वेरिन ताल्ह्‌कतोग़. “गूरु, नीवा मनदनद जागा बेगाडु?” इन्जि वेर इतोर. 39 अस्के येसु वेरिन इतोग़, “नावा संग दट.” वेर पया वासि, ओना मनदनद जागातुन ऊळतोर. मुल्पेडा वेलाते नालुङ एगिस मताह्‌कु, वेर अगाने येसुना संगे निद्र कीतोर.
40 योहननाङ केंजिस येसुना पयाह वावालोर इर्वुरग्डाहि, ओर्वोग़ आंद्रेयाल इनवाल मतोग़, ओग़े सिमोन पत्रु इनवाना तमोग़ आंदोग़. 41 अग्डाहि ओग़ मुने तमदादाल सिमोनिन वास कलियतोग़, कलियिस इतोग़, “माक देवुळ लोहतोग़ पिसिह केवाल दोर्कतोग़, रा!” (ओग़ पिसिह केवान युनानि पोल्‍लोते “किर्स्तु” इन्ह्‌तोर.) 42 पया आंद्रेयाल तमदादान येसुनगा पोस वातोग़. येसु ओन ऊळिस इतोग़, “निमा योनाना मग़ि सिमोननिन, मति इंजेटाहि नीकु पत्रु1:42 पत्रु मोदुल कागिदते “कय्‍पा”. पत्रुह्‌क रेंड पेदिर्क मताङ: इब्रि पोल्‍लोते कय्‍पा; युनानि पोल्‍लोते पत्रु. (इतेके ‘आद बंडा’) इद पेदिर उदग़ा,” इन्ज वेहतोग़.
43 इमा दिया येसु गालिल पटटे दायलाह तयर आतोग़. आतस्के पिलिप इनवान कलियिसि ओन इतोग़, “नावा संग वय, नावाङ कग़या,” इतोग़. 44 वेग़ पिलिप इतेके, गालिल पटटा बेत्‍सेदा नाटेनोग़, इतेके आंद्रेयाल, पत्रु, वेर तमोग़ इर्वुरा नाटेनोग़ मतोग़. 45 पिलिप पया अन्जि नतन्याल इनवान कलियतोग़, कलियिस ओन इतोग़, “बोना लोप्पा मोसा मुय्तोग़ ओसो देवुळता कबुरतोर मुने सास्त्रमते रासिस मतोर, ओग़ माक दोर्कतोग़, रा! ओग़ नासरेत नाटेनोग़ योसेपना मग़ि येसु आंदोग़,” इन्जि पिलिप नतन्यान वेहतोग़. 46 “बह नासरेत नाटेनग्डाहि बेसताङ गोटिङ पुट पग़यनुङा?”1:46 7:41 इनजोर नतन्याल पिलिपिन इतोग़. “वास बह ऊळा रा!” इन्जि पिलिप इतोग़. 47 नतन्याल पया येसुनगा वातोग़, ओग़ वातदिन ऊळिसि येसु इतोग़, “वेग़ करल इस्रयेलतोग़, वेना पोटालोप्पा नाळेह कीयनद बुद इले.”1:47 तोहचीतव पोल्‍लोङ 14:5 48 “नना बेद्रमतोनन इन्जि, निमा बह पुह्‌निन?” इन्जि नतन्याल येसुन इतोग़. “पिलिप नीक केयनामुनेन, निमा अंजिर मराता इळ्न मतिन अस्के, नना नीक ऊळतन,” इन्जि येसु ओन इतोग़. 49 इद केंजिसि, (देवुळिये तोहताह्‌कु येसु नाक ऊळतोग़ इन्जि) नतन्याल येसुन इतोग़, “ए गूरु, निमा देवुळता मग़निन, इस्रयेल देसेमतुन पिसिह केवाल राजानिन आंदिन!” इतोग़. 50 (बोग़े ऊळवाय मतोग़ अस्के,) नीकु नना अंजिर मराता इळ्न ऊळतन, इद्रम इताह्‌कु नाक निमा विस्वस कीय्ह्‌निना? निमा तेन्काय ओसो बेह्‌रा डीसाताङ पोल्‍लोङ ऊळकिन. 51 इह केंजाट, नना सेतेम वेहतह्‌नन, मीटु पोग़ोटा बूमि पङ्ने आसि,1:51 मत्याल 3:16; मार्कल 1:10; लूकाल 3:19-22; बळयिर 10:11; तोहचीतव पोल्‍लोङ 19:11 अगाह्‌कु देवतुल्कु माने-मन्कना नडुम पुटटोना पोग़ोन तग़्ङनदिन-रेगनदिन ऊळकिर,” इनजोर येसु तनाय लोप्पा वेहतोग़.§1:51 इद्रम वेहतस्के, येसु मुनेतोग़ पेदामुय्तोग़ याकुब कळ्स्कता कलाता सीता कीसीतोग़ (पुटमुळि 28:12).

1:1 1:1 कुलुसितोर 1:17

1:1 1:1 पिलिपितोर 2:6; 1 योहन 5:20; तोहचीतव पोल्‍लोङ 19:13

1:2 1:1-2 1 योहन 1:1

1:3 1:3 1 कुरिंततोर 8:6; कुलुसितोर 1:15-16; इब्रितोर 1:2; 11:3; तोहचीतव पोल्‍लोङ 3:14

1:4 1:4 5:26; 11:5; 14:6; 1 योहन 5:11,20

1:4 1:4 8:12; 9:5; 12:46

1:5 1:5 बळयिर 26:18; इपिसुसतोर 5:8; कुलुसितोर 1:12-13; 1 तिसलुनितोर 5:5; 1 पत्रु 2:9

*1:6 1:6 ओग़ु देवुळता पेदिरते एग़ मीहवाल योहन आंदोग़, इद पुस्तकतुन रासतोग़ योहन आयोग़.

1:10 1:10 1 कुरिंततोर 8:6; कुलुसितोर 1:16; इब्रितोर 1:2

1:12 1:12 11:52; 12:36; रोम सहरतोर 8:14; गलातितोर 3:26; 1 योहन 3:1

1:13 1:13 1 पत्रु 1:23

1:14 1:14 1:17; 14:6; रोम सहरतोर 1:3; गलातितोर 4:4; पिलिपितोर 2:7; 1 तिमोति 3:16; इब्रितोर 2:14-15; 1 योहन 4:2; 2 योहन 1:7

1:14 1:14 देवुळता पूरा देय्वातुनु, पूरा सेतेमतुनु पेसमुळि 34:6; देवुळताङ पाटाङ 26:3; बुदताङ पोल्‍लोङ 16:6

1:14 1:14 तोहचीतव पोल्‍लोङ 7:15

1:14 1:14 इब्रितोर 1:2

1:14 1:14 14:9; 17:22-24

1:17 1:17 7:19

1:17 1:17 1:14; 14:6; रोम सहरतोर 5:21

1:18 1:18 1 तिमोति 6:16; 1 योहन 4:12

1:18 1:18 6:46; 2 कुरिंततोर 4:4; कुलुसितोर 1:15

1:19 1:19 यहुदि जाततोर इस्रयेल देसेमते मंदुर, ओरिन इस्रयेलतोर वने इंदुर.

1:19 1:19 देवुळवडेर मोदुल कागिदते “लेविनोर” इनजोर इन्ह्‌तोर. मुनेतोग़ पेदामुय्तोग़ इस्रयेलिह्‌कु बारा मांदि मग़्क पुटटोर, ओरग्डाहि वग़ोग़ लेवि इनवाल मतोग़. ओनाय कूळतोर मंदिरतगा देवुळवडेर आंदुर.

§1:19 1:19 देवुळ लोहवाल पिसिह केवाल राजाल वेन इब्रि पोल्‍लोते मसिहा इन्ह्‌तोर, युनानि पोल्‍लोते किर्स्तु इन्ह्‌तोर.

1:20 1:20 1:27; 3:28; बळयिर 13:25

1:21 1:21 व्यवस्थाविवरण 18:15,18; योहन 7:40

1:23 1:23 यशायाह 40:3; मत्याल 3:3; मार्कल 1:3; लूकाल 3:4; योहन 3:28

*1:24-25 1:24-25 यहुदिराङ पेदल्कना उंद तुंगातुन परुसिर इनजोर इंदुर. लोकुरगा ओराय पोल्‍लो पका ताकिंदु, ओसो ओर वेल्‍लाङे अङ्ळमताङ अडोङ-उतुर्क पुटिह कींदुर.

1:24-25 1:24-25 देवुळता पेदिरते एग़ मीहतलाह इद रिवजतुन वेल्‍लाटोर “बप्‍तिस्मा” इन्ह्‌तोर.

1:27 1:27 मत्याल 3:11; मार्कल 1:7; लूकाल 3:16; बळयिर 13:25

1:29 1:29 मत्याल 1:21; योहन 1:36; 1 कुरिंततोर 15:3; गलातितोर 1:4; 1 पत्रु 1:18-19; 1 योहन 3:5; तोहचीतव पोल्‍लोङ 5:6,12

1:32-33 1:32-33 मत्याल 3:11; मार्कल 1:8; लूकाल 3:16; बळयिर 1:4-5; 11:16

1:32-33 1:32-33 मत्याल 3:16; मार्कल 1:10; लूकाल 3:19-22

1:34 1:34 5:33-35; 10:41-42

1:36 1:36 1:29

1:42 1:42 पत्रु मोदुल कागिदते “कय्‍पा”. पत्रुह्‌क रेंड पेदिर्क मताङ: इब्रि पोल्‍लोते कय्‍पा; युनानि पोल्‍लोते पत्रु.

1:46 1:46 7:41

1:47 1:47 तोहचीतव पोल्‍लोङ 14:5

1:51 1:51 मत्याल 3:16; मार्कल 1:10; लूकाल 3:19-22; बळयिर 10:11; तोहचीतव पोल्‍लोङ 19:11

§1:51 1:51 इद्रम वेहतस्के, येसु मुनेतोग़ पेदामुय्तोग़ याकुब कळ्स्कता कलाता सीता कीसीतोग़ (पुटमुळि 28:12).