9
Isa ka a la talibidenbailu kelaya
1 Wo kɔ, Isa ka a la talibidenba tan ni fila kili. A ka se ni sebaya di ii ma, kosa ii ri jinailu gbɛn ka bɔ mɔɔilu fɛ, ka jankarɔtoilu lakɛndɛya. 2 A ka ii kelaya ko ii ye wa Alla la Mansaya ko lase mɔɔilu ma, ka jankarɔtoilu fanan lakɛndɛya. 3 A ka a fɔ ii yɛ ko: «Ai kana dɛmɛn fen si ta taama ɲin dɔ, gbeleke wo, bɔrɔ wo, dɔɔnninfen wo, wodi wo, ai kana wo si ta. Hali duruki kɔrɔbila fila, ai kana wo ta. 4 Ai wa jiya yɔrɔ mɛn dɔ, ai kana bɔ ye. Ai ye to ye fo ai bɔ tuma wa se so wo kɔndɔ. 5 Ni mɔɔilu ka i ban ai jiyala, ai ye bɔ ii wara, ka ye gbangban bɔ ai sen ma. Wo ri kɛ sereya ri ye mɔɔilu ma, ko ii ka juu.» 6 Nba, ii bɔra ye ka itaama ka se so siyaman dɔ. Ii ka kibaro ɲuma lase ka jankarɔtoilu lakɛndɛya fan bɛɛ rɔ.
Isa la ko ka Herodi kɔndafili
7 Nba, ko ko kɛni tɛrɛ ye Isa bolo, Mansa Herodi tɛrɛ ye wo kibaro kalama. Wo kibaro ka a kɔndafili kosɛbɛ, baa doilu tɛrɛ ye Isa jatela Yaya le ri. Ii ka a fɔ ko Yaya ra wuli ka bɔ saya rɔ. 8 Doilu tɛrɛ ye Isa jatela Nabi Eli le ri. Ii ka a fɔ ko Eli ra na ikɔ tuunni. Doilu tɛrɛ ye Isa jatela nabi gbɛrɛ ri, bi ma mɛn ban. Ii ka a fɔ ko wo ra bɔ saya rɔ ka na ikɔ tuunni. 9 Herodi ka a fɔ ko: «N ka mɔɔ lɔ Yaya kun tɛɛla a la. A ye di wo rɔ? N ye kibaro mɛn sɔrɔnna ɲin, wo tii ye yon de ri wa?» Wo rɔ, a lɔɔ tɛrɛ ye Herodi la ka a ɲa la Isa kan.
Isa ka dɔɔnnin di jama ma
10 Isa la talibidenbailu bɔra taama rɔ ka na dantɛɛli kɛ Isa yɛ. Ii tun da ko ko kɛ, ii ka wo bɛɛ fɔ a yɛ. Wo banni, Isa ka ii ta, ko ka wa ɲɔɲɔ diya Bɛtisayida so fan dɔ. 11 Kɔni mɔɔ siyaman kolɔnda ii wa ko rɔ, ka ibori ii kɔ. Isa ka ii bɛɛ ramira koɲuma. A ka Alla la Mansaya ko lase ii ma, ka ban ka jankarɔtoilu lakɛndɛya. 12 Ii bɛɛ mɛnda ye fo ka fitiri sudunya. Keladenba tan ni fila wo nara, wo rɔ, ka a fɔ Isa yɛ ko: «An Maari, i ye sila di jama ma. Sa ii ri wa si diya a ni dɔɔnnin ɲinin yan laminin soilu la, a ni todailu la. I ma a lɔn, an ye waa le rɔ yan? Foyi tɛ yan.» 13 Isa ka ii jabi: «Ai jɛrɛ ye dɔɔnnin di ii ma.» Keladenbailu ka a fɔ ko: «Buru kala loolu ni jɛɛ fila-pe ye an bolo yan. Nba, i ye a fɛ an ye wa dɔɔnnin san jama ɲin bɛɛ yɛ wa?» 14 Jama wo ka siya ba le. Cɛɛ mɛnilu ye a rɔ, woilu jate ri mɔɔ waa loolu bɔ.
Nba, Isa ka a fɔ a la karandenilu yɛ ko: «Ai ye jama lasii mɔɔ biloolu biloolu dɛkuruilu rɔ.» 15 Karandenilu ka jama ladɛn ka ii lasii ten. 16 Wo banni, Isa ka buru kala loolu ni jɛɛ fila ta, ka a ɲa lɔ san ma ka baraka bila Alla yɛ. A ka buru ni jɛɛ rakadikadi ka a di karandenilu ma, ko ka a rafara jama tɛma. 17 Mɔɔ bɛɛ ka dɔɔnnin kɛ fo ka ii fa. Ii bɛɛ ban mɛn kɛni dɔɔnninna, karandenilu ka buru ni jɛɛ kunkundun tɔilu ladɛn. Wo kunkundunilu ka see tan ni fila lafa.
Piyɛri ka mɛn fɔ Isa ma
18 Lon do rɔ, Isa kelen tɛrɛ ye Alla matarala yɔrɔ do rɔ. A la karandenilu tɛrɛ ma jan ale bakɛ. Isa ka ii maɲininka ko: «Mɔɔilu ye n jatela yon di?» 19 Ii ka a jabi: «Doilu ka a fɔ ko i ye Yaya le ri. Doilu ka a fɔ ko i ye Nabi Eli le ri. Doilu fanan ka a fɔ ko nabi do ra bɔ saya rɔ ka na, bi ma mɛn ban.»
20 A ka ii maɲininka ko: «Ai don? Ai ye n jatela yon di?» Piyɛri ka a jabi: «Alla la Ɲenematɔmɔnin de ile ri.»
21 Isa ka a fɔ ka a magbɛlɛya ii yɛ ko ii kana wo kuma fɔ mɔɔ si yɛ. 22 A ka a fɔ ko: «A fɛrɛ tɛ, fo Mɔɔ Dencɛ ye jakankata. Mɔɔbailu ni sarakalasela kuntiilu ni sariya karanmɔɔilu, ii bɛɛ ri i ban a rɔ, ka a mira ka a faa. Kɔni a faa tele sawana, a ri lawuli ka bɔ saya rɔ.»
23 A banni wo fɔla a la karandenilu yɛ, a ka a fɔ mɔɔilu bɛɛ yɛ ko: «Ni mɔɔ ye a fɛ ka na n ma, wo ye ban a jɛrɛ rɔ. Lon lon a ye a la gbɔngbɔn jiri ta ka bila n kɔfɛ. 24 Nba, ni mɔɔ mɔɔ ka a si kɔnɔgbɛn a la dunuɲaratɛɛ rɔ, wo tii ti ɲenemayala, kɔni ni mɔɔ mɔɔ bɔnɔra a si rɔ a la dunuɲaratɛɛ rɔ nde la ko rɔ a ri ɲenemaya. 25 A ye di? Ni mɔɔ do ka dunuɲa fen bɛɛ sɔrɔn yan, ka wa bɔnɔ a nii dɔ sini, wo tɔnɔ ye nfen di? 26 Mɛn di maloya ka i ban i lɔla n na ko rɔ, a ni n na kuma rɔ, Mɔɔ Dencɛ wa na lon mɛn, a ri maloya wo tii la ko la fanan. Wo lon, a natɔ a la nɔɔrɔ rɔ, a ni a Fa Alla ta, a ni mɛlɛka sɛnimanilu ta. 27 Sika tɛ a rɔ: doilu ye ai tɛma yan, mɛnilu tɛ sa fewu ni ii ma Alla la Mansaya yen fɔlɔ.»
Isa fari yɛlɛman ko
28 Wo fɔ tele seyin ɲɔɔn, Isa ka Piyɛri ni Yuhana ni Yakuba ta ka wa Alla matara diya koyinkɛ do kan. 29 Ka Isa to Alla matarala, a ɲakɔrɔ yɛlɛmanda. A la faanin gbɛra fo ka mɛlɛnmɛlɛn ikomin sanmɛlɛnmɛlɛn. 30 Ikɔrɔkɔrɔ cɛɛ fila kumara a yɛ mɛn ye Nabi Musa a ni Nabi Eli. Bi tɛrɛ ma cɛɛ fila wo sa. 31 Ii lɔni tɛrɛ nɔɔrɔ ba rɔ ka Isa baro. Ii barora Isa faa ko kan, a natɔ mɛn dafala Jerusalɛmu. 32 Wo ka a tɛrɛn Piyɛri ni a dafɔɲɔɔnilu ra sunɔɔ. Ii kununda ka Isa nɔɔrɔni yen, a ni cɛɛ fila wo. 33 Ka sɔrɔn Nabi Musa ni Nabi Eli watɔ le tɛrɛ, Piyɛri ka a fɔ Isa yɛ ko: «Karanmɔɔ, yan bɛnni an ma. An ye to yan. An di gba sawa lɔ, i ta kelen, Nabi Musa ta kelen, a ni Nabi Eli ta kelen.» Piyɛri tɛrɛ ye kumala tuun, kɔni a ma wo kɔrɔ lɔn. 34 Ka Piyɛri to kumala, banda do jiira ka birin ii kun na, ka ii latunun, wo rɔ ii silanda a ɲa ma. 35 Wo tuma, kumakan do bɔra banda rɔ ko: «N Dencɛ le ɲin di, n da mɛn Ɲenematɔmɔn. Bɛɛ ye a tolo malɔ a la.» 36 Kuma banni, karandenilu ma mɔɔ si tɛrɛn ye fo Isa kelen pe. Ii bɛɛ ka i makun wo ko ma. Ii ka mɛn yen, ii ma wo fɔ mɔɔ si yɛ.
Isa ka den jinatɔ do lakɛndɛya
37 Wo duusa gbɛ, Isa ni talibidenba sawa wo jiira koyinkɛ kɔrɔ tuma mɛn na, mɔɔ siyaman ka Isa labɛn. 38 Nba, cɛɛ do tora jama wo tɛma ka a kan nabɔ ko: «Karanmɔɔ, n ye i madiyala, i ye n dencɛ dɛmɛn. A kelen pe le n bolo. 39 Jina ye a tɔrɔla. A wa a mira, den di kule i kɔrɔ ye. Jina ri a lajɛrɛjɛrɛ, fo ka a da kanfa ji labɔ. A ti sɔn fewu ka den bila fo a wa ban a sɛɛla kojuuya. 40 N nara ka i la karandenilu madiya ko ii ye jina gbɛn. Ii ma se a la.» 41 Isa ka jabili kɛ ko: «Ai bi mɔɔilu ka juu. Ai tɛ la Alla la muumɛ! N ye to ai tɛma haan waati ɲuman ka ai la lemɛniyabaliya muɲun?» A ka a fɔ cɛɛ wo yɛ ko: «Na i dencɛ ri yan.» 42 Den ka i madon Isa la waati mɛn na, jina ka den wo labe duu ma, ka a yɛrɛyɛrɛ kojuuya. Isa ka jina makuma ko a ye bɔ den fɛ. Jina bɔra, den kɛndɛyara. Isa ka den nasɛ a fa ma. 43 Mɔɔilu bɛɛ kabannakoyara wo rɔ, ko Alla makabani ba le.
Isa ka a la saya ko fɔ ikɔ tuun
Isa tɛrɛ ye ko mɛnilu kɛla, woilu ka ii bɛɛ kabannakoya. Ka ii to wo la, a ka a fɔ a la karandenilu yɛ ko: 44 «Ai ye ai tolo malɔ koɲuma kuma ɲin na. Janfa natɔ donna Mɔɔ Dencɛ ma, sa a ri don mɔɔ juuilu bolo.» 45 Karandenilu ma kuma wo ɲayen. A kɔrɔ dɔɔni tɛrɛ ii ma. Hali ii ma a famun, ii ma sɔn ka Isa ɲininka a kɔrɔ ma ka a masɔrɔn ii silanni kojuuya.
Yon ye ɲɛmɔɔ ri?
46 Wo tuma, sɔsɔli do wulira karandenilu tɛma, ko yon kɛtɔ ɲɛmɔɔ ri ii dɛkuru rɔ? 47 Isa ka ii miriya lɔn. Wo rɔ, a ka dennin do ta ka a lalɔ a tɔrɔfɛ. 48 A ka a fɔ karandenilu yɛ ko: «Mɔɔ mɛn wa dennin ɲin ɲɔɔn damira koɲuma nde kosɔn, wo ra n jɛrɛ ramira. Mɔɔ mɛn wa nde ramira koɲuma, wo ra n kelayaba ramira koɲuma fanan, baa mɛn di sɔn ka a jɛrɛ kɛ dɔɔman mɔɔ ri ai tɛma, wo le ka bon a tɔ bɛɛ ri.»
Mɛn tɛ ii juu ri, wo ye ii ɲiin de ri
49 Isa la talibidenba mɛn tɔɔ ko Yuhana, wo ka a fɔ ko: «Maari, an ka cɛɛ do yen, a tɛrɛ ye jinailu gbɛnna ka bɔ mɔɔilu fɛ i tɔɔ rɔ. An ka a fɔ a yɛ ko a ye wo boloka, baa a tɛ an na dɛkuru mɔɔ ri.» 50 Isa ka a fɔ ii yɛ ko: «Ai kana a mabali wo la. Mɔɔ mɛn tɛ i kanma, wo ye i fɛ.»
Samarikailu ka i ban Isa rɔ
51 Nba, ka a tɛrɛn a waati tun da sudunya ka i kɔsɛ a Fa Alla wara, Isa ka a jusu latɛɛ ko a fɛrɛ tɛ fo a ye wa Jerusalɛmu. 52 A ka keladen doilu lawa a kɔrɔ. Woilu wara don Samari so do la, ka jiya diya ɲinin a yɛ. 53 Kɔni ye mɔɔilu ma sɔn ka Isa jiya, ka a masɔrɔn a watɔ Jerusalɛmu. 54 Wo rɔ a karandenilu, Yakuba ni Yuhana, ka Isa maɲininka ko: «An tɛ ta lajii ka bɔ san dɔ ka ii janin wa?» 55 Isa ka iyɛlɛman ka ii makuma, ko ii jo tɛ. 56 Ii taminda ye, ka wa so gbɛrɛ ɲinin.
Ka bila Isa kɔ
57 Ii watɔla, mɔɔ do ka a fɔ Isa yɛ ko: «I wa kɛ wala fan fan, n di to i kɔ.» 58 Isa ka a jabi: «Tɔɔn ye sɔyaninilu bolo. Ɲaa ye sankolo kɔnɔilu bolo. Kɔni si diya si tɛ Mɔɔ Dencɛ bolo, a ri se ka i ɲɔɲɔn yɔrɔ mɛn.»
59 Isa ka a fɔ cɛɛ gbɛrɛ yɛ ko: «I ye bila n kɔ.» Wo ka a jabi: «Maari, i ye diɲɛ n ye wa n fa su don fɔlɔ.» 60 Isa ka a fɔ a yɛ ko: «Mɛnilu faani, mɛnilu ma ɲenema bɛrɛ lɔn, i ye a to woilu yɛ ii ɲɔɔn su don. Ile kɔni ye wa Alla la Mansaya ko lase mɔɔilu ma.»
61 Dogbɛrɛ ka a fɔ Isa yɛ ko: «Maari, n ye a fɛ ka bila i kɔ. Kɔni, n ye wa n sara n wara mɔɔilu la fɔlɔ ko an bɛn sɔɔma.» 62 Isa ka a jabi: «Mɔɔ mɛn wa nisi daba mira ka sɛnɛ kɛ damira, ka ban ka to a kɔfɛ mafɛnɛla, wo ti se Alla la Mansaya baara nɔɔla.»