Filipikailu
Pɔli Alla la Kuma Mɛn Nawa Filipikailu Ma
Isa la Talibidenba Pɔli le Alla la kuma ɲin sɛbɛni Isa la mɔɔilu ma mɛnilu ye siini Filipe so kɔndɔ. Waati taminilu, Pɔli tɛrɛ ra kawandili bɔ ye. Ii lemɛniya ka sabati kosɛbɛ, haan ka Pɔli dɛmɛn a baara ri yɔrɔ gbɛrɛ la. Wo bɛɛ ɲabɔni Keladenilu Kɛwaliilu kitabu yɔrɔ kɔndɔ a suran 16.
Pɔli ye wa Romi kaso la a lemɛniya la ko rɔ, Alla ka a kɛ a ye kitabu sɛbɛ lemɛniya jamailu ma. Pɔli ka kitabu kelen sɛbɛ Filipikailu ma. A ka ii lalemɛniya kosa ii ye to Alla sawo kɔndɔ, ii fanan ye kɛ misali ɲuma ri mɛn di se a kɛla mɔɔ gbɛrɛ ye bila Isa kɔfɛ. Pɔli ka a labila ii ma ko ii ti se ii jɛrɛ kisila ii baara ɲumailu fɛ, fɔɔ Isa baraka rɔ mɛn a jɛrɛ bɔni sarakayala dunuɲa bɛɛ yɛ.
Talibidenba Pɔli ka Isa la ko Kibaro Ɲuma kawandili bɔ le Filipe so kɔndɔ Kirikailu jamana rɔ, a ka lemɛniya jama ladɛn damira ye a kelaya taama filana le (Keladenilu Kɛwaliilu suran 16 kuma diya 12 haan 24 ragbɛ). San dando taminni, a ye kaso la waati mɛn na (Filipikailu suran 1 kuma diya 7 ragbɛ), Talibidenba Pɔli ka nakelenɲɔɔya sɛbɛ sɛbɛ Filipikailu ma. A ye a fɛ ii nuwali la ko fen ba la ko rɔ ii tɛrɛ ra mɛnilu lana a ma don Epaforodite bolo, ale jɛrɛ ka tɔrɔya waati mɛn na. A fanan ye a fɛ le a ye a fɔ ii yɛ ko ii ri ii fanka don ii ri a telen Alla la Ɲenematɔmɔnin ɲa kɔrɔ. Ii fanan kana kunfan wuya dinailu fɛ mɛnilu ye ii jamana rɔ.
Kitabu yɔrɔ ɲin damira (suran 1 kuma diya 1 haan 11), Pɔli ka a sɛwa ni a waliɲuma lɔn de jirakala Filipe lemɛniya mɔɔilu la. Wo kɔ rɔ, a ka a jɛrɛ ɲa ɲafɔ. A ka jususuma mɛn sɔrɔn Isa baraka rɔ, a ka wo yiraka hali a tɛ a lɔn Romikailu ye mɛn kɛla a la kaso la. (Filipikailu suran 1 kuma diya 12 haan 26) A ka ii kawandi ko ii ye to lemɛniya bɛrɛ rɔ, ka bɛn ladon ii tɛma, ka kolo ii ɲɔɔn ma, nii ɲuma tora ii bolo mɛn bɔni Isa ma (suran 1 kuma diya 27 haan suran 2 kuma diya 18). Yani ii fanan ka ii ɲɔɔn yen, Pɔli ka a fɔ, a ye Filipikailu keladen Epaforodite ni Pɔli kɔfɛbilailu Timote ye to ii ni Filipikailu tɛma (Suran 2 kuma diya 19 haan 30).
Wo kɔ rɔ, Pɔli ka ii lalɔn mɔɔilu ko ma mɛnilu tɛ telenni Isa la ko Kibaro Ɲuma yɛ. A ka a fɔ Filipikailu yɛ ko ii ye to ikomin ale, ka ii fanka don lemɛniya rɔ, ii tora ikomin Isa (Filipikailu suran 3). Kitabu yɔrɔ ɲin rajanni kawandi siyaman de ma ii ni nuwali bɔlailu ni tuwaliilu (Filipikailu suran 4). Ye, Isa la mɔɔilu ye nɔ lemɛniya sɔrɔn Kitabu yɔrɔ ɲin fɛ.
1
Tuwaliilu
1 Nde Pɔli ni Timote, Ɲenematɔmɔnin Isa la baarakɛlailu, an ka ɲin de sɛbɛ ka a lawa aile Ɲenematɔmɔnin na jama sɛniman na mɛnilu ye Filipi so kɔndɔ a ni dina kuntiilu ni dɛmɛnninnailu. 2 An Fa Alla a ni Maari Isa Ɲenematɔmɔnin ye hina ni jususuma di ai ma.
Pɔli la Alla matara Filipe lemɛniya mɔɔilu yɛ
3 Ai la ko wa labila n ma waati si ma, n di baraka bila Alla yɛ. 4 N ye Alla matarala ai yɛ sɛwa le rɔ waati bɛɛ, 5 ka a masɔrɔn ai ra n dɛmɛn Isa la ko Kibaro Ɲuma lase diya ka bɔ lon fɔlɔ ma haan bi. 6 N lani a la fewu, Alla mɛn ka baara ɲuma ɲin damira ai tɛma, a ri a lakanbali haan a la Ɲenematɔmɔnin Isa na lon. 7 A bɛnni ai bɛɛ la diyaɲɛ ye to n dɔ ɲa kelen dɔ, ka a masɔrɔn ai la ko lamarani n jusu rɔ. Baa ni n sidini jɔlɔkɔ la, wala ni n ye Isa la ko Kibaro Ɲuma kɛlɛ kɛla, ka a ɲabɔ, an bɛɛ ye Alla la sɔli rɔ. 8 Alla le n sere ri ko ai la lɔɔ ye n na kaninteya bɛrɛ rɔ mɛn bɔni Isa Ɲenematɔmɔnin jɛrɛ rɔ.
9 N na Alla matarali le ɲin di: Ai la kaninteya ye makafu fewu, lɔnnin ni famunyali bɛrɛ la, 10 kosa ai ye se ko fisamantɛ lɔnna, ka to fɛɛtanya ni joo korontanya rɔ haan Ɲenematɔmɔnin na lon. 11 Ai ye dafa telenbaya jiriden dɔ mɛnilu ye bɔla Isa Ɲenematɔmɔnin dɔ, Alla gbiliya ko ni a bato ko rɔ.
Pɔli ye kaso la
12 Nakelenɲɔɔmailu, n ye a fɛ le, ai ye a lɔn ko mɛnilu kɛra n na, woilu ra Isa la ko Kibaro Ɲuma dɛmɛn, ka wa ɲafɛ. 13 Ka a masɔrɔn a ra yiraka mansa la bɔlɔn kɔnɔgbɛnna bɛɛ ni mɔɔilu bɛɛ la, ko n ye kaso la Ɲenematɔmɔnin de la ko rɔ, 14 Nakelenɲɔɔ siyaman, mɛnilu ka ii la landaya la Maari rɔ, baa n bilani kaso la, woilu ra wakali sɔrɔn Alla la kuma lase diya kosɛbɛ, ii ma silan.
15 Tuɲa le wo ri, ii le doilu ye Ɲenematɔmɔnin na ko kawandili bɔla minlɛ ni bɛnbaliya le rɔ, kɔni doilu ye a kɛla wɔnike ɲumaya le rɔ. 16 Woilu ye a kɛla kaninteya le rɔ, ka a masɔrɔn ii ka a lɔn ko Alla ka n lɔ yan Isa la ko Kibaro Ɲuma la kɛlɛ kɛ ko le rɔ. 17 Doilu ye Ɲenematɔmɔnin na ko kawandili bɔla nata le rɔ. Ii miriyailu ma ɲi. Ii mirini ko ii ye do lala n na tɔrɔya kan kaso la.
18 Foyi tɛ wo ri. Ni ii miriya kɛra a ɲuma ri, ni a kɛra juuman di, Ɲenematɔmɔnin na ko ra lase ɲa bɛɛ ma. Wo ra n sɛwa, n di to sɛwa rɔ fanan. 19 Ka a masɔrɔn n ka a lɔn ko wo bɛɛ ye kɛla n na kisi le ri ai la Alla mataraliilu ni Isa Ɲenematɔmɔnin na Nii baraka le rɔ. 20 N ye mɛn makɔnɔla, ka n jii la a rɔ ko n kana maloya ko si sɔrɔn muumɛ. Kɔni n ye lala a la ten ikomin waati taminniilu rɔ kosa Ɲenematɔmɔnin di gbiliya n faribanku rɔ, ni n tora n nii la, wala ni n faara. 21 Ka a masɔrɔn Ɲenematɔmɔnin de kɛni nde la dunuɲaratɛɛ ri, ka saya kɛ tɔnɔ ri n yɛ.
22 Kɔni ni n tora nii la faribanku rɔ, n di se baara tɔnɔma do kɛla. N ka kan n ye nfen kɛ? N ma a lɔn. 23 N gbɛrɛnni ko fila ɲin bɛɛ la: N ye a fɛ ka bɔ dunuɲa ɲin dɔ, ka wa to Ɲenematɔmɔnin tɔrɔfɛ, wo le ka fisa kosɛbɛ. 24 Kɔni ai le la ko rɔ, a bɛnni n ye to n nii la faribanku rɔ. 25 Baa n lani wo la, n da a lɔn ko n di to ai tɛma kosa ai ye wa ɲafɛ, ka sɛwa ai la lemɛniya rɔ. 26 Kosa n wa n kɔsɛ ai tɔrɔfɛ tuma mɛn na, ai ri Ɲenematɔmɔnin Isa matɔɔ makafu n na ko rɔ.
27 Kɔni, ai taama ɲa ye bɛn Ɲenematɔmɔnin na Kibaro Ɲuma ma, kosa ni n di na ai tɔrɔfɛ, wala ni n ye jan, n ye a mɛn de ko ai ye to hankili kelen dɔ, ko ai ye ai bolo don ai ɲɔɔn bolo ka Kibaro Ɲuma lase lemɛniya rɔ. 28 Ai kana silan ai kɛlɛɲɔɔilu ɲɛrɔ muumɛ! Wo ye a yirakala ii la le ko ii ri halaki, kɔni ai le ri kisi Alla baraka rɔ. 29 Baa a ra a sɔn a la hina rɔ ko ai ye la Ɲenematɔmɔnin na, wo kelen tɛ kɔni ka tɔrɔ a la ko rɔ fanan, 30 ai ye to wo kɛlɛ kelen donna, ai ka n yen mɛn donna, ikomin ai ra a mɛn ɲa mɛn ma, haan sisen n ye wo kan.