2
Maria Iesus bate
(Matyu 1:18-25)
Ezɨ dughiar kam Sisar Ogastus akar gavgavim amadagha ghaze, “Rom garir nguibabar gumazamiziba bar mangɨ uan ziaba osir.” Dughiar kam Kwirinius, a Sirian gumazir dapanimɨn itima, ziaba osirir dughiar faragha zuir kam oto.* Dughiar kam, Romɨn gavman Israelian nguibaba bar dagh ativagha dar gari. Israelɨn nguibar ekiam, a Provins Sirian aven iti. Romɨn gavmanɨn gumaziba, me men garir atriviba dɨbora ghaze, “Sisar.” Ezɨ gumazamiziba uan ziaba osirasa uan nguibabara zui. Ezɨ Josep uaghan Devitɨn anabar mam. Kamaghɨn amizɨ a Galilin Distrighɨn itir nguibam Nasaret ategha, Judian Distrighɨn itir nguibam Betlehemɨn zui, kar Devitɨn nguibam. Lu 1:27 Luk 1:27A mangɨva uan amuir inabazim Maria ko aning uan ziamning osirasa. Dughiar kam Maria borimɨn navim adai. Egha aning ghua Betlehemɨn itima, Maria borim batamin dughiam oto. Mt 1:25 Matyu 1:25Ezɨ a uan otarir ivariam bate. Egha inir avɨzibar borim nomke. Dughiar kam dɨpenir akuim izɨfa. Kamaghɨn amizɨ, aning borim isava bulmakauba apir danganimɨn anetɨ.
Enselba akam inigha sipsipbar garir gumaziba bagha zui
Ezɨ sipsipbar garir gumazir maba nguibamɨn azenan ikiava, dɨmagaribar uan sipsipbar gara dagh eghufi. Ezɨ Ekiamɨn enselɨn mam pura me batozɨ, Ekiamɨn angazangarim me gisirazɨ, me bar atiatingi. 10  Stt 12:3, Mt 28:19, Mk 1:15, Lu 24:47, Kl 1:23 Jenesis 12:3; Matyu 28:19; Mak 1:15; Luk 24:47; Kolosi 1:23Ezɨ ensel kamaghɨn me mɨgei, “Ia atiatingan markɨ. Ia oragh! Kɨ akar aghuim inigha ia bagha izi. Akar aghuir kam, gumazamiziba bar me damightɨ, me bar akongegham. 11  Ais 9:6, Mt 1:16, 1:21, Ap 2:36, Fl 2:11 Aisaia 9:6; Matyu 1:16; 1:21; Aposel 2:36; Filipai 2:11Datɨrɨghɨn Devitɨn nguibamɨn Akurvazir Gumazim ia bagha oto. A God Ua Gumazamiziba Iniasa Mɨsevezir Gumazim, a en Ekiam. 12 Ia mangɨ kamaghɨn ganigh fogham, ia gantɨma me inir avɨzibar borim nomkeghɨva bulmakauba apir danganim datɨghtɨma a irɨghɨv ikiam.”
13  Sng 103:20, Dan 7:10, Hi 1:14, MAA 5:11 Onger Akaba 103:20; Hibru 1:14; Akar Mogomem 5:11Ezɨ maghɨra, Godɨn Nguibamɨn enselɨn avɨrir bar dafam otogha enselɨn kam ko me Godɨn ziam fa kamaghɨn mɨgei:
 
14  Ais 57:19, Lu 19:38, Ro 5:1, Ef 2:17, Kl 1:20 Aisaia 57:19; Luk 19:38; Rom 5:1; Efesus 2:17; Kolosi 1:20“Ia Bizibar Pɨn Itir Godɨn ziam fɨ.
Eghtɨ nguazimɨn itir gumazamizir God ifongeziba,
me navir amɨrizimɨn ikɨ.”
Sipsipbar garir gumaziba Iesusɨn ganasa zui
15 Ezɨ enselba sipsipbar garir gumaziba ategha Godɨn Nguibamɨn ghuezɨma, sipsipbar garir gumaziba uarira uariv gei, “Aria, e Betlehemɨn mangɨva Ekiam e mɨkemezir bizir otozimɨn ganika.” 16  Lu 2:10-12 Luk 2:10-12Egha me zuamɨra ghua Josep ko Marian api, egha borimɨn garima a bulmakauba apir danganim girɨghav iti. 17 Egha sipsipbar garir gumaziba borimɨn ganigha, ensel borimɨn gun me mɨkemezir akabar gun gumazamizir igharazibav gei. 18 Ezɨ gumazamiziba sipsipbar garir gumazibar eghaghanim baregha dɨgavir kuram gami. 19  Lu 1:66, 2:51 Luk 1:66; 2:51Ezɨ Maria bizir kaba uan navir averiam gatɨgha, dagh nɨghnɨghavɨra iti. 20 Ezɨ sipsipbar garir gumaziba uamatenge. Ensel me mɨkemezɨ me oraghizɨ moghɨn bizibar gari da otifi. Kamaghɨn amizɨ me bar akuegha Godɨn ziam fa zui.
Godɨn ensel me mɨkemezɨ moghɨn, me ziam Iesus a gatɨ
21  Wkp 12:3, Mt 1:21, 1:25, Lu 1:31, 1:59 Ofa Gami 12:3; Matyu 1:21; 1:25; Luk 1:31; 1:59Ezɨ 7plan arueba gɨvazɨma an mɨkarzir mogomemɨn inim aghoramin dughiam otozɨ me ziam Iesus a gatɨ. Maria tɨghar navim asangam, ensel faragha a gatɨzir ziam.
Simeon ko Ana Godɨn Dɨpenimɨn Iesusɨn gari
22  Ofa Gami 12:1-8Ezɨ Moses Osirizir Arazibar mɨn amebam Godɨn damazimɨn zueghamin dughiam otozɨma, Maria ko Josep borim inigha Ekiam danɨngasa Jerusalemɨn zui. 23  Kis 13:2, 13:12-15, Nam 3:13, 8:17 Ua Me Ini 13:2; 13:12-15; Dɨboboniba 3:13; 8:17Ekiam Moses ganɨngizir arazibar osizirim iti, otarir ivariaba me da isɨ ua Ekiam danɨngam. 24 Ezɨ aning Ekiamɨn arazir osiriziba mɨkemezɨ moghɨn, aning ofa damuasa, kuarazir bunbar igiar pumuning o osɨrvar igiar pumuning inigha izi.
25  Ais 40:1, 49:13, Mk 15:43, Lu 2:38 Aisaia 40:1; 49:13; Mak 15:43; Luk 2:38Ezɨ Jerusalemɨn aven gumazir mam, an ziam Simeon, a Godɨn damazimɨn deragha God baghavɨra iti. A Israelɨn gumazamizibar osɨmtɨziba agɨvamin dughiam bagha mɨzuai iti. Ezɨ Godɨn Duam a ko iti. 26  Sng 89:48, Hi 11:5 Hibru 11:5Godɨn Duam bizir kam azenarama an akagha gɨfa, a faragh Ekiamɨn Krais (Gumazir God Ua Gumazamiziba Iniasa Mɨsevezim), an an ganighɨva, gɨn aremegham. Kraisɨn mɨngarimra kara, God Ua E Iniasa Mɨsevezir Gumazim. 27 Kamaghɨn amizɨ Godɨn Duam nɨghnɨzim a ganɨngizɨ a Godɨn Dɨpenir avɨzimɨn zui. Ezɨ Josep ko Maria Iesus inigha aven iza Ekiamɨn arazir osirizim mɨkemezɨ moghɨn, a damuasa. 28 Ezɨ Simeon Iesus inigha uan dafarimningɨn a ifiragha Godɨn ziam fa kamaghɨn mɨgei:
 
29-32  Jenesis 46:30; Aisaia 9:2; 42:6; 49:6; 52:10; 60:1-3; Matyu 4:16; Luk 3:6; Aposel 13:47; 28:28; Filipai 1:23; Taitus 2:11“Ekiam, kɨ nɨn ingangarir gumazim.
Eghtɨ nɨn akurvazimɨn angazangarim, nɨ Kantrin Igharazibar Gumazamiziba me danɨngam.
Egh ziar ekiam Israelia danɨngam; me nɨn gumazamiziba.
Nɨ gumazamizibar damazibar me bagha akurvazir bizir kam gami.
Ezɨ nɨ en akuragh ua e iniamin bizir kam,
kɨ uan damazimɨn an ganigha gɨfa.
Kamaghɨn amizɨ, nɨ fomɨra mɨkemezɨ moghɨn
nɨ na ateghtɨ kɨ mangɨ,
navir amɨrizimɨn ikiam.”
 
33 Ezɨ borimɨn amebam ko afeziam, Simeon an gun mɨkemezir mɨgɨrɨgɨaba baregha nɨghnɨzir avɨribagh ami. 34  Ais 8:14, Hos 14:9, Mt 21:42, Ap 28:22, Ro 9:32-33, 1 Ko 1:23, 1 Pi 2:7-8 Aisaia 8:14; Hosea 14:9; Matyu 21:42; Aposel 28:22; Rom 9:32-33; 1 Korin 1:23; 1 Pita 2:7-8Ezɨ Simeon ghaze, God bizir aghuiba ia bagh dar amu, egha Simeon kamaghɨn an amebam Maria mɨgei, “Borir kam God a ginaba, eghtɨ Israelɨn avɨriba God bagh tugh gavgavigham. Eghtɨ avɨriba iregham. Eghtɨ gumazamiziba bizir an amibar ganɨva akar kurabar dav kɨmam. 35  Sng 42:10, Jo 19:25 Onger Akaba 42:10; Jon 19:25Eghtɨ gumazir avɨribar nɨghnɨzir navimɨn aven itiba azenim giram. Eghtɨ osɨmtɨzir ekiatam uaghan nɨn navir averimɨn otivam, mati afuzim nɨn dɨghorim mɨtɨ.”
36 Ezɨ Godɨn akam inigha izir amizir mam iti, an ziam Ana, a Panuelɨn guivim, egha Aserɨn anabam. A faragha pamɨn ikia, aningɨn 7plan azenibar ike, ezɨ an pam aremezɨma, a datɨrɨghɨn bar ghuri. 37  Ap 26:7, 1 Ti 5:5 Aposel 26:7; 1 Timoti 5:5Egha a 84plan azenibar odiarimɨn iti. A Godɨn Dɨpenim ataghɨrazir puvatɨ, egha dɨmagariba ko aruebar, a Godɨn ziam fa, dagheba ataghɨragha God ko mɨgei. 38  Ais 52:9, Mk 15:43, Lu 2:25, 24:21 Aisaia 52:9; Mak 15:43; Luk 2:25; 24:21Egha dughiar kamra a uaghan iza men mɨriamɨn tu. A biziba bagha God mɨnabi. Egha borir kamɨn gun gumazamizir avɨribav gei, me God ua Jerusalemɨn itir gumazamiziba iniamin dughiam bagha mɨzuai.
Josep uamategha Nasaretɨn zui
39  Mt 2:23 Matyu 2:23Josep ko Maria biziba bar Ekiamɨn arazir osirizim mɨkemezɨ moghɨn dagh amigha gɨvagha, uamategha Galilin Distrighɨn aven itir nguibam Nasaretɨn ghu. 40  Lu 1:80, 2:52 Luk 1:80; 2:52Ezɨ borim aghuiga gavgafi. Ezɨ fofozir aghuiba bar a gizɨvazɨ, God arazir aghuibar a gami.
Iesus otarir igiamra ikiava, Godɨn Dɨpenimɨn ghu
41  Kis 12:1-27, 23:14-17, 34:23, Lo 16:1-8 Ua Me Ini 12:1-27; 23:14-17; 34:23; Godɨn Araziba 16:1-8Azeniba zurara Iesusɨn amebam ko afeziam, God Israelia Gitazir Dughiamɨn Isam bagha Jerusalemɨn zui. 42 Ezɨ Iesus azenir 12pla ikia, arazim mɨrara me isam bagha zui. 43 Isam gɨvazɨma, an gɨn, an amebam ko afeziam uamategha nguibamɨn zuima, aningɨn otarim Iesus Jerusalemra itima aning a gɨfozir puvatɨ. 44 Aning ghaze, a ti uan namakaba ko izi. Egha aruer kamɨn ghuavɨra iti. Egha aning maghɨra uan namakaba koma anababar tongɨn a bagha rui. 45 Egha aning an apizir puvatɨgha, a buriasa uamategha Jerusalemɨn zui. 46 Dughiar mɨkezimɨn gɨn, aning Godɨn Dɨpenir avɨzimɨn an api. A tisabar torimɨn aperaghav ikia, me baragha azangsɨzibar me gami. 47 Gumazir kaba bar an fofozim ko akar ikarvazir kaba baragha dɨgavir kuram gami. 48 Ezɨ an amebam ko afeziam an apigha, dɨgavir kuram gami. Egha an amebam kamaghɨn a mɨgei, “Nan otarim, nɨ tizim bagha arazir kurar kamɨn ga gami? Ga nɨ bagha bar osemegha nɨ buri.”
49  Jo 2:16 Jon 2:16Ezɨ a kamaghɨn aningɨn azara, “Gua tizim bagha na buri? Gua ti fozir puvatɨ, kɨ uan Afeziamɨn Dɨpenimɨn aven ikiam?” 50  Lu 9:45, 18:34 Luk 9:45; 18:34Ezɨ a mɨgeir bizimɨn mɨngarim, aning a gɨfozir puvatɨ. 51  Lu 2:19 Luk 2:19Egha a aningɨn akam baregha aning ko Nasaretɨn uaghiri. Ezɨ an amebam bizir kaba baregha dagh nɨghnɨghavɨra iti. 52  1 Sml 2:26, Snd 3:4, Lu 1:80 1 Samuel 2:26; Aghuzir Akaba 3:4; Luk 1:80Ezɨ Iesus fofozir aghuim ko mɨkarzim sarama aghui. Ezɨ an araziba God ko gumazamizibagh amima, me a gifonge.

*2:2: Dughiar kam, Romɨn gavman Israelian nguibaba bar dagh ativagha dar gari. Israelɨn nguibar ekiam, a Provins Sirian aven iti. Romɨn gavmanɨn gumaziba, me men garir atriviba dɨbora ghaze, “Sisar.”

2:5: Lu 1:27

2:5: Luk 1:27

2:7: Mt 1:25

2:7: Matyu 1:25

2:10: Stt 12:3, Mt 28:19, Mk 1:15, Lu 24:47, Kl 1:23

2:10: Jenesis 12:3; Matyu 28:19; Mak 1:15; Luk 24:47; Kolosi 1:23

2:11: Ais 9:6, Mt 1:16, 1:21, Ap 2:36, Fl 2:11

2:11: Aisaia 9:6; Matyu 1:16; 1:21; Aposel 2:36; Filipai 2:11

2:13: Sng 103:20, Dan 7:10, Hi 1:14, MAA 5:11

2:13: Onger Akaba 103:20; Hibru 1:14; Akar Mogomem 5:11

2:14: Ais 57:19, Lu 19:38, Ro 5:1, Ef 2:17, Kl 1:20

2:14: Aisaia 57:19; Luk 19:38; Rom 5:1; Efesus 2:17; Kolosi 1:20

2:16: Lu 2:10-12

2:16: Luk 2:10-12

2:19: Lu 1:66, 2:51

2:19: Luk 1:66; 2:51

2:21: Wkp 12:3, Mt 1:21, 1:25, Lu 1:31, 1:59

2:21: Ofa Gami 12:3; Matyu 1:21; 1:25; Luk 1:31; 1:59

2:22: Ofa Gami 12:1-8

2:23: Kis 13:2, 13:12-15, Nam 3:13, 8:17

2:23: Ua Me Ini 13:2; 13:12-15; Dɨboboniba 3:13; 8:17

2:25: Ais 40:1, 49:13, Mk 15:43, Lu 2:38

2:25: Aisaia 40:1; 49:13; Mak 15:43; Luk 2:38

2:26: Sng 89:48, Hi 11:5

2:26: Hibru 11:5

2:26: Kraisɨn mɨngarimra kara, God Ua E Iniasa Mɨsevezir Gumazim.

2:29-32: Jenesis 46:30; Aisaia 9:2; 42:6; 49:6; 52:10; 60:1-3; Matyu 4:16; Luk 3:6; Aposel 13:47; 28:28; Filipai 1:23; Taitus 2:11

2:34: Ais 8:14, Hos 14:9, Mt 21:42, Ap 28:22, Ro 9:32-33, 1 Ko 1:23, 1 Pi 2:7-8

2:34: Aisaia 8:14; Hosea 14:9; Matyu 21:42; Aposel 28:22; Rom 9:32-33; 1 Korin 1:23; 1 Pita 2:7-8

2:35: Sng 42:10, Jo 19:25

2:35: Onger Akaba 42:10; Jon 19:25

2:37: Ap 26:7, 1 Ti 5:5

2:37: Aposel 26:7; 1 Timoti 5:5

2:38: Ais 52:9, Mk 15:43, Lu 2:25, 24:21

2:38: Aisaia 52:9; Mak 15:43; Luk 2:25; 24:21

2:39: Mt 2:23

2:39: Matyu 2:23

2:40: Lu 1:80, 2:52

2:40: Luk 1:80; 2:52

2:41: Kis 12:1-27, 23:14-17, 34:23, Lo 16:1-8

2:41: Ua Me Ini 12:1-27; 23:14-17; 34:23; Godɨn Araziba 16:1-8

2:49: Jo 2:16

2:49: Jon 2:16

2:50: Lu 9:45, 18:34

2:50: Luk 9:45; 18:34

2:51: Lu 2:19

2:51: Luk 2:19

2:52: 1 Sml 2:26, Snd 3:4, Lu 1:80

2:52: 1 Samuel 2:26; Aghuzir Akaba 3:4; Luk 1:80