1 Esüka wü *kpara ka Yesu agbü Atïyokïya de kpala ne, gara wü kpeke kpara ta ladü te *Nzïla Wazi Me ngbü emala ngü gömö ewü, baka wü *mürü dofo ka Me ta gügü ne. Wüh kpah de wü *mürü rïrï, te ewü wu da erï wü bu wü de ngari Me ereke areke. Ah ta de wü Baranaba, Sïmïyona,* 13:1 Wüh gü ta gara ïrï te Sïmïyona, gü ba, Bïrï-kpara. Lukiya,† 13:1 Lukiya de kpara ka Kurene. Manayï‡ 13:1 Manayï de kpara ta te wüh ga tundu ake Miri Anïtïpa Erode. bete Sawula.

2 Gbü gara sïkpï, fü wü kpara ka Yesu abiti te-wü, teka aku gba fü Me. Fü ewü *aꞌbï te-wü, wüh zü e de, teka amaka wazi esaka Me. Fü Nzïla Wazi Me amala ngü fü ewü, gü ba, “Ni fe wü Baranaba ake Sawula eyi, teka anü amala ngü ka Yesu agbü wü gara sü. Ah le de wü o kpa wü gbü nzö ewü, teka ato wazi fü ewü gbü tima la.” 3 Fü wü kpara ka Yesu la adu aꞌbï te-wü, aku gba fü Me teka wü Baranaba ake Sawula. Fü ewü ao kpa wü gbü nzö ewü, ato kaje fü ewü, teka fü ewü anü amala ngü ka Yesu agbü gara wü sü.

4 Fü *Nzïla Wazi Me asere ngü fü wü Baranaba ake Sawula, de wüh nü agbü Selukiya, te di era mere *yï-ngu. Fü ewü ayia akoro kpala, adu alï gbü *zabu, teka anü sü kpa eta ngu, agbü Kupuriyo. 5 Marako§ 13:5 Gara ïrï Marako de Yüwane. nü ta de ewü tundu, teka ale ta-ngü te ewü gbü tima la. Fü ewü anü akoro kpa eta ngu agbü Salami, te di de gara mere kötï ka Kupuriyo. Fü ewü akpo da emala ngü ka Yesu fü wü kpara, agbü wü *kambü ka biti-te ka wü Yïsarayele kpala. 6 Fü ewü andoro, da emala ngü ka Yesu fü wü kpara gbü wü sü ka Kupuriyo kpala ꞌburu, zalü koro di agbü Pafü.

Te wüh nü koro agbü Pafü, fü ewü amaka gara enga *Yïsarayele kpala, de ïrï ye Elima.* 13:6 Gara ïrï Elima de Barayesu. Si-ngü gbü ïrï Elima gü ba, mürü kuwa. Ah ka-ye de mürü kuwa, te ngbü efiti wü kpara, gü ba, ni de mürü dofo te ni ngbü emala ngü ka Mere Me.

7-8 Ïrï miri ka Kupuriyo la ta de Serezeyo Pawülü. Engu kpah de kpara te wu ngü fa sü. Te miri la je, gü ba, wü Baranaba ake Sawula ladü sela, da emala ngari Me fü wü kpara ne, fü ah aï ewü kpaka ye, angü ah le kpah de ni je ngari Me gömö ewü. Fü ngü la ake te Elima, mürü kuwa la, kpürrrü! Kükürü de, angü miri ngbü ta eje ngü gögömö na. Fü Elima akpo da ega yïkï de wü Baranaba, angü ah le de miri le ngü ka Yesu la nda de.

9 Sawula, te wüh ngbü eï mü gbü ngü *Rüma, gü ba, Pawülü ne, fü Nzïla Wazi Me ayia ato wazi fü mü. Fü mü ayia aceka mürü kuwa la kpekpeke. Fü mü awü nga fefe, 10 gü ba, “De-ye deyï, ye de ye *Satana! Ye de muruyi! Ye de vügü ka ngü ka Me! Ye kpah de wü bi siti mani gbü nzö ye! Ye ena ace da esiti tima ka Me neh elaye? 11 Teka ngü la, ye je la ngü ne. Tïtïne, Me ena ato kuru te ye. Fü jia ye ani teka wü sïkpï mba cüküꞌdaye.” Pawülü, mü bü te emala ngü la anza de, mbirrri! sü tï gbü jia Elima eyi! Fü ah akpo da ejiji bü da ye sela, egïrï kpara te ena azoro kpa ye, teka ale ta-ngü te ye.

12 Te miri wu ngü la bala, fü ah ayia ato maguma ye fü Yesu, angü ngü ka Yesu, de te wü Baranaba ake Pawülü ngbü erï wü kpara di ne, ga gbü jijia na eyi fa sü.

13 Fütanga ngü la, fü wü Pawülü ayia de wü bu ye agbü Pafü sela, anü alï gbü *zabu, akö ngu kpa eta ngu, anü akoro agbü Peruga, te di agbü tö ka Pafïlïya. Te wüh koro kpala, Marako,† 13:13 Gara ïrï Marako de Yüwane. fü mü ayia ace nda-mü nga wü bu mü ka, adu ka-mü agbü Yerüsalema. 14 Fü wü Pawülü ayia agbü Peruga, anü akoro agbü gara sü de ïrï ye Atïyokïya, te di gbü tö ka Pïsïdïya. Ah de Atïyokïya ta te ewü yia gbügbü te enga gina ne nda de. Ah te ekoro gbü *sïkpï ka Me, fü ewü ayia arï kpa *esambü ka biti-te ka wü Yïsarayele kpala, angbü kötö, teka aje ngari Me.

15 Fü gara wü *kovo ayia esüka wü bu wü, atanga ngü gbü *Ngari Me du ꞌbasu.‡ 13:15 Ngari Me te wüh tanga la, wüh tanga gara gbü Rïrï ta te Müse ba, gara gbü köcökpa ka wü mürü dofo. Fü wü kovo la ayia ayi-ta wü Pawülü, gü ba, “Wü di enga ni ani, te gara ngü ladü kpaka wü, te ena ato wazi fü ani la, de wü mala emala fü ani.”

16 Fü Pawülü ayia arü tikpi, ae kpa ye fü wü kpara, de wüh nga anga. Fü ah adu amala ngü fü ewü, gü ba, “De-yi wü di enga wüna, wü di enga Yïsarayele, kpah de wü di enga wü gara kpara, te yi le ngü ka Me ne, yi je la ngü de te ma le amala fü yi ne. 17 Mere Me fe ta wü kundu nih, wü di enga *Yïsarayele ne, me-ye, fü ah anzö *ngüte de ewü. Fütanga ngü la, o wüh ngbü ta agbü ganzi tö, agbü *Ezepeto, fü engu ayia ato wazi fü ewü, fü ewü asibi kpala afa sü. Fü ah aküwa ewü esaka miri ka Ezepeto de mere wazi ka-ye. 18 Fü ah aza ewü, anü di agbü gü. Baka te wüh ngbü agbü gü, da ejiji kpala teka re teke ꞌbasu ne, Me ngbü fï bü tundu de ewü, da ele ta-ngü te ewü.

19 Fütanga ngü la, fü Me ayia aza ewü, anü akoro di agbü tö ka *Kanana. Fü ah ato wazi fü ewü, de wüh mömörö wü mürü tö la, te ewü di ta baka nguwa wü kpara lorozi. Fü ah aza tö ka wü kpara la, ato fü wü kundu nih, de wüh ngbü gbügbü na fï badi. 20 Ah mere wü ngü la bala, akpo gbü wü re de te engu fe kundu nih *Abarayama, zalü akoro gbü wü re te ewü za tö ka Kanana la tete, angbü gbügbü. Ngü la ꞌburu za mere bi wü re baka kama bala, teke ꞌbasu de füh ye nzükpa (450).

Fütanga ngü la, fü Me aza wü gara kpara, ao baka wü jürü miri gbü nzö ewü, zalü akoro di gbü re ka *mürü dofo Samüwele. 21 Gbü wü re ka mürü dofo Samüwele la, fü wü kundu nih ayia ayi-ta Me, de ah to mere miri, te ena angbü gbü nzö ani ꞌburu. Te Me wu bala, fü ah aza Sawula,§ 13:21 Sawula de enga Yïsarayele, gbü nguwa Benzamina. ye Kisi, ao engu mere miri. Fü ah angbü gbü nzö ewü teka wü re teke ꞌbasu. 22 Fütanga ngü la, fü Me ayia ace Miri Sawula, teka siti ngü kaka. Fü ah adu aza *Davidi, ao mere miri gbü nzö wü kundu nih. Fü Me amala ta ngü teka ngü ka Davidi, gü ba, ‘Wayi, ni maka Davidi* 13:22 Davidi ka-ye de ye Yese. eyi, ah ena amere wü ngü de te ni le ne ꞌburu me-ye, angü ni le engu de maguma ni ꞌburu.’ 23 Fü Me akïna te-ye fü Davidi, gü ba, ‘Ni ena ao gara miri esüka wü kundu ye te gara, teka aküwa wü di enga Yïsarayele ꞌburu.’ Wü di enga wüna, Miri ta te Me mala nganga na ne, engu de Yesu, angü engu de kundu kundu ye Davidi fanü, te Me tima engu füh kotö ne, teka aküwa nih ꞌburu.

24 O Yesu kpo de tima ka-ye la de, *Yüwane Mürü Babatïza ngbü ta emala fü wü di enga Yïsarayele ꞌburu, gü ba, ‘Ah le de wü fü maguma wü, teka fü ni ato *babatïza fü wü.’ 25 Fütanga ngü la, o tima ka Yüwane yia enza tete, fü engu adu amala ngü fü wü kpara la tïne mbölö, gü ba, ‘Wü ngbü efï tüngü ni, egü neh fe ya? Wü efï nda-wü, gü ba, ni de kpara de te wü ngbü ecï nganga, teka aküwa ani ne? Aꞌa, ah de ni nda de. Amba wü je la ngü de te ni emala fü wü ne. Kpara la ena akoro sidi nga ni. Ni baka labï kaka te ngbü ereke kaje fefe. Ni be teka tima la nda-ni de, angü engu de mere kpara te fa ni ka.’ Kpara ta te Yüwane ngbü emala nganga la, ah ka-ye de Yesu.

26 Wü di enga wüna, wü di enga Yïsarayele, kpah de wü *ganzi kpara te yi le ngü ka Me ne, nih nda-nih de wü kpara, de te Me sere ngü ka-ye la fü nih, gü ba, ‘Yesu tï eyi aküwa nih nzö me-ye.’

27 Wü mere kpara ka-nih, de wü gara kpara ka Yerüsalema ne, wüh le ngü ka Yesu ta nda-wü de. Fü ewü amörö engu asidi. Ngü ta te wü *mürü dofo ba teka ngü ka Yesu ne, wü mere kpara la ngbü ta etanga ngü la cu me-wü gbü wü sïkpï ka Me ꞌburu, amba wüh wu si-ngü la nda-wü de. Te di bala, wüh le ngü ka Yesu de. Fü ewü akolo ngü kaka, gü ba, ‘Ah le de wüh mörö engu asidi.’ Amba ngü te wüh mere la, ah tï kpini de ngü ta te wü mürü dofo ka Me ba ne. 28 Baka te wüh maka siti ngü ka Yesu, teka fü ewü amörö engu tete na nda-wü de ne, fü ewü adu ayi-ta Miri *Pïlatü, de ah mala fü wü marajümïya ka-ye, de wü mörö engu. 29 Fü wü marajümïya la aza engu, anü di, amörö. Fü ewü amemere wü lara ngü eküküte. Te Yesu kpi tete, fü wü kpara kaka aza kökö na, anü di, ati, baka ta te wü mürü dofo ba gbü *Ngari Me ne. 30 Amba gbü wü ngü la ꞌburu, fü Me adu azükü engu gbü kpi la. 31 Fü Yesu akpo da esere te-ye fü wü kpara ka-ye, de te ewü ngbü ta endoro de ewü, te kpo gbü *Galïlaya, zalü akoro agbü Yerüsalema ne. Fü ah angbü de ewü bala teka bi wü sïkpï. Enatikine dene, wü kpara la ngbü eyi emala nga Yesu fü wü bu wü, wü di enga Yïsarayele, gü ba, ‘Yesu zükü gbü kpi eyi fanü.’

32 Wü di enga wüna, dene ngü te a le amala fü yi enatikine, angü Me kïna te-ye ta eyi fü wü kundu nih, gü ba, ‘Te gara, ni ena atima Miri teka aküwa wü.’ 33-34 Ngü la, Me mere eyi fü nih enatikine fanü, angü ah tima Yesu eyi teka aküwa nih. *Davidi ba ta ngü ka Miri la gbü eꞌbaꞌbasu ci ka-ye, gü ba, ‘Me mala fü Miri la, gü ba, “Ye de Ye ni. Enatikine, ni sere ngü la eyi fü wü kpara ꞌburu, gü ba, ni de Wö ye.” ’† 13:33-34 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 2:7. Me du mala kpah gara ngü gömö gara mürü dofo, gü ba, ‘Züka ngü ta te ni mala, gü ba, ni ena ato fü Davidi ne, züka ngü la ni ena amere fü wü amere.’‡ 13:33-34 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Yïsaya 55:3. Teka ngü ka züzükü ka Yesu gbü kpi, 35 Davidi ba ngü la eyi mbölö gbü gara ci ka-ye, gü ba, ‘Wayi bala Me, ni wu eyi, gü ba, ye tï ace züka kpara ka-ye gbü kpi nda de. Küküte tï azi gbü tö kpah de.’§ 13:35 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 16:10. 36 Te di bala, yi efï nda-yi, gü ba, Davidi mala ta ngü la cu teka ye? Aꞌa, ah mala ngü la teka ye nda de, angü te Davidi mere ta tima, te Me to fü ye, nza tete ne, fü ah akpi. Fü ewü ati engu ede mbükü wü kundu ye. Fü küküte azi ciki gbü mbükü sela. 37 Amba, kpara de te kökö zi de, ah ka-ye de Yesu. Angü Me zükü ka-ye duu engu kpikpi ye gbü kpi.

38-39 Wü di enga wüna, dene ngü te ma le amala fü yi enatikine, gü ba, kpara te tï aküwa yi gbü wü *siti ngü ka-yi, ah ka-ye de Yesu, de te a ngbü emala nganga fü yi ne. Angü Me ena aboro siti ngü ka-yi la teka ngü kaka. Te mü to maguma mü fü Yesu la, Me ena aceka mü baka züka kpara ka-ye. Yi efï nda-yi, gü ba, te ani ngbü emere wü *Rïrï ka Müse biri biri ꞌburu la, ngü ka-ani ena areke gbü jia Me? Aꞌa, Rïrï ka Müse tï aküwa yi nda de.

40 Te di bala, wü di enga wüna, yi ceka te yi ꞌbe! Yi mere e ace ngü, de te a ngbü emala fü yi ne, de. Angü, te yi ce la, yi küwa nda-yi de. Ah kpah baka ngü ta te Me mala gömö wü mürü dofo ka-ye, gü ba dene, 41 ‘De-wü, wü kpara te wü le ngü ka-ni de ne, wü ceka la, ni ngbü emere mere kpeke ngü gbü wü sïkpï ka-wü ne, amba wü le ngü ka-ni la nda-wü de. Wü kpara ena asere ngü la fü wü mbölö. Wü tï aje kpah de. Fü wü akpi ka-wü anza, teka ngü ka kögö-nzö ka-wü la.’ ”* 13:41 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Abakuka 1:5.

Dela ngü ta te Pawülü mala fü wü kpara kpa *esambü ka biti-te la.

42 Te Pawülü mala ngü la nza tete, fü ewü ayia ake Baranaba, akoro esambü ka biti-te la kpa etanü. Fü wü kpara la ayi-ta ewü, de wüh du, wüh koro kpah gbü gara sïkpï ka Me, teka amala fï bü ngü la bala fü ani.

43 Fütanga mabiti la, fü mere bi wü kpara ayia agï nga wü Pawülü ake Baranaba. Gara ewü de wü di enga Yïsarayele, gara ewü de wü ganzi kpara, te ewü le ngü ka Me. Fü wü Pawülü ake Baranaba akpo da erï ewü de ngü ka Me, de wüh rü kpekpeke, teka fü Me ato wazi fü ewü, de *züka maguma ye.

44 Te koro gbü *sïkpï ka Me sidi nga engu la, fü mere bi wü kpara gbü mere kötï la ayia ꞌburu, abiti te-wü kpa esambü ka biti-te, teka aje ngari Me gömö wü Pawülü. 45 Te wü gara wü *Yïsarayele wu mere bi wü *ganzi kpara kpa esambü ka biti-te ka-wü la, fü ngü la ato kanga emaguma ewü. Fü ewü akpo da ega yïkï de wü Pawülü, kpah da esoko ewü, teka ngü ka wü ganzi kpara la.

46 Fü wü Pawülü ake Baranaba adu amala ngü fü ewü kpekpeke, gü ba, “De-wü, wü di enga Yïsarayele, ah le ta de ani mala ngü ka Yesu ne fü wü te enga gina, teka fü wü aküwa fi me-wü. Amba wü le ngü la nda-wü ꞌburu ꞌburu de. Te di tïne eyi bala ne, ah mbi te ani ena ace wü, anü ka-ani amala ngü ka Yesu fü wü ganzi kpara. 47 Angü, ngü ta te Me mala fü ani, wü di enga Yïsarayele ne, ah gü ba, ‘De-ni Me, ni o ani, wü di enga Yïsarayele, eyi baka ze-wa fü wü ganzi kpara, de ani mala ngü ka-ni, Me, fü ewü, zalü akoro di gbü adu sü füh kotö ne, teka de wüh küwa.’ ”† 13:47 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Yïsaya 49:6.

48 Baka te wü ganzi kpara je ngü la bala, fü ngü la areke te ewü, fü ewü angbü de mere tadu. Fü ewü akpo da egbo nga ïrï Me, teka ngü ka Yesu la. Fü wü kpara ꞌburu, de te Me fe ewü teka aküwa ne, ayia ato maguma wü fü Yesu.

49 Fütanga ngü la, fü ngari Me akpo da ewü gbü nga nzö wü sü la ꞌburu. 50 Amba ngü la ngbü eke ka-ye te wü Yïsarayele ake. Fü ewü ayia anü kpaka wü gara wara wü mere kpara, de te ewü le ngü ka Me ne. Fü ewü akpo da esiti fïngangü ka-ewü, bete nda wü cögbörö kpara ka kötï la, de wüh to cïnga te wü Pawülü ake Baranaba, kpah teka aliki ewü gbü kötï ka-ani sela asidi. 51 Te di bala, fü wü Pawülü ake Baranaba ayia abunda zu-tö ka kötï la esatïlö wü asidi, teka asere fü ewü, gü ba, Me ena akolo ngü ka-ewü me-ye. Fü ewü ayia ka-wü, anü sü agbü Ïkoniyo.

52 Wü *kpara ka Yesu agbü Atïyokïya ne ce ngü ka Me nda-wü de, wüh lala ka-wü fï bü te ngü ka Yesu. Fü *Nzïla Wazi Me angbü eto wazi fü ewü. Fü ewü angbü ka-wü fï bü de mere tadu.