20
Dene ngü te wü angbe cögbörö kpara ka Yïsarayele
yi-ta Yesu di
Matayo 21:23-27; Marako 11:27-33
Gbü gara sïkpï, o Yesu ngbü erï wü kpara de ngari Me etambasü *Mere Kambü ka Me, fü wü mere *kovo ka-ewü, wü *mürü gele, de wü *mürü rïrï ayia akoro kpakaka na, ayi-tata, gü ba, “De-ye deyï, ye ngbü emere wü ngü de bala ne, neh gbü wazi ka da? Kpara te tima ye, aliki wü kpara etambasü Mere Kambü ka Me ne, neh da?” Fü Yesu amala ngü fü ewü, gü ba, “Ni ele kpah ayi-ta wü de ngü biringbö, de wü lügü fü ni. Yitangü ka-ni la teka *Yüwane Mürü Babatïza. E-tima engu teka ato babatïza fü wü kpara neh da? Ah de Me de? Anga ah mere ngü la de tete-ye?”
Fü ewü akpo da emala ngü esüka wü, gü ba. “Ani ena alügü ngü la fefe, agü neh fe? Anga te ani mala, gü ba, ‘Me to wazi fü Yüwane me-ye’ la, Yesu ena adu kpah ayi-ta ani, gü ba, ‘Te ah bala la, ani le ngü kaka de, neh teka ne?’ Amba te ani mala, gü ba, ‘Yüwane ngbü emere ngü la de tete-ye,’ la, ah kpah esiti, angü maguma bi wü kpara ne ꞌburu ena asiti eküte ani, fü ewü asötö ani, amörö de teme, angü wüh le ngü ka Yüwane fa sü, gü ba, engu de *mürü dofo ka Me.”
Te di bala, fü wü angbe cögbörö kpara la alügü ngü fü Yesu, gü ba, “Ani wu kpara te to wazi fü Yüwane ne, nda-ani de.” Fü Yesu adu amala ngü fü ewü, gü ba, “Wayi, ah mbi! Te ah bala la, ni tï amala nga kpara te to wazi fü ni ne kpah de.”
Dene mani te Yesu mala teka wü kpara,
te ewü ngbü eceka kpï fütanga rïrü
Matayo 21:33-46; Marako 12:1-12
Fütanga ngü la, fü Yesu akpo da emala ngü fü wü kpara gbü mani, gü ba, “Gara komoko ta ladü te ru mere bi wü rü *vinü ka-ye. Fü ah adu aza wü kpara ka tima, ao kpala, aro mö de ewü areke areke, de wüh di eceka kpï fütanga yï ka-ni la mbi mbi mbi. Fütanga ngü la, fü ah ayia ka-ye, anü kpa gbü gara sü nengete, teka mere bi wü re. 10 Te kpïrï ka makolo rï-rü la koro tete, fü komoko la ayia atima biri gara labï ka-ye, kpaka wü kpara ka tima la, teka aza rï-rü fü ye. Fü wü kpara ka tima la azoro labï la, amï engu, alügü kpaka mere kpara de kpa ye kükürü. 11 Fü mürü rïrü la ayia atima kpah gara labï ka-ye kpaka ewü. Fü ewü azoro kpah engu, amï, asosoko engu, amemere lalara, alügü engu de kpa ye kpah kükürü. 12 Fü mürü rïrü la adu atima kpah ebabata labï ka-ye. Nda-ka la, wüh du mere engu kpah bala. Wüh siya ka eküküte, aza engu, asö kpa etanü. Fü labï la akpe adu de kpa ye kpah kükürü. 13 Fütanga ngü la, fü mürü rïrü la adu afï ngü, gü ba, ‘Tïtïne ni ena amere baye? Te ah bala, ni ena atima tïne cu ye ni, de te ni le engu fa sü ne. Angü wüh ena akpe cücürü na, fü ewü aje ngü kaka.’ Fü ah ayia atima ye ye la kpaka ewü. 14 Te wü kpara la wu ye mürü rïrü la te ngbü ekoro, fü ewü akpo da emala ngü esüka wü, gü ba, ‘Ceka la! Ye mürü rïrü la te ekoro! Engu ena aza e-nga-kpa wö ye, te gara me-ye. Te di bala, ah le de ani mörö engu asidi, teka fü yï ka-ewü ne angbü te gara fü ani.’ 15 Fü ewü ayia azoro ye mürü rïrü la, anü di agbü gü, amiki engu kpö kpö kpö! amörö ka.”
Fü Yesu adu ayi-ta wü kpara la, gü ba, “Gbü fïngangü ka-yi, mürü rïrü la ena amere de wü siti kpara la neh baye? 16 Ah ena ayia akoro kpaka ewü de mere wazi, amömörö ewü ꞌburu, adu aza wü gara kpara, ao ewü teka aceka kpï fütanga wü rïrü ka-ye la.” Te wü angbe cögbörö kpara la je ngü la bala, fü ngü la ake te ewü afa sü. Fü ewü amala ngü, gü ba, “Ngü la tï amere te-ye bala de!”
17 Fü Yesu afü te-ye, aceka ewü, amala ngü fü ewü, agü ba, “Ngü ta te wüh ba gbü *Ngari Me, teka ngü la, gü neh fe? Ah gü ba, ‘Wü gara kpara ngbü ta ejï *Mere Kambü ka Me. Fü ewü amaka gara rü, te ewü le nda-wü de. Fü ewü ace rü la asidi. Tïtïne rü ta te ewü ce la, Me du o tïne eyi mere kpeke rü de wazi ye, te wü bu ye na ngbü engbü ꞌburu eküküte.’* 20:17 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 118:22. 18 Kpara te ena atï füh rü la, ah ena akukuru akukuru, coro coro! Kpah bala, te rü la tï füh kpara la, rü la ena akpaꞌda engu akpaꞌda.”
19 Te wü angbe cögbörö wü kpara, wü mürü gele, de wü *mürü rïrï, je ngü la bala, fü maguma ewü ayia anzu, angü wüh wu eyi, gü ba, Yesu mala mani la eküte ani, teka te ani le ngü kaka nda-ani de ne. Te di bala, wüh le ta de ani zoro Yesu gbü lö-ra la, amba dada ma, teka mere bi wü kpara la, angü wüh le ngü ka Yesu fa sü.
Dene ngü ta te wüh yi-ta Yesu di, teka mase ngürü
Matayo 22:15-22; Marako 12:13-17
20 Fütanga ngü la, fü wü angbe cögbörö wü kpara la akpo angbü afete komö Yesu afete, anga ah ena amala siti ngü ya. Kpah bala, fü ewü ayia atima wü gara kpara kpaka Yesu gbü mani, teka agïrï kaje, afiti Yesu de engu mala siti ngü eküte miri ka wü *Rüma, teka de ani zoro engu tete, anü di engagira miri la. Amba wü kpara la mere mani, fü te-wü baka züka wü kpara, te ewü le ngü ka Yesu eyi fanü. 21 Te di bala, fü wü mürü mani la akoro amaka Yesu, amala ngü fefe na, gü ba, “Mere kpara, ani wu eyi, gü ba, ye de kpeke kpara, te ye ngbü emala zu ngü ka Me fü ani fanü fanü. Angü ye kpe cürü wü kpara nda-ye ꞌburu ꞌdö de, ye ngbü ele ka-ye ꞌduwa ngü ka Me. 22 Te di bala, gara ngü ladü te ani le ayi-ta ye di. Ah tï atï fü ani ase ngürü ani fü *Kayïsara, miri ka wü Rüma, te ngbü gbü nzö ani ne? Anga ah tï de? *Rïrï ka Müse gü neh fe?”
23 Amba Yesu, mü wu mani ka-ewü la nda-mü eyi kpo. Fü mü ayia amala ngü fü ewü, gü ba, 24 “Wü za la biri jiase sela, wü sere fü ani.” Fü ewü aza gara jiase biringbö, ato fefe. Fü ah aceka jiase la, agü ba dene, “Kuru kpara bete ïrï kpara, de te wüh ba eküte jiase ne, neh nda da?” Fü ewü alügü ngü, gü ba, “Ah de nda miri Kayïsara.” 25 Yesu gü ba, “Ah mbi! Te ah bala la, yi lügü e ka miri fü miri. Te ah de nda Me la, de yi lügü kpah fü Me.”
26 Dela ngü ta te Yesu mala fü wü kpara, teka mase ngürü. Angü gara siti ngü gbügbü, te ewü ena azoro engu di, ah nda ma. Fü komö ewü agu ꞌburu agu gbü ngü la.
Dene ngü ta te wüh yi-ta Yesu di, teka züzükü gbü kpi
Matayo 22:23-33; Marako 12:18-27
27 Wü gara kpara ta ladü esüka wü di enga *Yïsarayele, te wüh ngbü eï ewü, gü ba, wü *Saduke. Wüh ngbü efï nda-wü, gü ba, te kpara kpi eyi la, ah kpi eyi fï mere badi. Ah du azükü gbü kpi tïne de. Te di bala, fü wü gara Saduke la ayia akoro kpaka Yesu, ayi-tata gbü mani, teka aza ngü gögömö na. 28 Fü ewü amala ngü fefe, gü ba, “Mere kpara, gara ngü ladü te ani le ayi-ta ye di. *Müse ba ta ngü fü ani gbü *Rïrï ka Me, gü ba, ‘Te kpara kpi, ce wara ye, o wüh bï ye ake di la de la, ah le de enga ni ye na za würüse gbü nganga na la, teka abï ye dada na, angü ïïrï na ena adürü’ 20:28 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 25:5-6. 29 Amba, te wü kpara ena azükü gbü kpi azükü fanü fanü la, ngü la ena adi baye? Angü gara wü komoko ta ladü, wüh guvu ni wü lorozi. Fü gigina aza würüse, fü ah akpi ka-ye ace würüse la, o wüh bï ye ake di la de. 30 Fü eꞌbaꞌbasu ayia aza wökö gbü nga enga ni ye la. Fü ah ayia kpah akpi, o wüh bï ye la de. 31 Fü ebabata adu kpah aza. Fü ah ayia kpah akpi, ace würüse la fï kükürü. Ngü la ngbü mere te-ye bala fü ewü lorozi ꞌburu, te ewü ngbü za würüse la. Fü ewü akpi ꞌburu ace würüse la bü bala, wüh bï ye tete nda-wü de. 32 Fü würüse la adu akpi nda-ye tïne sidi nga ewü ꞌburu. 33 Te di bala, te wü kpara ena azükü azükü gbü kpi fanü la, würüse la ena adi neh wara da? Kükürü de, angü wü kpara de lorozi la ꞌburu, za ta würüse la eyi wara wü tete!”
34 Fü Yesu alügü ngü fü ewü, gü ba, “Wü kpara füh kotö sene eza te-wü me-wü. 35 Amba mene wü kpara, te Me le eyi azükü ewü gbü kpi ne, te wüh koro eyi agbü sü ka Me agbü kpï kpala la, wüh za te-wü nda-wü tïne de. 36 Wüh tï akpi tïne kpah de, wüh ena angbü ka-wü tïne baka wü *malayïka ka Me. Wüh ena adi tïne wü di Me, angü wüh zükü gbü kpi eyi.
37 Amba, wüh ba teka ngü ka züzükü gbü kpi gbü *Ngari Me, gü neh fe? Gbü ra ta te Me gü tamu ye tete fü *Müse ne, 20:37 Me gü tamu ye fü Müse gbü gara rü, te ngbü eci aci baka wa. Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Gogo ka wü Yïsarayele 3:6, 15. Me gü ba dene, ‘De-ni Me, ni de *vüngüte ka *Abarayama, ake *Yïsaka bete *Yakobo.’ 38 Amba gbü ra ta te Me mala ngü la tete, o wü Abarayama kpi eyi gügü. Me ena amala ngü teka wü kövö, gü ba, ‘Wüh de wü vüngüte ka-ni?’ Ah bala de. Me mala ngü la, angü wü Abarayama ka-wü eyi ladü ezükü agbü sü ka Me fï mere badi.”
39 Fü wü gara *mürü rïrï, te wüh ngbü eï ewü *Farusi ne, angbü kpala, eje ngü te Yesu ngbü elügü fü wü Saduke la. Fü ewü amala ngü fefe, gü ba, “Wayi, mere kpara, ye mala eyi zu ngü!” Angü ngü te Yesu mala la tï kpini de ngü, te wü Farusi la ngbü ele. Amba wü Saduke la le ngü la bala nda-wü de. 40 Fütanga ngü la, gara kpara te du le aga yïkï ake Yesu nda tïne ma.
Dene ngü ta te Yesu mala, teka Miri te Me ena atima füh kotö ne
Matayo 21:41-45; Marako 12:35-37
41 Fütanga ngü la, fü Yesu amala ngü fü wü kpara, gü ba, “Wü *mürü rïrï mala teka *Kurisito, Miri te Me ena atima füh kotö ne, teka aküwa wü kpara, gü neh fe? Wüh gü ba, ‘Kurisito ena adi de kundu ye Mere Miri *Davidi, te ena angbü gbü nzö ani kpah baka Davidi.’ Ah bala de? Amba Miri la ena adi baka Davidi fanü? 42 Angü Davidi ba ta ngü cu me-ye gbü *Ngari Me, gü ba dene,
‘Me mala ngü fü Miri ka-ni, gü ba dene,
“Ye ngbü gbü kokpa ka-ni sene.
Angü ni fe ye, o eyi Mere Miri.
Te di bala, ye ena angbü gbü nzö wü kpara ꞌburu!
43 Angü ni ena ao wü vügü ka-ye ꞌburu esa lö ye!” ’§ 20:43 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 110:1.
44 Dela ngü ta te Davidi ba teka Miri la, gü ba, engu de Miri ka-ni. Te di bala, wawazi na fa nda Davidi de? Ma emala fü yi, gü ba, ngü kaka ena afa nda Davidi afa.”
Dela ngü ta te Yesu mala teka Mere Miri te Me ena atima teka aküwa wü kpara.
Dene ngü ta te Yesu mala teka wü mürü rïrï
Matayo 23:1-4; Marako 12:38-40
45 Fütanga ngü la, o mere bi wü kpara ngbü eje ngü gömö Yesu tete, fü ah afü te-ye amala ngü fü wü kpara ka-ye, gü ba, 46 “Yi ceka te-yi mbi teka ngü ka wü *mürü rïrï. Yi mere e angbü baka ewü de. Angü wüh le de wü kpara ꞌburu ngbü ecu ngü ani. Te di bala, fü ewü angbü eto wü ngboro bongo eküte wü, endondoro di esüka wü kpara. Wüh ngbü ele de wü kpara ꞌburu ngbü egü mandï fü ani baka wü mere kpara. Te wüh koro kpa *esambü ka biti-te la, wüh ele adi engbü füh züka da-ngbüngbü kpa engagira nü. Gbü wü sü ka karama, wüh ngbü emere kpah bala. Wüh ele ka-wü bü adi engbü gbü wü sü ka wü cögbörö kpara. 47 Wüh le de wü kpara ꞌburu wu ani baka züka wü kpara ka Me. Amba de, wüh ngbü ezi wü e ka wü würüse wökö de mani, ece ewü gbü cïnga. Wüh ngbü kpah eyi-ta Me teka mere bi lö-ra, teka fü wü kpara acu ngü ani, adi eceka ani ba kpeke wü kpara. Te di bala, Me ena ato mere siti kuru te wü mürü rïrï la te gara, afa sü!”
Dela ngü ta te Yesu mala, teka wü mürü rïrï la.

*20:17 20:17 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 118:22.

20:28 20:28 Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Manda nga Rïrï 25:5-6.

20:37 20:37 Me gü tamu ye fü Müse gbü gara rü, te ngbü eci aci baka wa. Mü ena amaka ngü la gbü buku ka Gogo ka wü Yïsarayele 3:6, 15.

§20:43 20:43 Mü ena amaka ngü la gbü Ci ka wü Davidi 110:1.