14
Dene ngü ta te wü mere kovo ka wü Yïsarayele
ngbü egïrï kaje, te ani ena amörö Yesu tete
Matayo 26:1-5; Luka 22:1-2
Ngü ne ngbü emere te-ye ta gbü mere sïkpï ka wü *Yïsarayele, te ewü eï, gü ba, *Pasïka ne.* 14:1 Gbü Karama ka Pasïka la, wü ngbü ezü ambata de kö gbü ye de. Mü ena amaka si-ngü ka Pasïka la gbü “Si wü gara kpeke ngü te di gbü Ngari Me ne.” Ah de *sïkpï te wüh zü ambata de kö gbü ye de. Te du sïkpï ka Pasïka la lakï tïne ngbee sïkpï ꞌbasu ne, fü wü mere *kovo ka wü Yïsarayele ayia abiti te-wü, de wü *mürü rïrï, de wü mere *mürü gele. Fü ewü akpo angbü egïrï kaje, te ani ena azoro Yesu tete na gbü zi, amörö. Fü ewü angbü ero mö esüka wü teka ngü la, gü ba dene, “Ani ceka ꞌbe, angü mere bi wü kpara biti te-wü eyi sene, teka mere sïkpï te di gbamari ne. Te ani zoro Yesu gbü jia ewü la, wüh ena aci de gü eküte ani! Te di bala, ani gïrï kaje, de ani zoro engu gbü zi.”
Dene ngü te gara würüse tökö züka se-mü di gbü nzö Yesu
Matayo 26:6-13; Yüwane 12:2-8
Ta gbü wü sïkpï la, wü Yesu ngbü ta engbü ka-wü agbü Betanïya, agba gara komoko de ïrï ye Sïmüna, ta te di de *jiakö te ye ne. Fü gara würüse akoro amaka ewü, te ewü ngbü da ezü e kpala. Würüse la koro de *züka se-mü esaka ye, te wüh se de mere bi jiase. 14:3 Ïrï se-mü la de nada, wüh o ta gbü enga kölökö, te wüh mere gbü gara e, de ïrï ye alabasïta. Fü würüse la aza enga kölökö de se-mü la gbü ye, ayia amï mö kölökö la, akuru mbürrrü! Fü ayia atökö se-mü la ꞌburu gbü nzö Yesu.
Te wü gara kpara wu ngü te würüse la mere bala ne, fü ngü la asiti eküte ewü ꞌduwa ba-neh-ene-la. Fü ewü akpo da emala ngü esüka wü, gü ba, “Würüse la mere ngü la bala, neh teka ne? Ah za züka e ne, etökö kötö bü kükürü kükürü bala! Dela züka ngü? Ah le ta de wüh za züka se-mü la, cïnzï de mere bi jiase, 14:5 Jiase, te wüh mala nganga de sene, gbü ngü Giriki, ah de denarïya kama bata (300). Ah baka mere bi jiase te mü ena amaka, te mü mere tima teka re biringbö. teka ale ta-ngü di eküte wü mürü cïnga.” Fü ewü aci ꞌburu ekpülü würüse la. Fü Yesu adu arü amala ngü fü ewü, gü ba dene, “Yi ekpülü engu neh teka ne? Yi ce engu ace. Ngü de te engu mere, te engu tökö se-mü gbü nzö ra ne, ah de mere züka ngü gbü jia ra. Angü du sïkpï ka-ra füh kotö ne mba cüküꞌdaye. Te yi le ale ta-ngü te wü mürü cïnga, yi tï eyi amere ngü la sidi nga ra, baka e te yi le, angü mere bi wü mürü cïnga ladü füh kotö ne. Amba würüse ne tökö se-mü gbü nzö ra, baka e te wüh ngbü emoko se-mü eküte kövö. Kükürü de, angü sïkpï ka kpi ka-ra koro eyi gbamari. Ngü te ma emala dene, ah de zu ngü. Gbü wü sü ꞌburu te wüh ena amala ngari ra tete fü wü kpara füh kotö ne, wüh ena angbü efï nga würüse ne, kpah da emala nga ngü de te engu mere ne.”
Dene ngü te Yuda Keriyota reke, teka ato Yesu di fü wü vügü
Matayo 26:14-16; Luka 22:3-6
10 Fütanga ngü la, fü *Yuda Keriyota, te di biri kpara esüka wü *kpara ka Yesu nzükpa de füh ye ꞌbasu ne, ayia anü kpaka wü mere *kovo ka wü Yïsarayele. Fü ah amala ngü fü ewü, gü ba, “Ni ena agïrï kaje, te ni ena ato Yesu di fü wü.” 11 Te wü mere kpara la je ngü te Keriyota mala fü ewü de bala ne, fü ngü la areke gbü jia ewü ꞌduwa ba-neh-ene-la. Fü ewü alügü ngü fefe na, gü ba dene, “Te ye to Yesu fü ani fanü fanü la, ani ena ato jiase fü ye.” Te di bala, fü Keriyota akpo da egïrï züka kaje, te ni ena agü tamu Yesu tete fü ewü.
Dene ngü ka Yesu te zü Karama ka Pasïka de wü kpara ka-ye
Matayo 26:17-30; Luka 22:7-23
12 Dene gele ta te wü di enga *Yïsarayele ngbü emere teka *Karama ka Pasïka. Gbü gina sïkpï ka Pasïka la, wüh mürü kötï ꞌburu ngbü eza togo kambiliki, anü di kpaka wü *mürü gele ka Mere Me, de wüh wa, ato fü Me. Te mürü gele wa eyi, fü wü mürü kötï aza so kambiliki la, anü di, azü de wü kpara agba wü ꞌburu.§ 14:12 Wüh ngbü ezü so kambiliki la de ambata de kö gbü ye de. Mü ena amaka si-ngü la gbü buku ka Gogo ka wü di enga Yïsarayele 12. Mü tï kpah amaka si-ngü la gbü “Si wü gara kpeke ngü te di gbü Ngari Me ne.”
Te di bala, te sïkpï ka Pasïka la koro tete na, fü wü *kpara ka Yesu arü amala ngü fefe na, gü ba dene, “Mere kpara deyï, ani ena azü nda-ani karama ka Pasïka ne, neh kaye? Ye mala emala fü ani, de ani nü, teka areke sü engu na.” 13 Fü Yesu ayia atima wü kpara ka-ye ꞌbasu, gü ba, “Wü nü kpa gbü Yerüsalema kpala. Wü ena amaka gara komoko kpala, te se ngu ka-ye, ego di. Wü fa nga komoko la, zalü koro di gbü kötï, te engu ena arï gbügbü. 14 De wü mala ngü fü mürü kötï la, gü ba, ‘Mere kpara ka-ani gü ba dene, “Ye to kambü ka ngba fü ani, teka fü ani azü karama ka Pasïka ne gbügbü, de wü kpara ka-ni.” ’ 15 Mürü kötï ena agü tamu mere guvu kambü, te di kpa tikpi füh kiri ye, de wü e gbü ye ꞌburu nzo. Te di bala, de wü reke zü-e fü ani kpala.”
16 Fü wü kpara ꞌbasu la ayia anü agbü Yerüsalema. Fü ewü amaka wü e ꞌburu, kpah baka e te Yesu mala fü ewü. Fü ewü areke sü kpala teka azü Pasïka ka-wü la.
17 Etamurago la, fü wü Yesu ayia de wü *mürü tima ka-ye, anü akoro agbü Yerüsalema. Fü ewü anü akoro agbü sü, te wüh reke de kpala. 18 Fü ewü akpo da ezü karama ka-wü.
Te wüh ngbü ezü e tete, fü Yesu ayia amala ngü fü wü kpara ka-ye la, gü ba dene, “Ngü te ma emala fü yi dene, ah de zu ngü. Gara kpara ladü esüka yi sene, te ena ato ra fü wü vügü. A ngbü ezü e ne cu ake di!” 19 Te wüh je ngü la bala, fü ngü la ato mere cïnga fü ewü. Fü ewü akpo da eyi-ta Yesu, te nga wü biri biri, gü ba dene, “Ah de ni? Ni ena ato ye me-ni?” 20 Yesu gü ba dene, “Ah de kpara esüka yi, nzükpa de füh ye ꞌbasu ne. Kpara te a ngbü ezü e ake di tundu gbü gada biringbö ne. 21 De-ra, *Ye Kpara ka Kpï, ma ena amaka cïnga, fü ra akpi, baka e ta te wüh ba gbü *Ngari Me teka ra ne. Amba ah ena adi de mere cïnga fü mene kpara, te ena ato ra fü wü vügü ne. Dela cïnga nda de! Ah reke ta pe, te wüh ena abï engu nda-wü ta de.”
22 Baka te ewü du ngbü kpah ezü e ka-wü la, fü Yesu ayia akpo da emere gara ngü. Fü ah ayia aza ambata, agbo nga ïrï Me tekaka na, adu akukuru, ayia agafa fü ewü, gü ba dene, “Dene küte ra. Yi za eza, de yi zü.” 23 Fü engu adu aza ndüꞌba de ngu *vinü gbü ye, agbo nga ïrï Me tekaka, ayia ato fü ewü. Fü ewü anzö te nga ewü ꞌburu. 24 Fü ah adu amala ngü fü ewü, gü ba dene, “Dene *ngüte ra. Yi nzö enzö, ba e te yi enzö *ngüte de wü Me. Angü ngüte ra engu ne, ah ena atökö, teka areke ngü ezengba wü kpara de wü Me. 25 Ngü te ma emala dene, ah de zu ngü. Akpo enatikine, ma tï anzö ngu vinü tïne kpo de, zalü akoro di gbü sïkpï te Me ena ao ra Mere Miri tete na.”
26 Te wü Yesu zü karama la nza tete, fü ewü ayia abï ci ka Me.* 14:26 Ci ka Me te ewü bï la, ah de ci te wü di enga Yïsarayele ngbü ebï te nga re ꞌburu, teka karama ka Pasïka la. Fü ewü ayia ace sü la, anü kpa füh da de ïrï ye Olïve.
Dene ngü te Yesu mala fü Petero
Matayo 26:31-35; Luka 22:31-34; Yüwane 13:36-38
27 Fütanga ngü la, o wü Yesu ngbü enü agbü Getesemane, fü ah adu amala ngü fü wü kpara ka-ye, gü ba dene, “Yi ena akpe abaya ꞌburu ka cürü, ace ra kpikpi ra, baka e ta te wüh ba gbü *Ngari Me, gü ba, ‘Wüh ena amörö kpara de te ngbü eceka kpï fütanga wü kambiliki ne, fü wü kambiliki la adu abaya ka-wü ꞌburu.’ 14:27 Mü ena amaka ngü la gbü Zakarïya 13:7. 28 Ngü ma! Te ma zükü gbü kpi eyi la, ma ena anü sü engagira nü agbü *Galïlaya. Fü yi adu anü amaka ra kpala.”
29 Fü Petero ayia amala ngü fü Yesu, gü ba dene, “Ni kpe de! Te wü bu ni kpe akpe ꞌburu la, nda-ni, ni tï ace ye de.” 30 Yesu gü ba dene, “Petero enga wüna, ngü te ma emala dene, ah de zu ngü. Enatikine, gbü biti ne, o moko-ngü mï eꞌbaꞌbasu koko la de, mü ena acere nga mü du bata, gü ba, ‘Ni wu ra de.’ ” 31 Fü Petero adu kpah amala ngü la kpekpeke, gü ba, “Ma ce mü de. Te ah kpah bü de kpi la, nih ena akpi ake nih ma! Ma kpe cürü de!” Fü gara wü *kpara ka Yesu, fü ewü aci ꞌburu, amala nda-wü kpah bala.
Dene ngü ka Yesu agbü Getesemane
Matayo 26:36-46; Luka 22:39-46
32 Fü wü Yesu anü akoro agbü Getesemane. Fü Yesu amala ngü fü wü kpara ka-ye, gü ba dene, “De-wü deyï, wü ngbü la sene. Ni ena anü nda-ni kpa edere sü cüküꞌdaye, teka aku gba fü Me.” 33 Fü engu ayia aza Petero, ake *Yakobo bete *Yüwane, anü de ewü cüküꞌdaye kpa edere sü. Fü mere cïnga bete fïngangü akpo da emere Yesu, fü mamaguma akpo da egürü. 34 Fü ah amala ngü fü wü Petero, gü ba, “Maguma ra te egürü ka mere cïnga, baka e te ma ena akpi akpi la. Yi ngbü ede ra sene, adi ecï sü.”
35 Fü engu ayia anü cüküꞌdaye edere sü. Fü ah abuka gbüra ye kötö, aku gba fü Me, gü ba, “Wüba, te ah reke te mü la, kpi ka-ra te ekoro ne, de mü nzi ngü la eküte ra asidi. 36 Wayi, Wüba, ngü te ena afa mü, ah nda ma. Te ah gbü jia mü mbi la, ma ele de mü nzi siti ngü la eküte ra asidi. Ngü la, ma ce o eyi esaka mü, de ah ngbü ba e te mü ngbü ele. Ah di ba e, te ma le me-ra ne, de.”
37 Fü engu ayia adu kpaka wü Petero, amaka ewü da era ara. Fü ah amala ngü fü Petero, gü ba dene, “Ah mere baye? Mü ngbü era ka-mü ara? Mü tï angbü ezükü, fü nih acï sü de nih ma mba cüküꞌdaye, nda-mü de? 38 Ah le de yi di ecï sü, da eku gba fü Me, angü *Satana ena afiti yi! Wayi, ah fanü, maguma yi ngbü ele ngü ka-ra, amba wazi yi, te yi ena amere ngü la di, nda ma.”
39 Fü Yesu adu kpah anü agbü sü, te engu ngbü eku gba fü Me tete na ne. Fü ah aku gba fü Me, amala ngü kpah baka engu de tïne ne. 40 Fütanga ngü la, fü ah adu kpah amaka wü Petero fï da era ara, angü ra ngbü emere ewü efa sü. Fü ngü anza gömö ewü ꞌburu, ka vi-jia.
41 Fü engu ayia anü kpah kpala, aku gba fü Me, adu kpah amaka ewü fï da era ara. Fü ah ayia amala ngü fü ewü, gü ba dene, “Yi la fï bü era ara? Ah ti eyi! Angü sïkpï ka-ra, *Ye Kpara ka Kpï tï eyi enatikine! Wüh to ra eyi fü wü vügü! 42 Yi yia la eyia, nih reke te-nih! Yi ceka la! Kpara te ena agü tamu ra ne, ah eyi te ekoro de kpane!”
Dene ngü te wüh zoro Yesu tete
Matayo 26:47-56; Luka 22:47-53; Yüwane 18:3-12
43 Baka te Yesu ngbü la fï bü da emala ngü la fü wü kpara ka-ye, fü *Yuda Keriyota, te di de biri kpara esüka wü *kpara ka Yesu, nzükpa de füh ye ꞌbasu ne, ayia akoro, de mere bi wü kpara gbü nga ye, te wü angbe cögbörö *kovo tima ewü, azoro Yesu. Wüh koro ta de wü mere maguruma, de wü ngbondo esaka wü. 44 Angü Yuda Keriyota mala ta fü ewü, gü ba, “Ni ena agü tamu Yesu fü wü. Mene kpara te ni ena afaka, dela eyi engu. Wü zoro engu gö! anü di kpaka wü mere kpara.” 45 Fü Keriyota akoro kürrrü, afaka Yesu, gü ba dene, “Mere kpara, mü ladü!” 46 Fü ewü ayia ꞌduwa azoro Yesu.
47 Fü gara kpara ka Yesu ayia aza mere maguruma ka-ye, ade güje gara kpara ka tima ka mere kpara füh kpökpö, akolo tuu!
48 Fü Yesu arü amala ngü fü wü kpara te ewü zoro engu ne, gü ba dene, “Dene neh ene ngü ne? Ah mere neh baye te yi koro de wü mere maguruma, de wü ngbondo esaka yi ne. Ma de siti kpara? 49 Gbü wü sïkpï ne ꞌburu, ma ngbü engbü de wü yi, etambasü *Mere Kambü ka Me, da erï wü kpara kpala. Yi wu bala de? Yi le ta azoro ra kpala de, neh teka ne? Ah mbi. Yi zoro ra ezoro, angü wüh ba ta ngü la eyi gbü *Ngari Me teka ra bala.” 50 Fü wü *kpara ka Yesu aci ꞌburu, akpe, ace engu.
51 Gara jaji komoko ta ladü kpala, te bu mba bu bongo ka rara te-ye, angbü efa nga wü Yesu, te wüh zoro engu. Fü ewü adu afü te-wü azoro kpah jaji komoko la. 52 Fü jaji komoko la ayia akpe, ace bongo ka-ye ciki esaka ewü, anü sü ngïrïmu.
Dene ngü ka Yesu engagira mere kpara füh kpökpö
Matayo 26:57-68; Luka 22:54-55, 63-71
53 Fü wü kpara, te ewü zoro Yesu ne, aza engu anü di kpa engagira mere kpara füh kpökpö ka wü di enga *Yïsarayele. Angü wü mere *kovo ka wü Yïsarayele biti te-wü kpala, teka akolo ngü ka Yesu.
54 Amba Petero, mü ngbü nda-mü da efa nga wü Yesu, mba kpa sidi gbü zi, zalü koro di etambasü ka mere kpara füh kpökpö. Fü mü anü arï angbü kötö, eya te-mü te wa, esüka wü komoko ka mere kpara füh kpökpö la.
55 Fü wü mere kovo la abiti te-wü, akpo da egïrï mene wü kpara, de te ewü ena amala ngü eküte Yesu de wu, gü ba, “Engu mere siti ngü eyi fanü,” teka de ani mörö engu tete na. Wüh gïrï ngü la ma, wüh maka nda-wü de! 56 Angü mere bi wü kpara, te ewü koro mala siti ngü eküte Yesu ne, ngü ka-ewü ka-ye ꞌburu kpikpi ye kpikpi ye, angü ah ka-ye ꞌburu de wu. 57 Fü wü gara kpara ayia arü amala ngü eküte Yesu de wu, gü ba dene, 58 “Ani je gara siti ngü ta te Yesu mala, gü ba, ‘Ni ena amürü *Mere Kambü ka Me, te wü kundu ani jï ne, ꞌburu asidi, fü ni adu ajï alügü gbü sïkpï ngbee bata. Amba, ah ena adi tïne de mene kambü, te wü kpara jï de kpa wü ne de.’ ” 59 Amba ngü ka-ewü, te ewü mala la, ah koro biringbö kpah de. Ah ka-ye fï bü kpikpi ye kpikpi ye.
60 Fü mere kpara füh kpökpö ayia arü tikpi. Fü ah amala ngü fü Yesu, gü ba dene, “De-ye deyï, ye lügü ngü fü ani de, neh teka ne? Ye je ngü de te wü kpara ngbü emala eküte ye ne de?” 61 Fü Yesu anga ka-ye tïïï, ah lügü ngü nda de. Fü mere kpara la adu ayi-ta Yesu kpekpeke, gü ba dene, “Yesu, mü de neh da? Mü mala la zu ngü fü a! Mü ngbürü de Ye Me, te engu tima füh kotö ne teka aküwa a ne?” 62 Yesu gü ba, “Wayi, ah ngbürü bala. Te gara yi ena awu ra, *Ye Kpara ka Kpï, te ma ena angbü gbü kokpa ka Me, baka Mere Miri! Fü ra adu kpah akoro sene de mere wazi ka Me, baka agö te biti te-ye teka alï!”
63-64 Te mere kpara füh kpökpö je ngü te Yesu mala la, fü ah ayia asörö bongo eküte ne ꞌduwa traaa! Fü engu amala ngü, gü ba, “Apa! Komoko ne le afü te-ye ba Me? Yi wu eyi? Ngü nza eyi dela! Nih edu kpah agïrï kpara, te ena amala nga siti ngü kaka, neh teka ne? Ah mala siti ngü ka-ye tïne cu eyi de komö ye dela! Yi ngbü efï nda-yi neh baye?” Fü ewü aci ꞌburu amala ngü, gü ba dene, “Ah de siti kpara! Wüh mörö engu amörö!”
65 Fü ewü akpo da ememere engu. Gara ewü esü ngüsü gbügbüra na. Wü gara i jijia na, da emiki engu, gü ba dene, “Te ye gü ba, ‘Ni de *mürü dofo ka Me,’ la, de ye mere la ngü ka talara. Ye gü la ïrï kpara de te mï ye ne.” Fü wü marajümïya ka mere kpara la aza engu, anü di, da ebebe.
Dene ngü te Petero cere nga ye di
Matayo 26:69-75; Luka 22:55-62; Yüwane 18:15-18, 25-27
66-67 Petero, mü ngbü ka-mü fï bü etambasü ka mere kpara la, da eya te-mü te wa. Fü gara jaji würüse, kpara ka tima ka mere kpara la, ayia akoro aceka jia Petero, ayi-tata, gü ba dene, “Ye de neh da? Ye kpah de süka wü kpara, te ewü ngbü endoro gbü nga Yesu 14:66-67 Jaji würüse la gü ba, “Yesu de kpara ka Nazareta.” ne de?” 68 Fü cürü ayia arï te Petero. Fü ah acere nga ye, gbere, gü ba dene, “Ngü te mü mala la, ma je nda-ra mbi mbi de. Mü gü neh fe?” Fü Petero ayia ace da wa la, anü arü kpa emöngïtï ka ꞌbaranga la. ꞌDuwa fü moko-ngü ayia amï gina koko.
69 Fü würüse la adu kpah amaka Petero. Fü ah arü amala ngü fü wü bu ye, gü ba dene, “Wü ceka la! Komoko la, ah ka-ye de kpara ka Yesu!” 70 Fü Petero adu acere nga ye kpah gbere, gü ba, “Aꞌa! Ni wu komoko ka-ye la nda-ni de.”
Fütanga ngü la mba cüküꞌdaye, fü wü kpara la adu amala ngü fü Petero, gü ba dene, “Fanü fanü, ye de kpara ka Yesu, angü ye kpah de kpara ka *Galïlaya, bakaka.” 71 Fü Petero ayia akïna te-ye, gü ba, “Ma wu komoko la nda-ra de.”
72 Petero bü te emala ngü la de, fü moko-ngü ayia amï eꞌbaꞌbasu koko. Fü Petero adu afï nga ngü, ta te Yesu mala fü ye, gü ba, “Ye ena acere nga ye du bata, o moko-ngü mï eꞌbaꞌbasu koko la de ne.” Fü ngü la ato mere cïnga fü Petero. Fü ah ayia akpo da eku gba de mere ngura ꞌduwa ba-neh-ene-la.

*14:1 14:1 Gbü Karama ka Pasïka la, wü ngbü ezü ambata de kö gbü ye de. Mü ena amaka si-ngü ka Pasïka la gbü “Si wü gara kpeke ngü te di gbü Ngari Me ne.”

14:3 14:3 Ïrï se-mü la de nada, wüh o ta gbü enga kölökö, te wüh mere gbü gara e, de ïrï ye alabasïta.

14:5 14:5 Jiase, te wüh mala nganga de sene, gbü ngü Giriki, ah de denarïya kama bata (300). Ah baka mere bi jiase te mü ena amaka, te mü mere tima teka re biringbö.

§14:12 14:12 Wüh ngbü ezü so kambiliki la de ambata de kö gbü ye de. Mü ena amaka si-ngü la gbü buku ka Gogo ka wü di enga Yïsarayele 12. Mü tï kpah amaka si-ngü la gbü “Si wü gara kpeke ngü te di gbü Ngari Me ne.”

*14:26 14:26 Ci ka Me te ewü bï la, ah de ci te wü di enga Yïsarayele ngbü ebï te nga re ꞌburu, teka karama ka Pasïka la.

14:27 14:27 Mü ena amaka ngü la gbü Zakarïya 13:7.

14:66-67 14:66-67 Jaji würüse la gü ba, “Yesu de kpara ka Nazareta.”