12
Ma gozogul àki ka ndam məwəs vədaŋ
(Meciyʉ 21.33-46 ; Lʉk 20.9-19)
Yezu àhi ma ana mis ni keti àna ma *gozogul. Àɗəm ahkado : « Zal nahaŋ àbu nahəma, àjavù məŋ ga zlam * Məŋ ga zlam nani ti *viŋ. a vədaŋ gayaŋ vu, àcafəŋ azlaw tekesl, àgraya məlaŋ ga məɗucaya yam ga bəza ga məŋ ga zlam na, àkay ləli zəbalani, mis acəlkiyu ka ahàr gani ga majəgay vədaŋ ni. Kələŋ gani àfivù vədaŋ ni ana mis a ahar vu ti tə̂wəs, mək àsləka, òru e mirkwi zlam gayaŋ. Sarta ga məpalay bəza ga zlam ni àra ènjia ti bay ga vədaŋ ni àslərbiyu bay məgri tʉwi afa ga ndam məwəs vədaŋ ni ti tə̂həlikaboru ja gani gayaŋ. Ay bay məgri tʉwi ni àra ènjia ti ndam məwəs vədaŋ ni tə̀gəs naŋ, tə̀zləɓ mək tàgaray naŋ, araŋa day àzay a ahar vu ndo. Eslini bay ga vədaŋ ni àslərbiyu bay məgri tʉwi nahaŋ keti. Àra ènjia ti nday nakəŋ tə̀si aday a ahàr vu, tìndivikaba cʉɗ cʉɗ. Nahkay bay ga vədaŋ ni àslərbiyu mis nahaŋ keti. Naŋ nani ti tàkaɗ naŋ gweha. Àslərbiyu mis ndahaŋ kay keti. Tàra tìnjia ti ndam məwəs vədaŋ ni tə̀zləɓ ndahaŋ, ndahaŋ ni ti ni tàbazl tay. Kələŋ gani nahəma, bay ga vədaŋ ni mis àgəjənifəŋ bəlaŋ ciliŋ. Maslaŋa nani ti wur gayaŋ, awayay naŋ dal-dal. Àɗəm : “Wur goro ni ti atəgəsiki ma.” Nahkay zla ti àslərbiyu naŋ afa gatay. Ay ndam məwəs vədaŋ ni tàra tìpia wur na naŋ àbu ara ti tə̀zlapay e kiɗiŋ gatay bu, tə̀ɗəm ahkado : “Naŋ tegʉni ti mekeji gayaŋ ; mə̀mbrəŋ naŋ ba, makaɗum naŋ ; nahkay ti vədaŋ ni emigi geli.” Àra ènjikia ka tay a ti tə̀gəs naŋ yaw, tàkaɗ, tə̀zaba kisim gayaŋ na a vədaŋ ni ba, tìzligoru.
« Nəɗəm nahəma, bay ga vədaŋ ni amasləkabiya ti aməgri mam ana ndam məwəs vədaŋ ni mam ? Amabazl ndam məwəs vədaŋ ni, mək aməvi vədaŋ ni ana mis ndahaŋ. 10-11 A Wakita ge Melefit bu àbu məbəkiani nahkay hi :
“Akur nahaŋ àbu ti ndam mələm ahay tàwayay magray tʉwi àna naŋ ndo.
Ay ti akur gani nani ègia akur ya akay ahay na ɗek sawaŋ.
Ere nani ti tʉwi ga Bay Melefit,
agri ejep ana leli.” Limis 118.22-23.
« Lekʉlʉm kèjeŋgʉm ma nani ndo waw ? »
12 Gəɗákani nakəŋ tə̀səra Yezu àɗəmki ma *gozogul ni ti ka tay. Tàra tə̀səra ti tawayay təgəs naŋ. Ay mis tə̀bu eslini kay ti tə̀gəs naŋ ndo, aɗaba aŋgwaz àwəra tay a. Nahkay tə̀mbrəŋ naŋ, tàsləka.
Hadam ya təpəli ana bay ga ndam Rom ni
(Meciyʉ 22.15-22 ; Lʉk 20.20-26)
13 Yezu naŋ àbu eslini nahkay ti tə̀slərkibiyu ndam *Feriziyeŋ akaba ndam ndahaŋ ya taɗəbay bay *Erot ni. Tawayay ti mə̂ɗəm ma magədavani ti tə̂gəski naŋ. 14 Tàra tìnjikia ti tə̀hi ahkado : « Mʉsi, mə̀səra nak ti kə̀ɗəm ma ge jiri. Aŋgwaz àwərfəŋa kur kà pakama ge mis ya təɗəmkuk na do ; ku kè meleher ga way ga way do day kàgray aŋgwaz do, kacahi zlam ya Melefit awayay ni ana mis àna jiri gani sawaŋ. Ay ti Melefit àvia divi ana leli ga mabəhaɗi hadam ana *bay gəɗakani ga ndam Rom a tək, àvi ana leli ndo waw ? Mabəhaɗi tək, màbəhaɗi ba waw ? »
15 Eslini Yezu àsəra tawayay ti mis ndahaŋ tə̂ɗəm nday ndam jireni, ay ti nday ndam jireni do. Nahkay àhi ana tay ahkado : « Kəhəlumfua eyʉ a ti kamam ? Ŋga zumubiya siŋgu akur-akurana ti namənjaki day nimi. » 16 Nahkay tə̀dibiyu bəlaŋ. Tàra tə̀via ti èhindifiŋa ma kà tay a, àɗəm ahkado : « Àki ka siŋgu hini ti mazavu ga ahàr ga way ? Slimi məbəkiani ni ti ga way ? » Tə̀həŋgrifəŋ, tə̀hi ahkado : « Ga bay *Sezar.  » 17 Nahkay naŋ nakəŋ àhi ana tay ahkado : « Həŋgrumi zlam ga bay Sezar ni zlam gayaŋ, ge Melefit ti ni həŋgrumi ana Melefit zlam gayaŋ. » Eslini ma gayaŋ ya ti àhi ana tay ni àgria ejep ana tay a dal-dal.
Mis taŋgaba e kisim ba eɗeɗiŋ a waw ?
(Meciyʉ 22.23-33 ; Lʉk 20.27-40)
18 Eslini ndam *Sedʉseyeŋ ndahaŋ tə̀rəkia ka Yezu a. Ndam Sedʉseyeŋ tə̀ɗəm mis àməta ti àŋgaba e kisim ba koksah. Nahkay nday nakəŋ tə̀hi ana Yezu ahkado : 19 « Mʉsi, Mʉwiz àbiki ana leli a wakita gayaŋ ni bu, àɗəm ahkado : “Tamal mis nday kà məŋ gatay, mək bəlaŋ gani àməta, àmbərba wal gayaŋ a, wal ni èwii wur ndo nahəma, ahàr àɗəm wur ga məŋani ni azay wal ni, ti tîwieya mekeji ana wur ga məŋani ya àmət na.” Mənjay Mənjəkiani 38.8 ; Mimbiki 25.5-6. 20 Yaw mis ndahaŋ tə̀bu adəskəla kà məŋ gatay, gəɗakani gatay ni àda wal a. Àra àza wal na ti èwifiŋa wur a ndo, mək zal ni àməta. 21 Àra àməta ti mimbiki gayaŋ ni àzay wal ni. Àra àza wal na ti naŋ day èwifiŋa wur a ndo, mək àməta. Naŋ ya mahkər ni day àgray nahkay, mək àməta. 22 Nahkay nday adəskəlani ni ɗek tàza wal na day tìwifiŋa wur a ndo, mək nday ɗek tə̀məta. Kələŋ gani wal ni day àməta. 23 Ay ka fat ya ti mis ataŋgaba e kisim ba nahəma, wal ni ti way bəlaŋ e kiɗiŋ gatay bu amazay way ? Nday adəskəlani ni ɗek tàza naŋ a ni. »
24 Ay Yezu nakəŋ àhəŋgrifəŋ ana tay, àɗəm ahkado : « Majalay ahàr gekʉli ti kigeni do. Aɗaba mam ? Aɗaba kìcʉmaba ma ga Wakita ge Melefit ya Mʉwiz àbəki na ndo, kə̀sərum njəɗa ge Melefit do palam. 25 Nəɗəm nahəma, ka ya ti mis atəməta mək ataŋgaba e kisim ba ni ti zawal ataday wál va do, wəwal day ataday zawal va do. Atanjəhaɗ ɗek akaɗa ga *məslər ge Melefit ya tə̀bu a huɗ melefit bu ni. 26 Ay tamal ti mazlapaki ka ma ge mis ya taŋgaba e kisim ba nahəma, kèjeŋgʉm wakita ge Mʉwiz ni ɗay-ɗay ndo aw ? Kèjeŋgʉm ma àki ka məŋgəhaf ya ti aku àgəs ni ndo aw ? Eslini Bay Melefit àhi ana Mʉwiz ahkado : “Nu Melefit ga Abraham, nu Melefit ga Izak, nu Melefit ge Zekʉp.” § Mənjay Mahərana 3.2, 6, 15-16. 27 Melefit ti naŋ Melefit ga ndam ya àna sifa ni, do ni ti ga nday ya tə̀məta ni do. Lekʉlʉm ti majalay ahàr gekʉli ti kigeni do simiteni. »
Divi ge Melefit ya ti ahàr àɗəm mis tə̂gəskabu enji ni ti weley ?
(Meciyʉ 22.34-40 ; Lʉk 10.25-28)
28 Eslini zal nahaŋ naŋ àvu, naŋ bay *məsər Wakita ge Melefit, ècia ma gatay na, àsəra Yezu àhia ma sulumana ana ndam *Sedʉseyeŋ na. Nahkay ti àrəkioru, èhindifiŋa ma, àhi ahkado : « *Divi ge Melefit ya ti ahàr àɗəm mis tə̂gəskabu enji ni ti weley ? » 29 Yezu àhəŋgrifəŋ, àhi : « Divi ge Melefit ya ti ahàr àɗəm mis tə̂gəskabu enji ni ti nihi : “Ci zal Izireyel : Bay Melefit geli nahəma, naŋ Bay naŋ bəlaŋ. 30 Wayay Bay Melefit gayak àna huɗ bəlaŋ, àna sifa gayak ɗek, àna majalay ahàr gayak ɗek akaba àna njəɗa gayak ɗek.” * Mimbiki 6.4-5. 31 Divi ye cʉ ni day nihi : “Wayay ndam ya nak kə̀bu akaba tay ni akaɗa ya kawayay ahàr gayak gayakani ni.” Levi 19.18. Divi nday ndani cʉeni ni ti ahàr àɗəm mis tə̂gəskabu tay àtam divi ndahaŋ ni ɗek kwa. » 32 Mək bay məsər Wakita ge Melefit nakəŋ àhəŋgrifəŋ, àhi ahkado : « Yawa Mʉsi ! Ere ye ti kə̀ɗəm ni ti jiri eɗeɗiŋ. Bay Melefit ti naŋ bəlaŋ hʉya, bay nahaŋ àbi. Mənjay Mimbiki 4.35 ; Izayi 45.21. 33 Tamal ti kawayay naŋ àna huɗ bəlaŋ, àna majalay ahàr gayak ɗek akaba àna njəɗa gayak ɗek zla nahəma, àtama sədaga ya təbi na akaba zlam ya tisliŋi na ɗek àna sulumana. Tamal ti kawayay mis ya nak kə̀bu akaba tay ni akaɗa ya kawayay ahàr gayak gayakani ni nahəma, nani day àtama sədaga ɗek àna sulumana. » 34 Zal nakəŋ àra àhəŋgrifəŋa kigeni a ti Yezu àsəra naŋ bay məsər zlam. Nahkay àhi ahkado : « Nak kə̀bi driŋ driŋ akaba *Məgur ge Melefit bi. » Kələŋ gani maslaŋa ya ti azay njəɗa gayaŋ ge mihindifiŋa ma nahaŋ a ni ti àbi va bi.
Bay gəɗakani ya amara ni naŋ wur ge Devit aw ?
(Meciyʉ 22.41-46 ; Lʉk 20.41-44)
35 Yezu naŋ àbu acahi zlam ana mis a dalaka ga *ahay gəɗakani ge Melefit ni bu. Àhi ana tay : « Ndam *məsər Wakita ge Melefit ni tə̀ɗəm *Krist *Bay gəɗakani ya amara ni naŋ *Wur ge Devit ti ahəmamam ? 36 Ambatakani do, Devit naŋ naŋani àna ahàr gayaŋ àɗəm àna njəɗa ga *Məsuf Njəlatani ahkado :
“Bay Melefit àhi ana bay goro :
Njəhaɗa gwar kà ahar ga ɗaf goro a, a məlaŋ ga gəɗakani va.
Ndam ezir gayak ti anabəhaɗ tay kè meleher gayak
akaɗa ga zlam ga bay ya abəki asak ni, ti kə̂cəlki ka tay.” § Limis 110.1.
37 « Nəɗəm nahəma, Krist nani ti Devit àna ahàr gayaŋ tekeɗi azalay naŋ bay gayaŋ. Ay tamal nahkay ti təzalay naŋ wur ge Devit keti ti kamam ? » Eslini mis dal-dal tə̀bi slimi ana pakama gayaŋ ya ti àhi ana tay ni. Pakama nani àɓəlafəŋa kà tay a.
Bumvu slimi àna ndam məsər Wakita ge Melefit ni
(Meciyʉ 23.1-36 ; Lʉk 20.45-47)
38 Yezu naŋ àbu acahi zlam ana tay nahkay ti àɗəm ahkado : « Bumvu slimi, do ni ti ndam *məsər Wakita ge Melefit ni atagosay kʉli. Nday ti tawayay məbakabu məgudi, təsawaɗay àna naŋ riya ; tawayay ti mis tə̂gri sa ana tay a gosku bu kè meleher ge mis ɗek ; 39 tawayay manjəhaɗvani e kʉrsi ga gəɗákani vu a ahay ga *mahəŋgalavù Melefit bu akaba ka məlaŋ məzum zlam ga wuməri. 40 Nday gani tə̀bu təhəlfəŋa zlam kà wál madakway a, tə̀bu təpəski ka mahəŋgalay Melefit aɗaba tawayay ti mis tâmənjaləŋ ana tay. Nahkay ti Melefit amagrafəŋa seriya kà tay a, amatraɓ tay kay amatam ge mis ndahaŋ ni ɗek. »
Sədaga ga wal madakway ya araŋa gayaŋ àbi ni
(Lʉk 21.1-4)
41 Eslini Yezu naŋ àbu manjəhaɗani digʉsa kà gəvay ga zlam məbəviyu siŋgu ga sədaga ni. Mis tə̀bu eslini kay təbiyu siŋgu ; naŋ nakəŋ amənjaləŋ kà tay ahəmamam təbiyu siŋgu ni : ndam ge elimeni kay tə̀bu təbiyu siŋgu dal-dal. 42 Nday tə̀bu təbiyu nahkay ti wal madakway nahaŋ araŋa gayaŋ àbi àra àbiyu siŋgu akur-akurani ciɓ-ciɓeni cʉ ; siŋgu ciɓ-ciɓeni cʉeni ni agray siŋgu faɗ. 43 Yezu àra èpia ti àzalay ndam maɗəbay naŋ ni, àhi ana tay ahkado : « Nəhi ana kʉli nahəma, wal madakway hini ti araŋa gayaŋ àbi, ay siŋgu ya àbiyu a zlam ga sədaga ni vu ni ti àtama ge mis ndahaŋ ya tə̀biyu na ɗek, 44 aɗaba mis ndahaŋ ni ɗek tə̀biyu siŋgu ya tə̀gəjənifəŋ kà tay tə̀sər ere ye ti tagray àna naŋ ni va do ni ; wal hini ti ni araŋa gayaŋ àbi, ay ti àbiya siŋgu ya àfəŋ na ɗek. Siŋgu gayaŋ nahaŋ ga məsəkum zlam məzumani àgəjənifəŋ ndo. »

*12:1 Məŋ ga zlam nani ti *viŋ.

12:10-11 Limis 118.22-23.

12:19 Mənjay Mənjəkiani 38.8 ; Mimbiki 25.5-6.

§12:26 Mənjay Mahərana 3.2, 6, 15-16.

*12:30 Mimbiki 6.4-5.

12:31 Levi 19.18.

12:32 Mənjay Mimbiki 4.35 ; Izayi 45.21.

§12:36 Limis 110.1.