6
Me Nasareta Iesu Ivihahaiei
(Mateu 13:53-58; Luke 4:16-30)
Ka Iesu papanina ni‑tawanei, e mavi‑havine tauna ya megeia Nasareta, ka a tau vi‑muni‑waiwai ivi‑muniei. Ka avaha auyewa tapanono vinꞌ‑omo, tauna ine yai manua pai nau‑hohona wayahina, e vi‑putu viwavenena. Ka habuhabui yokoia nihenia inononi nuai vi‑tupatupa.
Wayahina, tomotaui matataui ivonavona, “Koiaka onoto taina nua‑uya taina anꞌ awaeha venei? Ka avi nua‑uya taina, tauna ana pata dewa‑bagibagi habuhabui dedewei?” Ioni 7:15. Kadu tomotaui matataui ivi‑tanatanaiei, ivonavona, “Tauna aitam tau yona, vivane Mari natui, a? Kadue vavaneina Iamesa, ka Iosese, ka Iudasa, ka Simoni baina imamaei anamanei. Kadu novunovuna tauka nui kamamaei. Medeina tauna vane‑tawaneka?” Wayahina, tomotaui inua‑goyoei kadu ivihahaiei.
Ka Iesu taui vonei, ivona,
 
“Papani habuhabui wayahia mani tomotau
aitam tau apa‑taputapu iapa‑vidovidohei,
kate vona ahiahina,
tauna ya meagai nihenina, ka yana yoko nihenina,
ka ya manua nihenina imana‑giboei.” Ioni 4:44.
 
Ka tauna ya meagai nihenina tomotau eha yai vitumahana. Wayahina, eha memeanina dewa‑bagibagi habuhabui paipaisewe tenoke. Tau kwanakwanaha aitonuata wayahia nimana bouni, e vo‑vi‑aiaiei ividoha. Ka Iesu nuana venau‑tupatupa, iuna me Nasareta eha ita‑vitumahane.
Iesu Tauna A Tau Hae Anani Ai Yau 12 Vi‑tunei
(Mateu 10:5-15; Luke 9:1-6)
Ka tauna mani meagai wayahia ni‑keyekeyei ka viwavenena. Ka Iesu tauna a tau hae anani ai yau 12 hone‑hohoni, e ai awaeha venei, e taui nua goyogoyoi isi‑yavunei, e tomotau ividoha. Ka tauna ai veimea yai nae wayahina venei. Ivona ina‑ne, eha aitam aviani nimaia, eha palaua, eha kode, kadu eha kina. Guna ana heta nimaia akanai. Luk 10:4-11. Ka ae‑yapayapai ai pai yohonata iweteni, ka eha kwama ainua.
10 Kadu vonei, ivona, “Papani tanoi wayahia, aituhu avi meagai inau‑kaiwemi, e una‑nu manua aitamoata, e manua‑nana nihenina umamaei. Eha uaubo‑tamanemi mani manua mani manua wayahia meagai‑nana nihenina. 11 Ka papani tanoi wayahia aituhu avi meagai eha inau‑kaiwemi, ka aituhu tomotaui eha itainimi unꞌ‑omo yai manua nihenia, o aituhu eha yami nau‑wahe inononi, akanai meagai‑nana ai apunava aemia unau‑vutuvutuha‑yavunei idudueyei, e uni‑tawanei. Ka pai dune wayahi uvenei deina vivane ai dewa‑yaiyai Yaubada wayahina omomo.” Dew 13:51.
12 Ka Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai ainua ainua vi‑tunei, e itutu‑vivini meagai habuhabui wayahia, e tau vi‑meagai‑naia inaunau‑waheyei vivane taui nau‑wawani inua‑vinana yai dewa goyona wayahia. 13 Ka nua goyogoyoi tomotau wayahia isi‑yavunei, kadu tau kwanakwanaha iawa‑tunutunui wetona wayahina, e ividoha. Iam 5:14.
Ioni Tau Vi‑bapitaiso Yanꞌ Aniga
(Mateu 14:1-12; Luke 9:7-9)
14 Ka Kini Erodi dewaia vaneana nononi, iuna tomotau habuhabui Iesu ana wava isi‑nai, ka tauna anꞌ anamana avaha nata. Ka tupwai tomotau ivonavona, “Ioni Tau Vi‑bapitaiso anigea mini‑havine. Wayahina, tauna ana pata dewa‑bagibagi‑naia dedewei.” Mat 16:14; Mar 8:28; Luk 9:19-20.
15 Ka tupwai ivonavona, “Tauna Elidia.”
Kadu tupwai ivonavona, “Tauna aitam tau apa‑taputapu, tau apa‑taputapu nonova imamaei deina.”
16 Kate Erodi, avaha vaneana nononi ivona, “Ia! Ioni, tauna otona aupwei, kaiwadi anigea mini‑havine!”
17-20 Nonova Erodi yana dewa taina deina. Tauna vaneina Pilipi awana nemei, e tavinei. Vavinena ai wava Erodiasa. Ka dewana wayahina Ioni Erodi yapoyapoi, ivona, “Yam dewana dewa goyona. Eha ana pata vaneim awana enemei.” Wayahina, Ioni ya vonana wayahina, Erodiasa inua‑goyo Ioni wayahina, ka yai nuanua ananina Ioni ivunui, kate eha ai pata. Iuna Erodi avaha anamanei Ioni onoto tunuhina ka ahihinata, vivane Yaubada a tau paisewa ahiahina aitam. Wayahina, Erodi Ioni matamatautei kadu ya nuanua dewa goyona Ioni wayahina bou‑potei. Wayahina, Erodi tauna ya tau nau‑havia vi‑tunei ine, e Ioni ipoyꞌ‑avini, iomanei manua yohona wayahina, e nihenina iboui na‑maei. Ka tuta habuhabuna Erodi Ioni honehonei, iuna ya nuanua Ioni yana vona na‑nononi. Kate tuta aitamoata aitamoata wayahia avaha nononi, Erodi nuana venau‑tamatamana, kadu nua‑vita Ioni ya vonaia wayahia. Lev 18:16.
21 Ka auyewa memeanina vinꞌ‑omo Erodiasa yai nuanua wayahina, vivane Erodi yanꞌ auyewa tupua wayahina. Ka tauna aniani ananina nau‑vevewanei ononotoi anani wayahi, vivane ya tau kaikaiwabo wayahi, ka havia a tau eta‑naonao wayahi, kadu Galili anꞌ ononotoi anani wayahi. 22 Ka Erodiasa natui ahabana ana heta nu‑me, e tavona Erodi tomotaui nui wayahi. Ka tavonana taui habuhabui vo‑vi‑dewa‑haiawi. Wayahina, KiniV Erodi ahabana vonei, ivona, “Aviani yam nuanua avenem? Eviameu, ka avenem akanai!” 23 Kadue ya vona‑dabadaba bou hetana, ivona, “Aviani yam nuanua, eviama, avenem akanai. Aituhu yam nuanua, yau pai veimea atana‑vewani papani ainua wayahia, e aitam avenem eveimeyei.”
24 Ka ahabana ni‑ubau iopu ayona wayahia, e vi‑tanaiei, ivona, “Ayou, aviani wayahina aviama?”
Ka ayona ivona, “Ena‑ne Erodi wayahina, eviamei Ioni Tau Vi‑bapitaiso unununa wayahina.”
25 Ka visi‑kwayavoni inu KiniV Erodi wayahina, e ivona, “Yau nuanua babau taina wayahina Ioni Tau Bapitaiso unununa na nau‑kaina eveneu.”
26 Ka Erodi nua‑vita ananina, kate eha memeanina ta‑vihaihai, iuna avaha ya vona‑dabadaba boui yaiana habuhabui mataia. 27 Wayahina, Erodi tauna ya tau nau‑havia aitamoata vi‑tunei ine manua yohona wayahina, ka a veimea Ioni otona na‑upwei. 28 Iakwa, e tau nau‑haviana Ioni unununa nau‑kaia omanei, e ahabana venei. Ka ahabana epei, e neiei ayona wayahina, e venei. 29 Ka avaha Ioni a tau vi‑muni‑waiwai vaneana inononi, iomo, e tau matena iepei ineiei, e unuvovoa iboui.
Iesu Tomotau Ai Yau 5000 Vi‑am‑neiei
(Mateu 14:13-21; Luke 9:10-17; Ioni 6:1-14)
30 Ka Iesu a tau hae anani yai nae wayahina imavina, e inau‑hohona tauna wayahina, e taui yai dewa habuhabui kadu yai viwavenena habuhabui imataedei. Luk 10:17.
31 Ka Iesu vonei, ivona, “Nau‑wawanika kana‑ne enoma, ka paisewa taina kaboui, e aka heta kavi‑yawai.” Iesu vonei deina iuna tomotau yoko ani‑vainena iomomo kadu ineine. Ka tuta tuta ipaipaisewa, ka eha aitam tuta ahiahina wayahi inꞌ‑am. 32 Wayahina, taui ai heta waea igenu ine anata. 33 Kate tomotau tupwai yai nae idudueyei, ka ianamanei taui aviyaivia, ka kadu avaha ianamanei aveta baina ineine. Wayahina, tau vi‑meagai meagai habuhabui wayahia aeia inau‑bwanubwanunua, e imai‑omoi tanoi anata wayahina. 34 Ka tutana Iesu waea iopu, tomotau yoko ananina dueyei. Ka tauna eha ta‑nua‑vita, kate ate‑nuanuaiei, iuna taui sipiV ini‑panipani deina, ka eha aitam tau dune‑vi‑avina wayahi. Wayahina, tauna vi‑putu nua‑uya habuhabuna viwavenei. Yau 27:17; Mat 9:36.
35 Ka tuta‑nana wayahina, babau avaha onuonu. Wayahina, a tau vi‑muni‑waiwai iomo tauna wayahina, ka ivona, “Kauvea, papani taina vivane anata, eha aitam meagai, ka babau avaha iakwa. Mar 8:1-9. 36 Wayahina, nau‑wawanim yoko taina evi‑tunei ina‑ne meagai maupwani tupwai wayahia, e tenoke ai maꞌ ivi‑maiei.”
37 Kate Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai vona‑nau‑patei, ivona, “Itomi aniani uvenei, inꞌ‑am.”
Ka a tau vi‑muni‑waiwai ivona, “Ia! Bada, eha ama pata, iuna yoko ani‑vainena taina ai maꞌ patana vivane onoto aitamoata a nau‑pata wahava ai yau 8 nihenia. Kaiwadi, yam nuanua itoai ana‑ne, e ai palaua avi‑maiei, amavina, avenei?”
38 Ka Iesu vi‑tanaiei, ivona, “Ai vi‑am kabwaga wayahimia? Una‑ne unau‑nene.” Ka avaha ivaniahei, ivona, “Wayahiaia palaua ai yau 5 kadu iana ainua.” 39 Ka Iesu ai veimea venei taui ina‑ne, e yoko habuhabui iviamei mani gwau, mani gwau, wetau ananawina hetana imanuena. 40 Wayahina, gwau gwau imaꞌ‑nenehi, tupwai 100, ka tupwai 50.
41 Ka tauna palaua ai yau 5 ka iana ainua epei, ka dune‑vane wahuma, e Amana nau‑kaiwei. Iakwa, e palaua gibui, e a tau vi‑muni‑waiwai venei, e tomotau mataia iboubou, kadu Iesu iana ainua gibui vo‑patei. 42 Ka yoko habuhabui iam‑iaua. 43 Ka munia, a tau vi‑muni‑waiwai ine, e kamukamumuna ikwakwei venuana ai yau 12 kadu iana. 44 Ka ononotoi palauana iam ai yau 5000. Ka vaivinei ka yahehei iam eha ita‑iavi.
Iesu Ni‑awana Navu Hetana
(Mateu 14:22-33; Ioni 6:15-21)
45 Ka dewaia iakwa, Iesu tauna a tau vi‑muni‑waiwai veimeyei waea ivi‑ata, e papani tanoi Betesaida wayahina vi‑tunei etawana inaoi, ka tuta aitamoata wayahina tauna yokoia vi‑tunei iyavuta. 46 Ka avaha vi‑tunei, ivane oya na‑viama Amana wayahina. Luk 5:16.
47 Ka vinanavi a tau vi‑muni‑waiwai waea navu niwanina, ka tauna ana heta tanopia. 48 Ka Iesu dueyei yai voi wayahina iaihanua, iuna yahina tepaia omomoi. Ka mata‑hamwahamwanina wayahina Iesu omo wayahia, navu hetana ni‑awana. Ka tuta eha ani‑hoina na‑ni‑tawanei. 49 Kate taui waea avaha idueyei navu hetana omomo, ivona, “Ia! Unupa!” Luk 24:37. 50 Habuhabui idudueyei ateatei vo‑yavuyavunena, kadu iganova.
Wayahina, vo‑kwayavonina tauna vonei, ivona, “Eha umatauta kate nau‑wawanimi unꞌ‑ate‑vatu, iuna yauke taua Iesu.” 51 E Iesu waea vi‑ata, ka yahina iakwa, ka taui waea nuai venau‑tupatupa ananina. Mar 4:39. 52 Iuna tutana yokoia palauana iam‑neiei, dewana ananina wayahina eha ita‑nua‑hau, iuna nuai toyoina.
Iesu Tau Kwanakwanaha Genesareta Wayahina Vo‑vi‑aiaiei
(Mateu 14:34-36)
53 Ka avaha Navu Galili iona‑tamanei meagai Genesareta anꞌ awa‑navua ini‑ubau, e yai waꞌ iyohoni tania. 54 Ka tutana waea ini‑ubaubau, tomotaui Iesu ianamanei. 55 Wayahina, tau vi‑meagai‑naia inau‑bwanubwanunua, e papanina habuhabuna nihenina, ka aveta baina inononi Iesu mamaei, taui tau kwanakwanaha yai pai dauva hetana iavana iomanei tauna wayahina. 56 Ka aveta tauna ine, meagai mwatutukui o kadi meagai anani, taui tau kwanakwanaha maketia ibouni, ka Iesu iviamei awaehei ana kwama awaniana ivo‑dadani. Ka aituhu aviyaivia ivo‑dadani, ividoha.

6:2: Ioni 7:15.

6:4: Ioni 4:44.

6:8: Luk 10:4-11.

6:11: Dew 13:51.

6:13: Iam 5:14.

6:14: Mat 16:14; Mar 8:28; Luk 9:19-20.

6:17-20: Lev 18:16.

6:30: Luk 10:17.

6:34: Yau 27:17; Mat 9:36.

6:35: Mar 8:1-9.

6:46: Luk 5:16.

6:49: Luk 24:37.

6:51: Mar 4:39.