12
Thoeythupoegay goeyga zagethoepa balbayginga lawnga midh
(Mareko 2.23-28; Luka 6.1-5)
Kalanu kay Yesu a nungu niyaykazil, thanamun mab kunaw apaw lagiya dhadhiya; goeyga waza thanamun sabadh, kasa kedha thanamun niyay kaziw koeyma maythal aygiyasimoeyn. Thana kuyk ayman moegina kunaw poeray thanamulpa aypa. Thana yoewthaw koey mabaygal, Parasayalgal imadhin nanga, thana kedha umadhin Yesulpa, ‘Sepa nagi, nginu niyaykazil midh paru zageth ayimpa ngalpan sabadhaw goeyginu, thana sabi pathidhan!’
Yesu kuniya mulaydhin thanamulpa kedha, ngitha geth tidayginga, Maygi Thusinu muynu kedha, ‘Ngitha ngulaygal a? Kay paypa kulay ngalpan buway apakuyk Dhawitha, nuydh lak kedha za aymoedhin. Wara thonara nuy a nungu mabaygal mina maythal aygiyasimoeydhin, a kusumoeydhin thanamulpa woenabal thoewa aydel sizi, kalanu purthadhin, matha koey yoewthaw niyay kaziw aydel, sethabi thoewa aydel wara mabaygoepa lawnga, sabilnga; Awgadhoepa poeybayzimayl. Nuydh kusumoedhin thanamulpa maygi bredal Awgadhaw lagoengu. Kalanu purthamoeydhin. Nuydh sabi patidhadhin, matha koew yoewthaw niyaykaziw aydel, sethabi bredal. Wara mabaygoepa lawnga.
‘Wara lak kedha, thanamun misnariw zageth midh, sey koey yoewthanu, sabathoenu? Kay paypa kulay Mose minar paladhin kedha, “Zagethan maygi sabathoenu.” Kasa kay kedha thanamun ameniw zageth matha ngoedhagidh sabadhoepa. Wa, ngay ngithamulpa kedha, thanamulpa matha ngoedhagidh, a ngaw niyaykazipa lak kedha matha ngoedhagidh; ngitha aykap tidan a? In za mina adhapudhay, Awgadhaw koey yoewthiya. Awgadhaw Minar Poelayzinga kedha, “Ngay koey ubilayg lawnga mabaygaw mathamayzi uruypa yoewthanu, oltanu. Mina ngaw ubi kedha, mabaygal mura kidhakidhan ibupudhay ayman, kapu gabu ngoenakapulmayl.” Ngitha kedha yangukudu na mina tidan nanga, ngithamulpa koey zageth sethabi mina mabaygoepa mulamoeypa. Mabaygaw Kazi ngay, Kuykulnga. Ngath mura yawaypa zapul matha kedha sabadhaw goeyga.’
Yesu nuydh mabaygaw geth balbay tidan
Kalanu nuy uzaraydhin moegina yoewthoepa, nubiya kalmel nungu niyaykazil. 10 Wara kikirilayg si mepa nungu geth muwayzinga. Koey goersar mabaygal lak memayipa, thanamun ubi Yesulpa mulamoeypa. Thana kedha nubepa, ‘In matha ngoedhagidh ngalpan sabinu lawnga midh, kikirilayg lak balbay tidan sabadhoenu?’ 11 Nuydh yangukudu lak kuniya thayan thanamulpa, ‘Ngi nanga mamuylayg, a senabi mamuy pudhiz koey arakthoenu muynu, sabadhaw goeyginu. Ngidh midh manin, nginu mamuy? Ngidh ngaru senabi mamuy ibupuydhan. 12 In nubi mabayg adhapudhay mamuya, ngalpan sabinu matha ngoedhagidh mabayg ibupuydhan sabathoenu. Nuy mamuy lawnga.’
13 Kalanu nuy kikiril mabaygoepa buwayl thayiz kedha, ‘Geth adhapa luwayar, nginu.’ Nuydh mabaygan luwayan, a nungu geth nan balbay tidan, nungu wara geth midh nanga.
14 Thana Parasayalgal geth wanimoeydhin thanamun wati buwayal thoeyaypa aymoeypa kedha, ‘Ngalpa bangal Yesun mathamoeyne.’
Awgadhaw Yoepayzi Mabayg
15-16 Yesu nanga karngemidhin kedha, thanamun buwaylthoeyay nubepa mathamaypa, nuy uzaraydhin senabi lagoengu. Koeygarsar mabaygal nubiya kalmel. Nuydh mura thanamun kikirilgal dhoeynidhamoeydhin, kasa kedha nuy moegina koey dharadh mulaydhin thanamulpa kedha, ‘Mabaygoepa mulayg ngaw zagethaw ya.’ 17 Nubi zagethan mura kuykunidhadhin Awgadhaw kulba yangukudu; Awgadh kedha nungu peropethaw Isayan gudaw ya,
18 ‘In ngaw zagethaw mabayg,
ngan nanga ngath yapaydhin a yoelpadhin,
nuy mina ngaw Neydhayl Kazi,
nuy ngayapa mina matha ngoedhagidh.
Ngath nuyn bangal kuyku nidhane ngaw Maygi Marin
a nuy bangal ngaw seysithamayzi mabayg.
Nuydh bangal minamoene mabaygoepa
mina matha kedha ngoedhalnga,
mura nubi apaw goewaw buwaypa.
19 Nuy lawnga Thabukiri mabayg,
nuy silamay yangukudul yaginga,
gima gudiya lawnga, goegathaw mabaw lagoenu dhadhal.
20 Wara kedha, nungu zagethaw rugal moegina pathidhan nanga,
nubepa sethabi zapupa adhathoeyaypa lawnga;
nuy ngulayg sethabi zapul lak balbay tidan.
Nungu zagethaw mabayg nanga
matha kedha kulba tungi midh, moegina idiman,
nuydh kedha mabayg lak kedha ridha palan,
nungu buyangu woesimoeyle.
Kurusipa mura mina pawal bangal kadaypa memayine.
Wati pawal bangal mulupa.
21 Kalanu mura mabaygal nuyn mina yoepathamoene,
nungu yangukudu bangal oengaypu.’
 
Yesu a Sathana
(Mareko 3.20-30; Luka 11.14-23)
22 Kalanu wara mabayg ngapa Yesulpa. Nuydh nubepa madhin maygum, nuy lak yagi mabayg, kuyk nuy wati mariw malayzinga. Yesu nuyn dhoeynidhadhin a nuy mabayg lak mulaydhin, a nungu purkaw buya kuniya gasamoedhin. 23 Thana mura mabaygal koeyma madhu pamemidhin. Thana kidhakidhan kedha, ‘In sike, nuy Awgadhoengu ngapa, Dhawithan Mina Kazi.’
24 Thana Parasayalgan nanga karngemidhin thanamun ya, thana kedha umadhin, ‘Lawnga, in Bilzibul mura wati mariw kuyk nuydh Yesulpa kupay poeyban. Nuy kedha zoenguz ngulayg wati mariw adhapa moeythayle.’
25 Yesulpa kakal kedha, thanamuniya muynu wati wakaythamamayil. Nuy thanamulpa buwayal thayaydhin, ya matha ngoedhagidh aymoedhin kedha, ‘Mi lagoenu nanga, nanu mabaygal kasa dhadh poelamay ayman, a kidhakidhan silamoeypu, wa kedha lag ngaru pudhiz. Goegath lak kedha, a buway lak kedha, thanamun kedha mabaygaw igililnga bangal ngaru gegeyadh. 26 Kedha kay, ngitha midh paru ngoena kedha mulemin, “Sathana nuydh kupay poeyban ngibepa, nungu wati maripa idimoeypa.” Nuydh nay, kedha za na ayman nay, nungu basalaya sobaginga pudhiz. 27 Lawnga! Kedha lawnga. Ngay koey ngulayg kedha, ngithamun ngurpay kedha, ngithamun niyay kazil ngulayg wati mari adhapa maypa mabaygoengu. Thana ngalagaz thanamun kupay gasamadhin, thana lak Sathanalngu gasaman lawnga midh? Wa, thana ngaru zoeyzi noeydhiz ngitha, ngitha nanga kedha, na kupay ngapa Sathanalngu. (Sathanan wara nel kedha, Bilzibul.) 28 In Awgadhaw Mari ngayapa poeybayzinga, nubi poerapar wati maripa adhapa maypa. Kedha zoenguz kedha, ngitha ngaru ngulaygal kedha, Awgadhaw Basalaya in nubi thonara danapa yakampa ngithamulpa.’
Lak Yesun ngurpayzi ya mabaygoepa
29 ‘Sathana ngoedhe koey bibiril mabayg, ngibepa kasa matha nungu loegiya muya uthuypa lawnga. Nginu nanga koey magawl mabaygaw lagoengu zapa gasamoeypa ubi, ngidh ngaru kulay nuyn urukoemin yatharpa. Wagel kay ngidh nginu ubilnga ayman. 30 A ngitha sike mi dagam mabaygal? Ngadh nanga ngoena ibupuydhayginga, nuy ngawngu koeysigal, wati igalayg; a mabaygan ngadh nanga ngoena ibupuydhayginga mabaygoepa garwoeydhamoeypa, nuydh mabaygal adhapa thoemaypa, thanamun igililmayl sagul palimoeyn.
31 ‘Ngay ngithamulpa mina kay mina ya muliz kedha, ngitha bangal ngaru koey poeypiyam. Awgadhan ngulayg bangal mura wati pawal gud woeyamoeyne matha kedha mabaygaw Awgadhoepa kuniya ngoelkay yangukudul, Awgadhan ngulayg adhapa gud woeyamoeyn. Kasa kay kedha wara urapun za lawnga, mabaygal ngaya nanga Awgadhaw Maygi Mari mulamoeyn nanga, thanamun kedha ipidhadh gegeyadh bangal gud woeyayginga.
32 ‘Mabaygal ngaya nanga, ngoena Mabaygaw Kazi mulamaypa nanga, sena balbayginga thanamun ipidhadh gegeyadh gud wayane, kasa kay kedha mabaygal ngaya nanga, Maygi Mari mulamaypa, kedha mabaygal ngaru bangal gud wayayginga.’
Puy a koewsal
(Luka 6.43-45)
33 Yesu lak ayman ya matha ngoedhagidh thanamulpa kedha, ‘Kapu puy nanga mina koewsalnga, wati puy nanga wati koewsalnga; kedha zoenguz kakal aymiz, mura mabaygoepa wati puyl a mina puyl. 34-35 Ngitha Parasayalgal matha kedha wati thabu midh. Ngithamulpa koey zageth mina yapa maypa, kuyk ngithamun wati igililnga muynu. Ngitha matha kedha wati lagaw thathil midh. Ngithamun kurunu woerdhayzimayl mura wati zapul. Ngitha kedha wati ubil zapul yakamoeypu wara mabaygoepa. Wara kedha, mina mabayg nanga, nungu kurunu woerdhayzimayl mura mina zapul wara mabaygoepa yakamaypa. Mabayg nanga nubiya muynu mura wati wakay thamamayil nungu ngoenakapoenu, nungu gud lak kedha ngaru wati gud; mina mabayg nanga, nungu ngoenakap wakay thamamayil mura balbayginga, wa nungu gud lak balbayginga. 36-37 Awgadhaw minamay thonar na mangedhe bangal, senabi goeyginu nanga ngitha a mura mabaygal ngaru zeyzinoeydhemine. Ngithamun koey yangukudul a matha kedha sagulaw yangukudul, ngaru kakal aymoeyne mina yakamaypa kedha, ngithamun igililnga muynu midh, balbayginga lawnga gegeyadh Awgadhoepa.’
Yoewthaw koey mabaygal adhapudhay zageth lumaypa Yesuniya
(Mareko 8.11-12; Luka 11.29-32)
38 Kalanu dhuray thanamun sabiw ngurpay mabaygal a Parasayalgal ngapa Yesulpa kedha, ‘Ngurpay Mabayg, ngoeymun ubi ngidh adhapudhay zageth ayman ngoeymulpa imaypa.’
39 Nuy thanamulpa kedha, ‘Ngitha nubi maykuyk, ngithamun kawrag mina koeyza, mina wati mabaygal. Ngitha midh paru ngoena kedha yapupoeyban? Ngayapa ngithamulpa wara adhapudhay zagethoepa aymaypa lawnga, kuyk ngitha ngoena mina yoepathamayginga. Matha urapun adhapudhay zageth ngitha imane bangal, sena mi adhapudhay zageth aymoedhin kay paypa kulay Yonan doegamunu, wa senabi adhapudhay zageth aymoeyne bangal ngithamuniya dhadhal. 40 Ngitha ngulaygal kedha, Yona koey wapiw maythanu meparuy thoeri goeygilnga; wa, ngay Mabaygaw Kazi lak kedha bangal muy uthedhe thoeri goeygilnga koey muynu sakaynu aredhe nubi sama woeydhayzimaynu.
41 ‘Lawnga! Ngithamun ngoelkay yoepathaman koeyza. Awgadhaw kuthaw goeyga nanga mura mabaygal bangal kaday nithamoene, matha kedha Ninebaw mabaygal. Na bangal kakal kedha thanamun mina yoepathaman koeyza, ngitha lawnga. Minguz kedha thana gasaman Yonan maw a thana garthi thoeyamoeydhin mura wati pawangu. Wara mabayg maw sipa in nuy ngaru koeyza Yonaniya. Ngitha mingu garki thoeyayginga?
42 ‘Matha kedha wara kuyku yoepkaz Zoey doegamoengu. Kay paypa kulay na ngapa ngalpan kuyku mabaygoepa imaypa, Solomon. Na kakal aymiz kedha nanu mina yoepathaman mina koeyza, ngitha lawnga. Kedha zoenguz na uzaraydhin koeysigaz nanu boeradharoengu, koerngaypa Solomonan yoepa, a nungu mina ngurpay. Kasa kay kedha mabayg kay ngithamuniya koeyza adhapudhay Solomonaniya.’
Wati mariw kuniya tiday thonar
(Luka 11.24-26)
43 ‘Ngath nubi maykuykaw kuth seysithamaypa ngithamulpa; mabayg sike wati mariw malayzinga, a senawbi wati mari adhapadhan mabaygoengu, nuy kasa mura loegiya ulaypa, ngukigi lag. Nuy lagiya yan lumepa nubepa uthuypa. Nuydh nanga lag gasamoeyginga 44 nuy nubiya muynu kedha miziz, “Ngay lak ngaw kulay niyaylagoepa kuniya tidepa, senabi mabaygaw igililmaypa muypa.” Nuy kuniya tidiz senabi niyay lagoepa. Nuydh iman, pudhunga kapu butha poethayzinga.
45 ‘Wa, wati mari lak gurguy toedipu igalgoepa lumaypa. Nuydh iman seben lak wati maril mina koey gegeyadh nubiya, a thana ngapa sin nubiya nungu niyay lagoenu. Kurusipa nungu muy yoewthayzi mabaygaw igililnga mina koey gegeyadh, kulay nuy midh nanga kuyk wati maril koeygarsar nubiya muynu.’
Yesun apu a tukuypal
(Mareko 3.31-35; Luka 8.19-21)
46 Senawbi yanu dhadhal, Yesun apu a nungu tukuypal mangemidhin. Thana adhal nithamoedhin, thana nubepa yapa memayidhin. 47 Wara mabayg si amadhan kedha mulaydhin Yesulpa, ‘Sepa nagi, nginu apu a tukuypal sey adhal nithaman, ngibepa imaypa.’*Dhuray kulkubaw Minar Poelayzimayl, bes 47oegigal.
48 Yesu kuniya mulaydhin kedha, ‘Mabayg nga ngaw apu, mabaygal ngaya ngaw tukuypal?’ 49 Kalanu nuydh yadu palgamoeyn nungu niyaykazil kedha, ‘Ngapa nagemiw, thabi mabaygal itha, thana ngaw apu a ngaw tukuypal. 50 Thana setha ngaya aymoeypa ngaw Daparaw Thathiw ubilmayl, wa kedha mabaygal ngaru ngaw tukuypal, a babthal, a ngaw apuwal.’

*12:47 Dhuray kulkubaw Minar Poelayzimayl, bes 47oegigal.