7
Stiven i ademuada ana vanua na avelulusena inade
Io a mapana prist tasa i tagi e Stiven maido, “A inade sou a vanua sou ubi e oo do, ei patotona ue boa?”
Me Stiven ei ade maido, “Amutou tamtamaigu me tamatamagu, amutou longe. Ilala e tubune eitou e Abraham ino na magamaga Mesopotemia me ei saboa asu usino ne Haran, Salemo mina langi ei e Salemo ei isa a sagagalina taula, ei palea le Abraham. Me Salemo ei vei lei maido, ‘Oo ilisitase a aubu minio me maututumu, mo asu usino na avena magamaga eau na maite oo.’
“Maido me Abraham ei ilisitase a magamaga mine sou e Kaldia me ei asu usino me ei ugu ne Haran. Na ilala tamane ei matesi, Salemo ei peltase ei usinani ni ugu na magamaga ie, seidei amutou malu iodo. Moni Salemo ei ma bilii ete a avena magamaga tasa bisii i mapigogoi a lovana tasa usino ne Abraham. Moni Salemo ei adegatunasi maido, mulimuli ei ni bilii a magamaga iedo usino ne ei, a magamaga iedolo Abraham pilu e tubutubune ei ne sou malu i. Na ilala e Salemo ei goli a inade do, Abraham ei saboa isa e natuna tasa. Salemo ei vei le Abraham maido, ‘Sou a abune tubutubumu ne sou asu usino na avena vuso mine sou a abuna sea. Me ne sou palea tomane a vanunua mina pipigona sabubu moni, me sou a abuna sea ne sou toegegeli e sou i mapigogoi a avala savulu sobo iva. Moni mulimuli eau na vavasa ane sou a vanunua sou goli a inigogona do usino ne sou. Me mulimuli a abune tubutubune natatune amutou ne sou asutase a aubu iedo, me ne sou kaka agu na avena ie.’*Sinokona 15:13-14 Me Salemo i vei le Abraham ni moge ei tomane a matailala na magilipiluna e Salemo ei bilii e ei. Me mulimuli Abraham ei maalepose e Aisak, mei moge Aisak na malada pantolu. Me Aisak ei maalepose e Iekop, me Iekop ei e tamane tubune eitou savulu tasa timana lua.
“Tubutubune eitou odo sou lilogegelu ane Iosep, tasine sou, me sou masosove ei tomane a bibi na pipigona sabubu usino ne sou e Isip. Moni Salemo ei ino pilu e ei. 10 Salemo ei buloi e ei me ei mapalipali a mavaana vuso minei. Na ilala Iosep ei ade pilu a mapana mine Isip, Salemo ei bilii e ei a muadana kubaana me ei goli a mapana i kale ei. Maido ma mapana i tau ei muina a munugana bibi mina itealalena avena e Isip, me ei iteale a golugolu vuso mina luma mine mapana.
11 “Mulimuli ilala na vitolona taula i palea na avena vuso ne Isip me mina avena vuso na magamaga Kenan, maido me sou a vanunua ma tavivine sou isa a mavaana taula. Me sou e tubutubune eitou sou a gona inani boa. 12 Moni Iekop ei longe a inade maido vit ino ne Isip, me ei peltase e tubutubune eitou usino ne Isip na munugana inasu. 13 Na ilala sou asu lou na maluana inasu, Iosep vei le tuatuana maido, ‘Eau e Iosep.’ Me mulimuli mapana tamai ei muada e sou mine Iosep. 14 Me Iosep ei masosove a inade mei toleale tamana e Iekop ni asu usinani ne ei, pilu e sou vuso a abuna minei, a vanunua ma tavivine sou savulu padilua timana lima. 15 Io Iekop i asu utano ne Isip. Me mulimuli ei mate, me sou e tubutubune eitou sou tamai sou mate. 16 Me sou tabule liu a aitolane sou usino ne Sekem me sou peilai e sou na muina minate do, lisa Abraham ei oli a vatu silva maino ne natatune Hamor ne Sekem.
17 “Io ilala Salemo i valisobesi a patotonana inade minei lisa ei goli le Abraham, a ilala do bisii moni ni palea. Me sou a abuna mine Israel ino ne Isip sou palea a abuna buo sele. 18 Mulimuli a mapana tasa i ma muada oto e Iosep ei palea ne Isip. 19 A mapana do ei goletase sou a abuna mine eitou mei goli a inigogona pagu usino ne sou. Me ei ade sagali ane sou ne sou pitase a mongomongo banini mine sou ne sou mate.
20 “Na ilala do tinane Moses i vasusu e ei. Ei a doana bibaini na matane Salemo. Me sou iteale oovi ei lilo na luma mine tamana mapigogoi a game tolu. 21 Mulimuli sou tau ei usala, me natuna tavine mine mapana, Pero, ei guale ei me ei iteale ei tomane natune ei oto. 22 Me Moses ei guale a muadana vuso ne Isip, me ei palea a bibina inade me a pipigona minei i sagali.
23 “Ilala e Moses a avalana savulu ivasi, ei damutatala ve ni asu ni ite sou e tamtamaine ei, sou e Israel. 24 Na malada tasa ei ite Isip tasa ei toegegeli e Israel tasa. De ei buloi e Israel do me ei maliu a inigogona pagu usino ne tau Isip edo. Ei ubi e Isip odo me ei valiputemate ei. 25 Moses ei damu ve tamtamaine ei ne sou muada i maido, Salemo i kale ni gualeliu e sou na limane ei. Moni sou ma muada oto i. 26 Maisavulo, Moses ei ite tau e Israel lua su maubi lou. Ei kale ni valimate a maubina mine sulu, me ei asuale sulu mei vei, ‘Ae, amulu tametasi moni, posa matina amu toegegeli e amulu oto?’
27 “Moni a bibi ei a vuna sinoana do, ei subulai liu e Moses. Me ei vei, ‘Sei tau e oo mo palea a munugana ma bibi mina vivilealena inade mine amiteu? 28 O kale no valiputemate eau, tomane lavi o valiputemate tau Isip iedo, io?’ 29 Moses ei longe a inade do, mei iava. Ei asu usino mei ugu na magamaga mine sou e Midian. Mulimuli ei taulai mei isa a natuna bibi lua.
30 “Io a avala savulu iva pulosi, ma bineanea tasa mine Salemo i sibitala le Moses na magamaga a vanua boa, i agavuale a loena Sainai. Bineanea mine Salemo muina lilo na oavi ei palea lilo balivua na obu baini tasa. 31 Moses ei ite me ei damutatala papai a golu i palea do. Ei kale ni ite kube me ei asu agavuale, me Bibi Taula i vei lei maido, 32 ‘Eau e Salemo mine tubutubune oo. Eau e Salemo mine Abraham, mine Aisak me mine Iekop.’Gualeliuna 3:6 Me a vovone Moses i palili, me ei lae a gemualena.
33 “Me Bibi Taula ei vei lei, ‘O kaitase a ubupolo minio, vuna magamaga oo magiligili ieli ei minau oto mei maolo. 34 Eau itesi a inigogona pagu vuso sou goli le sou a abuna vanunua ma tavivine minau ne Isip. Eau longesi a tinangi mine sou, me seidei eau na asu utano me eau na gualeliu e sou na limane sou Isip. Maido me oo ilisi. Eau kale na peltase oo usino ne Isip.’Gualeliuna 3:5-10
35 “Palapala sou e Israel sou saukiki e Moses, me sou vei lei maido, ‘Sei vileale oo no palea a mapana ma bibi mina vivilealena inade mine amiteu?’ Io Moses a bibi moni iodo Salemo i peltase usino tomane a mapana ma bibi na gualeliune sou. Salemo ei masagali ei na limana bineanea i palea le ei na obu baini. 36 Moses ei gualelele sou maino ne Isip, me ei goli a matamatana gona sinaga ino ne Isip me mina dasi Kasoso me mina avena a vanua boa na avala savulu iva.
37 “Moses iodo ei vei le sou e Israel maido, ‘Salemo ni vileale e tamaine amutou tasa a profet tomane eau oto.’ 38 Ilala tubutubune eitou sou ino na viepiluna kinaka mina avena a vanua boa, Moses ino pilu e sou. Me ei asu uata na loena Sainai ma bineanea mine Salemo i bilii e ei a inade. Ei guale a inade mine Salemo, inade do ei isa a maulina, me ei bilii a inade do usinani ne eitou.
39 “Moni e tubutubune eitou sou ma kale ete ne sou longe a inade mine Moses. Sou saukiki a inadene ei me na lilone sou so kale sele ne sou veteliu usino ne Isip. 40 Sou vei le Aron maido, ‘Amiteu ma muada oto i sei golu palea le Moses, bibi iede ei guale eitou ne Isip me ei maasi eitou usinani. Maido me oo no pui ane amiteu a salemo sanii, me ne sou muge amiteu me ne sou maasi e amiteu na vea.’§Gualeliuna 32:1 41 Na ilala do sou pui a natuna bulmakau tasa, me sou goli a niabi usino ne salemo na aualana do. Me sou mongemonge a golu odo sou pui a limane sou oto. 42 Maido me Salemo i lametase sou, ne sou kaka ana oaso ma game ma mataidoido ma golu sanii maido, tomane a inade ino na laulau mine sou a profet,
‘Amutou Israel, na ilala amutou ino na avena a vanua boa a avala savulu iva, me amutou valipute a bulmakau ma sipsip me mu goli a niabi,
nane amutou goli a niabi iede usinani minau, io? Boa vuso sele.
43 A luma bale taula amutou tabulebule iede, ei a luma bale minau boa. Ei mine salemo na aualana Molek.
Me amutou tabulebule a nunu na mataidoido mina salemo auala e Repan. Amutou pui e sou a salemo auala, ve ne amutou kaka ane sou.
Maido me eau na peltaselele amutou maino na avena mine amutou, me eau na peltase amutou usino na magamaga mina avena ne Babilon.’*Amos 5:25-27
44 “Ilala tubutubune eitou ino na avena a vanua boa, sou isa a luma bale mine Salemo. Na bale do Salemo ei mapalele a inade patotona minei. Na ilala sou goli a bale do, sou goli a golugolu vuso tomane Salemo i vei le Moses, me sou ogomuli bilesi a nunu Moses ei ite. 45 Mulimuli tubutubune eitou, sou guale a bale do, me sou asu pilu e Iosua ne sou guale a magamaga mine sou a vanunua mina abuna vanunua seasea. Me Salemo i taulele sou a abuna do na lagune sou e tubutubune eitou. Me sou mamagili a bale, me ei muina na magamaga do i mapigogoi a ilala mina mapana e Devit, 46 ei a bibi iodo Salemo ei toekubekube sele ei. Devit ei kake Salemo ni longo ane ei ni tige a luma mine Salemo, ve ne sou a abuna tubutubune Iekop sou mapigogoi ne sou asuale me ne sou kake Salemo. 47 Moni mulimuli, Solomon ei tige a luma do.
48 “Moni e Salemo oata oto sele ei ma malumalu oto na luma vanua sou tige. Ei tomane a profet ei vei,
49 ‘Salemo ei vei maido, “Langi ei a niugugu mapana minau,
ma magamaga ei a muina eau tau a ubugu muata i.
Maido me namutou tige sei matana luma minau?
Me sei avena ni muina a aubu na manoana minau?
50 Eau oto eau mapale a golugolu vuso iede.Aisaia 66:1-2’ ”
51 Me Stiven ei vei le sou a vanunua na avelulusena inade lou maido, “Amutou a vanunua na toevautautana. Lilone amutou ma damutatalana mine amutou ei sobo tomane a vanunua mina longetasena binea. Ma tagilane amutou i sobo me amutou ma muada oto a longemulina inade mine Salemo. Taliuliu amutou saukiki a inade mina Maolona Nunu, tomane tubutubune amutou sou goli lisa. 52 Lisa tubutubune amutou sou goli a inigogona pagu usino ne sou a profet papaina. Sou valiputemate a vanunua lisa sou veipale maido a bibi na gunolina inigogona bilesi ei ni asu usinani. Me seidei a bibi iodo ei asuosi usinani, me amutou tau ei na limane sou a butu me mu valipute ei. 53 Amutou gualesi a binea mine Salemo na limane sou a bineanea, moni amutou ma ogomuli ete.”
Sou ubi e Stiven a vatu me sou valipute ei
54 Sou a vanunua na avelulusena inade sou longe a inade mine Stiven, ma lilone sou i tivula gegelu sele ane ei me sou gado kasesele a livone sou. 55 Moni a Maolona Nunu ei vonu ne Stiven, me ei gemu uata na langi mei ite a malasana buo mine Salemo na langi me Iesu magiligili na limane Salemo e gata. 56 Me Stiven ei vei maido, “Longe, eau ite a langi i peo, me Natuna Bibi ei magili a muina na limane Salemo e gata.”
57 Sou longe a inade iedo me sou ngala mamau sele, me sou tabesobe a tagilane sou. Me sou ilisi pilu me sou vele usino me sou saavi e Stiven. 58 Me sou peltaselele ei usala na aubu, me sou ubi ei a vatu mina valiputene ei. Sou a vanunua palapala sou ubi e ei a inade, sou kaitase a kinainai lagolago mine sou, me sou tau agavuale a ubune a bibi alaba tasa, aisana e Sol.
59 Ilala sou langelange a vatu usino ne Stiven, Stiven ei kaka maido, “Bibi Taula Iesu, oo guale a nunugu.” 60 Me ei totopatulu me ei tola sagali sele, “Bibi Taula, oo no ma adovedove lei a sinusu ieli usino ne sou.” Stiven ei ade maido, me ei mate.

*7:7 Sinokona 15:13-14

7:32 Gualeliuna 3:6

7:34 Gualeliuna 3:5-10

§7:40 Gualeliuna 32:1

*7:43 Amos 5:25-27

7:50 Aisaia 66:1-2