20
Pɔli ya ɲaari Masedɔni ni Girɛkii fiiye yi ni
Ayiwa, ba tunmɔ pu kafugo ya pa wo wɛ, a Pɔli di nʼa daa fɛɛ pu yiri pinnɛ; na jo ni pu ni, na pu yɛri, na pu logoo waha, na na koo sha pu mu, na gaaŋi Masedɔni fiige ki ni. Pɔli nidorowo kee fiige ki ni, a wu kafila wa taga lowagaa kan wee xuu wu nʼa daa fɛɛ pu mu, na na toro na gaaŋi Girɛkii fiige ki ni. A wu yeye taanri pye wà, na ba gbegele caŋa ka na wu kɔɔgbɔhɔ ka lɔ wʼa se Siiri fiige ki ni. Ga, a wu ba logo na Yawutuu pii pʼa woni pye wu mɛgɛ na. A wu kɔɔgbɔhɔ ki wo zhɛ wu fiin, na guri pa doro Masedɔni ni na kari wà tɔɔyɔ na. Sipyii piimu pu bi pinnɛ ni Pɔli ni wu ɲaagoo li na ge, pee pu wa mɛ: Bere shɛɛn Pirusi ja Sopatɛri, ni Tesaloniki shɛɛn shuun: Arisitaaki ni Sekundusi, ni Dɛribɛ shɛɛn Gayusi, na fara Timote na, ni Azi fiige shɛɛn shuun: Tishiki ni Torofimɛ. A pee di doro wèe ɲaha na, na shɛ wèe sige Torowasi kulo li ni. Ba Shizhɛnhɛrɛ Baa Buuri Kalenɛ lʼa toro wɛ, a wèe di jé kɔɔgbɔhɔ ka ni Filipe kulo li ni, na cabyaa kaguro pye na na nɔ Torowasi ni, na shɛ pu ta wà. Ba wèe ya nɔ wà wɛ, na cewuu nigin pye wà.
Pɔli ya Utikusi nixhugo ɲɛ Torowasi kulo li ni
Pɔri ɲimuguro nibiige ki ni, a wèe bɛɛri di shɛ binnɛ, kɔnhɔ wù Kafɔɔ wo yalige ki li shiizhan. A Pɔli di nʼa daa fɛɛ pu yɛri. Wu funŋɔ bi bye wu ba lɔ wʼa gaaŋi kee caŋa ki ɲimuguro. A wu sii mɔ jomɔ pu na nʼa daa fɛɛ pu mu fo na shɛ ɲiŋɛ ki ɲi. Wèe bɛɛri pu bye wà na pinnɛ zangaso wa ni. A pʼi sokinnaa niɲɛhɛmɛɛ le le na yaha puga ki ni. Lɛvɔɔ wa bye ni wèe ni, wu mɛgɛ ɲɛ na Utikusi; Wee nidɛɛngɛ di bye puga ki fenɛtiri wu ɲɔ na. A wee di bye wà na ba ŋmunɔ, fo na funŋɔ wɔ wuyɛ na. Na Pɔli yaha wu na yu, a ŋmunumɔ pʼi ba wu figi. A wu yìri wà fo zangaso wu puga taanri wogo ki ɲuŋɔ ni, na ba do ɲiŋɛ na. Ba pʼa pa di ba wu lɔ wɛ, na ba wu ta wʼa xu. 10 A Pɔli di digi, na shɛ leele wu ɲuŋɔ ni, na wu co wu keye ni, na wèe pye: «Yi ganha da yi fungɔnyɔ yi kyɛɛgi wɛ! Wu wa ɲìi na.» 11 Lee kadugo na a Pɔli di dugi zangaso wu ni sanha, a wu ni nʼa daa fɛɛ pʼi shɛ puyɛ pinnɛ wà sanha. A pʼi binnɛ li shiizhan Kafɔɔ mɛgɛ na. Lee kadugo na a Pɔli di jo na mɔ ni pu ni sanha, fo na shɛ ɲiga ki pye kʼa mugi, na na kari. 12 A Utikusi puga shɛɛn di gari ni wu ɲìi wo wu ni puga. A lee kaa lʼi sii nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri logoo ɲiŋɛ.
Kɔɔgbɔhɔ kʼa yere ni Pɔli yɛ ni kulogoo niɲɛhɛŋɛɛ ni
13 Lee kadugo na a wèe di jé kɔɔgbɔhɔ ka ni na doro Pɔli ɲaha na na gaaŋi Asɔsi kulo li ni. Bani wu bi jo na tɔɔyɔ na wee da da gaaŋi Asɔsi ni, na wèe di shɛ wu lɔ wà. 14 Ba wèe ya shɛ wùyɛ ɲuŋɔ círi Asɔsi ni lee cirigana li na ni Pɔli ni wɛ, a wu bɛ di jé kɔɔgbɔhɔ ki ni. A wèe di gari kulo la ni lee mɛgɛ ɲɛ na Mitilɛni. 15 Caŋa kemu wèe ya foro wee xuu wu ni ge, kee caŋa ki ɲimuguro a wèe di nɔ Kiyɔsi kulo li shizhaa na. Ki ɲimuguro shuun wuuro, a wèe di nɔ Samɔsi kulo li ni. Ki ɲimuguro taanri wuuro, a wèe di nɔ Milɛti kulo li ni. 16 Pɔli funŋɔ bye wu yere Efese kulo li ni wɛ, kɔnhɔ wu ganha da mɔ doro Azi fiige ki ni wɛ. Wu bi sige kanha wu nɔ Zheruzalɛmu ni, kɔnhɔ wu bu já nɔ wà, wu shɛ Pantekɔti wu caŋa ki ɲuŋɔ círi wà.
Pɔli ya Efese kulo li nʼa daa fɛɛ nɔhɔlɛɛ pu yɛri
17 Lee wuu na Pɔli ya tiin Milɛti kulo li ni, na pii tun na pu shɛ Efese kulo li nʼa daa fɛɛ nɔhɔlɛɛ pu yiri pa. 18 Ba pʼa pa nɔ wɛ, a wu pu pye: «Na cebooloo, fo caŋa kemu tɛhɛnɛ na nɛ na tɔɔgɔ shan Azi fiige ki ni ge, fo na pa nɔ niɲaa na, yee wa nɛ ɲaarigana ni nɛ kapyegee ki bɛɛri cɛ. 19 Nɛ nayɛ tirige tuun bɛɛri ni na kapyeŋɛɛ pyi Kafɔɔ mu, na ɲaa soro, na ɲɛsinmɛ wo. Yawutuu bɛ ya woni pye nɛ kaa na tɔɔɲii niɲɛhɛŋɛɛ ni, na sii kanhama nigbɔ nɔ nɛ na xuuni. 20 Lee bɛ na, yee kuduun ɲɛ kaa lemu ni ge, nɛ lee la shishiin ŋmɔhɔ yee na wɛ. Nɛ yee kalaa Kilɛ Kafila wu ni sipyii bɛɛri ɲii na, na yi kalaa yiyɛ pyaa piyɛyɛ bɛ ni. 21 Na yi jo na waha sipyii pu bɛɛri mu, Yawutuu fara Girɛkii na, jo pu daburajɛ jo pu jurumu wu na, pʼi sɔɔ Kilɛ na, pʼi dà wu Kafɔɔ Yesu na.
22 «Ayiwa nimɛ, Zheruzalɛmu ni di wa gaaŋi. Kilɛ Munaa lʼa na ɲaha co na se wà. Le lʼa da zhɛ na ta wà ge, di wa lee cɛ wɛ. 23 Ga kulo bɛɛri ni kunni nʼa toro ge, Fɛfɛɛrɛ Munaa na li shɛ na na, na kasolenɛ ni kanhama pu wa na ɲaha na wà. 24 Lee bɛ na nɛ na munaa li wii yaaga wɛ. Le lʼa dan nɛ ni ge, lee li wa mɛ. Tuduro te tʼa kan nɛ mu ge, na tee shɔɔnri fo ti tɛhɛnɛ. Kafɔɔ Yesu ya labye wemu bɛɛri kaa le nɛ keŋɛ ni ge, nɛ funŋɔ wa di wee bɛɛri pye di wu xɔ. Wee labye wu wu wa mɛ, na Kilɛ wo niimɛ we wo Jozaama pu jo sipyii pu mu.
25 «Ayiwa, nɛ toro yee piimu niŋɛ ni, na Kilɛ saanra ti wo kafila wu jo ge, nɛ li cɛ jo nɛ ni yee wa da wùyɛ ɲa nige wɛ. 26 Lee lʼa li pye nʼa yi fiinŋɛ jo yi mu, sipya wa shishiin wo shishan foo wa nɛ na nige wɛ. 27 Bani nɛ Kilɛ ɲidaan bɛɛri shɛ yee na, nɛ yafiin ŋmɔhɔ yi na wɛ. 28 Ayiwa, yi kasɛɛgɛ yaha yiyɛ na dɛ! Fɛfɛɛrɛ Munaa lʼa yi teŋɛ dubyagbaha kemu ɲuŋɔ ni ge, yi kee co xuuni ba dubyanaha-jemɛɛ ɲɛ wɛ. Kilɛ ya nʼa daa fɛɛ piimu shɔ wu Ja wu wo shishan pu baraga ni ge, yi kasɛɛgɛ yaha pee na, yʼi pu comɔ cɛ. 29 Nɛyɛ pyaa ya li cɛ jo nɛ nigarixhɔgɔ na yacoyo na ba jé yee niŋɛ ni, na do dubyaa pu na. 30 Ali yeeyɛ pyaa kii bɛ ni naha, pii na ba foro yee ni, na kafinɛyɛ taga nʼa daa fɛɛ pii ɲuyɔ kyɛɛgi, na pye puyɛ pyaa wo kalaapiire. 31 Lee wuu na, yi kasɛɛgɛ yaha yiyɛ na. Yi yi funyɔ tirige li na na yee taanri nɛ pye naha yee niŋɛ ni na yee bɛɛri nigin nigin wu kalaa caŋa fara piige na, fo na ɲɛsinmɛ wo yee kaa na.
32 «Ayiwa, nimɛ nʼa da yi kaa le Kilɛ ni wu niimɛ jomɔ pu keŋɛ ni. Kilɛ ya sipyii piimu pye fɛɛfɛɛ ge, yee bɛ pu wa pee ni. Wu na ba fanha kan yi mu nʼa daa wu ni, loolodaa lemu bɛ wʼa kemɛ yaha ge, na lee bɛ kan yi mu. 33 Nɛ ta ɲii yeege wa shishiin wo wari, kelee wu sanni, kelee wu fàya fɛni wɛ. 34 Yee ya li cɛ na jo nɛyɛ pyaa keye yi wo labye wʼa nɛ keree bɛɛri yàa, na na ɲaariɲii pu bɛɛri wogoo yàa* Kapyegee 3:18 wu kalaa.. 35 Nɛ li shɛ yee na shɛgana bɛɛri na jo mu wèe ya yaa na kapyeŋɛɛ pyi na la baa fɛɛ pu tɛri, na wù funyɔ tirige ni Kafɔɔ Yesu yɛ pyaa wo jomɔ pu ni na: ‹Duba ya daa gan funŋɔ ni na toro da na.›»
36 Ayiwa, ba Pɔli ya xɔ pee jomɔ pu na wɛ, na nuguro sin, a wu ni nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri di binnɛ Kilɛ ɲɛɛri. 37 A nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri di sii mɛhɛɛ su xuuni Pɔli gari wuu na. A pʼi wu shaari ni taanɲɛɛgɛ fo ni. 38 Lee kadugo na a pʼi Pɔli torogo na pa kɔrɔgɔ ki ɲɔ na. Pɔli ya jomɔ pemu jo na niɲaa tɛhɛnɛ na na pu da ɲii taha wee na nige-e ge, pee jomɔ pe bi pu ɲahaya tanha xuuni.

*20:34 Kapyegee 3:18 wu kalaa.