12
Mariyama ya lasikoli wo Yesu tɔɔyɔ na
(Macoo 26:6-13; Marika 14:3-9)
Ayiwa, cabyaa gbaara wu bi kori Yawutuu wo Ɲuwuuro ti wo Kalenɛ lʼi nɔ, a Yesu di gari Bɛtani ni. Lazari wemu nixhugo Yesu bi ɲɛ ge, wee wu bye lee kulo li ni. A pʼi yalige ka yàa wà lee kulo li ni Yesu mu. Marite wu bi kee yalige ki keree shɔɔnri. Sipyii piimu pu bye na li ni Yesu ni ge, Lazari bɛ di ɲɛ pee ni. Wee tuun wu ni a Mariyama di pu yaha pu na li, na shɛ lasikoli gbuu la lɔ, lemu mɛgɛ ki ɲɛ na naari ge, li pɛrɛmɛ bɛ dʼa waha. A wu ba wee lasikoli wu wo Yesu tɔɔyɔ na; na xhɔ na wu ɲuzhiire taga tɔɔyɔ yi tuu tuu. Wee lasikoli wu bi litiri taaga xɔ. A wu nugo kʼi puga ki bɛɛri círi. Yesu kalaapire la mɛgɛ ki bye na Zhuda Isikariyɔti, wee wu bi da ba Yesu le keŋɛ ni, a wee di jo: «Ɲaha na we lasikoli we di ya ta pɛrɛ kabɔfoŋɔɔ kɛlɛɛ shishɛɛrɛ ni kaguro (w 45.000) shishiin, na wee kan funmɔ fɛɛ mu-i wɛ?» Zhudasi bi ta ye jo funmɔ fɛɛ wo ɲiɲaara wuu na-ɛ dɛ, ga nagaa wu bye wii. Wee mu wari keshi wu bye. Wari we pu bi leni wu ni ge, wu bi ma wee wo. Ga, a Yesu di wu pye: «Yi laha wu na! Caŋa ke pʼa da ba na le faŋa ni ge, kee caŋa ke wuu na wu wa ni we lasikoli we ni. Bani funmɔ fɛɛ na ba bye ni yee ni tuun bɛɛri ni, ga nɛ wa da ba bye ni yee ni tuun bɛɛri ni naha wɛ.»
Saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ pʼa jo na pee da Lazari gbo
Ayiwa, ba Yawutuu pʼa pa logo na Yesu wa Bɛtani ni wɛ, a pu niɲɛhɛmɛɛ di gari wà. Pu bi gaaŋi wà Yesu yɛ nigin wuu na wɛ, ga wʼa Lazari wemu ɲɛ na yeege xu ni ge, wee bɛ taɲaga ni pʼa bi se. 10 Ba Saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ pʼa yee logo wɛ, na jo na ni li wa mu, na pee da Lazari bɛ gbo. 11 Bani Yawutuu niɲɛhɛmɛɛ pu bi guroo pu fɛni na ma na daa Yesu na Lazari wuu na.
Yesu ya jé Zheruzalɛmu ni ba saan ɲɛ wɛ
(Macoo 21:1-11; Marika 11:1-11; Luka 19:28-40)
12 Ayiwa, kee caŋa ki ɲimuguro, sipyiɲɛhɛnɛ lemu li bi pa Zheruzalɛmu ni Ɲuwuuro Kalenɛ li ni ge, a pee di yi logo na Yesu wa koo na na se Zheruzalɛmu ni. 13 A pʼi fɛnhɛgeye kɔn, na foro na gaaŋi di zhɛ Yesu círi ni yee ni. A pʼi ganha na xhuulo na yu na:
 
«Hosana! Wʼà Kilɛ sɔni!
We wʼa ma mɛ Kafɔɔ mɛgɛ na ge,
Izirayɛli wo saan wu ɲɛ wii,
duba wʼa byi wee mu!»* Zaburuu 118:26
14 Lee bi Yesu ta wʼa kafabige ka ta na dugi kee na ma na jo ba lʼa ka Kilɛ wo Kitabu wu ni wɛ na:
 
15 «Siyɔn kulo, ma ganha bu fya wɛ!
Wii, ma saan wu wa ma;
kafabige na wʼa dugi tiin.»* Zakari 9:9
16 Kalaapiire ti bi ta kii keree kii ɲaha cɛ wee tuun wuyɛ pyaa ni wɛ. Ga ba Yesu ya pa ɲɛ na foro xu ni, na jé Kilɛ wo nɔɔrɔ wu ni wɛ, a pu funyɔ di na to na Yesu shizhaa jomɔ pu bye Kilɛ Kafila we, lee shiin pʼi bi pye bɛ wu na.
17 Sipyii piimu bɛɛri pu bye ni Yesu ni a wu Lazari yiri yeege faŋa ki ni, na wu ɲɛ na yeege xu ni ge, pee bi kii keree kii ɲaha yu sipyii pu mu. 18 Yesu ya le kakanhana le pye, a sipyii pʼi li kaa logo, lee wuu na bɛ pʼa bi foro na shɛ wu ɲuŋɔ círi. 19 Wee tuun wu ni a Farizhɛɛn pʼi ganha na puyɛ pyi: «Go yiyɛ pyaa ɲii wa li ni gɛ, yee da já yafiin bɛ na wɛ; bani sipyii pu bɛɛri pʼa taha wu na.»
Girɛkii pii ya Yesu shaa pʼi jo ni wu ni
20 Sipyii piimu pu bi pa kalenɛ li ni Zheruzalɛmu ni di ba Kilɛ pɛlɛ ge, Girɛkii piimu pu bi jé Yawutuu pu wo koo li ni ge, pee pʼa bɛ bye pii sipyii pii ni. 21 A pee Girɛkii pʼi fulo Filipe na, na jo ni wee ni. Filipe bi bye Bɛtisayida shɛn, Galile fiige ki ni. A pʼi wu pye: «Naɲii, wù funŋɔ ki wa wù Yesu ɲa, wù jo ni wu ni.» 22 A Filipe di gari na shɛ yee ɲaha jo Andire mu, a pu shuun wu bɛɛri di na pinnɛ kari na shɛ yi jo Yesu mu. 23 A Yesu di pu pye: «Kilɛ na ba pɛɛŋɛ taha Sipya Ja wu na tuun wemu ni ge, wee tuun wu wʼa nɔ nimɛ. 24 Can can na, nʼa da yi jo yi mu, shinma pile bye lʼi ya le ɲiŋɛ ni lʼi fɔnhɔ wɛ, li yɛ li da gori, ga li bu le ɲiŋɛ ni na fɔnhɔ, wee tuun wu ni lʼa fin, na nagoo niɲɛhɛmɛɛ pye. 25 Sipya wemu munaa kaa lʼa dan wu ni ke koŋɔ ke na ge, wee na ba buun li ni ɲiga na. Ga sipya wemu munaa kaa lʼa pɛn wu mu ke koŋɔ ke na ge, weefɔɔ wʼa li gbegele yaha ɲìi sicuumɔ nixhɔbaama kaa na. 26 Sipyaa sipya wʼa giin wu da kapyeŋɛɛ pyi nɛ mu ge, wʼa yaa wu taha na fɛni. Bani xuu wemu ni nɛ ɲɛ ge, nɛ kapyebye wu bɛ na ba bye wà. Sipya wemu ba kapyeŋɛɛ pyi nɛ mu, nɛ To Kilɛ na ba weefɔɔ pɛlɛ.
Yesu ya wu xhu jo
27 «Nimɛ we ni, nɛ zɔ we bɛɛri wʼa wuregi. Dii nʼa da jo wɛ? Di jo Kilɛ wu na tanha we tuun we wo kanhama pu na laa? Nʼa da já yee jo wɛ, bani we tuun we wo kanhama pu wuu na nɛ pa koŋɔ na.» 28 A Yesu di jo sanha na: «Na To Kilɛ, ma mɛgɛ ki pɛlɛ!» Ba wʼa yee jo wɛ, a mujuu la di foro fugba we ni na: «Nɛ ki pɛlɛ na xɔ, di wa da ba la fara sanha ki pɛɛŋɛ ki na.» 29 Sipyiire te ti bye wà na le mujuu le logo ge, a pee di jo: «Kilɛ wʼa tin mɛ!» A pii bɛ di jo: «Mɛlɛkɛ wa wʼa pa jo ni wu ni!» 30 Ga, a Yesu di pu pye: «Le mujuu le ya ta foro nɛ wuu na wɛ, ga yee wuu na lʼa foro. 31 Nimɛ kiiri wʼa da ba gɔn ke koŋɔ ke wo sefɛɛrɛ ti na. Nimɛ ke koŋɔ ke wo ɲuŋɔfɔɔ wu wa da ba gɔri wá. 32 Sipyii pu ba nɛ yirige na laha ɲiŋɛ ke na tuun wemu ni, nɛ na ba sipyii bɛɛri yiri na pa nayɛ mu.» 33 Xugana lemu na Yesu bi da ba xhu ge, lee xugana le wʼa zhɛɛ pe jomɔ pe funŋɔ ni. 34 A sipyiire tʼi wu ɲɔ shɔ na: «Lʼa ka Kilɛ wo saliya wu ni na Shɔvɔɔ wu da ba xhu bada wɛ. Mu di yu dii na li waha lʼi waha, na sipyii na ba Sipya Ja wu yirige na laha ɲiŋɛ ke na wɛ? Wee tuun wu ni, wekɛ di ɲɛ wee Sipya Ja wu wɛ?» 35 A Yesu di pu ɲɔ shɔ na: «Kpɛɛngɛ ki wa sanha yee tɛ ni, ga jɛri yɛ kʼa da bye. Na kpɛɛngɛ ki yaha yi tɛ ni, yʼa ɲaari ki na kɔnhɔ nibiige ki ganha bu ba yi fo di joo wɛ; bani sipya wemu ba ɲaari nibiige ni, wee ya wu tashɛgɛ cɛni wɛ. 36 Na kpɛɛngɛ ki yaha yi tɛ ni, yʼa daa ki na kɔnhɔ yiyɛ pyaa bɛ di ba bye kpɛɛngɛ nagoo.» Ba Yesu ya pee jo wɛ, na laha pu tàan, na shɛ lara xuu wa ni.
Yawutuu ya dà Yesu na wɛ
37 Ayiwa, na Yesu yaha wʼa sii kakanhaŋaa niɲɛhɛŋɛɛ pye Yawutuu pu ɲii na. Ali pu ya dà wu na lee bɛ na wɛ. 38 Lee ya pye mu kɔnhɔ Kilɛ tudunmɔɔ Ezayi bi jomɔ pemu jo ge, pee ɲɔ di fa na:
«Kafɔɔ, wèe ya kafila wemu wo yɛrɛ pye ge,
wekɛ wu dʼa dà wee na wɛ?
Wekɛ wu dʼa Kafɔɔ wo sefɛɛrɛ ti cɛ wɛ?»* Ezayi 53:1
39 Lemu bɛ lʼa bi pu pye pu bi da ga já dà Yesu na sanha wɛ ge, lee li wa mɛ na jo Kilɛ tudunmɔɔ Ezayi ya jo sanha na:
 
40 «Kilɛ ya pu pye fyɛnmɛɛ na pu fungɔnyɔ tɔ,
kɔnhɔ pu ɲìi ki ganha ba ɲaa wɛ,
pu fungɔnyɔ ganha bu yi cɛ wɛ.
Lee funŋɔ ni pu da ba nɛ mu,
kɔnhɔ nɛ pu cuuŋɔ wɛ.»* Ezayi 6:10
41 Kilɛ tudunmɔɔ Ezayi ya yee jo bani Yesu wo nɔɔrɔ wu bi shɛ wu na, a wu ye jo wu shizhaa na. 42 Ali lee bɛ na Yawutuu ɲuŋɔfɛɛ pu niɲɛhɛmɛɛ pu bi dà Yesu na, ga Farizhɛɛn pu wuu na, pu ya sɔɔ na puyɛ yeege kpɛɛngɛ na wɛ, kɔnhɔ pu ganha bu pu niŋɛ kɔn wolo Kilɛ-pɛɛŋɛ puga ki wo sipyii pu ni wɛ. 43 Bani sipyii na pu pɛlɛ, lee li bi dan pu ni na toro Kilɛ wʼa pu pɛlɛ na.
Yesu jomɔ pu na ba kiiri kɔn sipyii na
44 Caŋa ka Yesu ya pa sii jo fanha na na: «Sipya wemu bu dà nɛ na, wu ya ta dà nɛ yɛ nigin na wɛ, ga wemu wʼa nɛ tun ge, wee bɛ na wʼa dà. 45 Sipya wemu bu nɛ ɲa, we wʼa nɛ tun ge, wee bɛ wʼa ɲa. 46 Nɛ ɲɛ ba kpɛɛngɛ ɲɛ wɛ, nɛ pa koŋɔ puga ni, kɔnhɔ sipyaa sipya wʼa dà nɛ na ge, weefɔɔ ganha ba ɲaari nibiige ni nige wɛ? 47 Wa bu nɛ jomɔ logo, wu ya pu koro ɲaari wɛ, nʼa da kiiri kɔn wufɔɔ na wɛ. Bani nɛ ta pa di ba kiiri kɔn koŋɔ sipyii na wɛ, ga nɛ pa di ba pu ɲuŋɔ wolo. 48 Sipya wemu bu zhe nɛ ni, wʼi ya sɔɔ na nɛ jomɔ logo wɛ, weefɔɔ ya kiiri kɔnvɔɔ ta xɔ wuyɛ na. Nɛ jomɔ pemu jo ge, pee pu da ba kiiri kɔn wufɔɔ na koŋɔ caxhɔgɔ. 49 Bani nɛ ta pe jomɔ pe ta nayɛ ni na jo wɛ. Ga nɛ To Kilɛ wu wʼa nɛ tun ge, wee wʼa nɛ wo nijoyo yi bɛɛri shɛ nɛ na. 50 Nɛ dʼa li cɛ bɛ na jo jomɔ pe wʼa yu ge, pee pu wa ɲìi sicuumɔ nixhɔbaama kaan sipya mu. Ba To Kilɛ ya pu shɛ na da nɛ na wɛ, mu nɛ wʼa pu yu na dani.»

*12:13 Zaburuu 118:26

*12:15 Zakari 9:9

*12:38 Ezayi 53:1

*12:40 Ezayi 6:10