21
Yesu ya jé Zheruzalɛmu ni ba saan ɲɛ wɛ
(Marika 11:1-11; Luka 19:28-40; Yohana 12:12-19)
1 Ba pʼa tɛɛŋɛ Zheruzalɛmu na wɛ, a pʼi nɔ Bɛtɛfajɛ shizhaa, Oliviye faaboboŋɔ ki kabanugo ki ni. A Yesu di wu kalaapiire shuun wa tun, 2 na pu pye: «Yi shɛ yi ɲahagbaa kulo li ni. Yi bu nɔ yɛ, yi na kafazhɔ wa nibɔgɔ ta wà, wu ni wu pya. Yi yee sanha pa na kan naha! 3 Sipya wa bu jo ni yi ni, yʼi weefɔɔ pye na Kafɔɔ mago wu wa yi na. Lee bu bye pu na yi ɲɔ yaha yi mu, yʼi ba ni yi ni.» 4 Lee ya pye kɔnhɔ Kilɛ tudunmɔ wʼa jomɔ pemu jo ge, pee ɲɔ di fa na:
5 «Yi yi jo Siyɔn poro*Siyɔn poro: Wee ɲɛ Zheruzalɛmu shɛɛn pee. wu mu na:
‹Li wii, ma saan wʼa ma ma mu.
Wʼa wuyɛ tirige,
na dugi tiin kafabige na,
kafazhɔ wa wo pya.›»*Zakari 9:9
6 A kalaapiire tʼi gari, na shɛ li pye ba Yesu ya yi jo pu mu wɛ. 7 A pʼi ba ni kafazhɔ wu ni wu pya wu ni, na ba pu fadegbɔyɔ ya taha yee na, a Yesu di dugi tiin wà. 8 A sipyiɲɛhɛmɛɛ di pu fadegbɔyɔ pii koo li ni. A pii bɛ di wɛburiye kɔn, na yee pii koo li ni. 9 Ba pʼa gaaŋi wɛ, piimu pu ɲɛ Yesu ɲahagbaa na, ni piimu pu ɲɛ wu kadugo ge, pee bi xhuulo na yu:
«Masɔŋɔ kʼa byi Dawuda Ja wu mu!
Wemu wʼa ma mɛ Kafɔɔ mɛgɛ na ge,
wee ɲɛ duba pya!
Masɔŋɔ kʼa byi Kilɛ mu fugba lii lii we ni!»*Zaburuu 118:26
10 Ba Yesu ya jé Zheruzalɛmu ni wɛ, a tunmɔ pʼi kulo li bɛɛri círi. A pʼi ganha na yegee na: «We ná we di ɲɛ jɔgɔ wɛ?» 11 A sipyiire tʼi jo: «Kilɛ tudunmɔɔ Yesu wu ɲɛ wii, Galile Nazarɛti shɛn we.»
Yesu ya Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki pye fɛɛfɛɛ
(Marika 11:15-19; Luka 19:45-48; Yohana 2:13-22)
12 A Yesu di jé Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki ni. Sipyii piimu pu bi bɛrɛ ni zhɔ pyi wà ge, a wu pee bɛɛri kɔri yeege. A wu wari faavɛɛ pu wo tabalaa pee, ni gbegbe shazhɛɛrɛ pɛrɛvɛɛ pu wo yatiinyɛ yi ɲɛri buri, 13 na pu pye: «Lʼa ka Kilɛ Kafila wu ni na: ‹Pu na ba nɛ puga ki pyi Kilɛ-ɲɛrɛgɛ puga.›*Ezayi 56:7 Ga yee kunni ya ki pye nagaalaa talaraga.»
14 A fyɛnmɛɛ ni losixuyo fɛɛ pii di fulo Yesu na Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki ni. A wʼi pee cuuŋɔ. 15 Yesu ya kakanhaŋaa kiimu pye ge, ba saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ ni saliya karamɔgɔlɔɔ pʼa kee ɲa wɛ, na nɔhɔpiire ti bɛ ɲaa ti na xhuulo na yu: «Masɔŋɔ kʼa byi Dawuda Ja wu mu wɛ!» A pu logoo di yìri. 16 Wee tuun wu ni a pʼi Yesu pye: «Yemu pii wa yu mɛ ge, ta mu wa yi nuri mɛ?» A Yesu di pu pye: «Uun! Ta yee bɛ sanha li kalaa Kilɛ Kafila wu ni wɛ? Na:
‹Mu ya ma masɔŋɔ pye kʼa foro
nɔhɔpiire ni pubinŋɛɛ ɲɔyɔ ni.›*Zaburuu 8:3 »
17 Ba wʼa yee jo wɛ, na foro kulo li ni, na pu yaha wà, na gari na shɛ shɔn Bɛtani kulo li ni.
Yesu ya nitoodige ka laŋi
(Marika 11:12-14, 20-24)
18 Ayiwa, ɲimuguro ti ɲisɔɔgɔ ki na, Yesu na kuri na ma Zheruzalɛmu ni, a xuugo di wu ta. 19 A wu nitoodige ka ɲa koo li ɲɔ na, na fulo kee na. Ga wu ya yafiin bɛ ɲa ki na wɛyɛ yɛ kadugo na wɛ. Ayiwa, a wu kee nitoodige ki pye: «Mu da ga yasɛyɛ pye nige bada wɛ!» Taapile ni a kee nitoroŋɔ kʼi waha. 20 Ba kalaapiire tʼa lee ɲa wɛ, a lee di bye pu mu kakanhana fo xuuni. A pʼi Yesu yege na: «A ke nitoroŋɔ ke di bye dii na waha mɛ taapile ni wɛ?» 21 A Yesu di pu pye: «Can na nʼa da yi jo yi mu, nʼa daa bu bye yee mu, nakaara bye tʼi ɲɛ yee zɔlɔɔ pu ni bada wɛ, lemu nɛ pye ke nitoodige ke na ge, yee da ba da lee yɛ na-ɛ dɛ! Ga yee na ba ke faaboboŋɔ ke pye: ‹Yìri laha naha, mʼa shɛ mayɛ wá suumɔ lɔhɔ ni.› Lee na bye. 22 Yi ba yaaga tuugo bɛɛri ɲɛɛri ni nʼa daa ni, yi na kee ta.»
Mii Yesu wo sefɛɛrɛ ti dʼa yìri wɛ?
(Marika 11:27-33; Luka 20:1-8)
23 Ayiwa, a Yesu di shɛ jé Kilɛ-pɛɛŋɛ pugbɔhɔ ki ni, na sipyii pu ɲɔ kɔn na galaa. Na wu yaha wu na wee kalaa wu kaan, a saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ ni nɔhɔlɛɛ pʼi fulo wu na, na wu yege na: «Sefɛɛrɛ tekɛ gbɔɔrɔ ni mu wa kii keree kii pyi wɛ? Jɔgɔ wʼa kee fanha ki kan mu mu wɛ?» 24 A Yesu di pu pye: «Nɛ bɛ wʼa da yee yege kaa nigin na. Yi bu na ɲɔ shɔ, wee tuun wu ni, sefɛɛrɛ temu gbɔɔrɔ ni nɛ bɛ ya kii keree kii pyi ge, nɛ bɛ na tee jo yi mu. 25 Jɔgɔ wu dʼa Yohana tun na wʼa batizeli pyi wɛ? Kilɛ laa sipyii?» A pʼi puyɛ pye: «Wù bu jo: ‹Kilɛ wʼa wu tun›, wu na jo: ‹Wee tuun wu ni ɲaha na yee di ya ta dà wu na-ɛ wɛ?› 26 Ga wù bu nɔhɔ jo: ‹Sipyii pʼa wu tun›, sipyiire ti na lemu pye wù na ge, lee wo fyaara wa wù ni, bani sipyiire ti bɛɛri wa Yohana wii Kilɛ tudunmɔ.» 27 Lee na, a pʼi Yesu pye: «Wèe ya cɛ wɛ.» A Yesu bɛ di pu pye: «Ayiwa nɛ bɛ ya she, sefɛɛrɛ temu gbɔɔrɔ ni nɛ bɛ ya kii keree kii pyi ge, nɛ bɛ da tee jo yee mu wɛ.»
Yesu ya talenɛ la jo jalaa shuun wa shizhaa na
28 A Yesu di jo sanha na: «Yee di wa lekɛ kɔɔn yiyɛ funyɔ ni kii keree kii shizhaa na wɛ? Jalaa shuun pu bye ná wa mu. A wu ba jashiimɛ wu pye: ‹Na ja, shɛ niɲaa wo caŋa ɲii li wo labye wu pye na ɛrɛzɛn tɛgɛ ki ni.› 29 A wee ja wu wu pye: ‹Nɛ se wà wɛ.› Ga ba jɛɛrɛ ya pye wɛ, yemu wʼa jo ge, a yee wo daajeŋɛ di jé wu ni. A wu gari tɛgɛ ki ni. 30 A to wu shɛ yee ninuyɔ jo ja shuun wo wu bɛ mu. A wee di wu pye: ‹Uun, nɛ na zhɛ.› Ga na dɛrɛ pye wu ya shɛ wɛ. 31 Pu shuun wu ni wekɛ dʼa tofɔɔ wu ɲidaan pye wɛ?» A pʼi jo: «Jashiimɛ we.» Wee tuun wu ni a Yesu di pu pye: «Can na nʼa da yi jo yi mu jo fanhafɛɛ wari shɔvɛɛ ni navarashaa pu na ba jé yee ɲaha na Kilɛ wo saanra ti ni. 32 Bani Yohana ya pa yee mu, koo lemu lʼa tii ge, na ba lee shɛ yee na. A yee di bye yee ya dà wu na wɛ. Ga, a fanhafɛɛ wari shɔvɛɛ ni navarashaa pʼi dà wu na. A yee di lee bɛ ɲa, ga lee bɛ na yee ya ta daajeŋɛ jo yi guri dà wu na wɛ.»
Ɛrɛzɛn faapyii niguumɔɔ pu wo talenɛ le
(Marika 12:1-12; Luka 20:9-19)
33 A Yesu di pu pye sanha na: «Yi le talenɛ le bɛ logo: Kɛrɛyɛ fɔɔ wa wʼa bi ɛrɛzɛn tɛgɛ ka shan, na ki maha ni kasɔrɔgɔ ni. A wʼi wege ka wolo na pye ɛrɛzɛn wu lɔhɔ ki tawologo, na zangaso wa yàa shazhɔn wu kaa na. Lee kadugo na a wu ɛrɛzɛn tiire tɛgɛ ki kaa le ɛrɛzɛn faapyii pii keŋɛ ni, na gari fiige katii ni. 34 Ba ɛrɛzɛn wu lɛduun ya pa dɛrɛŋɛ wɛ, a wu wu wo kapyebyii pii yaha kari pee ɛrɛzɛn faapyii pu mu, na pu shɛ ɛrɛzɛn nilɛ wu shɔ pa. 35 Ga, a pʼi kapyebyii pu co, na wa kpɔn xuuni, na wa gbo, na taanri wo wu wá gbo ni kagereye ni.
36 «Ayiwa, a ɛrɛzɛn wu kafɔɔ wu kapyebyii pii bɛ tun piimu ya ɲɛhɛ nizhiilee pu na ge. A pʼi pee bɛ pye ba pʼa nizhiilee pu pye wɛ. 37 Lee bɛɛri kadugo tàan, a tɛgɛ ki kafɔɔ wʼi wuyɛ pyaa ja tun kari, na jo: ‹Nɛ ja we kunni, pu na zhɛ gbɔɔrɔ taha wee na.› 38 Ga ba ɛrɛzɛn faapyii pu ɲii ya taha ɛrɛzɛn wu kafɔɔ wu ja wu na wɛ, a pʼi puyɛ pye: ‹Cɛn wu lɔvɔɔ wu wʼa we. Yi pa wù wu gbo, cɛn wu na bye wù wo.› 39 A pʼi jafɔɔ wu co, na gari ni wu ni ɛrɛzɛn tɛgɛ ki kadugo yíri, na shɛ wu gbo.
40 «Wee tuun wu ni ɛrɛzɛn tɛgɛ ki kafɔɔ wu ba ba, wʼa ba lekɛ pye pii ɛrɛzɛn faapyii pii na wɛ?» 41 A pʼi wu pye: «Wu na ba yee sipyikuuyo yi gbo gbogaguunɔ na, na ɛrɛzɛn tɛgɛ ki kaa le piitiilee keŋɛ ni, piimu na da ɛrɛzɛn nilɛ wu kaan wu mu wu ɲidaan tuun ni ge.» 42 Lee kadugo na a Yesu di pu pye: «Ta yee ya le kalaa Kilɛ Kafila wu ni wɛ? Na:
‹Puyirilee pʼa faakagereŋɛ kemu she ge,
kee kʼa pye puga ki gunŋmii li
faakagereŋɛ ki nijeŋɛ ke.
Li wii, Kafɔɔ wʼa lee pye
kakanhana li wa lii wù ɲaha tàan.›*Zaburuu 118:22-23 »
43 A Yesu di jo sanha na: «Nʼa da yi jo yi mu jo lee lʼa Kilɛ saanra ti pye ti na da ba shɔ yee na, na ti kan shi watii mu, wemu na ba nagoo pyi ge. [ 44 Wemu bu do kee kagereŋɛ ke ɲuŋɔ ni, weefɔɔ na gɛgi gɛgi. Kee kagereŋɛ ki shiin bu do sipya bɛɛri ɲuŋɔ ni, weefɔɔ na dɔnhɔnɔ.]»
45 Ba saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɛɛ ni Farizhɛɛn pʼa Yesu talenɛ li logo wɛ, a pʼi li cɛ na pee kaa wʼa byi. 46 Lee na a pʼi ganha na cogana shaa wu na, ga, a pʼi fya sipyiire ti na. Bani pee bi Yesu wii Kilɛ tudunmɔ.