28
Paulu ìyo ra ñu'u' kàndii ma'ñu tañu'u ña nàni Malta
1 Takan kūu ta ora cha kākú ndi'i ndio ndi kēe tandi'i ndi ñu'u' ití. Tajan chīto ndio ndi ña ma ñu'u' vali ikan nàni yi Malta. 2 Tajan ma ñivi ìyo ñu'u' ikan, kūnda'vini na ndi. Ti tava kūun savi, ta ya'a vichin jà'a yi, yakan va jāta'an na ñu'ú, ta kā'an na chi'in ndi na tùmi ndi yi. 3 Ta tava Paulu chājati'vi ra ita'vi nduku, ta ora kīcha'a ra tàan ra run nuu ñu'ú, ta iin koo xaan ña indii tañu ma nduku endee ndāva ri nda'a' ra jā'a ma ña ni'ni. Ta kāva ri nda'a' ra, ta chāchi ndio ri ra. 4 Yakan va ora ndē'e ma ñivi ikan ña tàkaa ma koo nda'a' Paulu, tajan te'en kīcha'a na nàtu'un ta'an na:
―Iin ra chà'ni ñivi kùu ra'ya, naja kàa. Ti vaji kāku ra tichi tañu'u, va ìyo yi ña kuvi ra, ti cha chā'ni ra ñivi iti' nuu kīchi ra. ―Takan kàti na.
5 Ta ikan jan Paulu, jākisi ndio ra nda'a' ra, tajan kōyo ri nuu ñu'ú. Ta tüvi nani tā'an ra. 6 Va tandi'i ma ndiakan, ndàtu na nde'e na nda ora ndaa ma nda'a' Paulu, a kuvi ra kùuni na. Tajan ora cha yā'a kua'a' tiempu ña ndàtu na, ta ndē'e na ña tüvi nayi tā'an Paulu. Tajan jāma ndio na ma kua chànini na. Ta kīcha'a na nàtu'un ta'an na, ña Paulu kùu ra iin ndioo kàti na.
7 Takan kūu ta ma ñu'u' nuu chāa ndra, ìyo iin racha'nu kuxini nuu na, ña nàni Publio. Ta rakan ti ikan ìyo ve'e ra, ta java ma ñu'u' ikan kùu ña'a ra ndia. Ta rakan ti chā'a ra ña na ku'un ndi kindoo ndi ve'e ra. Ta ndi uni kivi ña chīyo ndi ve'e ra, nduva'a kuii tīñu'u ra ndi. 8 Takan kūu ta tañu ma kivi chīyo ndi ve'e ra, kōyo ña kù'vi ma tatá Publio jà'a ma ka'ni chi'in lakua nií. Yakan va Paulu chā'an ra chānde'e ra nuu kàndii ra. Ta ora chāa ra, ta jūndii ra nda'a' ra xini ra. Ta kīcha'a ndio Paulu kà'an ra chi'in Ndioo, ta ikan ndā'a ra, jā'a ra. 9 Ta chi'in ña jā'a Paulu ña jānda'a ra ra, ta ikan ndē'e ndio inga ñivi ma ña jā'a ra, tajan kīchi ndio tandi'i ndian kù'vi ìyo ñu'u' ikan, ta ndisaa na ndā'a jā'a ra. 10 Takan kūu ta ndisaa na, kīcha'a na tìñu'u na ndyu'u cha'a' ma ña jā'a Paulu. Ta ora chani tiin ndio ndi inga varku, tajan chā'a ndio na tandi'i ma ña chìniñu'u ndi iti' kuà'an ndi.
Paulu chàa ra ñuu Roma
11 Takan kūu ta uni yoo kùu yi ña chīyo ndi ma ñu'u' kàndii tañu tañu'u ikan. Ta ikan jan kēe ndio ndi kuà'an ndi chi'in iin varku kīchi iti' ñuu Alejandría. Vati ma varku ikan, kīndoo run ikan ninii tiempu ya'a ga ni'i chàkin tati, ta ndiso run uvi ta'an na'na ña kùu ndioo na, ninduvi chiyo xini run. Ta iin yi nàni Cástor. Ta inga yi nàni Pólux. 12 Takan kūu tajan chāa ndio ndi iin ñuu ìyo yu'u tañu'u ña nàni Siracusa. Ta ikan kīndoo ndi uni kivi, 13 tajan kēe ndiko ndi kuà'an ndi yu'uni yu'uni tañu'u nda kati chāa ndi ñuu nàni Regio. Ta ora tuvi inga kivi, chākin iin tati kīchi yi nduku iti' chata ndi. Yakan va küu kee ndi jà'a ma tati ikan. Tajan chāa ndio ndi ma ñuu Puteoli nda inga kivi. 14 Ta ikan nāta'an ndi iin ndra chìnuni tu'un Jesuu. Ta ndrakan chīkan ndra nuu ndi na kindoo ndi chi'in ndra iin jamana. Takan jā'a ndi nda kati chāa ndi ñuu Roma. 15 Takan kūu ta ma ndra chìnuni tu'un Jesuu ìyo ñuu Roma, cha chìto ndra ña cha vàchi ndi. Yakan va chā'an ndra chāta'an ndra ndi nda ñuu nàni Foro de Apio. Ta tiá iti' nuu, yā'a tuku ndi inga ñuu nàni Tres Tabernas. Yakan va ora ndē'e Paulu ña vàchi ndra, ta chā'a ra ta'vindioo nuu ma Racha'nu Ndioo, ti ndava va'a kùuni anima ra ña kēta ndra. 16 Takan kūu ta ora chāa ndio ndi ma ñuu Roma, tajan chā'a ndio ma ra capitán ña na koo siin Paulu ndanu kùuni maa ra. Ta kuà'an iin jandaru chi'in ra ña na jakuenda ra ra ndia.
Paulu kàtitu'un ra tu'un cha'a' Jesuu ñuu Roma
17 Takan kūu ta ora cha yā'a uni kivi ña chāa Paulu, tajan cha kāna ndio ra ma ndracha'nu chà'nda tiñu nuu ñivi judíu ìyo ñuu Roma. Takan kūu ta ora cha kūti'vi ndra, tajan te'en nāka'an ndio Paulu chi'in ndra:
―Ndyo'o ndra yani̱, tüvi nī ja'i nï'iin kuati̱ ni chata ñivi judíu, ta ni chata costumbre ña jā'a ndian kùu ñivio chīyo taji'na ndia. Vati tīin ndra yu'u ñuu Jerusalén. Ta chāndaka ndra yu'u nuu ndra Romanu. 18 Ta ora cha jāndondaa ndra ma kuati̱, tajan ikan kùu ma nuu sāma kua chànini ndra, ta kùuni ndra jaña ndra yu'u ti tüvi nī nani'i ndra nï'iin kuati ña ìyo yi na kuvi̱ cha'a' yi. 19 Va tava ma ndra judíu, nī chata'ani ndra ma kua jā'a ma ndra Romanu niku, yakan va chīkan ndioi na tachi ndra yu'u nuu ra kalecha'nu César, ra chà'nda tiñu tandi'i ñuu ka'nu Roma. Ta rakan na jandondaa ra ma kuati̱, vaji tüvi nī ka'in chata ñivio ndian judíu. 20 Ta cha'a' yakan kùu yi ña kānai ndo, vati kùuni nde'i ndo, ta natu'in chi'in ndo cha'a' ña chìnuni̱ takua chìnuni tandi'i ma ñivio ndian judíu. Ta vitin ndikuin chi'in karena, vati chìnuni̱ ña cha kīchi ma Racha'nu ndàtu yo, ra kāchin Ndioo ña na jakakú ra yo, ndian ñivi israelita. ―Takan kàti Paulu chi'in ndra.
21 Takan kūu tajan te'en nāka'an ndra chi'in ra:
―Taku ndyu'u takä'an kuii kīchaa iin tutu ñu'u' Judea nuu ndi ña kà'an yi chataun, ta nï'iin ndra yanio judíu ndra kīchi iti' ñuu Jerusalén tükuii tiso ndra nï'iin kuati chataun nuu ndi ndia. 22 Yakan va kùuni ndi taso'o ndi ma ña kà'un, vati chìto ndi ti nda ñuu ni kuuni tìso na kuati chata ma ndian chìnuni tu'un Jesuu.
23 Takan kūu ta kāchin ndra iin kivi ña ni kuti'vi ndio ndra nuu ìyo Paulu, na taso'o ndra ma ña kùuni ra natu'un ra chi'in ndra. Yakan va ora chāa ma kivi ikan, nduva'a kuii kua'a' ñivi chākoyo nuu ìyo ra. Ta nduvi kuii maa kivi ikan kātitu'un ra nuu ndra naja kua kàa nuu chà'nda Ndioo tiñu. Ta juuni jāndomani ra ndra na ki'vi ndra iti' kuà'an Jesuu, chi'in ma tu'un Ndioo tāa Moisés ta chi'in tandi'i tu'un kà'an ndra kà'an chi'in tu'un yu'u Ndioo taji'na ndia. 24 Takan kūu ta ìyo ma ndian kīcha'a chìnuni ma tu'un Jesuu ña kàtitu'un Paulu, ta ìyo ndian töve. 25 Ta tava töve inuuni chānini na, yakan va kīcha'a ma ndian töve nī chinuni kàcha'an na. Yakan va te'en nāka'an ndio Paulu chi'in na:
―Ndicha kuii ña takan ni kuu ña tüvi nī jachi'in ñivi tu'un Ndioo. Ta ma Tati Ií Ndioo kātitu'un yi nuu ndian kùu ñivio chīyo taji'na. Ti nuu Isaía ra kà'an chi'in tu'un yu'u Ndioo, kātitu'un yi ma tu'un ikan, ikan na jana'a ra yi nuu ma ñivi. Ta te'en kà'an ma tu'un ikan:
26 Kua'an ta na ka'un te'en chi'in ma ñivi ìyo ñuu i'ya:
Ti vaji na kuni na ma tu'un Ndioo,
va tüvi ni kutunini na yi.
Ta vaji na nde'e na yi,
va töve ni ndondichin nuu na.
27 Vati ma ñivi ñuu i'ya, ya'a ndava xini na,
ti tükuii kùuni na taso'o na tu'un Ndioo.
Vati ndasi so'o na.
Ta ndasi tinuu na,
ikan na küu nde'e na ta küu taso'o na,
ta ni ña kutunini na ndia.
Vati küuni na ndakoo na ña kini jà'a na,
ta chikoni'i ndiko anima na chi'i̱n,
ta takan kùu janai kuati na, ta janda'i na ndia.
Takan kāti Tati Ií Ndioo nuu ra Isaía cha'a' ma ñuu i'ya.
28 Yakan va kùuni̱ ña na koto ndo, ti nda kivi i'ya ta iti' nuu, ma tu'un cha'a' ña jàkakú Ndioo ñivi ni keta yi nuu ma ndian yüvi judíu. Ta ndiakan va ni jachi'in na yi ndia ―kàti Paulu.
29 Takan kūu tajan ora chīnu kā'an Paulu te'en, ta kīcha'a na kàcha'an na va endee kànita'an yu'u na ma iti' kuà'an na. 30 Takan kūu ta Paulu chīyo ra uvi kuiya ma ve'e tìa'vi ra cha'a'. Vati ve'e ikan chāa kua'a' ma ndian chānde'e ra. 31 Ta nani kivi kīcha'a Paulu kàtitu'un ra naja kua kàa nuu chà'nda Ndioo tiñu. Ta juuni jàna'a ra naja kua ìyo Racha'nu chito'o yo Jesucristu. Vati ma tichi ve'e nuu ìyo Paulu, chà'a na ña kàtitu'un ra ma nuu tùvi ñivi ma tu'un i'ya, va nï'iin ñivi na tüvi nī chasi na ma ña kà'an ra.