25
Jesuu kà'an ra iin ku'va cha'a' uchi ta'an ñivi ña'a yoko
’Tajan ma nuu chà'nda Ndioo tiñu, indukuni kùu yi tava kùu ma uchi ta'an ñivi ña'a yoko, ña kī'in vi ma ñu'ú nda'a, ña chàtiñu cete, ta kēe vi chāta'an vi nuu ma ra ni tanda'a. U'un ta'an ñivi ña'a kùu vi ña töve ìyo tu'va vi, ta u'un ta'an vi ìyo tu'va vi. Ma ñivi ña'a, ña töve ìyo tu'va, ndà'a vi ma ñu'ú nda'a' kuà'an vi, va töve ndà'a vi cete kuenda ña jàkutu ndiko vi yi. Va ma ñivi ña'a ìyo tu'va, ndà'a vi lometa chitu ma cete, chi'in ma ñu'ú nda'a' vi ndia. Va tava ma ra ni tanda'a kùyanga ra, yakan va chāñu ndio ñuma'na nuu vi, ta ndisaa vi kākixi. Tajan ora cha kùu yi ora java ñuu chanikuaa, te'en chīni vi iin tati ña ni'i va'a kanachaa: “¡Cha vàchi ma ra ni tanda'a, na kee ndo kichi ta'an ndo nuu ra!”, kàti ma tati ikan. Ta ndisaa ndio ma ñivi ña'a ikan ndākoo vi, ta kīcha'a vi jàndova'a vi ma ñu'ú nda'a' vi. Tajan ndi u'un ma ñivi ña'a, ña töve ìyo tu'va, te'en nāka'an vi chi'in u'un ta'an ma ñivi ìyo tu'va: “Na ku'va ndo ita'vi ma cete ndo nuu ndi, ti ma ñu'ú nda'a' ndi cha kīcha'a yi ndà'va yi”, kàti vi chi'in vi. Va ma ñivi ña'a ìyo tu'va, te'en nāka'an vi chi'in vi: “Na küu, ti na këta ra', ni kuenda maa ndi, ta ni kuenda maa ndo. Yakan va va'a ga, ña na ku'un maa ndo ma nuu kùya'vi ra', ta jàta ndo ra' kuenda ndo”, kàti vi chi'in vi. 10 Va ora juuni yanga kàcha'an ma ndi u'un vi kuàjata vi ma cete, ta chāa ma ra ni tanda'a. Tajan ma ñivi ña'a, ña ìyo tu'va, kāki'vi vi chi'in ra ma tichi ve'e nuu ìyo ma viko tanda'a, ta chāsi ndio ra yuve'e. 11 Ta nunuuni, tajan chāa ndio ma inga u'un ñivi ña'a yoko, ta te'en nāka'an vi: “¡Racha'nu, Racha'nu, na nunaun yuve'e nuu ndi!”, kàti vi. 12 Va ma ra tànda'a, te'en nāka'an ra chi'in vi: “Ndicha va'a kà'in, ña na töve nàkotoi ndo”, kàti ra chi'in vi.
13 Tajan Jesuu te'en nāka'an tuku ra chi'in na:
―Na koo tu'va ndo, ti töve chìto ndo, ni ma kivi, ta ni ora ni kichaa ndiko yu'u ma ra Se'e ñivi.
Jesuu kà'an ra iin ku'va cha'a' xu'un'
14 ’Ma nuu chà'nda Ndioo tiñu andivi, kùu yi tava kùu iin ma ra'ii ña ora ni kee ra ku'un ra inga ñuu, ta kāna ra ma ndra kùu musu ra, ta chā'a ra ma xu'un' ra nuu ta'ii'iin ndra ña na kumi ndra yi.
15 ’Nuu iin ma ra kùu musu ra, chā'a ra u'un mii pesu ma xu'un', ta nuu ma inga ra chā'a ra uvi mii, ta iin mii nuu ma inga tuku ra. Ta'ii'iin ndra, chā'a ra ma xu'un' nuu ndra, naja kua kùndee ndra jàtiñu ndra yi. Tajan kēe ndio ra kuà'an chika ra. 16 Ma musu, ra nī'i u'un mii pesu ma xu'un', jātiñu ra chi'in ma xu'un' ikan, ta jākanaa yi inga u'un mii pesu. 17 Ta juuni takan jā'a, ma ra nī'i uvi mii pesu ma xu'un', ta jākanaa yi inga uvi mii. 18 Va ma ra nī'i iin mii, jā'a ra iin yavi ma nuñu'u', ta tīndixe'e ra ma xu'un' chā'a ma ra chà'nda tiñu nuu ra.
19 ’Takan kūu ta ora yā'a kua'a' tiempu, tajan chīkoni'i ndiko ma ra chà'nda tiñu nuu ndra, ta kīcha'a ndio ra jà'a ra kuenda chi'in ndra. 20 Ji'na ma ra nī'i u'un mii pesu ma xu'un' chāa ra nuu ra. Ta ora chā'a ra u'un mii ma xu'un' siki yi nuu ra, ta te'en nāka'an ra chi'in ra: “Yo'o Racha'nu, u'un mii kùu ma ña chā'un nui, ta i'ya ìyo inga u'un mii ña jākanai siki yi”, kàti ra chi'in ra. 21 Tajan ma ra kuxini, te'en nāka'an ra chi'in ra: “Ya'a ga va'a jā'un yo'o musu va'a, ta ndaa. Tava kùu̱n ma ra jātiñu ndaa chi'in ita'vi ma ña chā'i nuu̱n, vitin ni ku'va ndioi tiñu nuu̱n, ña na jakuendaun nduva'a ga kua'a' yi. Na ki'viun ma nuu ìyoi, ta sii kuuniun chi'i̱n”, kàti ma racha'nu chi'in ra. 22 Ta ora yā'a, tajan chāa ndio inga musu, ra nī'i uvi mii pesu ma xu'un' ma nuu ra, ta rakan te'en nāka'an ra: “Yo'o Racha'nu, uvi mii kùu ma ña chā'un, ta i'ya ìyo inga uvi mii ña jākanai siki yi”, kàti ra chi'in ra. 23 Ta ma ra kuxini, te'en nāka'an ra chi'in ma musu ikan: “Ya'a ga va'a jā'un yo'o musu va'a, ta ndaa. Tava kùu̱n ma ra jātiñu ndaa chi'in ita'vi ma ña chā'i nuu̱n, vitin ni ku'va ndioi tiñu nuu̱n, ña na jakuendaun nduva'a ga kua'a' yi. Na ki'viun ma nuu ìyoi, ta sii kuuniun chi'i̱n”, kàti ra chi'in ra. 24 Va ora chāa ndio ma musu, ra nī'i iin mii pesu ma xu'un'. Ta rakan te'en nāka'an ra chi'in ma ra kùu chito'o ra: “Yo'o Racha'nu, cha chìtoi ña iin ra nduva'a ndava kùu̱n, vati chàta'aniun ndaki'un ma nuu töve nī tachiun, ta nàkuisoun ma nuu töve kuii nī jatiñu. 25 Yakan va yū'vi̱, ta chātixe'i ma xu'un' tichi ñu'u'. Va na näkaniniun, vati i'ya ìyo ma xu'un' ña chā'un nui”, kàti ra chi'in ra. 26 Tajan ma ra kùu chito'o, te'en nāka'an ra chi'in ma musu ra: “Yo'o musu kini, ta suchan, tu cha chìtoun ña yu'u ndàki'i̱n ma nuu töve nī tachi̱, ta nàkuisoi ma nuu töve jāndova'i, 27 ¿ta naja töve nī chati'un ma xu'in tichi vanku, ikan ma ora kichai, ta yu'u ndaki'in ndikoi ma xu'in chi'in siki yi niku, tuva takan?”
28 ’“Na namaa ndo ma iin mii ikan nuu ra, ta ku'va ndo yi nuu ma ra nda'a uchi mii. 29 Vati ma ndian ìyo yi nuu, ni ku'vai tiá ga yi nuu na, ña ndava ni kukoso yi. Va ma ndian töve yi nuu, nda ma ña ita'vi ìyo nuu na, ni namaa yi. 30 Ta ma ra musu kini i'ya, na tava ndo ra nuke'e, nuu naa, vati ikan kùu ma nuu ni kuaku ra, ña ndava ni kari'u ma nu'u ra.” ―Takan kàti Jesuu chi'in ma ñivi ikan.
Nuu ndòndaa kuati ndisaa ma ñivi ìyo nuñu'u' ñuñivi
31 ’Ora ni kichaa yu'u, ra Se'e ñivi, ña ni ka'ndai tiñu, endee ni chikonuu ndisaa ma tati jà'a tiñu nuu Ndioo yu'u, ta ni kunandi̱ ma tayu ka'nu nuu tà'nda tiñu, ta nuu ìyo kua'a' ña tachai. 32 Ndisaa kuii ma ñivi ìyo ñuu ñuñivi, ni kuti'vi na nuu ra, ta rakan ni tavani'i siin ra na xiin ma inga na, tava jà'a ma ra kùu pato, ña tavani'i siin ra ma mvechala xiin ma tixu'u. 33 Ta ikan jan ma mvechala, ni taan ra ndri chiyo kua'a ra, ta ma ma tixu'u chiyo satin ra. 34 Tajan ma ra kùu Rey, te'en ni ka'an ra chi'in ma ndian ka'ìin chiyo kua'a ra: “Na kichi ndyo'o ndian cha jā'ií ma Tatái nui, ikan na ndaki'in ndo ma nuu ta'nda tiñu, ña cha ìyo va'a kuenda ndo jā'a ma Ndioo, nda ora jātuvi ra ma ñuñivi. 35 Vati ora chāñu soko yu'u, ta ndyo'o chā'a ndo ña chāchi, ta ora nātii takuii, ta chā'a ndo ra' chī'i̱, ora chākunui tava chàkunuu ma ndian inga ñuu, ta chā'a ndo ve'e nuu kīndoi. 36 Ora kūmani ja'ma ku'in, ta ndyo'o chā'a ndo yi, ora kū'vi̱, ta chānde'e ndo yu'u, ta ora chūndii̱ vekaa, ta kīchi nde'e ndo yu'u.” 37 Tajan ma ndian kùu ndian va'a, te'en ni ndakatu'un na nui: “Yo'o Racha'nu, ¿nda ora ndē'e ndi ña chīsokoun, ta chā'a ndi ña chāchun? ¿Nda ora ndē'e ndi ña nātíiun takuii, ta chā'a ndi ra' chī'un? 38 ¿A nda ora ndē'e ndi ñu̱n ña chākunuu̱n tava chàkunuu ma ndian inga ñuu, ta chā'a ndi ve'e nuu kīndoun? ¿A nda ora kūmani ja'maun, ta chā'a ndi yi nuu̱n ndia? 39 ¿A nda ora ndē'e ndi ñu̱n ña ku'viun, a ña indiun vekaa, ta chānde'e ndi ñu̱n?”, ni kati na. 40 Tajan ma ra kùu Rey, te'en ni ka'an ra chi'in na: “Ndicha va'a ña kà'in chi'in ndo, ña ndisaa ma ña jā'a ndo cha'a' ma ndian yani ya'a nda'vi ña ka'ìin i'ya, kuenda yu'u jā'a ndo yi”, ni kati ra chi'in na.
41 ’Tajan te'en ni ka'an ndio ma ra kùu Rey, chi'in ma ndian ka'ìin chiyo satin ra: “Na kundachiyo ndo xii̱n, ndyo'o ndian kini, ta ku'un ndo indeeni ma andaya', ña cha ìyo va'a kuenda ndo, kuenda ma kui'na, ta kuenda ma tati xaan ña jàkuu tiñu nuu ra ndia. 42 Vati ora chāñu sokoi, ta ndyo'o, töve nī cha'a ndo ña kachi, ora nātii takuii niku, ta töve nī cha'a ndo ra' ko'i. 43 Ora chākunui tava chàkunuu ma ndian inga ñuu, ta ndyo'o, töve nī cha'a ndo ve'e nuu kìndoi. Ora kūmani ja'mai, ta ndyo'o, töve nī cha'a ndo yi, ora kū'vi̱, ta chūndii̱ vekaa, ta töve nī chande'e ndo yu'u”, ni kati̱ chi'in na. 44 Tajan ndiakan, te'en ni ka'an ndio na: “Yo'o Racha'nu, ¿nda ora ndē'e ndi ñu̱n, ña chìsokoun, a ña nàtiun takuii, a ña chàkunuu̱n tava chàkunuu ra inga ñuu, a ña kùmani ja'maun, a kù'viun, a ña indiun vekaa, ta töve nī tindee ndi ñu̱n?”, ni kati na. 45 Tajan ma ra kùu Rey, te'en ni ka'an ra chi'in na: “Ndicha va'a ña kà'in chi'in ndo, ña ndisaa ma ña töve nī kuuni ndo ja'a ndo, cha'a' ma ndian yani nda'vi ña ka'ìin i'ya, kùuni yi ka'an yi, ña ni kuenda yu'u nī ja'a ndo yi ndia”, ni kati ma ra kùu Rey chi'in na. 46 Ta ikan jan ndiakan ni ku'un ndio na ma nuu ni nde'e na tundo'o ndisaa tiempu, ta ma ndian va'a, ni ku'un na, nuu ni koo na indeeni chi'in Ndioo ―kàti Jesuu.