7
Kàtitu'un Jesuu nda ña kùu ma ña jàndokini ma ñivi
(Mt. 15:1-20)
Iti' ñuu Jerusalén kīchi ndra fariseu chi'in ndra jàkua'a tutu Ndioo. Ta ikan jan jākuyatin ndio ndra ndra nuu ndaa Jesuu. Ta ndrakan ora ndē'e ndra ña jà'a ndra jàkua'a chi'in Jesuu ña kàchachi ndra, va tüvi nàkata ji'na ndra nda'a' ndra. Yakan va kā'an ndra chata ndra jàkua'a chi'in Jesuu, ti tüvi ndoo nda'a' ndra takua ìyo ma costumbre ñivi judíu. Ti ndian fariseu chi'in ndian judíu, jà'a na ma ña jà'a ma ndian chīyo taji'na. Ta ndiakan ti tüvi kuu kachi na tu takä'an ndoo nda'a' na. Ta ora kìchaa na ña chā'an na nuya'vi, na küu kachi na, tu takä'an nakata na nda'a' na ndia. Ta juuni ìyo inga costumbre ña jà'a na ndia, takua jà'a na, ña nàkata na yachin, kasitu, kisi, chi'in yuvi. Yakan va te'en kīcha'a chìkatu'un ndra fariseu chi'in inga ndra jàkua'a tutu Ndioo nuu Jesuu:
―¿Naja tüvi jà'a ndra jàkua'a chi'un ma costumbre jà'a ndian chīyo taji'na? Ña tüvi nàkata ji'na ndra nda'a' ndra ta kachi ndra ―kàti ndra nuu Jesuu.
Tajan te'en nāka'an Jesuu chi'in ndra:
―Ña ndicha kùu ña kā'an ra kà'an chi'in tu'un yu'u Ndioo nàni Isaía kuenda ndo. Ti tüvi jà'a ndo ma ña kà'an ndo. Ta Isaía ti te'en kā'an ra, niku:
Ma ñivi jàka'nu Ndioo jàka'nu na ra chi'in tu'un kà'ani na,
va tüvi jàka'nu na ra chi'in anima na.
Ta tüvi nda kuenda kùu yi ña jàka'nu na Ndioo.
Ti ma tu'un ña jàka'nu na Ndioo, tu'un kà'an ñivini kùu yi.
Ta ma ñivi ikan kà'an na, ti tu'un Ndioo kùu yi.
Takan kā'an ra Isaía chīyo taji'na. Ti ndyo'o, ndàkoo ndo ma ña kà'an Ndioo ña jà'a ndo, ta jà'a ndo ma tu'un jàna'a ñivini.
Takan kūu ta te'en nāka'an tuku Jesuu nuu ndra ndia:
―Ya'a ga chìnuni ndo ma costumbre ña jà'a juuni maa ndo. Va ma tu'un Ndioo töve jàchi'in ndo yi, 10 ti te'en kāti Moisés taji'na: “¡Na jaka'nu ma tatáun chi'in ma'un!” “Tatu kanduva'un tatáun, a ma'un, ta ka'ndaun kuenda ña kuviun jà'a inga ñivi”, kāti Moisés. 11 Va ndyo'o ti te'en kà'an ndo: “Na vä'a tu iin ra'ii küuni ra tindee ra tatá ra chi'in ma'á ra.” Ta rakan ti te'en kà'an ra nuu vi: “¡Na küu ga tindei ndo! Ti cha tāva siin ndisaa ña ìyo nui ña ni sokói yi nuu Ndioo.” Takan kàti ra nuu tatá ra chi'in ma'á ra. 12 Ta juuni kà'an ndo, ti yo kà'an te'en vitin, tüva ìyoni na tindee na tatá na chi'in ma'á na. Takan kùuni ndo. 13 Va yu'u kà'in chi'in ndo, ti kua ikan jà'a ndo ña jàchiyo ndo tu'un Ndioo. Ti kùuni ndo ja'a ndo ma costumbre maa ndo. Ta juuni ma yakan jàya'a ndo yi nda nuu ñivi ndo ndia. Ta juuni ìyo inga tuku ña jà'a ndo ndia. ―Takan kàti Jesuu chi'in ndra fariseu ta ndra jàkua'a tutu Ndioo.
14 Takan kūu tajan kāna tuku Jesuu ñivi nuu ndaa ra. Ta te'en nāka'an ra chi'in na:
―¡Taso'o va'a ndisaa ndo ña ni ka'in chi'in ndo! ¡Ta na kutunini ndo yi ndia! 15 Nï'iin ña chàchi ñivi tüvi jàkini yi anima na chi'in chinituni na. Va ña kèe chinituni na kùu ma ña jàkini na. 16 ¡Yakan va tuva ìyo chinituni ndo na kuni ndo! ―kàti Jesuu.
17 Takan kūu ta ora chīnu kà'an Jesuu takan, ta kēe ndio ra kuà'an ra nuu ìyo ve'e ña kìndoo ra. Tajan kī'vi ra ma tichi ve'e chi'in ndra jàkua'a chi'in ra. Tajan te'en kīcha'a ndio ndra chìkatu'un ndra nuu ra:
―¿Nayi kùuni ma ña jàna'un nuu ma ñivi kà'an yi? ―kàti ndra.
18 Ta te'en nāka'an Jesuu chi'in ndra:
―¿A juuni ya'a ndava xini ndo ña tüvi kùtunini ndo ña kā'in? ¿A tüvi chìto ndo, ti ndisaa ña chàchi ñivi tüvi jàkini yi chinituni na? 19 Ti tüvi chàa yi nda chinituni na. Chàa yi va nda nuu chitini na. Tajan tàva na yi ora chàti na ―kàti ra.
Yakan va chi'in tu'un i'ya kùuni ra ka'an ra, ña ndisaa ma ña chàchio, va'a yi. 20 Ta te'en nāka'an tuku Jesuu chi'in na:
―Ndicha ti ña jàkini chinituni na, va kùu yi ma ña kèe chinituni na. 21 Ti tichi chinituni na kèe ma ña kini chànini na. Ti kùuni na ki'vi na chi'in ñivi ña'a' takä'an tanda'a. Ta juuni chi'in chinituni na, kùuni na su'u na, ta kùuni na ka'ni na ñivi. 22 Ta juuni kùuni na ki'vi na chi'in iin ña'a cha ìyo ii, ta ña'a chi'in ra'ii cha ìyo ñasi'i ndia. Ta ya'a kùuni na kukuika na. Ta kùuni na jati'ini na, ta kùuni na janda'viña'a na, ta chàta'ani na ja'a na kuati nuu nde'e tandi'i ñivi. Ta ndiakan, na tüva jaña na ña jà'a na yi. Ta xaani na ndè'e na inga ñivi cha'a' ña ìyo nuu na. Tajan kà'an ndio na chata ñivi. Ta jàka'nu na juuni maa na. Ta jà'a na ma ña kùuni maa na jà'a na. 23 Ndisaa yakan ña kini kēe chinituni na kùu yi. Ta yakan kùu yi ña jàkinini yi anima na.
Iin ña kìchi inga ñuu chìnunian tu'un Jesuu
(Mt. 15:21-28)
24 Takan kūu ta ora chīnu kà'an Jesuu takan, tajan kēe ndio ra kuà'an ra iti' ñuu Tiro ta Sidón. Ta ora chāa ra ñuu ikan, tajan kī'vi ra iin tichi ve'e. Ti küuni ra ña koto nï'iin na ña chāa ra. Va nī kuu kundii xe'e ra, 25-26 ti numini chìto iin ña'a kīchi iti' ñu'u' Sirofenicia ña cha chāa Jesuu. Ta yakan ti yüvi ña judíu kùan. Ta ìyo iin ña se'an ña ndiso tati xaan kīndoo ve'an. Yakan va, ma'á yakan chà'an ña nuu indii Jesuu. Ta chūnandi chitian nuu ra. Ta kīcha'a chìkan ña ñamani nuu Jesuu na tava ra tati xaan ndiso ñase'an kìndoo ve'an. 27 Ta te'en nāka'an ndio Jesuu ña jàkuuni ra kà'an ra nuan:
―¡Ji'na kuatun, na tindee ji'nai ñivi se'e Ndioo ìyo ñuu Israel! Ti na küu namaa yo ña chàchi na nuu na, ta ku'va yo yi kachi ina. ―Takan kàti Jesuu ti yüvi ñivi ñuu Israel kùan.
28 Ta te'en nāka'an ña chi'in ra:
―Ndicha ña kà'un yo'o Racha'nu, va nda ma ina chàchi ri che'e chìtá xuu mesa jā'a ma ndiakuati ―kàtian.
29 Ta ora chīnu kà'an ña takan, ta te'en nāka'an ndio Jesuu chi'an:
―Ya'a va'a nāka'un. Cha kùu ku'un ve'un, ti cha kēe tati xaan ndiso ma ña se'un. ―Takan kāti Jesuu chi'an.
Tajan kēe ndioan kuà'an ña ve'an. 30 Takan kūu ta ora chāa ña ve'an, ta ikan nāta'an ña ñase'an, ña kàndian nuu chito, ña cha kēe ma tati xaan kuñuan.
Jesuu jànda'a ra iin ra ñi'i ta so'o
31 Takan kūu tajan kēe ndiko Jesuu ma ñuu Tiro. Ta ikan yā'a ra ñuu Sidón. Ta juuni yā'a ra kua'a' ñuu kuati ìyo ñu'u' Decápolis. Ta ikan jan chāa ndio ra ma lakuna nàni Galilea. 32 Takan kūu ta ora chāa ra yu'u lakuna ikan, ta chāndaka na iin ra so'o ta ñi'i nuu ndaa Jesuu. Tajan chīkan na iin ñamani nuu Jesuu na janani ra nda'a' ra chata ma ra so'o, ikan na nda'a ra. 33 Tajan tīin Jesuu nda'a' ra, ta kuà'an ra chi'in ra iin nuu tüvi nde'e ñivi. Ta ikan tī'i ra xini nda'a' ra tichi so'o ma ra so'o. Tajan tīvisii Jesuu xini nda'a' ra ta jānani ra yi nuu yaa ma ra so'o. 34 Tajan ndē'e Jesuu iti' andivi. Ta tāxini ra. Ta te'en nāka'an ra chi'in ma ra so'o:
―¡Efata! ―ña kùuni yi kà'an yi: ¡Na nuna yi!, chi'in tu'un kà'an Jesuu.
35 Takan kūu ta juuni ora ikani, nūna so'o ma raso'o. Ta ndā'a yaa ra ndia. Ta kùu naka'an ra. 36 Ta te'en nāka'an ndio Jesuu chi'in ma ñivi ikan:
―¡Na kätitu'un ndo ña jā'i nuu inga ñivi! ―kàti ra.
Va ma ñivi ikan, ti tüvi nī jachi'in na ña kà'an ra. Ti vi'a kàtitu'un na ña jā'a ra nuu inga ñivi. 37 Takan kūu ta ndava yū'vi maania na ña jà'a ra takan. Ta te'en kīcha'a na kà'an na:
―Ndisaa ña jà'a ra'ya, va'a yi. Ti nda ndian so'o chìni jà'a ra, ta nda ndian ñi'i, kùu naka'an na jà'a ra ―kàti na.