21
Yesu loo Gyerusalem
fɛɛ Owura
(Maki 11:1-11; Luka 19:28-40; Gyɔn 12:12-19)
Yesu maa mʋ abɩɩlapʋ ba maa tiri Gyerusalem tɔ, nɩɩ ba fʋʋ Betifage kadɛ tɔ mʋ nɩɩ kɩ bʋ Olifu kɩbɩɩ‐bi mʋ asɛ mʋ, Yesu sun mʋ abɩɩlapʋ anyɔ, nɩɩ ɔ tɔwɛ bamʋ yɛ, “Fen kpee kadɛ‐bi mʋ nɩɩ kɩ bʋ fanɛ ansi tɔ mʋ, fen biti fen wu kuruma kʋ maa kyaa tʋtɔ maa mu‐bii. Fan saŋɛ bamʋ bɩya mɛ. Nɩɩ ɔkʋ kan taasɛ fanɛ kʋtɔ kʋ mʋ, fan tɔwɛ mʋ yɛ, ‘Ɔnyɩrɩpɛ Yesu ii biti bamʋ.’ Nɩɩ ee biti ɔ yɛgɛ fan taa bamʋ bɩya mɛ.”
Ɩnɩmʋ ɩ waa kanɩn nɩn kɛ asɩn mʋ nɩɩ Ɩbwaarɛ bɔla mʋ ɔtɔwɛpʋ sʋ tɔwɛ yɩla mʋ ɩ ba tɔ. Asɩn mʋ ɩ gyɛ yɛ,
“Tɔwɛ Siyon abii mʋ yɛ,
‘Fan kɩɩ, fanɛ owura ɩɩ ba fanɛ asɛ,
O du bɔhn nɩɩ ɔ tɛ kuruma sʋ,
kesintin tɔ ɔ tɛ kuruma kadanba sʋ.’ ”
Mʋ abɩɩlapʋ mʋ ba naa waa fɛɛ kanan mʋ nɩɩ Yesu sa bamʋ kɔnɔ yɛ ba waa mʋ. Ba taa kuruma yɛ mu‐bii mʋ ba, nɩɩ ba taa bamʋ atɔ bunsa gyaga bamʋ sʋ, nɩɩ Yesu dii kyɩna kadanba mʋ sʋ. Asa damantɛ ba taa bamʋ atɔ bunsa tʋʋ kigbenbi sʋ, nɩɩ akʋ mɔɔ ba kyatɛ iyu n‐yaabi wʋrɩgɛ kigbenbi mʋ sʋ. Asa damantɛ mʋ nɩɩ ba bʋ mu ansi tɔ mʋ, yɛ bamʋ nɩɩ ba buu mʋ mʋ bee kuusi bɛɛ tɔwɛ yɛ,
“Hosana* 21:9 Hosana kasɛ ɩ gyɛ mɔlɩgɛ anɛ. ɩ gyɛ sa Owura Dawidi kanaana‐bii mʋ.”
 
“Kusee ɩ gyɛ sa ɔmʋnɩ ɛɛ ba Ɔnyɩrɩpɛ kɩtɩɩ mʋ sʋ!”
 
“Hosana ɩ gyɛ sa Ɩbwaarɛ mʋ nɩɩ ɔ bʋ sʋsʋ.”
10 Yesu maa loo Gyerusalem kadɛ mʋ tɔ mʋ, kadɛ mʋ kpini kɔɔlɛ ɔlanba, nɩɩ asa bɛɛ taasɛ yɛ, “Anɩmʋ nɩn?”
11 Nɩɩ sakyɔ mʋ ba lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɔnɩmʋ ɩ gyɛ Yesu, Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ mʋ nɩɩ ɔ lɩɩ Nasareti kadɛ tɔ nɩɩ kɩ bʋ Galile kɩbaafʋn mʋ.”
Yesu gya asa lɩɩ
Kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ
(Maki 11:15-19; Luka 19:45-48; Gyɔn 2:13-22)
12 Yesu loo kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ mʋ opula, nɩɩ ɔ gya asa mʋ nɩɩ bɛɛ fɛ, yɛ bamʋ nɩɩ bɛɛ sɔɔ mʋ kpini lɩɩ tʋtɔ. Ɔ bala afulee akyɛrɛpʋ mʋ iteeburu yɛ alɔpɔ afɛpʋ mʋ ibenkyii bun.
13 Nɩɩ ɔ tɔwɛ bamʋ yɛ, “Ba kyʋrɔɔ waa Asɩnkyan yɩlasa mʋ tɔ yɛ Ɩbwaarɛ yɛ, ‘Bee biti ba tɩɩ mɛ kɩkpaara yɛ kabwaarɛ kʋlɛkpa’, amaa fan taa tʋtɔ biliŋi bamʋ nɩɩ bee yuuri ɔlʋn sʋ ɔbaalakpa.”
14 Agyaatanapʋ yɛ ayaa yɛ abaa wusa wuya ana ba ba mʋ asɛ kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ mʋ tɔ, nɩɩ ɔ kyɛ bamʋ alɔ. 15 Amaa Ɩbwaarɛ aseepu abɩlɩsa yɛ nbara akaapʋpʋ ba maa wu atɔ kyinkyinsa mʋ nɩɩ ɔ waa, yɛ nbii mʋ kikuusi kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ bɛɛ tɔwɛ yɛ, “Hosana ɩ gyɛ sa Dawidi mʋ kanaana‐bii mʋ”, nɩɩ ba nyɛ agbʋ.
16 Nɩɩ ba taasɛ mʋ yɛ, “Fu nu asɩn mʋ nɩɩ nbii mʋ bɛɛ tɔwɛ mʋ?”
Nɩɩ Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ “Ɛɛhn, fan man pɩɩta kalɛ lɩɩ Asɩnkyan yɩlasa mʋ tɔ yɛ,
‘Fʋ kaapʋ nbii yɛ nbii wuribi yɛ
ba yɩn fʋ.’ ”
17 Nɩɩ ɔ lɩɩ tʋtɔ kpee Betani kadɛ tɔ nɩɩ ɔ dɛ tʋtɔ.
Yesu tɔwɛ nnɔ waa
figi oyu mʋ
(Maki 11:12-14, 20-24)
18 Lɩɩ kaakɛ nyenyenfuu Yesu maa bwii ee kpee Gyerusalem mʋ, akʋn ɩɩ mɔɔ mʋ. 19 Maa wu figi oyu maa yɩlɛ ɔkpa kaa mʋ o kpee kɩmʋ asɛ, amaa ɔ man wu sɛhn kɩmʋ sʋ amɔɔ afatɛɛ nkʋn. Nɩɩ ɔ tɔwɛ kɩmʋ yɛ, “Fʋ man bɩla yɛ fʋ sɔyɩ abi kpini‐kpini!” Opula tɔ nɩɩ oyu mʋ wʋlɛ.
20 Abɩɩlapʋ mʋ ba maa wu kanɩn mʋ, i kyinkyin bamʋ. Nɩɩ ba taasɛ yɛ, “Nɛnɛ sʋ nɩɩ figi oyu mʋ wʋlɛ bilen kanɩn?”
21 Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ, “N tɔwɛ fanɛ kesintin yɛ, nɩɩ fan kan kɔɔlɛ mɛ gyii, nɩɩ fan man gyii ɩmɔɔrɛ mʋ, man gyɛ yɛ fen biti fan taalɛ waa kʋtɔ mʋ nɩɩ kɩ waa figi oyu nɩmʋ nkʋn. Amaa fɛn taalɛ tɔwɛ kɩbɩɩ nɩmʋ yɛ, ‘Kʋsʋ lɩɩ nfɩɩ naa tɩyɛ ɔpʋ tɔ,’ kɛ ɩ waa kanɩn. 22 Nɩɩ fan kan kɔɔlɛ mɛ gyii mʋ, fen biti fan nyɛ kʋtɔ kʋmaa mʋ nɩɩ fan kʋlɛ kabwaarɛ‐kʋlɛ tɔ mʋ.”
Ba taasɛ Yesu katɩn mʋ
nɩɩ ɔ nyɛ mʋ ɔlʋn lɩɩ
(Maki 11:27-33; Luka 20:1-8)
23 Yesu loo kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ mʋ. Maa bʋ tʋtɔ ɛɛ kaapʋ mʋ, Ɩbwaarɛ aseepu abɩlɩsa yɛ kadɛ mʋ abɩlɩsa ba ba mʋ asɛ, nɩɩ ba taasɛ mʋ yɛ, “Mɩnɛ ɔlʋn nɩɩ fʋ sʋ fɩɩ waa atɔ nɩmʋ? Nɩɩ anɩmʋ ɩ sa fʋ falɛ ɔlʋn.”
24 Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ngbaa mɛ n biti n taasɛ fanɛ asɩn kʋ, nɩɩ fan kan lɛɛ mɛ kɔnɔ mʋ, n biti n tɔwɛ fanɛ ɔlʋn mʋ nɩɩ n sʋ n waa ɩnɩmʋ. 25 Gyɔn kekyugyee mʋ, fɩnɛ nɩɩ kɩ lɩɩ? Ɩ kyɩna lɩɩ sʋsʋ nɩn abɛɛ ɩ lɩɩ asa asɛ nɩn?” Ba tɔwɛ bamʋ wʋlɛ‐wʋlɛ tɔ yɛ, “Nɩɩ an kan tɔwɛ yɛ, ‘Kɩ lɩɩ sʋsʋ nɩn’, ee biti ɔ taasɛ anɛ yɛ, ‘Nɩɩ mɩnɛ ɩ waa nɩɩ fan man kɔɔlɛ mʋ gyii?’ 26 Amaa an kan tɔwɛ yɛ, ‘Kɩ lɩɩ asa asɛ mʋ’, an sɩlɛ asa mʋ kufuu, lɩɩ fɛɛ bamʋ kpini ba kɔɔlɛ gyii fɛɛ Gyɔn kyɩna ɔ gyɛ Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ nɩn.”
27 Ɩmʋ sʋ ba lɛɛ Yesu kɔnɔ yɛ, “A man nyi.”
Nɩɩ ɔ tɔwɛ bamʋ yɛ, “Kanɩn bɩrɛ ngbaa mɛ, n mɛɛ yɛ n tɔwɛ fanɛ ɔlʋn mʋ nɩɩ n sʋ n waa ɩnɩmʋ.”
Kɩŋasan lɩɩ ɔsɛ
kʋ yɛ mu‐bii
ana anyɔ sʋ
28 Nɩɩ Yesu taasɛ bamʋ yɛ, “Ɩmʋ nɩɩ n biti n tɔwɛ falɛ, nɛnɛ ɩ gyɛ fanɛ nfɛɛrɛ? Ɔnyɩn kʋ ɩ kyɩna ɔ bʋ tɔ nɩɩ ɔ sʋ nbii‐nyɩnsa anyɔ. O kpee ɔgyankpaapʋ mʋ asɛ naa tɔwɛ mʋ yɛ, ‘Mi‐bii, ndaga kpee mɛ kadɔɔ mʋ tɔ naa sun kusun.’
29 “Nɩɩ ɔ lɛɛ kɔnɔ yɛ, ‘N mɛɛ yɛ n kpee.’ Amaa kamaa tɔ mʋ ɔ kyɛɛgɛ mʋ nfɛɛrɛ nɩɩ o kpee.
30 “Nɩɩ ɔsɛ mʋ kpee mu‐bii banban mʋ asɛ naa tɔwɛ mʋ kanɩn asɩn kʋlʋn maŋa. Nɩɩ ɔ lɛɛ kɔnɔ yɛ, ‘Nsɛ, n biti n kpee.’ Amaa ɔ man kpee.
31 “Bamʋ anyɔ maŋa, anɩmʋ ɩ waa kʋtɔ mʋ nɩɩ mʋ‐sɛ ii biti?”
Nɩɩ ba lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɔgyankpaapʋ mʋ.”
Nɩɩ Yesu lɛɛ tɔwɛ bamʋ yɛ, “N tɔwɛ fanɛ kesintin yɛ, apoo lenpoo akɔɔlɛpʋ yɛ agyamilo‐kyɩɩ bɛɛ gyankpaa fanɛ bee loo Ɩbwaarɛ kuwura‐gyii mʋ tɔ. 32 Lɩɩ fɛɛ Gyɔn ba fanɛ asɛ nɩn yɛ ɔ ba kaapʋ fanɛ ɩkpa kyiigisa ɔkpa, nɩɩ fan man kɔɔlɛ mʋ gyii, amaa lenpoo akɔɔlɛpʋ yɛ agyamilo‐kyɩɩ ba kɔɔlɛ mʋ gyii. Nɩɩ halɩɩ fan maa wu ɩnɩmʋ kamaa tɔ mʋ, fan man yɛgɛ alibi kɩwaa kɛ fan kɔɔlɛ mʋ gyii.”
Kɩŋasan lɩɩ
paa agyipu
mʋ sʋ
(Maki 12:1-12; Luka 20:9-19)
33 Nɩɩ Yesu tɔwɛ bamʋ yɛ, “Fan bɩla nu kɩŋasan kʋ. Ɔnyɩn kʋ kyɩna dɔɔ oyu sɔyɩ abisa. Nɩɩ o ŋmina iyu kyaabɔɔ kɩmʋ, nɩɩ o kuu wayɩn ɔnyɩyɛkpa ɔbɔ kʋdɔɔ mʋ tɔ, nɩɩ ɔ pɔyɩ opula mʋ nɩɩ akɩɩsʋpʋ bee dii bɛɛ kɩɩ kʋdɔɔ mʋ sʋ. Nɩɩ ɔ taa kʋdɔɔ mʋ waa paa agyipu kʋ abaa tɔ, nɩɩ o kpee ɔsʋwʋlɛ kʋ sʋ. 34 Kɩtɩŋɛ saŋa maa fʋʋ mʋ, nɩɩ o sun mʋ ayaafɔlɛ yɛ ba kpee paa agyipu mʋ asɛ naa kɔɔlɛ mu ogyikpa mʋ nɩɩ ee biti ɔ nyɛ mʋ bɩya mʋ.
35 “Nɩɩ paa agyipu mʋ ba kɩtaa mʋ ayaafɔlɛ mʋ, nɩɩ ba dayɩ ɔkʋ, nɩɩ ba mɔɔ ɔkʋ, nɩɩ ba twɩɩ ɔsasapʋ mʋ abuu. 36 Nɩɩ o bwii sun mʋ ayaafɔlɛ akʋ nɩɩ ba kyɔ bamʋ nɩɩ ɔ gyankpaa sun mʋ, nɩɩ paa agyipu mʋ ba waa bamʋ fɛɛ kanan mʋ nɩɩ ba waa abanban mʋ. 37 Laalaalʋwɛ mʋ, o sun mu‐bii‐nyɩnsa bamʋ asɛ tɔwɛ yɛ ‘Bee biti ba taa bɛɛrɛɛ sa mi‐bii.’
38 “Amaa paa agyipu mʋ ba maa wu mu‐bii maa ba mʋ, ba tɔwɛ abaa yɛ, ‘Ɔnɩmʋ ɩ gyɛ kapatɩyɛ ogyipu mʋ’. Fan ba kɛ a mɔɔ mʋ kɛ a taa mʋ kapatɩyɛ mʋ. 39 Ɩmʋ sʋ ba kɩtaa kebii mʋ, bɩɩtɛ mʋ lɩɩ kadɔɔ mʋ tɔ, nɩɩ ba mɔɔ mʋ.
40 “Ɩmʋ sʋ, nɩɩ kadɔɔ wuya mʋ kan ba mʋ, mɩnɛ nɩɩ ee biti ɔ waa paa agyipu mʋ?”
41 Nɩɩ ba lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɩ waa kanan kʋmaa ee biti ɔ mɔɔ kanɩn asa libi maŋa, kɛ ɔ taa kadɔɔ mʋ sa paa agyipu pʋpwɛ kʋ, mʋ nɩɩ bee biti ba baa bɛɛ sa mʋ mʋ ogyikpa lɩɩ adɔɔ‐gyitɔ mʋ tɔ kɩtɩŋɛ saŋa.”
42 Nɩɩ Yesu taasɛ bamʋ yɛ, “Fan man pɩɩta kalɛ Asɩnkyan yɩlasa mʋ tɔ yɛ,
‘Kubuu mʋ nɩɩ apɔyɩpʋ ba kina mʋ,
kɩmʋ ɩ ba biliŋi kɩbɔntɔnbʋlɔntɔ kubuu kparɛ mʋ nɩɩ kɩ sʋ obu mʋ tɔ.
Ɔnyɩrɩpɛ mʋ ɩ waa ɩnɩmʋ,
nɩɩ i kyinkyin anɛ.’
43 “Ɩmʋ sʋ n tɔwɛ fanɛ yɛ, Ɩbwaarɛ ii biti ɔ taa mu kuwura‐gyii mʋ lɩɩ fanɛ asɛ, kɛ ɔ taa sa asa mʋ nɩɩ bee biti ba waa mu kebiti mʋ. 44 Ɔkʋmaa mʋ nɩɩ ɔ tɩyɛ kubuu nɩmʋ sʋ mʋ, ii biti o boyi tɔ buriburi, amaa ɔmʋ nɩɩ kɩ lɩɩ tɩyɛ mʋ sʋ mʋ, ii biti ɔ patɩyɛ tɔ.” 45 Ɩbwaarɛ aseepu abɩlɩsa yɛ Farasii abi ba maa nu Yesu aŋasan mʋ, ba bɩɩ fɛɛ bamʋ asɩn nɩɩ ɛɛ tɔwɛ. 46 Ba biti ɔkpa mʋ nɩɩ ba taa kɩtaa mʋ, amaa ba sɩlɛ sakyɔ mʋ, lɩɩ fɛɛ asa mʋ be nyi maa gyɛ Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ nɩn.

*21:9 21:9 Hosana kasɛ ɩ gyɛ mɔlɩgɛ anɛ.