11
Ade̱daapo̱ ko̱ ne̱ baa kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi keŋkeŋ‑o ase̱ŋ
1 To, ne̱ nte̱tɔ e̱ gye̱ ko̱kɔɔre̱gyi? Ko̱kɔɔre̱gyi e̱ gye̱ fe̱yɛ ane̱ a kɔɔre̱ gyi fe̱yɛ ane̱ e̱ nya atɔ ne̱ ane̱ de te̱maa fe̱yɛ ane̱ e̱ nya, ne̱ mbe̱yɔmɔ ane̱ akatɔ mo̱ŋ ke̱e̱ amo̱‑ɔ. 2 Ade̱daapo̱‑ɔ ko̱kɔɔre̱gyi si ne̱ bamo̱ ase̱ŋ a pre̱ Wuribware̱.
3 Ane̱ ko̱kɔɔre̱gyi ne̱e̱ se̱ ne̱ ane̱ a nu kaase̱ fe̱yɛ Wuribware̱ kanɔ‑rɔ ase̱ŋkpare̱gyi ne̱ ɔɔ tɔwe̱ bo̱ twe̱e̱ kaye̱ pɛɛɛ, so̱so̱ na kaase̱. Ko̱kɔɔre̱gyi si ne̱ ane̱ nyi fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ aa ba. Amo̱se̱‑ɔ n gye̱ kaye̱ mɔ‑rɔ ke̱tɔ ne̱ ɔɔ bo̱ twe̱e̱ atɔ ne̱ ane̱ ke̱e̱ kaye̱‑rɔ pɛɛɛ‑ɔ.
4 Mo̱nꞌ sa a ane̱ taa Adam mò̱ gyi‑ana Abɛl na Kayiŋ bo̱ kaapo̱ ane̱ŋ ne̱ ko̱kɔɔre̱gyi du‑o.*Ke̱le̱e̱kaase̱ 4.1-5. Nte̱tɔ se̱ ne̱ Abɛl a ko̱lɔŋŋɔ ne̱ ɔɔ lɔŋŋɔ Wuribware̱‑ɔ a baare yɔwe̱ Kayiŋ a ke̱mo̱‑ɔ? Ke̱tɔ se̱ ne̱ Abɛl a ko̱lɔŋŋɔ amo̱ a gyi Wuribware̱ akatɔ‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ Abɛl a kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi bwe̱e̱tɔ. Ne̱ Wuribware̱ yɛ ɔɔ waa atɔ. Amaa hare̱e̱ Abɛl a wu‑o gbaa ooo, ndɔɔ na ndɔɔ mò̱ ko̱kɔɔre̱gyi‑o saŋ ke̱ e̱ kaapo̱ ane̱ fe̱yɛ ane̱ gbaa ane̱ nya ane̱ŋ a ko̱kɔɔre̱gyi‑o.
5 Nte̱tɔ se̱ ne̱ Inɔk mo̱ŋ wu, ne̱ Wuribware̱ a de̱ŋ yase̱ mò̱ yaa Wuribware̱ se̱‑ɔ ne̱e̱?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 5.18-24. Ne̱ ɔko̱ mo̱ŋ lɛɛ ŋu mò̱. A kaapo̱ ne̱e̱ fe̱yɛ ɔɔ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi kase̱ŋtiŋ ne̱e̱. Ne̱ abware̱se̱ŋ wo̱re̱‑ɔ a tɔwe̱ fe̱yɛ Inɔk a waa Wuribware̱ ke̱pre̱, pwɛɛ ne̱ Wuribware̱ a dɛɛ yaa mò̱ so̱so̱. 6 Kase̱ŋtiŋ si fe̱raa ɔko̱ maa taare̱ a ɔ waa Wuribware̱ ke̱pre̱, amɔ se̱sɛ‑ɔ a kɔɔre̱ mò̱ gyi kase̱ŋtiŋ pwɛɛ. Bo̱ le̱e̱ fe̱yɛ ɔke̱maa ne̱ ɔ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱‑ɔ, a tiri fe̱yɛ ɔ gye̱ ŋkpɛɛ kɔɔre̱ gyi fe̱yɛ Wuribware̱ bo̱‑rɔ, ne̱ ɔ be̱e̱ ɔ sa bamo̱ ne̱ ba pee akatɔ ba buwi ba kpa mò̱‑ɔ kakɔka dabe̱ timaa.
7 Mo̱nꞌ ke̱e̱ ane̱ŋ ne̱ Nowaa ko̱kɔɔre̱gyi du‑o. Wuribware̱ a yii mò̱ se̱ fe̱yɛ ɔ sa a nkyu bo̱rɔ twe̱e̱ kufwiiri dabe̱ swe̱e̱re̱ mɔ se̱‑ɔ.*Ke̱le̱e̱kaase̱ 5.28-9.29. Ne̱ Nowaa a nu sa mò̱, ne̱ ɔɔ gya mò̱ kanɔ‑ɔ se̱ baara ko̱re̱e̱ dabe̱ bo̱ mo̱rɔwe̱ mò̱ e̱ye̱e̱ na mò̱ ka na mò̱ gyi‑ana na bamo̱ aka. Mò̱ a waa amo̱‑ɔ, ne̱ kufwiiri‑o a twe̱e̱ kase̱ŋtiŋ si‑o, ne̱ ɔɔ bo̱ kaapo̱ fe̱yɛ kaye̱‑rɔ ase̱sɛ ne̱ baa saŋ, ne̱ bo̱ mo̱ŋ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o a waa bɔye̱. Amo̱se̱‑ɔ, kakɔka timaa ne̱ Nowaa a nya‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ Wuribware̱ a te̱e̱ mò̱ fe̱yɛ se̱sɛ timaa, a le̱e̱ fe̱yɛ ɔɔ kɔɔre̱ mò̱ gyi.
8 Ne̱ nte̱tɔ se̱ ne̱ saŋ ne̱ Wuribware̱ a te̱e̱ Abraham tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ ɔ yɔ swe̱e̱re̱ ko̱ ne̱ ɔɔ tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ ɔ sa mò̱ aa mò̱ ananagyi‑o si, ne̱ hare̱e̱ Abraham a mo̱ŋ nyi mfe̱ŋ ne̱ ɔ yɔ‑ɔ gbaa ooo, ne̱ ɔɔ gya Wuribware̱ a kanɔ‑ɔ se̱?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 12.1-3. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si. 9 Nte̱tɔ se̱ ne̱ oo sure si fe̱yɛ ɔ ya kii ɔfɔ swe̱e̱re̱ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ o de ɔ sa mò̱‑ɔ se̱? Ne̱ ɔɔ ya kye̱na taŋte̱e̱ ke̱kyaŋ‑nɔ mfe̱ŋ. Ane̱ŋ dɛɛ ne̱ mò̱ gyi Isak na Isak mò̱ gyi Yakubu ne̱ bamo̱ gbaa Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ o de swe̱e̱re̱‑ɔ ɔ sa bamo̱‑ɔ gbaa a kye̱na ane̱ŋ a taŋte̱e̱ akyaŋ‑ɔ‑rɔ. Ane̱ŋ ne̱ Abraham a kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi kase̱ŋtiŋ‑o si ne̱ ɔɔ waa amo̱‑ɔ pɛɛɛ. 10 Ne̱ ŋkee oo nyite o gywii maŋ ne̱ Wuribware̱ e̱ ba a ɔ bo̱ pwɛɛ so̱so̱, na ɔ lɔŋŋɔ mò̱ dame̱naŋsɛ, na maŋ amo̱ ye̱re̱ nsu pɛɛɛ‑ɔ.
11 E̱me̱ne̱ se̱ ne̱ saŋ ne̱ Abraham a be̱re̱‑ɔ, ne̱ mò̱ ka Sara ne̱ mò̱ gbaa a be̱re̱, ne̱ ɔ gye̱ ɔle̱ŋmaŋpo̱‑ɔ a taare̱ ko̱we̱ kayaagyi? Bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya gywii Abraham fe̱yɛ mò̱ ka e̱ ko̱we̱ kayaagyi, ne̱ Abraham a kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ ɔɔ tɔwe̱‑ɔ gyi‑o si.*Ke̱le̱e̱kaase̱ 17.15-22; 18.10-15; 21.1-7. 12 Amo̱se̱‑ɔ, ɔnyare̱ ko̱ŋko̱ mɔ ne̱ bo̱ yɛ ɔɔ tɔ‑rɔ iwu gbaa‑ɔ kayaagyi ya baa ke̱nana ne̱ ke̱mo̱‑rɔ ase̱sɛ kyɔ fe̱yɛ awo̱re̱‑rɔ akye̱e̱‑e̱‑kpa‑agyi na ɔpo̱o̱ kɛɛ a ke̱se̱pu‑o.
13 Abraham na mò̱ gyi‑ana a wu, na bo̱ mo̱ŋ tɛɛ nya swe̱e̱re̱ timaa ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ ɔ sa bamo̱‑ɔ. Amaa hare̱e̱ ane̱ŋ gbaa ooo, baa saŋ kɔɔre̱ Wuribware̱ a ase̱ŋ tɔwe̱sɛ‑ɔ gyi. A waa ne̱e̱ fe̱yɛ bamo̱ a nya swe̱e̱re̱ amo̱ ne̱ bo̱ ke̱e̱ mò̱ a da bamo̱ akatɔ‑rɔ‑ɔ. Bo̱ mo̱ŋ gyiiri ikii fe̱yɛ afɔ e̱ gye̱ bamo̱ kaye̱ mɔ‑rɔ. 14 Ane̱ŋ a ase̱sɛ‑ɔ e̱ kaapo̱ ne̱e̱ fe̱yɛ ba buwi ba kpa swe̱e̱re̱ ne̱ o kii bamo̱ fɔŋfɔŋ lee‑o ne̱e̱. 15 N gye̱ swe̱e̱re̱ ne̱ baa ko̱so̱ mò̱ se̱‑ɔ se̱ ne̱ ba buwi ba kpa. A dɛɛ a gye̱ mò̱ ne̱e̱‑ɔ, weetee kpa saŋ ɔ da sa bamo̱ a bo̱ kiŋŋi yɔ. 16 Swe̱e̱re̱ ko̱ ne̱ ɔ kyɔ mmo̱‑ɔ ase̱ŋ ne̱ ba kaapo̱, ne̱ ba kpa mò̱ bwe̱e̱tɔ. Mò̱ e̱ gye̱ Wuribware̱ se̱ fɔŋfɔŋ‑ɔ. Amo̱se̱ ne̱ ipeere mo̱ŋ de Wuribware̱ kikii bamo̱ nyaŋpe̱, ne̱ ɔɔ lɔŋŋɔ kye̱nakpa so̱so̱ bo̱ ye̱ra bamo̱.
17-18 Nte̱tɔ ya waa se̱ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ gywii Abraham fe̱yɛ ɔ taa mò̱ gyi Isak mɔ bo̱ lɔŋŋɔ Wuribware̱‑ɔ, ne̱ Abraham a waa siraa fe̱yɛ ɔ gya mò̱ kanɔ‑ɔ se̱?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 22.1-19. Wuribware̱ e̱ kyɔ mò̱‑rɔ ɔ ke̱e̱ ne̱e̱. Hare̱e̱ Isak a gye̱ mò̱ gyi ko̱ŋko̱ wo̱re̱ kpeŋ‑o, ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ mò̱ ase̱ŋ fe̱yɛ, “Isak si ne̱ fo̱ e̱ bo̱rɔ a fo̱ bo̱ nya ananagyi‑o si‑o” gbaa ooo,*Ke̱le̱e̱kaase̱ 21.12. Abraham a waa siraa fe̱yɛ ɔ gya Wuribware̱ a kanɔ‑ɔ se̱. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ Abraham a kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ le̱e̱ mò̱ ananagyi‑o si‑o gyi‑o si. 19 O nyi fe̱yɛ Wuribware̱ e̱ taare̱ na o kyiŋŋi Isak le̱e̱ lowi‑ro. Kase̱ŋtiŋ si, Wuribware̱ a kuŋ mò̱, na ɔ ma ba mò̱ se̱kaŋ bo̱ mɔɔ mò̱ gyi‑o, a du ne̱e̱ fe̱yɛ Abraham a kɔɔre̱ mò̱ le̱e̱ lowi ase̱‑ɔ.
20 E̱me̱ne̱ se̱ ne̱, saŋ ne̱ Isak amo̱ dɛɛ a be̱re̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ taare̱ tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ mò̱ gyi‑ana Yakubu na Isawu e̱ nya ŋyure nyaŋe̱ ko̱?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 27.27-40. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱‑ɔ gyi‑o si.
21 Yakubu mɔ, mò̱ a yɔ ya kye̱na Igyipiti swe̱e̱re̱ se̱ kyee, ne̱ ɔ kpa a o wu‑o, e̱me̱ne̱ ne̱ ɔɔ waa taare̱ tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ mò̱ gyi Yo̱sɛf mò̱ gyi‑ana e̱ nya ŋyure?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 47.29-31; 48.8-20. Mò̱ gbaa, aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a dɛɛ tɔwe̱ bo̱ be̱ya bo̱ gywii mò̱ nana Abraham‑ɔ gyi‑o si. Ne̱ ɔɔ ba mò̱ kayii nare̱se̱sɛ bo̱ le̱ŋ e̱ye̱e̱ na o te, ne̱ ɔɔ gya kuŋu bo̱ twe̱e̱‑rɔ suŋ Wuribware̱.
22 Ne̱ saŋ ne̱ Yo̱sɛf mɔ e̱ kpa a o wu‑o, e̱me̱ne̱ ne̱ ɔɔ waa taare̱ tɔwe̱ saŋ ne̱ Isireelii awuye e̱ ba a bo̱ bo̱ le̱e̱ Igyipiti swe̱e̱re̱ se̱‑ɔ ase̱ŋ?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 50.24-25. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ mò̱ gbaa a kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya gywii mò̱ nana Abraham‑ɔ gyi‑o si. Ane̱ŋ se̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ tɔwe̱ fe̱yɛ saŋ amo̱ ya fo̱, na bo̱ taa mò̱ abowii yaa Kanaŋ, mò̱ fɔŋfɔŋ swe̱e̱re̱ se̱, ya pure.
23 Ne̱ Mosis ako̱we̱po̱ mɔ, nte̱tɔ se̱ ne̱, saŋ ne̱ baa ko̱we̱ mò̱‑ɔ, ne̱ baa taa mò̱ bo̱ kwe̱e̱rɔ Igyipiti awuye owure‑o si aferi asa?*Ke̱le̱e̱ Igyipiti 2.1-10. Bo̱ mo̱ŋ be̱ŋŋaa owure ne̱ ɔ yɛ bo̱ mɔɔ ŋyaagyi nyaŋsɛ po̱pwɛɛ pɛɛɛ‑ɔ. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ baa kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si. Bamo̱ a ŋu fe̱yɛ ɔ gye̱ gyi ko̱ ne̱ o tiri‑o, ɔ bo̱ daŋ mò̱ mpo̱pwɛɛ‑rɔ‑ɔ, ne̱ baa taa mò̱ bo̱ kwe̱e̱rɔ owure‑o si.
24 Ne̱ owure amo̱ fɔŋfɔŋ mò̱ gyi kye̱e̱sɛ a bo̱ ŋu kayaagyi Mosis mfe̱ŋ ne̱ baa taa mò̱ bo̱ kwe̱e̱rɔ‑ɔ, ne̱ oo su mò̱ se̱, ne̱ ɔɔ be̱ra mò̱ fe̱yɛ mò̱ fɔŋfɔŋ mò̱ gyi‑o. Amo̱‑ɔ pɛɛɛ gbaa ooo, nte̱tɔ se̱ ne̱ Mosis mɔ, mò̱ a daŋ ke̱yaafɔre̱‑ɔ, ne̱ oo kine fe̱yɛ bo̱ te̱e̱ mò̱ fe̱yɛ owure mò̱ gyi kye̱e̱sɛ mò̱ gyi‑o? Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si. 25 Ɔɔ waa mò̱ mfɛɛre̱ ne̱e̱ fe̱yɛ, mò̱ ya gyi awo̱re̱fɔɔ ko̱ŋko̱ ne̱ Igyipiti owure‑o a taa bo̱ dɔŋŋɔ mò̱ fɔŋfɔŋ ase̱sɛ se̱‑ɔ, a bɔ fe̱yɛ mò̱ a kye̱na kɔne̱ ne̱ ɔ maa kyee‑o‑ro o gyi bɔye̱. 26 Ɔ yɛ, bamo̱ ya kperi Kristoo si saare̱ mò̱, a de ke̱nyare̱ a kyɔ mò̱ a nya Igyipiti swe̱e̱re̱ se̱ a kapo̱tɛɛ‑ɔ pɛɛɛ. Mò̱ akatɔ dɔŋ nyaŋe̱ ko̱ a ke̱tɔ ne̱ ɔ ba a ɔ bo̱ nya‑ɔ se̱ ne̱e̱.
27 Nte̱tɔ se̱ gbaa ne̱ ɔɔ fa mfɛɛre̱ fe̱yɛ ɔ ko̱so̱ a ɔ le̱e̱ Igyipiti swe̱e̱re̱ se̱? N gye̱ owure a kaduŋfwii‑o ne̱ ɔ se̱re̱. Amaa aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si.*Ke̱le̱e̱ Igyipiti 12.31-51. Ɔ maa se̱ ɔ yɔ akatɔ‑rɔ ne̱e̱ fe̱yɛ sabe̱e̱‑ooo mò̱ a taare̱ a ɔ ya ŋu Wuribware̱, Wuribware̱ ne̱ ɔ gye̱ ɔko̱ ne̱ ɔko̱ maa taare̱ a o ŋu mò̱‑ɔ. 28 Ke̱tɔ a kyee, ne̱ oo kiŋŋi yɔ Igyipiti swe̱e̱re̱ se̱, na ɔ nya lee Isireelii awuye le̱e̱ owure a ke̱sare̱e̱‑ɔ‑rɔ. Pwɛɛ ne̱ ɔɔ dɛɛ gye̱ bamo̱ ke̱gye̱ŋkpɛɛ le̱e̱ mfe̱ŋ‑ɔ, nte̱tɔ se̱ be̱e̱ ne̱ ɔɔ sa ne̱ Isireelii awuye a gyi Wuribware̱-a‑kya-ane̱-yɔwe̱ a ateese‑o, ne̱ baa ba nsanne̱gyii mbo̱gya bo̱ ŋo̱nyaŋ bamo̱ mbunogyii si? Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔɔ kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si, Wuribware̱ ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ mò̱ e̱ mo̱ŋ waa ane̱ŋ, kabɔɔ ne̱ o suŋ fe̱yɛ ɔ bo̱ mɔɔ swe̱e̱re̱ amo̱ se̱ a bregyi ke̱maa‑ɔ e̱ mɔɔ Isireelii awuye a bo̱mo̱‑ɔ a ɔ bo̱ tii si.
29 E̱me̱ne̱ ne̱ Isireelii awuye‑o amo̱ dɛɛ a waa nare̱ te̱ŋ Ɔpo̱o̱ Pipee‑o‑ro fe̱yɛ bamo̱ a naa swe̱e̱re̱ wo̱re̱sɛ se̱‑ɔ ne̱e̱? Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ baa kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱‑ɔ gyi‑o si‑o, ne̱ Wuribware̱ a sa ne̱ afwii a le̱ŋ nkyu‑o bo̱ ye̱ra ke̱be̱na se̱ na kigyise si, ne̱ kpa a di, ne̱ baa taare̱ nare̱ swe̱e̱re̱ te̱ŋ‑nɔ kyo̱ŋ. Amaa Igyipiti awuye ne̱ baa se̱re̱ gya bamo̱ se̱ fe̱yɛ bo̱ kra bamo̱‑ɔ fe̱raa a kpa a bo̱ nare̱ te̱ŋ‑nɔ‑ɔ, nkyu‑o a kiŋŋi bo̱ mwiire bamo̱ se̱ mɔɔ.*Ke̱le̱e̱ Igyipiti 13.17-22.
30 Nte̱tɔ ya waa se̱ ne̱, saŋ ne̱ Isireelii awuye‑o a nare̱ muruwaa Yɛrikoo maŋ ŋke nsunoo‑o, ne̱ kideŋbee ne̱ maŋ‑ɔ awuye a pwɛɛ bo̱ muruwaa maŋ‑ɔ a le̱e̱ da?*Yosuwa 6. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ baa kɔɔre̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱‑ɔ gyi‑o si.
31 Ne̱ nte̱tɔ se̱ ne̱, saŋ ne̱ Isireelii awuye‑o a lwee Yɛrikoo‑ro ya mɔɔ mò̱‑rɔ ase̱sɛ‑ɔ, ne̱ baa mɔɔ ke̱se̱bɔrɔle̱ŋ awuye ne̱ baa kine Wuribware̱‑ɔ yɔwe̱ Rahab opurimakye̱e̱‑ɔ?*Yosuwa 2; 6.22-25. Aa le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ɔkye̱e̱ amo̱ a kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si, ne̱ a be̱e̱ a le̱e̱ ane̱ŋ ne̱, saŋ ne̱ Isireelii akyɔŋŋɔpo̱ ko̱ a ywii lwee maŋ‑ɔ‑rɔ ya ŋu ane̱ŋ ne̱ ba taare̱ a bo̱ kɔ kɔɔre̱ maŋ‑ɔ, ne̱ ɔɔ kra bamo̱ nɛɛnɛɛ, ne̱ ɔɔ taa bamo̱ bo̱ kwe̱e̱rɔ maŋ‑ɔ owure si‑o.
32 N kya se̱ tɔwe̱ amo̱ ako̱ bwe̱e̱tɔ bo̱ tii si aaa? Saŋ mo̱ŋ kyɔ sa mo̱ na n tɔwe̱ Gidiyɔŋ na Barak na Samsɔŋ na Yifita na Deefid na Samuwɛl na Wuribware̱ akyaamɛɛ a ko̱kɔɔre̱gyi‑o ase̱ŋ. 33-34 Bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ ase̱sɛ mɔ a kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si‑o, baa taare̱ kɔ kɔɔre̱ e̱swe̱e̱re̱, ne̱ bo̱ko̱ mɔ a gyi ase̱sɛ ase̱ŋ kase̱ŋtiŋ, ne̱ bo̱ko̱ mɔ a nya atɔ ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ ɔ sa bamo̱‑ɔ. Bamo̱ bo̱ko̱ mɔ a buŋ afaasɛ nnɔ se̱, ne̱ bo̱ko̱ mɔ a duŋ ade̱e̱kpɛɛtekii agyabreŋ, bo̱ko̱ mɔ a yɔ ke̱naa‑rɔ kɔ le̱e̱. Bo̱ mo̱ŋ bo̱ le̱ŋ, amaa baa nya ke̱yaale̱ŋ ke̱naa‑rɔ kɔ gya bamo̱ ado̱ŋ anaapo̱‑ɔ. 35 Akye̱e̱ ko̱ mɔ ako̱we̱bɛɛ a kyiŋŋi le̱e̱ lowi‑ro.
Ase̱sɛ ko̱ mɔ, baa waa bamo̱ bo̱rɔkraa, amaa bamo̱‑ɔ bo̱ mo̱ŋ pɔɔ, na bamo̱ ne̱ ba waa bamo̱ bo̱rɔkraa‑ɔ nya yɔwe̱ bamo̱. Bo̱ yɛ, bamo̱ ya wu, ne̱ bamo̱ ya kyiŋŋi le̱e̱ lowi‑ro nya ŋkpa ne̱ n kyɔ mmo̱‑ɔ, a bɔ. 36 Baa saare̱ bo̱ko̱ mɔ, ne̱ baa da bamo̱ e̱paara, ne̱ baa kra bamo̱ ya tii da bamo̱ e̱kpe̱e̱. 37 Ne̱ bo̱ko̱ mɔ, baa ba abu bɛɛɛ apaŋ bo̱ mɔɔ, hare̱e̱ baa ba sɔɔyaa bo̱ te̱ŋ bamo̱‑rɔ atiŋ anyɔ. Bo̱ko̱ mɔ a wu kitiri, ne̱ baa ŋu ase̱ŋ, ne̱ baa gyi tɔɔraa. Te̱e̱re̱ bɛɛɛ sanne̱ e̱wo̱re̱ e̱ gye̱ bamo̱ awaagya. 38 Ne̱ bo̱ko̱ mɔ a nare̱ kaa kimukee‑ro na abe̱e̱ se̱, ne̱ baa kye̱na e̱bɔ‑rɔ na amaŋtaŋ‑nɔ. Ane̱ŋ a ase̱sɛ‑ɔ dɛɛ bo̱ gye̱ ase̱sɛ timaa bo̱ kyo̱ŋ bamo̱ bɛɛko̱‑ana ase̱sɛ ne̱ bo̱ dɛɛ bo̱ bo̱ kaye̱‑rɔ saŋ amo̱‑ɔ.
39 Ase̱sɛ mɔ pɛɛɛ a nya ke̱nyare̱ dabe̱ sa bamo̱ e̱ye̱e̱, bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ ne̱ baa kɔɔre̱ Wuribware̱ gyi‑o si ne̱e̱. Hare̱e̱ ane̱ŋ gbaa ooo, saŋ ne̱ bo̱ te kaye̱ mɔ‑rɔ‑ɔ, bo̱ mo̱ŋ nya kye̱nakpa ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ ɔ sa Abraham na mo̱ ananagyi‑o. 40 Ke̱tɔ se̱ ne̱ aa ba ane̱ŋ‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ Wuribware̱ a kpa ke̱tɔ timaa ko̱ bo̱ ye̱ra bamo̱ so̱so̱. Ke̱mo̱ e̱ gye̱ fe̱yɛ ane̱ ne̱ ane̱ te ndɔɔ‑ɔ na bamo̱ ne̱ baa dɛɛ kye̱na saŋ‑ɔ pɛɛɛ tii abɛɛ se̱ ya kye̱na so̱so̱ a kye̱nakpa ne̱ o bware ɔ kyo̱ŋ kye̱nakpa ke̱maa‑ɔ.
*11:4 Ke̱le̱e̱kaase̱ 4.1-5.
*11:5 Ke̱le̱e̱kaase̱ 5.18-24.
*11:7 Ke̱le̱e̱kaase̱ 5.28-9.29.
*11:8 Ke̱le̱e̱kaase̱ 12.1-3.
*11:11 Ke̱le̱e̱kaase̱ 17.15-22; 18.10-15; 21.1-7.
*11:17-18 Ke̱le̱e̱kaase̱ 22.1-19.
*11:17-18 Ke̱le̱e̱kaase̱ 21.12.
*11:20 Ke̱le̱e̱kaase̱ 27.27-40.
*11:21 Ke̱le̱e̱kaase̱ 47.29-31; 48.8-20.
*11:22 Ke̱le̱e̱kaase̱ 50.24-25.
*11:23 Ke̱le̱e̱ Igyipiti 2.1-10.
*11:27 Ke̱le̱e̱ Igyipiti 12.31-51.
*11:29 Ke̱le̱e̱ Igyipiti 13.17-22.
*11:30 Yosuwa 6.
*11:31 Yosuwa 2; 6.22-25.