19
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a kaapo̱ awaare̱yɛ ke̱te̱ŋ‑nɔ ase̱ŋ‑ɔ
(Maak 10.1–12)
1 Saŋ ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ amo̱‑ɔ pɛɛɛ lo̱we̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ le̱e̱ Galile̱ya swe̱e̱re̱ se̱ yɔ Yude̱ya swe̱e̱re̱ se̱ a ke̱be̱gya ne̱ ke̱ bo̱ Yo̱o̱daŋ bo̱ŋ nno̱ŋ a bo̱ŋbe̱‑ɔ se̱‑ɔ. 2 Ne̱ ase̱sɛ biribiri a gya mò̱ se̱. Ne̱ ɔɔ kya bamo̱ alɔpo̱‑ɔ mfe̱ŋ.
3 Mfe̱ŋ‑ɔ, Farisii awuye ko̱ a ba mò̱ ase̱ a bo̱ lɔɔre̱ mò̱ kanɔ‑rɔ. Ne̱ bo̱ yɛ, “Ane̱ mbraa‑ɔ e̱ sa kpa fe̱yɛ ɔko̱ kine mò̱ ka bo̱ le̱e̱ ke̱tɔ ke̱maa ne̱ ɔnyare̱‑ɔ e̱ fa fe̱yɛ ɔkye̱e̱‑ɔ a waa‑ɔ se̱ aaa?”
4 Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ne̱ mo̱ŋ tɛɛ kare̱ abware̱se̱ŋ wo̱re̱‑ɔ‑rɔ fe̱yɛ saŋ ne̱ Wuribware̱ a twe̱e̱ kaye̱‑rɔ atɔ pɛɛɛ‑ɔ, ɔɔ twe̱e̱ ɔnyare̱ na ɔkye̱e̱ ne̱e̱ e̱e̱e̱?*Ke̱le̱e̱kaase̱ 1.27. 5 Ne̱ a be̱e̱ tɔwe̱ fe̱yɛ,
‘Amo̱se̱ ne̱ ɔnyare̱ e̱ le̱e̱ mò̱ se̱ na mò̱ nyi lɔŋ‑nɔ na ɔ waare̱e̱,
na mò̱ aa mò̱ ka a waa kanɔ kye̱na kii ko̱ko̱ŋko̱.’*Ke̱le̱e̱kaase̱ 2.24.
6 Amo̱ e̱ kaapo̱ ne̱e̱ fe̱yɛ bo̱ mo̱ŋ lɛɛ bo̱ gye̱ abɛɛ anyɔ. Amaa Wuribware̱ a sa ne̱ baa kii se̱sɛ ko̱ŋko̱ ne̱e̱. Amo̱se̱ se̱‑ɔ se̱sɛ mo̱ŋ de kpa fe̱yɛ mò̱ a brawe̱ ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a bo̱ waa abɛɛ‑rɔ‑ɔ‑rɔ.”
7 Ne̱ Farisii awuye‑o yɛ, “Ne̱ nte̱tɔ ne̱e̱ ne̱ ane̱ ɔde̱daapo̱ Mosis a sa mbraa fe̱yɛ ɔnyare̱ e̱ kpa a o kine mò̱ ka, ɔ kyo̱rɛɛ wo̱re̱ na ɔke̱maa nya ŋu fe̱yɛ oo yure mò̱ se̱, pwɛɛ na ɔ dɛɛ gya mò̱ le̱e̱ mò̱ aye̱?”
8 Ne̱ Yeesuu a be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Mosis a sa mo̱ne̱ kpa fe̱yɛ mo̱nꞌ kine mo̱ne̱ aka, a le̱e̱ fe̱yɛ mo̱ne̱ aŋu‑ro bo̱ le̱ŋ ne̱e̱ fɛɛ. Amaa mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ hare̱e̱ le̱e̱ saŋ ne̱ Wuribware̱ a twe̱e̱ ke̱tɔ ke̱maa‑ɔ, a mo̱ŋ waa mò̱ kɔne̱ fe̱yɛ ɔnyare̱ a kine mò̱ ka. 9 Amo̱se̱‑ɔ, ke̱tɔ ne̱ mo̱ e̱ kaapo̱ mo̱ne̱‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ ɔnyare̱ ma kine mò̱ ka ke̱tɔ ke̱maa se̱, amɔ ɔkye̱e̱‑ɔ a kyɔ le̱e̱ mò̱ kamɛɛ fe̱raa. Ne̱ n gye̱ ane̱ŋ, ɔnyare̱‑ɔ ya waare̱e̱ ɔkye̱e̱ baŋbaŋ, ɔ waa bɔye̱. Mò̱ ke̱be̱e̱ waare̱e̱ ɔkye̱e̱ baŋbaŋ‑ɔ du ne̱e̱ fe̱yɛ mò̱ a waa kakye̱e̱kpa‑ɔ.”
10 Ne̱ Yeesuu agyase̱po̱‑ɔ a tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ, “Ɔnyare̱ na mò̱ ka mbo̱ŋtɔ‑rɔ e̱ gye̱ ane̱ŋ, amo̱ fe̱raa, a bware fe̱yɛ ɔko̱ ma waare̱e̱ daa aaa?”
11 Ne̱ Yeesuu a lee kanɔ fe̱yɛ, “N gye̱ ase̱sɛ pɛɛɛ e̱ gye̱ ne̱ ba taare̱ a bo̱ sure ke̱tɔ ne̱ mo̱ne̱ a tɔwe̱‑ɔ se̱, amɔ bamo̱ ne̱ Wuribware̱ a sa bamo̱ ane̱ŋ a e̱ye̱e̱ ke̱kra‑ɔ. 12 Ke̱tɔ ne̱ mo̱ e̱ kaapo̱‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ anyare̱ bo̱ko̱ bo̱‑rɔ ne̱ baa ko̱we̱ bamo̱ na bo̱ maa taare̱ a bo̱ ko̱we̱ ŋyaagyi sa bamo̱ e̱ye̱e̱. Bo̱ko̱ mɔ bo̱‑rɔ ne̱ baa lee bamo̱ awɛɛ. Ne̱ bo̱ko̱ mɔ be̱e̱ bo̱ bo̱‑rɔ ne̱ bamo̱ a pee akatɔ Wuribware̱ se̱ a kuwure‑o e̱kpa se̱ ke̱gya‑ɔ se̱‑ɔ, bo̱ yɛ bo̱ maa waare̱e̱. Amo̱se̱ se̱‑ɔ ɔko̱ e̱ bo̱‑rɔ ne̱ mò̱ e̱ taare̱ a ɔ waa ane̱ŋ, mo̱nꞌ sa a ɔ waa.”
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a yure ŋyaagyi‑o
(Maak 10.13–16; Lukas 18.15–17)
13 Ne̱ ase̱sɛ ko̱ a baa bamo̱ ŋyaagyi Yeesuu ase̱, na ɔ ba mò̱ asare̱e̱ bo̱ dɔŋŋɔ bamo̱ se̱, na ɔ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱ sa bamo̱. Amaa mò̱ agyase̱po̱‑ɔ yɛ bo̱ nare̱, na bo̱ ma lɛɛ tɔɔraa mò̱.
14 Amo̱se̱‑ɔ ne̱ Yeesuu fe̱raa yɛ, “Mo̱ne̱ ma kaŋ gya ŋyaagyi mɔ le̱e̱ mo̱ ase̱. Mo̱nꞌ sa a bo̱ ba mo̱ ase̱, a le̱e̱ fe̱yɛ ane̱ŋ a ŋyaagyi mɔ na bamo̱ ne̱ bo̱ du fe̱yɛ ŋyaagyi mɔ‑ɔ e̱ gye̱ ne̱ bo̱ tii Wuribware̱ se̱ a kuwure‑o si.”
15 Mò̱ a ba mò̱ asare̱e̱ bo̱ dɔŋŋɔ bamo̱ se̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ le̱e̱ mfe̱ŋ me̱raa mò̱ kpa se̱.
A waa le̱ŋ bwe̱e̱tɔ fe̱yɛ atɔ wuye i sure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure
(Maak 10.17–31; Lukas 18.18–30)
16 Ne̱ ɔnyare̱ ko̱ a ba Yeesuu ase̱, ne̱ ɔ yɛ, “Ɔkaapo̱po̱, nte̱tɔ ke̱tɔ timaa ne̱ ŋ waa na ŋ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ?”
17 Ne̱ Yeesuu a lee kanɔ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ se̱ ne̱ fo̱ i bise mo̱ atɔ timaa si? Ɔko̱ mo̱ŋ bo̱‑rɔ ne̱ ɔ gye̱ otimaa be̱e̱ bo̱ tii Wuribware̱ se̱. To, fo̱ e̱ kpa a fo̱ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ, gya Wuribware̱ a mbraa‑ɔ se̱.”
18 Ne̱ ɔnyare̱‑ɔ a bise mò̱ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ mbraa?”
Ne̱ Yeesuu a lee kanɔ fe̱yɛ, “Mbraa ne̱ ŋ yɛ,
‘Ɔko̱ ma mɔɔ mò̱ bɛɛko̱, ɔko̱ ma waa kakye̱e̱kpa,
ɔko̱ ma kaŋ ywii, ɔko̱ ma kaŋ te̱ŋ mò̱ bɛɛko̱ kanɔ,
19 na ɔke̱maa bu mò̱ se̱ na mò̱ nyi,’*Ke̱le̱e̱ Igyipiti 20.12-16; Mbraa ke̱be̱e̱sa 5.16-20.
na ‘Ɔke̱maa kpa mò̱ bɛɛko̱ fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ ɔ kpa mò̱ e̱ye̱e̱‑ɔ.’ ”*Ko̱lɔŋŋɔ mbraa 19.18.
20 Ne̱ ɔnyare̱ amo̱ a be̱ŋŋaa mò̱ fe̱yɛ, “Mo̱ a gya mbraa mɔ pɛɛɛ se̱. Nte̱tɔ ya saŋ ne̱ a bware fe̱yɛ m be̱e̱ waa?”
21 Ne̱ Yeesuu a lee kanɔ fe̱yɛ, “Fo̱ e̱ kpa fe̱yɛ fo̱ kii se̱sɛ timaa lo̱we̱, amo̱ fe̱raa, nare̱ ya fe ke̱tɔ ke̱maa ne̱ fo̱ de‑o, na fo̱ taa atanne̱‑ɔ pɛɛɛ bo̱ sa atiripo̱. Fo̱ ya waa ane̱ŋ fe̱raa, Wuribware̱ e̱ kpa kapo̱tɛɛ a ɔ bo̱ ye̱ra so̱so̱ sa fo̱. Na fo̱ bo̱ gya mo̱ se̱ mbe̱yɔmɔ.”
22 Ɔnyare̱ amo̱ a nu mfaanɛɛ‑ɔ, a mo̱ŋ waa mò̱ kɔne̱, a le̱e̱ fe̱yɛ o de kapo̱tɛɛ bwe̱e̱tɔ. Ne̱ ɔɔ bo̱re̱ le̱e̱ mfe̱ŋ yɔ mò̱ lɔŋ‑nɔ.
23 Mfe̱ŋ ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii mò̱ agyase̱po̱‑ɔ fe̱yɛ, “A waa le̱ŋ fe̱yɛ atɔ wuye a sure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure. 24 Nyɔma e̱ taare̱ a o lwee basa bɔ‑rɔ dare̱e̱ aaa? Amaa mo̱ e̱ tɔwe̱ mo̱ i gywii mo̱ne̱ fe̱yɛ atɔ wuye kusure si fe̱yɛ Wuribware̱ gye̱ mò̱ owure bo̱ le̱ŋ a kyɔ nyɔma kulwee basa bɔ‑rɔ dare̱e̱.”
25 Yeesuu agyase̱po̱‑ɔ a nu amo̱‑ɔ, ne̱ aa waa bamo̱ ase̱ŋ dabe̱. Ne̱ baa bise mò̱ fe̱yɛ, “Ne̱ ŋkee nsɛ gbaa e̱ gye̱ ne̱ o de kpa fe̱yɛ ɔ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ ne̱e̱?”
26 Ne̱ Yeesuu a de̱e̱re̱ bamo̱ diŋŋ, ne̱ ɔɔ be̱ŋŋaa bamo̱ fe̱yɛ, “Se̱sɛ e̱ gye̱ ne̱ ɔ maa taare̱ a ɔ nya ane̱ŋ a ŋkpa‑ɔ, amɔ Wuribware̱ a sa mò̱ kpa fe̱raa. Ko̱tɔko̱ mo̱ŋ bo̱‑rɔ ne̱ Wuribware̱ maa taare̱ a ɔ waa ke̱mo̱.”
27 Ne̱ Peetroo yɛ, “Ke̱e̱ ɛ, ane̱ a yɔwe̱ ke̱tɔ ke̱maa ane̱ gya fo̱ se̱‑ɔ, nte̱tɔ ne̱ ane̱ e̱ nya?”
28 Ne̱ Yeesuu a tɔwe̱ gywii bamo̱ fe̱yɛ, “Mo̱ i gyi mo̱ne̱ kase̱ŋtiŋ fe̱yɛ saŋ ko̱ e̱ ba a ɔ bo̱ ba, na kaye̱ mɔ gye̱ kɛɛ, na kaye̱ po̱pwɛɛ ba. Na saŋ amo̱‑ɔ, mo̱, dimaadi mò̱ gyi‑o, nya ke̱dabe̱ na wuraa na n kye̱na mo̱ kuwuregya se̱ gyi mo̱ kuwure. Na mo̱ne̱ fɔŋfɔŋ ne̱ mo̱ne̱ a gya mo̱ se̱‑ɔ kye̱na ŋwuregya kudu ŋnyɔ se̱, na mo̱nꞌ gyi ane̱ Isireelii awuye a nsuro kudu ŋnyɔ‑ɔ kuwure. 29 Na ɔke̱maa ne̱ oo kperi mo̱ se̱, ne̱ ɔɔ yɔwe̱ mò̱ lɔŋ bɛɛɛ mò̱ daa‑ana bɛɛɛ mò̱ tire‑ana bɛɛɛ mò̱ pe̱kye̱e̱‑ana bɛɛɛ mò̱ se̱ bɛɛɛ mò̱ nyi bɛɛɛ mò̱ gyi‑ana bɛɛɛ mò̱ adɔɔ gya mo̱ se̱‑ɔ nya atɔ ke̱maa na ako̱we̱bɛɛ ke̱maa ne̱ ɔɔ yɔwe̱‑ɔ iluwi ke̱lafa a ɔ bo̱ teere swe̱e̱re̱ mɔ se̱ mfe̱e̱, na ŋkee ɔ nya ŋkpa na kukyure ne̱ a mo̱ŋ de kɛɛ‑ɔ. 30 Amaa ase̱sɛ bwe̱e̱tɔ ne̱ bo̱ gye̱ agye̱ŋkpɛɛpo̱ mbe̱yɔmɔ‑ɔ i kii nsii-amɛɛ, na bamo̱ ne̱ bo̱ gye̱ nsii-amɛɛ mbe̱yɔmɔ‑ɔ mɔ kii agye̱ŋkpɛɛpo̱.”