11
Ɗee na ɗaguu Koope ra
(Saame Maccëe 6.9-13 ; 7.7-11)
1 Lahte bis, Yéesú húmú ílíƴ na ɗaŋ Koope. Wocaˈ ri ra, ow di taalibe yi won ɗi tih : « Yíkëe, yëedíɗ fun di na ɗaguu Koope, ti ɗee húmú yëeddëˈ Saŋ taalibe yi ra nen. » 2 Yéesú won wa tih : « Ɗon ƴahti ɗaŋ Koope raa, lah wëní tih :
Baap,
ɓëewë yúhún biti tiyu selate.
Nguur ku lahan ɓëewë në.
3 Bisi yíilëe Koo ɓéeɓ, lah on fun njél.
4 Baal fun bakaaɗɗi fun ;
ndée ɓëyí tooñ fun ɓéeɓ, fun baal ri ɓal.
Ngana yeris nuf ɓos haal fun. Ɗémíin ! »
5 Yéesú wonaat wa tih : « Ow di ɗon na pay faam kooƴi leelu elek koon, won ɗi bitih : “Wëtíɗ sëˈ bookaa kiiɗ éeyë daa noo, ƴaal kowa ; 6 mi lahaˈ haneel faam soˈ, te mi lahay yii yera mi ri.” 7 Te kooji baa won ɗi biti raa : “Ngana ñogol soˈ ! Mi wonte ílí las soˈ níi wocce, te funi koyyi soˈ fanuute. Mi mínéh koloh yeru yin !” 8 Daa mi won ɗon ɗi ee biti ɗi ay koloh yeri ñam. Ɗi ii kolaˈ yeri ñam biti ɗi kooji déˈ ; ɗi ay rii yeɗ iña sohlaˈ ɗi ra ɓéeɓ, ndah ɓëeˈ na meelaˈ ra ɓekay na sopoh, ñaakke meelaˈa rek* 11.8 ɗi ay rii yeɗ iña sohlaˈ ɗi ra ɓéeɓ, ndah ɓëeˈ na meelaˈ ra ɓekay na sopoh, ñaakke meelaˈa rek :Lahte ɓëewí habuu ri ɗeh : ndaa ɓëeˈ ay kaaˈ lah gace yeɗ ri iña sohlaˈ ɗi ra ɓéeɓ..
9 « Mi won ɗon tee ɓal : ɗëgí ɗon ay onu, sëemí ɗon ay ot, lëɓí ílë ɗon ay kúnsírú. 10 Ahaŋkay ! Ɓëyí ɗaŋ ay onu, ɓëyí saam ay ot, te ɓëyí laɓ íl ay kúnsírú. 11 Boffi koy ki bi ɗon na, nay yere koohi goŋ biti ri ɗaga ri jén, 12 mbée yera ri dagal biti ri ɗaga ri wah ? 13 Ɓosuu ɗon níi, ɗon mínú pagiɗ koyyon yin wun. Kon ɗon mínú yii baaha raa, ɗeef lukaˈ Boffa sunaa-sun neh : ɓëyí ɗaŋ ɗi Ruuh-Peseŋ, ɗi ay ri rii on. »
Sañ-sañi Yéesú kolaˈ waa na ?
(Saame Maccëe 12.22-30, 43-45 ; Marka 3.22-27)
14 Lahte bis, Yéesú hom paƴi ɓëyí lahaˈ yébítëh fí kaddaˈ ri won. Yeɗɗaˈ yébítëh fë ɓëeˈ rë, ɓëeˈ dalaatte won. Ɓëewë húmú daaha ra ɓéeɓ éemúté. 15 Ndaa i ow waa na wonu ɗi ñéerëˈ a Belsebul buuri yébítëh yë, daa tah ɗi mín wëe lík. 16 I ow kay na saamu olsohi, nahute ri paŋ kimtaani nay teeɓee biti Koope daa wol ri. 17 Ndaa bi yúh Yéesú yee nuffi wa, ɗi won wa tígí daaha tih : « Ɓëewí daa boku nguur haaˈee filiɓ fi wa raa, nguur ki baa ii míllëˈ keen a ? Ɓëewí daa boku faam haaˈee filiɓ fi wa raa, faam fi baa ay míllée poo. 18 Kon hena biti Seytaane haaˈ afi koon, nguur ki ay mínée caŋ ɗíh ? Ɗon wonu neh Belsebul daa yeɗ soˈ sañ-sañi líkëe mí yébítëh ë ? 19 Hena biti Belsebul daa yeɗ soˈ sañ-saña na líkëˈ mi yébítëh rëe, kon daa yeɗ ɓëewën sañ-saña na líkúu wë yébítëh rë ? Wa fi ƴaa teeɓute ron biti ɗon homuy kaah ! 20 Yee lah ra biti kay, mi ñéerëˈ a Koope daa tah mi mín lík yébítëh. Baa daa teeɓaˈ biti Nguur ki Koope lahte níi ɗon na.
21 « Ɓëyí mitte ow ham ngodi, caŋ wohi faami raa, ow ii leɓ alal mi. 22 Ndaa ɓëyí luk ɗi doole ac, yejoh ri haaˈ ɓaŋ ɗi raa, ɗi ay naaf ngoda húmú yaakaar ri ra, anti woraˈ iña ɓeɓ ri ɗii na ra ɓéeɓ.
23 « Ɓëyí ñéerëey a soˈ, kaaˈaˈte soˈ ; te ɓëyí habraay soˈ négírëˈí yubi soˈ, ɓëyí baa haslaˈ hasloo.
24 « Yébítëh ɗúh ow na raa, sayaˈ mbale luufin saame tígí hílsëe rí. Ɗi olay raa, wonaˈ nufi tih : “May nimil tígë húmú kolaˈ mi ra.” 25 Ɗi nimil ɗeef ɓëeˈ man ti faam fi parute, yugusute níi wunte raa, 26 tígí daaha, ɗi ay pay saam yébítëh paana kay, ƴi luku rii sohoor, wa ac dék ɓëeˈ në. Hen ɗaaha raa, ɗee nay míllée ɓëeˈ rë ay luk ɗee man ɗi ɗéɓëenë rë ɓos. »
27 Yéesú hom wona, un ɓeleɓ ɗofohte filiɓ fi ɓëewë won ɗi tih : « Ɓelaa kúɗ ɗë ëldúnë ɓëpíɗté rë rë lahte sos-keeñ. » 28 Ndaa Yéesú won ɗi tih : « Ɓëewë në síkírúu Unni Koope te na ñeyu na ra kay, daa lahu sos-keeñ. »
Kimtaani yee húmú kat Sonaas ra
(Saame Maccëe 12.38-42)
29 Bi na ɓaatuu ɓëewë caak hëbís Yéesú, ɗi won wa tih : « Ɗon fi ɓëy jamanii bee ɗon ɓosute ; ɗon meeluu kimtaani kolaˈ Koope na a ? Añcaŋ ɗon ii teeɓu kimtaan hém henay yee húmú kat yonente Sonaas ra.✡ 11.29 Saame Maccëe 12.40 30 Di húmú ñeyaˈ Koope Sonaas na teeɓpe ɓëy Níníif doolii, ɗi ay ñeyee soˈ mi Koy-ɓëeˈ në ɗaaha ɓal, teeɓ ɓëy jamanii bee doolii. 31 Yiin nay aattiyee Koope ɓëewë rë, buuri ɓelaa húmú ílíf deyi Sabaa ra ay koloh, caŋ fíi ɗon fi ɓëy jamanii beh, teeɓ ɗon biti ɗon homuy kaah. Ɗi húmú kolaˈ ginna lukuu wuloh ra neh, acce síkírëhí wonnee ke Salomoo neɓ keloh níi rë ë ? Añcaŋ, ɓëyí luk Salomoo gaan daa deh. 32 Yiin nay aattiyee Koope ɓëewë rë, ɓëy Níníif ɓal ay koloh caŋ fíi ɗon fi ɓëy jamanii beh, teeɓ ɗon biti ɗon homuy kaah. Keluu ɓëy Níníif waarii Sonaas ra, wa lofute pesaɗ neh a ? Añcaŋ, ɓëyí luk Sonaas gaan daa deh. »
Léehí lampaa
(Saame Maccëe 5.15 ; 6.22-23)
33 Yéesú ɓaatte won tih : « Ow na këɗɗéh lampa ɗap ri, mbée líh if sun fi. Ɗaaha neh ! Lampa líkúu líkëe, ɓëyí haal, ot kotti na. 34 Íllú daa lampii faanu : íllú wah raa, fu homaˈ leelii niiña ; ndaa íllú neɓay raa, fu homaˈ ñúusë. 35 Kon lah olsee afu nda niiña ɗoo na ñúus neh. 36 Hena biti fu homa niiñ níi cér yínë sah homay ñúus rëe, fay home niiñ ti ɗee na hawaanaˈ ro lampii niiñce ra nen. »
Yee na seh fariseŋŋa a yëeddëh yí Kootaa ra
(Saame Maccëe 23.1-36 ; Marka 12.38-40)
37 Wocaˈ Yéesú wona ra, lahte fariseŋi dëekké rí ñam faami. Lahaˈ ri faam fa ra, ɗi haalte wa na ñamu. 38 Fariseŋa éempé, olaˈ ri biti Yéesú ɓooñnjaay ɓooñnjohi ñeete waal na dal ri ñam ra. 39 Ɗi fi Yíkëe won ɗi tígí daaha tih : « Ëlí ɗon fi fariseŋŋa di madu ɗon : ɗon hom hosuu fëel fí guluŋŋa a loonna ɗon hel filiɓ. Ɗon hosuu faannon ɗon hel keeññon : ɗon caakute nuf lohaa te ɗon ɓosute nuf. 40 Ɗon daa lúhú nuf ! Ɓëeˈ sak fëel rë, daa sak filiɓ ɓal neh a ? 41 Ëní ñëkíɗɗë kay iña lahuu ɗon ra. Hen ɗaaha raa, ɗon ay lan ces. 42 Mas ɗon fi fariseŋŋa ! Yii lín ɗon ɓéeɓ, ɗon woɗ na Koope níi lukaˈ ƴee lukki ñak solo ra, ndaa ɗon sarganuute paŋ yii júɓpé a fahaˈi Koope. Añcaŋ, ƴaa daa iña waɗti pagun koon ɗa, ƴee tas ɗa ɓanti halu. 43 Mas ɗon fi fariseŋŋa ! Ɗon fahuu took ñaanna këllëh di ílíƴƴë na ɗaguu Koope ra, te ɗon fahuu biti ɗon woduun a yaˈ ana këemmë. 44 Mas ɗon fa madu a luuyyi tíinndúuy, ɓëewë ñeyuu sun, te wa yíih biti wa ñeyuu sun luuy ra. »
45 Ow di yëeddëh yí kootii Mëyíis won ɗi tih : « Ɓahaa, fu wonaa ɗaaha raa, ɗeef fee fun sol ra ɓal. » 46 Yéesú won ɗi tih : « Íi ! Mas ɗon fi yëeddëh yí Kootaa ! Ɗon tíkúu ɓëewë eni ɓítté te ɗon na hëbíríih wë dalaa sah. 47 Mas ɗon fa taɓahuu luuyyi yonente ya caaccon húmú bëemú wë rë taɓah yi wunte ra. 48 Ɗaaha, ɗon teeɓuute biti ɗon ñéerúuté a yee húmú pagu caaccon ra : wa bëemúté yonente ya, ɗon ayute ɗon na taɓahu luuyyi wa. 49 Yii baa daa tah Koope fa yúh ɓéeɓ ɗë won tih : “May wol i yonente a i apootar waa na, ay lah ƴi wa bëem wë, ƴee wa mokil wa níi mokil.” 50 Daa tah ñif mi yonente ya bëemú dalaˈte sagi ëldúnë níi a woteh ra, ay keen sun fi ɓëy jamanii beh : 51 dalaˈte bëemí Abeel✡ 11.51 Saame Dalaana 4.1-8 níi bi Sakari fa bëemú baylii Faam fi gaani Koope, hanndal ki tígë na hawruu ra a tígí selaa. Mee ron won ɗa ee : kaah biti ɓëy jamanii bee ay yíníl ñíinnë kéenɗú ƴaa ra ɓéeɓ. 52 Mas ɗon fi yëeddëh yí Kootaa ! Ɗon wodute ílë në yúhúu yee won Koope ra ; ɗon fi ƴah, ɗon kaaˈuute haal, ɗon anutee kaaˈ ɓëewë fahuu ra haal. »
53 Kolaˈ Yéesú tígí daaha ra, yëeddëh yí kootii Mëyíis a fariseŋŋa haayluute sun fi, na anuu rii meel yin fi yin ɓéeɓ. 54 Wa na olsuu ri, nda ri ay won yii ñeyay waal raa.