11
Bà cì Lázàrò
1 Ta o tí nò si Jézù kuu tìto Jòròdánìyà nò, nòꞌo giì bàkà ꞌbí ꞌdakò tí tó kómbe Jézù ta ṛè wó a Lázàrò, tí námì ndâ Márátà ta Màríyà, ta ꞌbá mì ndú gbí gbata Bètánìyà. ( 2 Ŋìnò a Màríyà tí nó táánò mbe giì yee pó bàà mítí kò Mbe tí ndoo, bìndi yí giì gbètèkè cee tí ta se muu wó nô.) 3 Ndâ námì Lázàrò bà-i-nò giì tuu ꞌduù ta có nòꞌo tí wó ya tí ji Jézù máa, «Kpóló-kpolo tó ꞌduù mì lo kàá ta nòꞌo tí wó, Mbe tí ze.»
4 Jézù mâ giì ꞌdi có tí nò, yí giì ꞌvìsì có máa, «Nòꞌo tí nò bà zi yí wálá. Nòꞌo tí nò tí wó nò bà dù tí i mbe si ndâ ꞌduù ꞌví ùlù Mbíṛì. Nòꞌo tí nò delè ká bà si ndâ ꞌduù ꞌví wu gbí ꞌViì-mì-ꞌDakò.»
5 Ndâ Márátà ta Màríyà giì je námì ndú Lázàrò a ndâ tó ꞌduù mì Jézù. 6 Káa ta ndâ ŋa ŋìnó ꞌdáá gî, Jézù giì bàkà a sili só á bìndi bà ꞌdi có nòꞌo tí Lázàrò mì wó má kózò gî, 7 yí bà giì ꞌdè có ji ndâ mbe tala có mì wó máa, «Ndoo dele ndi ndoo ya gí Jùdéyà.»
8 Káa ndâ mbe tala có mì Jézù giì ꞌvee yí máa, «Mbe nìbà i, ndâ ꞌduù Jùdéyà bàkà có bà ꞌvaka wò ta díí á dê kuu yáánó nô, káa wò kákáꞌi kpónó máa, wò kû dele ndi lo wúnó ya gí ꞌbá Jùdéyà?»
9 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji ndú máa,
«Ṛi kû co ta dúꞌo,
bìndi yí giì ta ta ꞌdêꞌo.
À me énò lá?
ꞌDuù má nò nó si ṛi kuu yaà yí tò kò wó lá,
tacó ngbaꞌo kuu tí .
10 A mbe kû nò nó ta bèbìlì ká kû tò kò wó,
tacó ngbaꞌo tacó bà ŋò ta to mì wó wálá.»
11 Jézù mâ giì lòkòꞌbò có tí nò ji ndâ mbe tala có mì wó gî, yí giì ꞌdè có ji ndú máa, «Kómbe ndoo tí nó tí Lázàrò nó kû tèṛì. À má énò, ye kû ya gí bà gbà yí ꞌdo tí ṛì gí yaà.»
12 Káa ndâ mbe tala có mì Jézù giì ꞌvìsì có ji yí máa, «Yí má tèṛì gî, gbí dìì wó bà da gî, Mbe tí ze.»
13 Gbí lòkóꞌbò tí nò náa Jézù ꞌdè énó máa, «Lázàrò kû tèṛì» nò énó máa, «Lázàrò cì gî.» Káa ndâ mbe tala có mì Jézù ŋìndi ndú ꞌdi gbí ni lá. 14 Tacó énò, Jézù giì ꞌdè gbí ji ndú ngbáṛángàꞌi énó máa, «Lázàrò cì gî. 15 Káa tàkòcò ye peteke tacó tí yo ma, tacó ye táánò me kà ta o bà cì yí nò lá. À má énò, yo kpónó bà giì ùnje gítí ye ta njembí yo gî. Nògí, ndoo ya gí bà ku wó.»
16 Káa Tòmázò tí nó náa à kû nì mítí wó a Njemî nó, giì ꞌdè có ji sè ndâ ꞌbí ka wó mbe tala có mì Jézù máa, «Ndoo ya gí Jùdéyà ta ndâ mbe nìbà i ji ndoo, wàa à má a ku, ndoo ꞌví cì ta ndú ꞌdáá gî.»
Jézù a ꞌválá tí mbe kû ꞌvala ndâ ku á ꞌdo gbí muuꞌdú ndú
17 Jézù yee Bètánìyà si Lázàrò bàkà sili nàꞌô mí tà to gî. 18 (ꞌBá mì ndâ Lázàrò, Bètánìyà, ká dê ta Jèrùzàlémè.) 19 Jézù giì yee kà si ndâ Jùdéyà tí nó mbe kaa ꞌdo Jèrùzàlémè ya gí bà wa ku ta ndâ Márátà ta Màríyà nó ká gbí-gbi kuu bà ku.
20 Márátà mâ giì ꞌdi có énó máa, Jézù kèjì, yí giì njè nó ya gí bà ù kùṛo Jézù mí kpokèjì, si Màríyà mí ꞌbá. 21 Ndú mâ giì ꞌde tí ndú gî, Márátà giì ꞌdeke tí wó ji Jézù máa, «Wò táánò má kuu to nó, námì ye bà cì wálá, Mbe tí ye. 22 Káa ye ŋò ni gî máa, wò kpêtí kpónó má yù káa ŋa yè wè ꞌdo mì Mbíṛì, yí bà je ji wò gî.»
23 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji Márátà máa, «Námì lo bà a ndi wó gí yaà gî.»
24 Káa Márátà bà-i-nò giì ꞌvìsì có ji Jézù máa, «Ye ꞌdi gbí có mì lo nò gî. Ye ŋò ni gî máa, yí bà a gí yaà ta o bà ꞌvala ndi ndâ ku á ꞌdo gbí muuꞌdú ndú ta ndòngbú o wúnò gî.»
25 Káa Jézù giì ꞌvìsì có ji Márátà máa,
«Ye a mbe ꞌvala ndi ndâ ku ꞌdo gbí muuꞌdú ndú.
Ye delè a ꞌválá.
ꞌDuù má ùnje gítí ye ta njembí wó gî,
yí kpêtí má cì ká cì,
yí bà ꞌvala ndi wó gî.
26 Káa wu ꞌduù ŋìnó kpónó mbe kû ùnje gítí ye nó jé gí bà cì wálá.
Wò ùnje gítí có tí nò gî?»
27 Márátà bà-i-nò giì ꞌvìsì có ji Jézù máa, «Ye ùnje gî, Mbe tí ye. Ye ùnje gî máa, wò a Bìndi-Mbíṛì, tí ꞌViì-mì-Mbíṛì, tí ꞌduù tí nó náa Mbíṛì tuu yí gí muu to tí nó nô.»
Jézù wa gbí
28 Ndâ Márátà mâ giì ꞌdè nje ta Jézù cee gî, Márátà giì dele ndi wó ya gí ꞌbá, bìndi yí giì tèꞌé tí náꞌvindí wó Màríyà ꞌdo gbí òkò tí ndâ ꞌduù gí ndiì, bìndi yí giì ꞌdè có ji yí ta ngûcó, máa, «Mbe nìbà i gì gî. Káa go bà ŋò wò kuu tí wó.» 29 Màríyà mâ giì ꞌdi có tí nò, yí giì goonó ya gí mì Jézù 30 á kpokèjì, tí gbèe bàndò tí nó náa ndâ Jézù ꞌde tí ndú ta Márátà tí nô, si yí yee ꞌbá lá. 31 Ndâ Jùdéyà tí nó mbe gì gí bà ku nó mâ giì ŋò bà goonó mì Màríyà kû ya gí ta é mì Jézù tí kpokèjì, ndú giì kaa ya gí tàkò wó, tacó ndú koṛo có máa, yí kû ya a i gí bà wa gbí á muuꞌdú.
32 Màríyà mâ giì cu ṛo wó mítí Jézù, yí giì ꞌva tí wó mí kùṛo Jézù, bìndi yí giì zèè kò Jézù kû wa ta gbí, ta bà ꞌdeke tí wó máa, «Wò táánò má kuu bà-i-nó, námì ye bà cì wálá, Mbe tí ye!»
33 Jézù mâ giì ŋò ndâ Màríyà ta ndâ ꞌduù tí nó mbe kaa gì gí tàkò wó nó kû wa gbí, ṛé wó giì doo ŋùyìì ta sé có. Bìndi yí giì wo gù woò, má kózò gî, 34 yí giì ꞌvee ndâ ꞌduù tí nò máa, «Yo bàkà bàndò mì wó mí ngò?»
Káa ndâ ꞌduù tí nò giì ꞌvìsì có ji yí máa, «Gì gí bà ŋò , Mbe tí ze.» 35 Ngo-ṛo Jézù bà-i-nò giì ꞌdù ta bà ŋò yê ṛo ndâ ꞌduù tí nò mbe kili mí bà ku nò.
36 Ndâ ꞌbí Jùdéyà mâ giì ŋò bà ꞌdù ngo-ṛo Jézù nò, ndú giì ꞌbìtà bà ꞌdè có gbí òkò tí ndú máa, «Yí zè ꞌdakò tí nò nìkì ngé ndii gî!» 37 Káa ndâ ꞌbí ꞌduù giì dù kû ꞌvee a ꞌvé máa, «ꞌDakò tí nó táánò njaanga ṛo mbe sú ṛo gî. Yí táánò má bà-i-nó, bà ꞌvala Lázàrò bà kpò yí gî?»
Jézù ꞌvala ndi Lázàrò ꞌdo gbí muuꞌdú wó
38-39 Jézù mâ giì yee ta ndâ ꞌduù tí muuꞌdú gî, Jézù giì wo ndi gù woò kákáꞌi. Bìndi yí giì ꞌdè có ji ndâ ꞌduù tí nò máa, ndú te gbolò díí tí nó náa à nè ta nje gùù nó gî. Káa Márátà giì ꞌvìsì có ji Jézù máa, «ꞌDuù tí nò kpónó volo gî, Mbe tí ye. Tacó à wúnó tí wó tà to a sili nàꞌô.»
40 Káa Jézù giì ꞌvee Márátà máa, «Ye kùtàá ꞌdè có ji wò énó máa, wò má ùnje gítí ye gî, wò bà ŋò wotí mì Mbíṛì gî nò lá?»
41 Ndâ ꞌduù tí nò mâ giì yèè díí ꞌdo nje gùù gî, Jézù giì zekeꞌo gí gbíṛì. Bìndi yí giì ꞌdeke tí wó ta bà ꞌdè nìkì maa ji Mbíṛì máa,
«Ye ꞌdè nìkì maa ji wò tacó bà ŋò bà ꞌdeke tí ye ji wò, Bu ye.
42 Ye ŋò ni gî máa, wò ta o ꞌdáá gî kû ꞌdi có mì ye.
Káa ye kpónó kû ꞌdè có ji wò gbí ŋìnó ká tacó tí ndâ ꞌduù tí nó mbe tì ye ꞌdee gî nô,
tacó wàa ndú ꞌví ù ta nje énó máa,
a wò táánò ká tuu ye.»
43 Jézù mâ giì ꞌdeke tí wó ji Mbíṛì cee gî, yí giì tèꞌé tí Lázàrò ta kòcò wó ngárá gí yaà máa, «Lázàrò! Co gí sè!» 44 Lázàrò bà-i-nò giì co gí sè ta kábà bà so yí náa à te ta yí mí gbí gùù nô. Bìndi Jézù giì ꞌdè có ji ndâ ꞌduù máa, «Yo njaanga ndâ i tí nò á ꞌdo tí wó gî, wàa yo ꞌví si yí ꞌví ya .»
Ndâ kpo ꞌduù mì ndâ Jùdéyà toko có gítí bà zi Jézù
45 Ndâ ꞌduù me mbè ꞌdo gbí òkò tí ndâ Jùdéyà tí nó mbe gì gí bà tì ku muu ndâ námì Lázàrò ta o tí nò mbe ŋò i tí nò náa Jézù bàkà nò gî, giì ùnje gítí Jézù ta njembí ndú gî. 46 Káa ndâ ꞌbí ꞌduù gbí òkò tí ndú giì ya gí bà ꞌdè ndi ŋa i tí nò náa ndú ŋò nò ji ndâ mbe kpolo tí tàkìì mì ndú tí ndâ Jùdéyà á gbí gbata Jèrùzàlémè.
47 Ndâ mbe kpolo tí tàkìì, ta ndâ Kùṛo ndâ bu-Mbíṛì mì ndâ Jùdéyà mâ giì ꞌdi ŋa có tí nò, ndú giì kili ndâ kpo ꞌduù gbí gbolò ngbàngà mì ndâ Jùdéyà ꞌdáá gî. Bìndi ndú giì ꞌdè có ji ndú máa, «Ndoo kû tèṛì, káa ꞌdakò tí nò kaa ndâ ꞌduù mìì ꞌdo tí ndoo gî ta bà bàkà ndâ kpo-kpò nèté. 48 Ndoo má ꞌdè có énó máa, ndoo si yí ká mí nje ŋa nèté tí nò mì wó nò, ndâ ꞌduù ꞌdáá gî bà giì ùnje ká gítí wó. Káa ŋa có tí nò má di gbí tù ndâ kpo-kpò ꞌduù mì ndâ ꞌduù Rómà, ndú bà giì njè gbí ngbàngà tí nó mì ndoo nó gî. Ndú delè bà giì volo ꞌbá mì ndoo gî. Tacó ndú bà koṛo có máa a ndoo ká le bèṛè ji ꞌdóó ꞌduù mì ndoo ta muu ndoo.»
49 Káa ꞌbí ꞌdakò gbí òkò tí ndú, tí Kùṛo ndâ bu Mbíṛì ta ndoò tí nò, ta ṛè wó a Kàyífà, giì ꞌvìsì có ji ndú máa, «Ye ŋò goòlá yo ŋò ꞌdóó ŋa i tí nó náa yo ꞌví bàkà nó ni lá nô. 50 Yo ŋò ni lá máa, à nìkì à bà cì gbèe ꞌduù muu sè mbè ndâ ꞌduù á co tí bà ꞌbu ꞌbá?»
51 Kàyífà ꞌdè có tí nò me ꞌdo gbí muu wó lá. A Mbíṛì ká wu ji yí, tacó yí a Kùṛo ndâ bu-Mbíṛì mì ndâ Jùdéyà, máa, yí ꞌdè có ji ndú énó máa, Jézù kèjì gí bà cì á muu ꞌbá mì ndú tí ndâ Jùdéyà. 52 Káa yí delè bà cì me ká muu ꞌbá mì ndâ Jùdéyà cuki lá. Yí bà cì tacó bà kili ndâ ꞌviì mì Mbíṛì mbe ꞌvaaka gî nó, wàa ndú ꞌví co tí gbèe kpokèjì.
53 ꞌDo gbí ṛi tí nò, ndâ kpo ꞌduù mì ndâ Jùdéyà giì toṛo ꞌbì ndú mítí to máa, ndâ yì má zi Jézù lá, ndâ yì kákáꞌi bà zi ꞌbí ꞌduù muu to tí nó wálá. 54 Tacó énò, Jézù kákáꞌi giì nò ta ndi gbí òkò tí ndâ Jùdéyà gbí ngbàà ṛi lá, ndú giì ya ta ndâ mbe tala có mì wó gí gbí gbata Éfìràmù á nje kángáá nga ngoò.
Ndòngbú bà ya Jézù gí bà o bà bàkà tàkìì bà Ndii-ta-muu-ndâ-Ìzìrìyélì-mì-Mbíṛì
55 O bà bàkà tàkìì bà ꞌva mbí o bà Ndii-ta-muu-ndâ-Ìzìrìyélì-mì-Mbíṛì mâ giì dooko gî, mbè ndâ Jùdéyà tí nò mbe kaa ꞌdo ndiì ya gí gbí gbata Jèrùzàlémè tacó bà pà làyì gítí ndâ vò i mì ndú kùṛo bà zò i-cí-ci ta o tí nò nó 56 mâ giì ŋò Jézù gbí òkò tí ndâ ꞌduù tí nó gbí ndùgù ꞌbá-Mbíṛì nó lá, ndú giì ꞌbìtà bà ꞌvee ndâ ꞌbí ka ndú máa, «Yo kû koṛo có máa yè? Yí tóó kèjì gí bà líkíꞌo tí nó wálá?» 57 Ndâ Jùdéyà dù kû ꞌvee ŋa ꞌvé tí nò tacó ndâ kpo ꞌduù, ta ndâ Kùṛo ndâ bu-Mbíṛì, ta ndâ mbe kpolo tí tàkìì mì ndú tí ndâ Jùdéyà, ꞌdè có ji ndú sàà gî máa, mbe ŋò bà tí Jézù gî ꞌví ꞌdè gí sè, tacó wàa ndâ yì ꞌví zèè yí.