शमूएलया न्‍हापांगु सफू
म्‍हसीका
शमूएलया न्‍हापांगु सफुलिइ इस्राएल देशय् न्‍यायकर्तातय्‌गु इलंनिसें कयाः राजतन्‍त्रया ई तक जूगु हिउपाःया घटना च्‍वयातःगु दु। इस्राएलया राष्‍ट्रिय जीवनय् वःगु थ्‍व हिउपाःया इतिहासय् खास यानाः स्‍वम्‍ह मनूया मू थाय् दु, थुपिं खः –
शमूएल – तःधंपिं न्‍यायकर्तात मध्‍ये दकलय् लिपायाम्‍ह न्‍यायकर्ता
शाऊल – इस्राएलया न्‍हापांम्‍ह जुजु
दाऊद – जुजु जुइ न्‍ह्यः वं याःगु बहादुर ज्‍याया बखान शमूएल व शाऊलया बखान नापं थःथवय् स्‍वानाच्‍वंगु दु।
परमेश्‍वर प्रति विश्‍वास यायेबहः जुयाच्‍वन धाःसा ताःलाइ तर वय्‌कःया उजं पालन मयात धाःसा विनाश वइ। थ्‍व खँ परमेश्‍वरं पुजाहारी एलीयात धयादीगु वचनय् बांलाक धयातःगु दु। परमेश्‍वरं धयादी, “जितः हनाबना याइपिन्‍त जिं हनाबना याये अले जितः हेला याइपिन्‍त जिं हेला याये” २:३०।
थ्‍व सफुलिइ राजतन्‍त्र थापंया बारे थीथी बिचाः तयातःगु दु। इस्राएलीतय्‌सं परमप्रभुयात हे इस्राएलया धात्‍थेंयाम्‍ह जुजु ताय्‌किगु, तर परमप्रभुं मनूतय्‌सं बिन्‍ति याःगुलिं इमिगु निंतिं छम्‍ह जुजु ल्‍ययादिल। इस्राएलया जुजु व प्रजातय्‌सं परमेश्‍वरया शासनया अधीनय् व न्‍यायया अधीनय् थःगु जीवन हनीगु थुकिया मू खँ व सत्‍य खँ खः, २:७-१०। चीमिपिं व तःमिपिं सकसिगु अधिकार परमेश्‍वरया नियमकथं तया तयेमाःगु दु।
धलः पौ
शमूएल इस्राएलया न्‍यायकर्ता जूगु १:१–७:१७
शाऊल जुजु जूगु ८:१–१०:२७
शाऊल जुजु राज्‍य याःगु दँत ११:१–१५:३५
दाऊद व शाऊल १६:१–३०:३१
शाऊल व वया काय्‌पिं स्‍यूगु ३१:१-१३
१ शमूएल
1
शमूएल बूगु
एफ्राइमया पहाडी देशयागु सूपया लागाया रामतैम शहरय् एल्‍काना नांयाम्‍ह छम्‍ह मनू दु। व यरोहामया काय्, एलीहूया छय्, तोहूया छुइ व सूपीया उइ खः। व एफ्राइम कुलयाम्‍ह खः। हन्‍नाह व पनिन्‍नाह नांयापिं वया निम्‍ह कलाःपिं दु। पनिन्‍नाहया काय्‌म्‍ह्याय्‌पिं दु, हन्‍नाह धाःसा सुं मचाखाचा मदुम्‍ह खः।
एल्‍काना दँय्‌दसं दक्‍व शक्ति दुम्‍ह परमप्रभुया आराधना यायेत व बलि छायेत थःगु शहरं शीलोय् थाहां वनीगु खः। उबलय् अन एलीया निम्‍ह काय्‌पिं परमप्रभुया पुजाहारीत होप्‍नी व पीनहास दु। अले बलि छाइखुन्‍हु एल्‍कानां लाया छगू छगू ब्‍व थः कलाः पनिन्‍नाह व वया काय्‌पिन्‍त बीगु याइगु खः। तर वं हन्‍नाहयात माया याइगुलिं वं वयात छगू बांलाःगु ब्‍व बीगु खः, छाय्‌धाःसा परमप्रभुं वयात सुं मस्‍त बियादीगु मदु। वया मचाखाचा मदुगुलिं हे हन्‍नाहया लिथुं वयात दुःख बीगु अले क्‍वह्यंकाः खँ ल्‍हाइगु खः। दँय्‌दसं हे थथे याइगु खः। हन्‍नाह परमप्रभुया नापलायेगु पालय् वंक्‍वः पतिकं पनिन्‍नाहं हन्‍नाहयागु मन ख्‍वय्‌काबीगु अले व ख्‍वयाः नसा तकं मनसें च्‍वनी।
वया भाःत एल्‍कानां वयात न्‍यनीगु, हन्‍नाह छ छाय् ख्‍वयाच्‍वनागु? छाय् छुं हे मनसें च्‍वनाच्‍वनागु? छं छाय् थुलिमछि दुःख ताय्‌काच्‍वनागु? छु जि छिमि झिम्‍ह काय् स्‍वयाः अप्‍वः मजू ला?
हन्‍नाह व एली
छकः शीलोमय् नयेत्‍वने यायेधुंकाः हन्‍नाह दन। उबलय् एली पुजाहारी परमप्रभुया नापलायेगु पालया ध्‍वाखाय् लिक्‍कसं थःगु थासय् च्‍वनाच्‍वंगु खः। 10 हन्‍नाहं ख्‍वख्‍वं तसकं दुःखी जुयाः परमप्रभुयात प्रार्थना यात। 11 हन्‍नाहं थथे धयाः परमप्रभुयात भाकल यात, “हे दक्‍व शक्ति दुम्‍ह परमप्रभु, छिं थः दासीयागु दुःख थुइकाः थः दासीयात माया यानागु खः धयागु जूसा, छिं थः दासीयात ल्‍वःमंका मदी धयागु खःसा, थः दासीयात छम्‍ह काय् बियादिसँ अले जिं वयात वयागु जिवंकाछिया निंतिं छितः बी अले वयागु छेनय् गुबलें ख्‍वःचा लाइ मखु।”१:११ गन्‍ती ६:५
12 वं ताःई तक परमप्रभुया न्‍ह्यःने प्रार्थना याना हे च्‍वन। एलीं वयागु म्‍हुतु संगु खन। 13 हन्‍नाह मनमनं प्रार्थना यानाच्‍वंगु खः। अले वं म्‍हुतु संकूसां सः धाःसा पिहां मवः। अथे जुयाः एलीं बिचाः यात “थ्‍व मिसा अय्‌लाखं काये धुंकल।” 14 अले एलीं वयात धाल, “छं अय्‌लाखं काय्‌काः जुइगु गुबलय् त्‍वःताछ्वयेगु? छं त्‍वनेगु त्‍वःताछ्व!”
15 हन्‍नाहं लिसः बिल, “अथे मखु, जिमि प्रभु! जि तसकं दुःखय् लाःम्‍ह मिसा खः। जिं छुं नं अय्‌ला त्‍वनागु मदु, जिं ला परमप्रभुया न्‍ह्यःने थःगु दुःख जक प्‍वंकागु खः। 16 छिं जितः ज्‍यालगय् मजूम्‍ह मिसा ताय्‌कादी मते। जिगु दुःख व कष्‍ट अप्‍वया वःगुलिं प्रार्थना यानाच्‍वनागु खः।”
17 एलीं लिसः बिल, “याउँक हुँ, अले इस्राएलया परमेश्‍वरं छं वय्‌कःयाके फ्‍वंगु खँ छन्‍त बियादीमा।”
18 हन्‍नाहं धाल, “सुभाय्, जितः छिगु माया सदां दयाच्‍वनेमा।” अले व अनं वनाः छुं नसाः नल अले हाकनं दुखी जुइगु त्‍वःताछ्वत।
शमूएल बूगु
19 कन्‍हय् खुन्‍हु सुथ न्‍हापां दनाः एल्‍काना व वया परिवार परमप्रभुया आराधना यायेधुंकाः थःगु छेँ रामाय् लिहां वन। अले एल्‍काना व वया कलाः हन्‍नाहया दथुइ लसपस जुल, अले परमप्रभुं हन्‍नाहयात लुमंकादिल। 20 थुकथं हन्‍नाहया प्‍वाथय् दत अले वं छम्‍ह काय् बुइकल। वं वयागु नां शमूएल*१:२० शमूएल अर्थात परमप्रभुं न्‍यनादिल तल, अले धाल, “छाय्‌धाःसा जिं थ्‍वयात परमप्रभुयाके फ्‍वनागु खः।”
हन्‍नाहं शमूएलयात परमप्रभुयात लःल्‍हाःगु
21 एल्‍काना व वया परिवार दँय्‌दसं परमप्रभुयात बलि छाः वनीगु ई थ्‍यंकः वल। अले थःम्‍हं यानागु भाकल पूवंकेगु निंतिं थः परिवारनापं एल्‍काना परमप्रभुयात बलि छायेत थाहां वन। 22 थुपालय् हन्‍नाह धाःसा इपिं नापं मवं। अले थः भाःतयात धाल, “मचायात मांया दुरु त्‍वंकेगु त्‍वःतके धुंकाः जिं वयात परमप्रभुया न्‍ह्यःने नापलायेगु पालय् यंकाः लःल्‍हाये व अन सदांया निंतिं च्‍वनीगु जुइ।”
23 वया भाःत एल्‍कानां लिसः बिल, “छन्‍त छु बांलाः व हे या। अले मचां दुरु त्‍वनेगु मत्‍वःतुतले छेँय्‌ हे च्‍वनाच्‍वँ। परमप्रभुं छं याःगु भाकल पूवंकादीमा।” अथे जुयाः हन्‍नाह छेँ हे च्‍वनाच्‍वन। थः काय्‌नं दुरु त्‍वनेगु मत्‍वःतुतले वयात सुसाःकुसाः यानाच्‍वन।
24 अनंलि वया काय्‌नं दुरु त्‍वनेगु त्‍वःतल, थःकाय्‌यात चिधिकःसां शीलोय्‌ पमरप्रभुया नापलायेगु पालय् यंकल। अले थःनापं स्‍वदँ दुम्‍ह द्वहं, छगू एपा१:२४छगू एपा थ्‍व झिगू किलोग्राम ति खः छुचुं, छगू छेंगूया म्‍हिचाय् दाखमद्य नं यंकल। 25 अले इमिसं द्वहंयात स्‍यात अले मचायात धाःसा एलीयाथाय् यंकल। 26 हन्‍नाहं वयात धाल, “हे जिमि प्रभु, गथे छि म्‍वाम्‍ह खः अथे हे छिगु न्‍ह्यःने दनाः परमप्रभुयात प्रार्थना यानाः वयाच्‍वनाम्‍ह मिसा जि हे खः। 27 थ्‍व हे काय्‌या निंतिं जिं प्रार्थना यानागु खः अले जिं परमप्रभुयाके फ्‍वनागुकथं वय्‌कलं जितः बियादिल। 28 अथे जुयाः जिं थ्‍वयात परमप्रभुयात हे लःल्‍हाये। थ्‍व जिवंकाछिया निंतिं परमप्रभुयाम्‍ह हे जुइ।” अले इमिसं अन परमप्रभुया आराधना यात।

1:11 १:११ गन्‍ती ६:५

*1:20 १:२० शमूएल अर्थात परमप्रभुं न्‍यनादिल

1:24 १:२४छगू एपा थ्‍व झिगू किलोग्राम ति खः