प्रस्थानया सफू
म्हसीका
मोशाया न्यागू सफू मध्ये निगूगु सफूया नां “प्रस्थान” खः। थुकिया अर्थ खः “पिहां वनेगु”। थ्व सफुलिइ इस्राएलया इतिहासय् जूगु तसकं तःधंगु घटनात न्ह्यब्वयातःगु दु। थ्व सफुलिइ परमेश्वरं इस्राएलीतय्त इपिं दास जुयाच्वंगु देशय् मिश्रं गुकथं पित यंकादिल धयागु खँ न्ह्यथनातःगु दु।
छम्ह इस्राएली योसेफ मिश्रयाम्ह हामा जुया च्वंबलय् इस्राएलीत इमिगु थासय् अनिकाल जूगुलिं मिश्रय् वया च्वं वंगु खः। लिपा इपिं अन बल्लाना वल, इमिगु ल्याः नं अप्वः दया वल। अथे जूगुलिं मिश्रया जुजु फारो ग्यात। उकिं फारों इमित थाकुगु थाकुगु ज्या याकाः क्वत्यला हल। अले इस्राएलीतय्सं परमेश्वरयात बिन्ति यात। उकिं परमेश्वरं मोशायात न्ह्यलुवाः यानाः इमित त्वःतकादिल। अले इमित मिश्रं पित हयादिल।
बाइबलया पुलांगु नियमया सफूतय् न्हापांगु न्यागू सफू उत्पत्ति, प्रस्थान, गन्ती व व्यवस्था थःथवय् स्वानाच्वंगु दु। थ्व सफुलिइ स्वता मू खँ न्ह्यब्वयातःगु दु।
१. परमेश्वरं इस्राएलीतय्त अजूचायापुगु ज्या यानाः मिश्रं पित ब्वना हयादीगु।
२. सीनै पर्वतय् परमेश्वरं थः मनूतलिसे बाचा चिनादीगु। थुकिं यानाः इमिसं छु याये त्यः छु याये मत्यः, गथे यानाः म्वायेमाः धयागु निसें धर्मया खँ नं ध्वाथुइका कायेफत।
३. इस्राएलीतय्सं परमेश्वरयात नापलायेगु व आराधना यायेगु थाय् “नापलायेगु पाल” व उकियात माःगु ज्वलं परमेश्वरं मोशायात सीनै पर्वतय् बियादीगु नमूनाकथं दय्कूगु।
थ्व स्वयां तःधंगु थ्व सफुलिइ परमेश्वरं थः मनूतय्त छु यानादिल, इमित गुकथं छुत्कारा बियादिल, अले गुकथं लिपाया आशाया लागि इमित छगू जाति कथं छप्पँ यानादिल धयागु खँ न्ह्यथनातःगु दु।
थ्व सफूया दकलय् लिपा परमेश्वरया महिमां पवित्र पाल जाःगु व इस्राएलीत परमेश्वरं थःपिन्त बी धकाः बचं बियादीगु देस कनानय् वनेत तयार जूगु खँ दु।
थ्व सफूया मू नायः मोशा हे खः। थ्व हे मोशायात परमेश्वरं थः मनूतय्त मिश्रं पित हयेत ल्ययादीगु खः। थ्व सफूया दक्वसिबय् नांजाःगु व अप्वःसिनं स्यूगु ब्व नीगूगु अध्याय् न्ह्यथनातःगु झिगू आज्ञाया धलः खः।
धलः पौ
१. मिश्रय् दास जुयाच्वंपिं इस्राएलीतय्त अनं पितहःगु
क. मिश्रय् इस्राएलीतय्गु क्वह्यंगु हालत .............................. १:१-२२
ख. मोशा बूगु ................................................................... २:१-२५
ग. च्याना च्वंगु झाः .................................................... ३:१ - ४:१७
घ. मिश्रय् जुजुयात परमेश्वरया शक्ति क्यंगु ....................... ५:१ - ७:१३
ङ. मिश्रय् महामारी वःगु ........................ ७:१४ - ११:१०, १२:२९-३६
च. छुत्काराया नखः गुकथं हनेगु ............................... १२:१ - १३:१०
छ. न्हापां बूपिंया निंतिं नियम ..................................... १३:१, ११-१६
ज. परमेश्वरं इस्राएलीतय्त मिश्रं पित हयादीगु .................... १३:१७-२२
झ. लाल समुद्र छिनावंगु ........................................... १४:१ - १५:२१
२. मरुभूमि जुयाः सीनै पर्वतय् वंगु
क. मरुभूमिइ मन्ना व लः बियादीगु ............................ १५:२२ - १७:७
ख. अमालेकीतय्सं हमला याःगु ......................................... १७:८-१६
ग. यित्रोया खँ .................................................................. १८:१-२७
३. परमेश्वरं सीनै पर्वतय् थः मनूतलिसे बाचा चिनादीगु
क. सीनै पर्वतय् मोशा ....................................................... १९:१-२५
ख. झिगू आज्ञा ................................................................ २०:१-२७
ग. गय् यानाः म्वायेगु धयागु नियम ................................ २१:१ - २३:९
घ. हनेमाःगु नखःचखः .................................................... २३:१०-१९
ङ. परमप्रभुया बाचा पक्का जूगु ................................ २३:२० - २४:१८
४. नापलायेगु पाल दय्कूगु
क. नापलायेगु पाल गय् यानाः दय्केगु धकाः स्यंगु ....... २५:१ - २७:२१
ख. पुजाहारीया वसः व अभिषेकया ज्याझ्वः ................ २८:१ - २९:३७
ग. वेदी व बलि छायेगु खँ ......................................... २९:३८ - ३०:३८
घ. नापलायेगु पाल दय्कीपिं कालीगर ................................... ३१:१-११
ङ. लुँयाम्ह द्वहंचाया पुजा ..................................................... ३१:१-३५
च. मेगु ल्वहंयागु पौ ............................................................ ३४:१-३५
छ. नापलायेगु पाल दय्कूगु .......................................... ३५:१ - ४०:३८
1
मिश्रय् इस्राएलीतय्त क्वत्यलातःगु
1 थःथःगु परिवार ज्वनाः याकूब नापं मिश्र देसय् वंपिं इस्राएलया काय्पिनिगु नां थथे दु। *१:१-४ उत ४६:८-२७ 2 रूबेन, शिमियोन, लेवी, यहूदा, 3 इस्साखार, जबूलून, बेन्यामीन, 4 दान, नप्ताली, गाद व आशेर खः। 5 याकूबया दक्वंयानाः न्हयेम्ह (७०) सन्तान दु। वया छम्ह काय् योसेफ न्हापां निसें हे मिश्रय् दु।†१:५ One ancient translation उत ४६:५-६
6 योसेफ, वया दाजुकिजापिं व वया पुस्तायापिं फुक्क मनूत सिना वन। 7 इस्राएलया सन्तान धाःसा ब्वलनाः ल्याखय् अप्वः दयावन। गुकिं यानाः मिश्र फुक्क देस इमिसं जाल।*१:७ प्रे ७:१७
8 अनंलि मिश्रय् योसेफयात म्हमस्यूम्ह छम्ह न्हूम्ह जुजु गद्दीइ च्वन।*१:८ प्रे ७:१८ 9 वं थः मनूतय्त धाल, “स्व, इस्राएलीत झीपिं स्वयाः यक्व अप्वः दये धुंकल। इपिं बल्लाना वयाच्वंगु दु। 10 अथे जुयाः झीसं इपिंलिसे बुद्धिं ज्या कायेमाः। मखुसा इपिं ल्याखय् अप्वः जुया वनी। लडाइँ जुइबलय् नं इपिं झी शत्रुतलिसे मिलय् जुयाः झीपिंलिसे ल्वाः वइ, अले देस त्वःताः वनी।”*१:१० प्रे ७:१९
11 अथे जुयाः मिश्रीतय्सं इमित थाकुगु ज्या बियाः सास्ति यायेत इमिथाय् ज्यामि नायःत छ्वल। इमिसं फारोया निंतिं धुकू दय्केत पिताम व रामसेस धाःगु निगू शहर दय्कल। 12 अय्नं इमिसं गुलिगुलि इस्राएलीतय्त दुःख कष्ट बिल उलिउलि हे इमिगु ल्याः अप्वयावन। इपिं यक्व थासय् न्यना नं वन। अथे जुयाः इपिं इस्राएलीत खनाः तसकं ग्यात। 13 अले इमिसं इस्राएलीतय्त दया माया मयासे थाकुगु थाकुगु ज्या याकल। 14 चा न्हायेगु, अप्पा छियेगु, थाकुगु थाकुगु बुँज्या याकाः इमिगु जीवनयात दुःखं जाय्काबिल।
15 मिश्रया फारोनं शिप्रा व पूआ नांयापिं हिब्रू दिरिअजिपिन्त सःताः धाल, 16 “हिब्रू मिसातय् मचा बुइबलय् छिमिसं सुसाःकुसाः याःवनेबलय् काय् बूसां स्यानाछ्व, म्ह्याय् बूसां स्यायेमते।” 17 दिरिअजिपिं परमेश्वरया ग्याःभय काइपिं जूगुलिं मिश्रया फारोनं उजं ब्यूथें मयासे इमिसं काय् बूसां मस्यासे हे त्वःता बीगु। 18 अथे जुयाः मिश्रया फारोनं इमित सःताः न्यन, “छिमिसं थथे छाय् यानागु? छिमिसं काय् मस्तय्त छाय् मस्यानागु?”
19 दिरिअजिपिन्सं फारोयात धाल, “हिब्रू मिसात मिश्री मिसात थें मखु। इपिं तसकं बल्लाः, दिरिअजित थ्यने न्ह्यः हे इमिसं मचा बुइके धुंकिगु।”
20 अले परमेश्वरं दिरिअजिपिन्त भिं यानादिल। इस्राएलीत ल्याखय् झन अप्वः दयावन। 21 दिरिअजिपिन्सं परमेश्वरयागु ग्याःभय काःगुलिं वय्कलं इमित नं सन्तान बियादिल।
22 अले फारोनं थः फुक्क प्रजायात थथे धकाः उजं बिल, “हिब्रूतय् ग्वःम्ह काय्मस्त बुइ इपिं फुक्कसित नील खुसिइ यंकाः वां†१:२२ प्रे ७:१९ छ्व। म्ह्याय् मस्तय्त जक ल्यंका ति।”