41
योसेफं फारोया म्हगसया अर्थ कंगु
1 निदँ लिपा फारों छगू म्हगस खन। म्हगसय् व नील खुसिया सिथय् दनाच्वंगु। 2 खुसिं न्हय्म्ह तसकं स्वय्ज्यूपिं व ल्ह्वंपिं सा पिहां वयाः तिंकथिया घाँय् नः वन। 3 अनं लिपा मेपिं न्हय्म्ह बांमलाःपिं व क्वँय् खनेदुपिं गंसिपिं सा पिहां वयाः न्हापायापिं लिसें दंवन। 4 अले छेंगू व क्वँय् जक दुपिं गंसिपिं सातय्सं ल्ह्वंपिं सातय्त नयाबिल। उबलय् हे फारोया न्ह्यलं चाल।
5 व हाकनं द्यन, अले मेगु म्हगस खन। वं म्हगसय् छगू हे दंलय् बांलाःगु व दुकुलुगु अन्नया न्हय्गुँइँ सयाच्वंगु खन। 6 अनंलि वं सालुसे च्वंगु व पुर्बया फसं झ्वाः जूगु अन्नया न्हय्गुँइँ लुयावःगु खन। 7 अले व सालुसे च्वंगु अन्नया न्हय्गुँइँ दुकुलुगु अन्नया न्हय्गुँइँयात नुनाछ्वत। अले फारोया न्ह्यलं चाल। वं थ्व म्हगसय् म्हंगु धकाः सिल।
8 कन्हय् खुन्हु सुथय् फारोया मन मच्वनाः देशय् दक्व ज्योतिषतय्त व सःस्यूपिन्त सःतके छ्वत। वं इमित थःम्हं म्हगसय् खंगु खँ कन। इपिं सुनानं फारोया म्हगसया अर्थ धाःसा कने मफुत।
9 अबलय् हे दाखमद्य त्वंकीम्ह नायलं धाल, “थौं जिं थःम्हं द्वंकागु खँ लुमन।” 10 वं फारोयात धाल, “छकः महाराजं जि व मूम्ह मरि छुइम्हलिसे तंम्वयाः जिमित झ्यालखानाय् कुनाबिल। 11 अबलय् अन जिपिं निम्हय्सिनं नं छन्हु हे चान्हय् थीथी अर्थ दुगु म्हगसय् खना। 12 अन झ्यालखानाया हाकिमया छम्ह ल्याय्म्हम्ह हिब्रू च्यः नं जिपिंनापं दुगु खः। जिमिसं वयात थःपिनिगु म्हगसया खँ कना। वं जिपिं निम्हय्सिगुं म्हगसया अर्थ कनाबिल। 13 अले वं गथे धाल अथे हे जुल। जि थःगु ज्याय् हाकनं लिहां वया, अले मरि छुइम्हय्सित यख्खाल।”
14 थ्व न्यनाः फारों याकनं योसेफयात काय्के छ्वत। वयात झ्यालखानां पितहल। अले व सँ व दाह्रि खानाः मेगु वसः फिनाः फारोया न्ह्यःने दं वल। 15 फारों वयात धाल, “जिं छगू म्हगस खना। उकियागु अर्थ सुनानं कने मफुत। छं म्हगसयागु अर्थ कनेफु धकाः जिं न्यना।”
16 योसेफं धाल, “महाराज! जि थःम्हं ला अथे याये मफु। परमेश्वरं धाःसा महाराजयात मनंतुंगु लिसः बियादी।”
17 फारों योसेफयात धाल, “जिं म्हगसय् जि नील खुसिया सिथय् दनाच्वनागु खना। 18 अले न्हय्म्ह स्वय्ज्यूपिं व ल्ह्वंपिं सा खुसिं पिहां वयाः तिंकथिया घाँय् नः वन। 19 अनंलि न्हय्म्ह छेंगू व क्वँय् जक दुपिं गंसिपिं सा खुसिं पिहां वल। जिं अज्याःपिं सा मिश्रय् गुबलें हे मखनानि। 20 व क्वँय् खनेदुपिं गंसिपिं सातय्सं न्हापायापिं स्वयेज्यूपिं व ल्ह्वंपिं सातय्त नयाबिल। 21 इमिसं अथे नःसां इमिसं नःगु धकाः सुनानं धाये फइ मखु। छाय्धाःसा इपिं न्हापा गथे अथे हे गंसिया गंसि तुं। अबलय् हे जि न्ह्यलं चाल।
22 “जिं हाकनं मेगु म्हगसय् छगू हे दंलय् बांलाःगु व दुकुलुगु अन्नया न्हय्गुँइँ सयाच्वंगु खना। 23 अले हानं सालुसे च्वंगु व पुर्बया फसं झ्वाः जूगु अन्नया न्हय्गुँइँ सल। 24 व सालुगु व झ्वाः जूगु अन्नया न्हय्गुँइँनं बांलाःगु अन्नया न्हय्गुँइँयात नुनाछ्वत। जिं थ्व फुक्क ज्योतिषतय्त कना। सुनानं हे थुकिया अर्थ कने मफुत।”
25 योसेफं फारोयात धाल, “महाराजया निगू म्हगसयागु नं अर्थ छगू हे खः। परमेश्वरं थःम्हं यायेत्यनागु खँ महाराजयात क्यनादीगु खः। 26 न्हय्म्ह स्वयेज्यूपिं साया अर्थ न्हय्दँ खः, अले बांलाःगु अन्नया न्हय्गुँइँया अर्थ नं न्हय्दँ हे खः। निगुलिं म्हगसया अर्थ व हे खः। 27 लिपा पिहांवःपिं न्हय्म्ह छेंगू व क्वँय् जक खनेदुपिं गंसिपिं साया अर्थ नं न्हय्दँ हे खः। अले सालुसे च्वंगु व पुर्बया फसं कयाः झ्वाः जूगु अन्नया न्हय्गुँइँया अर्थ नं न्हय्दँ हे खः। थुकिं न्हय्दँ अनिकाल जुइ धाःगु खः।
28 “जिं महाराजयात धयागु थ्व खँ परमेश्वरं थःम्हं यानादीत्यंगु खँ महाराजयात क्यनादीगु खः। 29 मिश्र देशया न्यंकभनं न्हय्दँ तक तसकं बाली सइ। 30 अनंलि मेगु न्हय्दँ अनिकाल जुइ। अले अनिकालं देशय् हाहाकार जुइ। थुकिं न्हापायागु भिंगु ईया खँ ल्वःमंकाबी। 31 लिपा वइगु अनिकालं यानाः न्हापायागु भिंगु खँ ल्वःमनी, छाय्धाःसा थ्व अनिकाल तसकं ग्यानापुइ। 32 महाराजया थथे लिसा कयाः म्हंगुया अर्थ परमेश्वरं थ्व क्वःछिनादी धुंकल, अले थथे याकनं जुइ धयागु खः।
33 “उकिं आः महाराजं छम्ह ज्ञां दुम्ह व छु यायेमाः धकाः स्यूम्ह मनूयात ल्ययाः मिश्र देशयागु जिम्मा बियादिसँ। 34 अले हानं महाराजं न्हय्दँ बाली यक्व सइबलय् नं न्याब्वय् छब्व बाली मुंकेत मनूत ल्ययादिसँ। 35 इमित याकनं वयेत्यंगु न्हय्दँया ई दुने बाली मुंकाः हयाः शहरया धुकुतिइ स्वथनेगु व पिवाः च्वनेगु अधिकार बियादिसँ। 36 थ्व बाली मिश्रय् जुइत्यंगु न्हय्दँया अनिकालय् छ्यलेत मुंकातये फइ। थुकिं यानाः अनिकालया इलय् नं मनूतय् नये मखं धयागु दइ मखु।”
37 फारो व भारदारत फुक्कसित थ्व ग्वसाः यल। 38 वय्कलं इमित धाल, “थ्व थें ज्याःम्ह परमेश्वरया आत्मा दुम्ह मनू झीसं गनं लुइके फइ ला?” 39 अले फारों योसेफयात धाल, “परमेश्वरं छन्त फुक्क खँ क्यनादीगु दु। छ थें ज्याःम्ह ज्ञां दुम्ह व सःस्यूम्ह मनू सु दइ? 40 उकिं आः जिं छन्त हे मिश्र देशया हामा यानाबिया। फुक्क मनूतय्सं छंगु उजं न्यनी। थ्व सिंहासनं यानाः जक जि छ स्वयाः च्वय् लाइ।”
योसेफ मिश्रया हामा जूगु
41 फारों हानं धयादिल, “छ आः मिश्र देशया हामा जुल।” 42 वं थःम्हं न्ह्यानातःगु अंगू त्वयाः योसेफया पतिनय् न्ह्याकाबिल। अले वयात भिंगु कापःया भान्तां लं फिकाः गःपतय् लुँयागु सिखः क्वखाय्कल। 43 वं वयात गयेत थःगु स्वयाः क्वय्यागु बग्गी बिल। अले व गन गन वन मनूतय्सं न्ह्यःने न्ह्यःने वनाः “पुलिं चु, पुलिं चु” धकाः हालावन। थुकथं योसेफ मिश्र देशया हामा जुल। 44 अले वं वयात धाल, “जि फारो खःसां छंगु उजं मदय्कं मिश्र देशय् सुनानं छुं यायेदइ मखु।”
45 फारों वयागु नां सापनत-पानेह तयाबिल। वयागु ब्याहा ओनय् च्वंम्ह पुजाहारी पोतीपेराया म्ह्याय् आसनतलिसे यानाबिल। अनंलि योसेफ मिश्र देशन्यंक चाःहिल। 46 मिश्र देशया हामा जूबलय् योसेफ स्विदँ दुम्ह खः। फारोयाथासं पिहां वयाः व मिश्र देशय् न्यंक चाःहिल।
47 न्हय्दँ तक अन तसकं अन्न सल। 48 योसेफं व न्हय्दँया दुने अप्वः दुगु फुक्क अन्न मुंकाः शहरय् शहरय् स्वथना तल। वं फुक्क शहरय् अनया जःखः च्वंगु थाय्या अन्न मुंकाः तया तल। 49 अन अन्न फिसःया फि थें च्वंक ल्याः खानां ल्याः खाये मफयेक मुंवःगुलिं योसेफं उकिया ल्याःचाः तयेगु तकं त्वःताबिल।
50 अनिकाल वये न्ह्यः ओनया पुजाहारी पोटिपेराया म्ह्याय् आसनत पाखें योसेफया निम्ह काय् दये धुंकल। 51 योसेफं “परमेश्वर जितः जिगु फुक्क दुःख ल्वःमंके बियादिल, अले जिमि बाःया छेँयागु फुक्क खँ नं ल्वःमंके बियादिल” धकाः थः न्हापांम्ह काय्यागु नां मनश्शे*४१:५१ मनश्शे थ्व खँग्वः हिब्रू भाषाय् ल्वःमंकेगु खँग्वः लिसे ज्वः लाः। तल। 52 अले वं निम्हम्ह काय्यागु नां “परमेश्वरं जितः जिं दुःखसियागु देशय् मस्त बियादिल” धकाः एफ्राइम†४१:५२ एफ्राइम खँग्वः हिब्रू भाषाय् मस्त बिये खँग्वः लिसे ज्वः लाः। तल।
मिश्रय् अनिकाल जूगु
53 मिश्रया न्हय्दँया तसकं अन्न सइगु ई फुत। 54 अले योसेफं धाःथें न्हय्दँया अनिकाल शुरु जुल। फुक्क थासय् अनिकाल जुल। मिश्रय् धाःसा फुक्क थासय् अन्न दु। 55 मिश्रय् च्वंपिन्सं नं अनिकालं यानाः नयेमखँसेंलि फारोयाथाय् वनाः अन्नया लागि बिन्ति यात। वं इमित धाल, “योसेफयाथाय् हुँ, वं छु धाइ, अथे हे या।” 56 देशन्यंक अनिकाल न्यँसेंलि योसेफं फुक्क अन्नया धुकू चाय्काबिल। अले मिश्रय् च्वंपिन्त अन्न मिल। छाय्धाःसा मिश्रय् न्यंकभनं तसकं अनिकाल जूगु खः 57 फुक्क देशय् हे अनिकाल जूगुलिं मेमेगु देशय् च्वंपिं नं योसेफयाथाय् अन्न न्याःवल।