न्‍यायकर्ताया सफू
म्‍हसीका
यहोशू सीधुंकाः इस्राएलीतय्‌सं त्‍याके मानिगु कनान देशय् हमला याःगु इलंनिसें अन जुजुपिन्‍सं शासन याये न्‍ह्यः तकयागु खँ थ्‍व सफुलिइ दु। उगु इलय् इस्राएलय् जुजु धयापिं हे मदुनि। सुया छु याये मंदत व हे यानाजुइगु खः (२१:२५)
“परमप्रभुं इमित बचय् यायेत न्‍यायकर्ता धाःपिं नायःत ल्‍ययादिल” (२:१६)। थ्‍व पदया लिधंसाय् थ्‍व सफूया नां न्‍यायकर्ता तःगु खः। थ्‍व सफुलिइ इस्राएलीतय्‌सं परमेश्‍वरया बाचाया अःखः याना जूगु व परमेश्‍वरं इमित क्‍वत्‍यलातःपिंपाखें बचय् यायेत व शासन यायेत झिंनिम्‍ह न्‍यायकर्ता दय्‌कूगु खँ न्‍ह्यथनातःगु दु।
थ्‍व सफुलिइ इस्राएलीतय्‌सं परमेश्‍वरयात मानय् मयाःगु, विदेशीतय्‌सं इमित क्‍वत्‍यःगु, ख्‍वयाः दुःखय् हाला जूगु व न्‍यायकर्तातपाखें छुत्‍कारा ब्‍यूगु खँ दु। थ्‍व सफुलिइ मू खँ धयागु परमेश्‍वरयात मानय् यानाः हे इस्राएल बचय् जूगु, परमेश्‍वरया आज्ञा मानय् मयाःबलय् आपत वःगु खः। परमेश्‍वर थः मनूतय्‌त बचय् यायेत न्‍ह्याबलें न्‍ह्यचिलादीगु दु। तर इपिं थःपिनिगु पापं लिचिलाः हाकनं परमप्रभुयाथाय् वयेमाः।
थ्‍व सफूया च्‍वमिया बारे गनं नं न्‍ह्यथनातःगु मदु। तर थ्‍व सफू शमूएलं च्‍वःगु जुइ धकाः धाःपिं नं दु।
धलः पौ
कनान देश त्‍याकाकाःगु १:१–२:१३
इस्राएलयात क्‍वत्‍यलातःगु, दबोरापाखें जुजु याबीन नाश जूगु २:१४–५:३१
गिदोनं मिद्यानीतय्‌त त्‍याकूगु ६:१–८:३५
अबीमेलेक थाहां वःगु व पतन जूगु ९:१-५७
थीथी न्‍यायकर्ता १०:१–१२:१५
शिमशोनं इस्राएलीतय्‌त पलिश्‍तीतपाखें बचय् याःगु १३:१–१६:३१
दान कुलया घटना १७:१–१८:३१
बेन्‍यामीन कुलयात सजाँय ब्‍यूगु १९:१–२१:२५
न्‍यायकर्ता
1
यहूदा कुल कनानीतलिसें ल्‍वाःगु
यहोशू सीधुंकाः इस्राएलीतय्‌सं परमप्रभुयाके न्‍यन, “गुगु कुलं दकलय् न्‍हापा कनानीतय्‌त हमला यायेमाः?”
परमप्रभुं धयादिल, “यहूदां हमला याइ। धात्‍थें, जिं व देशयात इमिगु ल्‍हातय् तयाबियागु दु।”
यहूदाया मनूतय्‌सं थः दाजुकिजा शिमियोनीतय्‌त धाल, “परमप्रभुं जिमित ब्‍यूगु लागाय् जिपिंलिसें वा, झीपिं मिलय् जुयाः कनानीतलिसें ल्‍वाये अले जिपिं नं छिमित ब्‍यूगु लागाय् वने।” उकिं शिमियोन कुलयापिं मनूत इपिंलिसें वन।
यहूदा कुलयापिं मनूत हमला यायेत वंबलय् परमप्रभुं कनानीत व परिज्‍जीतय्‌त इमिगु ल्‍हातय् बियादिल। इमिसं बेजेकय् झिद्वः मनूत स्‍यात। अन इमिसं जुजु अदोनी-बेजेकयात*१:५ अदोनी-बेजेक थुकिया अर्थ जिमि प्रभु, बेजेकया मालिक नापलाकल अले वलिसें ल्‍वात। अले इमिसं कनानीत व परिज्‍जीतय्‌त बुकल। जुजु बिस्‍युं वन तर ल्‍यू वनाः इमिसं वयात ज्‍वन। अले वयागु ल्‍हाः व तुतिया बुरा पतिंचा ध्‍यनाबिल।
अदोनी-बेजेकं धाल, “ल्‍हाः व तुतियागु बुरापतिं ध्‍यंपिं न्‍हयेम्‍ह जुजुपिन्‍सं जिगु टेबुलया तःलय् चिप मुनीगु। जिं इमित गथे यानागु खः परमेश्‍वरं जितः अथे हे यानादीगु दु।” इमिसं वयात यरूशलेमय् हल, अले व अन हे सित।
यहूदा कुलं यरूशलेम व हेब्रोन त्‍याकाकाःगु
यहूदाया मनूतय्‌सं यरूशलेमय् हमला यानाः उकियात त्‍याकाकाल। इमिसं अनयापिं मनूतय्‌त तरवारं स्‍यात, अले व शहरय् मि च्‍याकाबिल।
अनंलि यहूदा कुलयापिं मनूत पहाडी देश, नेगेव व पच्‍छिमय् लाःगु तँचाय् च्‍वंपिं कनानीतलिसें ल्‍वायेत क्‍वहां वन। 10 उकिं यहूदाया मनूतय्‌सं हेब्रोन शहरय् च्‍वंपिं कनानीतय्‌त हमला यात। (न्‍हापा हेब्रोनयात किर्यत-अर्बा धाइगु खः।) अनंलि इमिसं शेशै, अहीमन व तल्‍मै वंशयापिन्‍त स्‍यानाबिल।१:१० यहो १५:१३-१४
ओत्‍निएलं दबीर शहर त्‍याकाकाःगु
11 हानं अनं वनाः दबीरयापिं मनूतय्‌त हमला यात। (दबीरयात न्‍हापा किर्यत-सेपेर धाइगु खः।) 12 अले कालेबं धाल, “सुनां किर्यत-सेपेरयात त्‍याकाकाइ व नापं जिं थः म्‍ह्याय् अक्‍सायात ब्‍याहा यानाबी।” 13 कालेबया किजा कनजया काय् ओत्‍निएलं उकियात त्‍याकाकाल। अले कालेबं थः म्‍ह्याय् अक्‍सायात वलिसें ब्‍याहा यानाबिल।१:१३ यहो १५:१८-१९
14 ब्‍याहा याः खुन्‍हु अक्‍सा ओत्‍निएलयाथाय् वंबलय् वं वयात थः बौयाके छकुचा बुँ फ्‍वंकेबिल। व थःगु गधाया म्‍हय्‌नं क्‍वहां वःबलय् कालेबं वयात न्‍यन, “छन्‍त छु माल?”
15 वं धाल, “जितः छगू क्‍वसः बियादिसँ। छिं जितः बुँ बियादीगु थाय् नेगेवय् जितः बुँगाःचात नं बियादिसँ।” उकिं कालेबं वयात च्‍वय् व क्‍वय् च्‍वंगु बुँगाःचात बिल।
यहूदा व बेन्‍यामीन कुलयापिन्‍सं त्‍याकाकाःगु
16 मोशाया ससःबौया सन्‍तान, केनीत यहूदायापिं मनूतलिसें ताय्‌गः सिमातय्‌गु शहरं१:१६ व्‍य ३४:३ आरादया दच्‍छिनय् लाःगु यहूदाया मरुभूमिइ वन, इपिं अन च्‍वंपिं मनूतनापं च्‍वन।
17 हानं यहूदा कुलयापिं मनूत थः दाजुकिजा शिमियोनीतलिसें वन। इमिसं सपतय् च्‍वनीपिं कनानीतय्‌त त्‍याकाः व शहरयात भज्‍यंक नाश यानाबिल। उकिं व शहरया नां होर्मा१:१७ होर्मा हिब्रू भाषाय् थुकिया अर्थ नाश खः जुल। 18 यहूदायापिं मनूतय्‌सं गाजा, अश्‍कलोन व एक्रोन शहरयात व उमिगु लागानापं काल।
19 परमप्रभुं यहूदाया मनूतय्‌त ग्‍वाहालि बियादिल। इमिसं पहाडी देश त्‍याका काल। अय्‌नं इमिसं क्‍वय् लाःगु माथंवंगु थासय् च्‍वंपिं मनूतय्‌त ख्‍याना छ्वये मफुत छाय्‌धाःसा इमिके नँयागु रथत दु। 20 मोशां बचं ब्‍यूगु थें हेब्रोन धाःसा कालेबयात बिल। गुम्‍हय्‌सिनं अनाकया स्‍वम्‍ह काय्‌पिन्‍त अनं ख्‍याना छ्वःगु खः। 21 बेन्‍यामीनीतय्‌सं धाःसा यरूशलेमयापिं यबूसीतय्‌त ख्‍याना मछ्वः। उकिं यबूसीत थौं तक नं बेन्‍यामीनीतलिसें यरूशलेमय् च्‍वनाच्‍वंगु दु।
योसेफ कुलयापिन्‍सं बेथेल त्‍याकाकाःगु
22 योसेफया कुलं बेथेल हमला यायेत वःबलय् परमप्रभुं इमित ग्‍वाहालि बियादिल। 23 इमिसं बेथेलय् चिवा काइपिं छ्वत। (न्‍हापा बेथेलयागु नां लुजः खः।) 24 थुपिं चिवा काःवपिन्‍सं छम्‍ह मनू शहरं पिहां वयाच्‍वंगु खंकाः वयात धाल, “शहरय् गथे दुहां वनेगु जिमित कनाब्‍यु, अले जिमिसं छंगु छुं स्‍यंके मखु।” 25 व मनुखं लँ क्‍यनाबिल, अले इमिसं शहरयापिं मनूतय्‌त तरवारं स्‍यात। व मनू व वया छेँजःपिन्‍त धाःसा त्‍वःताबिल। 26 लिपा व मनू हित्तीतय्‌गु देशय् वन, अले वं अन छगू शहर दय्‌काः उगु शहरया नां लुजः धकाः तल। उगु शहरया नां थौं तक नं थ्‍व हे खः।
थाय् थासय् कनानीतय्‌त ख्‍यानाः छ्वये मफुगु
27 कनानीत व देश त्‍वःतावने हे मखु धकाः च्‍वनाच्‍वंगुलिं मनश्‍शे कुलयापिन्‍सं बेथ-शान, तानाक, डोर, यिबलाम, मगिद्दो शहर व थुमिगु जःखः च्‍वंगु गांचातय् च्‍वंपिं मनूतय्‌त ख्‍याना छ्वये मफुत। थुकथं कनानीत व देशय् च्‍वना हे च्‍वन। 28 लिपा इस्राएलीत बल्‍लाःबलय् इमिसं कनानीतय्‌त दासयात थें ज्‍या याकल तर इपिं फुक्‍कसित ख्‍याना छ्वये मफुत। 29 गेजेर शहरय् च्‍वंपिं कनानीतय्‌त एफ्राइम कुलयापिन्‍सं नं ख्‍याना छ्वये मफुत। उकिं कनानीत इपिंलिसें च्‍वना हे च्‍वन। 30 कित्रोन व नहलोल शहरयापिं कनानतीतय्‌त जबूलून कुलयापिन्‍सं ख्‍याना मछ्वः। कनानीत इपिंलिसें अन च्‍वनाच्‍वन, जबूलून कुलयापिन्‍सं इमित दास थें ज्‍या याकल। 31 आशेर कुलयापिन्‍सं अक्‍को, सीदोन, अहलाब, अक्‍जीब, हेलवा, अपेक व रहोब शहरया मनूतय्‌त ख्‍याना मछ्वः। 32 उकिं आशेर कुलयापिं अन कनानीतलिसें च्‍वना हे च्‍वन। 33 नप्‍ताली कुलयापिन्‍सं बेथ-शेमेश व बेथ-अनात शहरयापिं मनूतय्‌त ख्‍याना मछ्वः। थथे इपिं कनानीतलिसें हे च्‍वन। अथेसां इमिसं बेथ-शेमेश व बेथ-अनातयापिं मनूतय्‌त थःगु लागि दासयात थें ज्‍या याकल। 34 एमोरीतय्‌सं दानया सन्‍तानतय्‌त पहाडी देशय् ख्‍याना छ्वत, अले इमित माथंवंगु थासय् वय्‌के मब्‍यू। 35 एमोरीत हेरेस डाँडा, अय्‌यालोन व शाल्‍बीमय् च्‍वना हे च्‍वन। अथेसां योसेफ कुलयापिं इपिं स्‍वयाः बल्‍लाःबलय् इमित नं दासयात थें ज्‍या याकल। 36 एमोरीतय्‌गु सिमाना अक्रब्‍बीमयागु पाचांनिसें सेलाया च्‍वय् तक खः।

*1:5 १:५ अदोनी-बेजेक थुकिया अर्थ जिमि प्रभु, बेजेकया मालिक

1:10 १:१० यहो १५:१३-१४

1:13 १:१३ यहो १५:१८-१९

1:16 १:१६ व्‍य ३४:३

1:17 १:१७ होर्मा हिब्रू भाषाय् थुकिया अर्थ नाश खः