13
पुसा ह्वलिम्‍हय्‌सिगु उखान
मर्कूस ४:१-९; लूका ८:४-८
उखुन्‍हु हे येशू छेँनं पिहां झायाः समुद्र सिथय्‌ वनाः फ्‍यतुनादिल। वय्‌कःया जवं खवं यक्‍व हे मनूत मुंवःगुलिं वय्‌कः नांचाय्‌ च्‍वनादिल। मनूत जक समुद्रया सिथय्‌ दनाच्‍वन।* १३:२ लूक ५:१-३ वय्‌कलं इमित उखान कनाः यक्‍व हे खँ स्‍यनादिल।
“छम्‍ह मनू बुँइ पुसा ह्वः वन। वं पुसा ह्वःबलय्‌ गुलिं गुलिं पुसा लँय्‌ नं लात, अले झंगःतय्‌सं वयाः नयाबिल। अले गुलिं पुसा ल्‍वहंलिं दुथाय्‌ लात। भचा भचा जक चा दुगुलिं अन लाःगु पुसा याकनं बुया वल। निभाः त्‍वःबलय्‌ अन बुया वःगु मा सुकूचिना वन, अले बल्‍लाक हा काये मफुगुलिं गना वन। अले हानं गुलिं पुसा कंमा दु थाय्‌ लात। कंमा तःमा जुया वःबलय्‌ अन लाःगु पुसा थहां वये मफुत। गुलिं पुसा भिंगु चा दुथाय्‌ लात, अले यक्‍व अन्‍न सल। गनं सछि, गनं खुइदुगं, गनं स्‍विदुगं अन्‍न सल। सुयाके न्‍हाय्‌पं दु वं न्‍यनाः का।”
छाय्‌ उखान छ्यले माल?
मर्कूस ४:१०-१२; लूका ८:९-१०
10 अले चेलातय्‌सं वयाः वय्‌कःयाके न्‍यन -- “छिं इपिंलिसे छाय्‌ उखान छुनाः खँ ल्‍हाना दियागु?”
11 वय्‌कलं धयादिल -- “स्‍वर्गयागु राज्‍ययागु गुप्‍ति खँ छिमित जक सीके ब्‍यूगु दु। इमित सीके मब्‍यू। 12 दुम्‍हय्‌सित अज्‍जं तना बी, अले वयाके झन यक्‍व दइ। मदुम्‍हय्‌सिके दुगु नं लाका काइ।* १३:१२ मत्ती २५:२९; मर्क ४:२५; लूक ८:१८; १९:२६ 13 अय्‌जूगुलिं जिं इपिं लिसे उखान छुनाः खँ ल्‍हानागु खः --
 
‘स्‍वयाः नं इमिसं खनी मखु,
न्‍यंसां इमिसं ताइ मखु,
अले थुइ नं मखु।’
 
14 थुकथं यशैया अगमवक्तां धया वंगु खँ थुमिके पूवन --
 
‘छिमिसं न्‍यनेत ला न्‍यनी,
अय्‌नं गुब्‍सं थुइके फइ मखु।
छिमिसं स्‍वयेत ला स्‍वइ,
अय्‌नं गुब्‍सं खंके फइ मखु।
15 छाय्‌धाःसा छिमिगु नुगः क्‍वय्‌ धुंकल,
न्‍हाय्‌पं ख्‍वातुइ धुंकल,
अले छिमिसं मिखा तिस्‍सी धुंकल।
मखुसा ला छिमिगु न्‍हाय्‌पनं ताये माःगु खः,
मिखां खने माःगु खः,
नुगलं ध्‍वाथुइका काये माःगु खः।
छिपिं पापं लिचिलाः जिथाय्‌ लिफः स्‍वया वये माःगु खः,
अले जिं छिमित लाय्‌का बीगु खः।’* १३:१४-१५ यशै ६:९-१०
 
16 “छिपिं धाःसा धन्‍यपिं खः, छाय्‌धाःसा छिमिगु मिखां खं, न्‍हाय्‌पनं ता। 17 जिं छिमित धात्‍थें धाये -- तःम्‍ह हे अगमवक्तातय्‌सं व धर्मी मनूतय्‌सं छिमिसं खंगु खँ तसकं स्‍वये मास्‍ति वय्‌कूगु खः, अय्‌नं इमिसं स्‍वये मखन। अथे हे छिमिसं न्‍यंगु खँ इमिसं तसकं न्‍यने मास्‍ति वय्‌कूगु खः, अय्‌नं इमिसं न्‍यने मखन।* १३:१६-१७ लूक १०:२३-२४
उखानयागु अर्थ
मर्कूस ४:१३-२०; लूका ८:११-१५
18 “पुसा ह्वलिम्‍हय्‌सिगु उखानयागु अर्थ न्‍यँ। 19 गुलिखय्‌ मनूतय्‌सं परमेश्वरयागु राज्‍ययागु खँ न्‍यनाः नं थुइके फइ मखु। थुपिं लँय्‌ लाःगु पुसा थें खः। इमिगु नुगलय्‌ ह्वलातःगु परमेश्वरयागु वचन शैतानं वयाः लिकया यंकी। 20 ल्‍वहंलिं दुथाय्‌ लाःगु पुसा परमेश्वरयागु वचन न्‍यनेवं लय्‌लय्‌ तायाः विश्वास याना काइपिं खः। 21 परमेश्वरयागु वचनं थुमिगु नुगलय्‌ दुने थ्‍यंक हा काये फइ मखु। अले ताःई तक च्‍वने फइ मखु। दुःखकष्‍ट वयेवं थुमिसं विश्वास यायेगु त्‍वःता छ्वइ। 22 परमेश्वरयागु वचन न्‍यनाः नं धन सम्‍पत्तियागु माया कया जुइपिं व संसारयागु खँय्‌ च्‍यूताः तया जुइपिं मनूत कंमा दु थाय्‌ लाःगु पुसा थें खः। थुमिसं परमेश्वरयागु वचनयात गुम्‍से याना बी। अले थुकिं अन्‍न सय्‌की मखु। 23 परमेश्वरयागु वचन न्‍यनाः थुइका काइपिं मनूत भिंगु चाय् लाःगु पुसा थें खः। थुमिसं यक्‍व अन्‍न सय्‌की। गुलिसिनं सछि, गुलिसिनं खुइदुगं, गुलिसिनं स्‍विदुगं अन्‍न सय्‌की।”
नामायागु उखान
24 येशूं मेगु उखान छुनाः इमित धयादिल -- “स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- छम्‍ह मनुखं थःगु बुँइ भिंगु पुसा ह्वल। 25 छन्‍हु चान्‍हय्‌ फुक्‍कं द्यनाच्‍वंबलय्‌ शत्रु वयाः छ्व ह्वलातःगु बुँइ नामायागु पुसा ह्वला थकल। 26 अले मा थहां वयाः अन्‍न सःबलय्‌ नामा नं खने दया वल।
27 “अले च्‍यःतय्‌सं वयाः बुँ थुवाःयात धाल -- ‘मालिक, छिं बुँइ भिंगु पुसा जक ह्वला दियागु मखु ला? नामा गनं बुया वल?’
28 “बुँ थुवालं धाल -- ‘सुं शत्रुं थथे याना थकल जुइ।’ इमिसं हानं धाल -- ‘जिमिसं वनाः नामा पुया छ्वये ला?’
29 “अले वं धाल -- ‘आः थथें पुइ म्‍वाःनि। मखुसा छिमिसं नामा नाप छ्व नं पुया छ्वइ। 30 छ्व लये मत्‍यंतले निमां थकाय्‌ नि ब्‍यु। लय्‌बलय्‌ जिं ज्‍यामितय्‌त न्‍हापां नामा निं पुयाः छ्वय्‌केत मुंकि, अले छ्व जक जिगु धुकुतिइ मुंके हजि धकाः धाये।’ ”
दक्‍वसिबय्‌ चिग्‍वःगु पुसा व सोडायागु उखान
मर्कूस ४:३०-३२; लूका १३:१८-२१
31 अले हानं येशूं मेगु उखान छुनादिल। “स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- छम्‍ह मनुखं तुग्‍वःया पुसा थःगु बुँइ ह्वल। 32 दक्‍वसिबय्‌ चिग्‍वःगु पुसा जूसां थहां वये धुंकाः थ्‍व अन दुगु मेमेगु स्‍वयाः तःमा जुयाः सिमा जुल। अले झंगःतय्‌सं वयाः थुकियागु कचामचाय्‌ थःगु स्‍वँ दय्‌की।”
33 वय्‌कलं इमित हानं मेगु उखान छुनादिल -- “स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- छम्‍ह मिसां सोडा कयाः स्‍वफा छ्वचुंलय्‌ ल्‍वाकछ्यानाः फुक्‍क थासय्‌ मन्‍यंतले न्‍हायाच्‍वन। अले छ्वचुं फुक्‍कं फ्‍वंगाना वल।”
34 वय्‌कलं मनूतय्‌त न्‍ह्यागु खं थथे उखान छुनाः कनादिल। उखान मछुइकं वय्‌कलं छुं नं स्‍यनामदी। 35 थुकथं अगमवक्तां थथे धकाः धया थकूगु खँ पूवन --
 
“जिं मनूतय्‌त उखान छुनाः
जक खँ कने।
संसारयागु सृष्‍टि जूसांनिसें
सुचुकातःगु खँ उला बी।”* १३:३५ भज ७८:२
नामायागु उखानयागु अर्थ
36 अले येशू मनूतय्‌त त्‍वःताः छेँय्‌ दुहां झाल। चेलातय्‌सं वयाः वय्‌कःयात थथे धाल -- “बुँइ ह्वःगु नामायागु उखानयागु अर्थ कनादिसँ।”
37 वय्‌कलं इमित धयादिल -- “भिंगु पुसा ह्वःम्‍ह मनूया काय्‌ खः। 38 बुँ थ्‍व संसार खः। भिंगु पुसा परमेश्वरया राज्‍ययापिं मनूत खः। अले नामायागु पुसा शैतानया मनूत खः। 39 नामायागु पुसा ह्वः वःम्‍ह शत्रु शैतान खः। छ्व लयेगु ई परमेश्वरं न्‍याय याइगु ई खः। छ्व लइपिं ज्‍यामित स्‍वर्गदूतत खः।
40 “गथे नामायात मुंकाः छ्वय्‌की न्‍याय याइबलय्‌ नं अथे हे याइ। 41 अबलय्‌ मनूया काय्‌नं थः दूततय्‌त छ्वया हइ। अले इमिसं वय्‌कःयागु राज्‍यय्‌ च्‍वंपिं पाप याःपिं व याकूपिं फुक्‍कसितं मुंकी। 42 अले इमित मि गालय्‌ कुर्की। अन इपिं ख्‍व जक ख्‍वयाः वा न्‍ह्ययाच्‍वनी। 43 परमेश्वरं यःथें याना जूपिं जक थः परमेश्वर बाःया राज्‍यय्‌ सूर्य थें थिनाच्‍वनी। सुयाके न्‍हाय्‌पं दु वं न्‍यनाः का।”
थुनातःगु धन व मोतीयागु उखान
44 “स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- छम्‍ह मनुखं बुँइ थुनातःगु धन लुइकल। वं उकियात हाकनं त्‍वपुल। अले व तसकं लय्‌तायाः वनाः थःगु फुक्‍क सर्बय्‌ मियाः व बुँ न्‍यात।”
45 “हाकनं स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- न्‍ह्याबलें भिंगु मोती जक माला जुइम्‍ह छम्‍ह बंजाः दु। 46 वं तसकं मूवंगु मोती लुइवं थःके दुगु फुक्‍क सर्बय्‌ मियाः व मोती न्‍यात।”
जाःयागु उखान
47 “स्‍वर्गयागु राज्‍य थथे च्‍वं -- न्‍यालाइपिं मनूतय्‌सं समुद्रय् न्‍या लायेत जाः ह्वात। अले थुकी थी थी कथंयापिं न्‍या लात। 48 जाः जायेवं इमिसं जाःयात समुद्र सिथय्‌ साला काल। अले फ्‍यतुनाः इमिसं भिंपिं न्‍या जुक्‍व थःपिनिगु थलय्‌ तल। अले मभिंपिं न्‍या जुक्‍व वांछ्वल। 49 परमेश्वरं न्‍याय यानादीबलय्‌ नं थथे हे जुइ। स्‍वर्गदूततय्‌सं वयाः मभिंपिं मनूतय्‌त भिंपिं मनूत पाखें ब्‍यागल तइ। 50 अले मभिंपिं मनूतय्‌त मि गालय्‌ कुर्की। इपिं अन ख्‍व जक ख्‍वयाः वा न्‍ह्ययाच्‍वनी।”
51 वय्‌कलं न्‍यनादिल -- “थ्‍व खँ छिमिसं थुल ला?”
अले इमिसं “थुल” धकाः धाल।
52 वय्‌कलं हानं धयादिल -- “व्‍यवस्‍था स्‍यनिपिं व थुइकीपिं शास्‍त्रीत स्‍वर्गयागु राज्‍यय्‌ चेला जू वल धाःसा इपिं छेँ थुवाः थें जुइ। छेँ थुवालं थःगु धुकुतिं न्‍हूगु व पुलांगु न्‍ह्यागुं लिकाये फइ।”
नासरतय्‌ येशूयात मयय्‌कूगु
मर्कूस ६:१-६; लूका ४:१६-३०
53 थथे उखान कनादी धुंकाः येशू अनं झाल। 54 वय्‌कः थःगु हे शहरय्‌ झाल। अन च्‍वंगु धर्मशास्‍त्र स्‍यनिगु छेँय्‌ झायाः वय्‌कलं मनूतय्‌त स्‍यनेकने यानादिल। वय्‌कःयागु खँ न्‍यनाः मनूतय्‌सं छक्‍क जुयाः थथे धाल -- “थ्‍वयाके थज्‍याःगु बुद्धि व अजूचायापुगु ज्‍या यायेगु शक्ति गनं वल? 55 थ्‍व सिँकःमिया काय्‌ मखु ला? मरियम थ्‍वया मां मखु ला? याकूब, योसेफ, सिमोन व यहूदापिं थ्‍वया किजापिं मखु ला? 56 थ्‍वया केहेँपिं ला थन हे दु नि? थ्‍वं थ्‍व फुक्‍कं गनं सय्‌काः वल?” 57 थुकथं इमिसं वय्‌कःयात विश्वास मयात।
अले वय्‌कलं धयादिल -- “अगमवक्तायात थःगु हे शहरय्‌ व थःगु हे छेँय्‌ मानय्‌ याइ मखु, बरु मेथाय्‌ न्‍ह्याथासं मानय्‌ याइ।”* १३:५७ यूह ४:४४ 58 इमिसं विश्वास मयाःगुलिं वय्‌कलं अन यक्‍व अजूचायापुगु चिं क्‍यना मदी।

*13:2 १३:२ लूक ५:१-३

*13:12 १३:१२ मत्ती २५:२९; मर्क ४:२५; लूक ८:१८; १९:२६

*13:15 १३:१४-१५ यशै ६:९-१०

*13:17 १३:१६-१७ लूक १०:२३-२४

*13:35 १३:३५ भज ७८:२

*13:57 १३:५७ यूह ४:४४