1 Tɨmbi Falisi ama gɨt endɨkñe manda nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ Jelusalem bimbi, Yesuloñ bɨñgɨlɨñ. Bɨmbi, ñɨndɨñ nɨ-nandɨñgɨlɨñ, 2 “Nɨtek tɨmbi, gwañgwañgailɨ bep pañniilok telak ñɨn makleañ? Endɨ nanañ nanepi, telak nɨnɨ-daut tɨ-nɨmgɨlɨñ wolok tuop kɨsɨ nɨm wɨlɨpi pa nañ.” 3 Eumbi tambane enguk, “Nɨtek tɨmbi, sɨndɨ sɨnlok ep tɨndɨñ klenelɨñdok Anutulok endɨkñe manda makleañ? 4 Neta, Anutu en endɨkñe manda tɨpet ñɨndɨñ kɨmɨt-nɨmguk, ‘Dɨk meñga beka giñgiñgan tɨ-semekañ’, tɨmbi ‘Ama no meñ ba beu en-kolalakta en wɨlɨ kɨmlok.’ ✡Kisim Bek 20:12, 21:17, Lo 5:16 5 Gan sɨndɨ endɨkñe manda tɨpet wɨn maklembi, amatam ñɨndɨñ enɨ-daut pa tɨ-semañ: tɨkap ama no meñ ba beu epmɨu plaptauktok nepek no palmɨlak, gan ‘Nak nepek wɨn ikan Anutulok gɨñgɨt wɨlɨmɨñgut’ wɨndɨñ enlakta, 6 endɨ kɨndem beu nɨm nandɨ-ñɨmbi, nɨm tɨmbɨ plaptalak. Wɨndɨñ tɨñɨpi, endɨ beu giñgiñgan nɨm tɨ-ñɨmbi, endɨkñe manda maklelak. Wɨndɨñda sɨndɨ sɨnlok ep tɨndɨñ klenelɨñdok Anutulok endɨkñe manda tɨmbɨ lakatalak.

7 Yakñesɨ! Sɨndok manjɨ manbenjɨ malet nomɨk! Anutulɨ plofet Aisaialok man plon ñɨndɨñ embi, sɨndok kolanjɨlok walan e-kɨliñ eñguk,

10 Tɨmbi Yesulɨ amatam kɨmɨn gɨtɨk kɨtɨ-semum bɨumbi enguk, “Sɨndɨ pawanjɨ kɨmɨpi nandɨ-kɨliñ ewɨt. 11 Nepek nek ñalɨ ama tɨmbɨmbi, Anutulok dainan dɨndɨm palektok tuop nɨm? Wɨn nepek nanambi, mɨnjɨpnɨ gɨnañ pɨlak walɨ nɨm. Wɨn nepek kolan gɨnañnɨ gɨnañ papi, manɨ plon lambɨ pɨlak walɨ mek ama tɨmbɨ kolalak.”

12 Papalembi, Yesu gwañgwañiilɨ endoñ bɨmbi nɨñgɨlɨñ, “Ba dɨk Falisi amalɨ mandañga wɨn nandɨmbi, nandɨ-kola tɨ-gamlɨñ wɨn nandɨlañ ba?” 13 Eumbi tambane enguk, “Falisi ama endɨ kli kolan kena gɨnañ nɨsɨ lambañ wandin. Tɨmbi Bepna kunum gɨnañ patak endɨ kenan gɨnañ nepek nɨm tɨpiñguk wɨn kakasiat gɨtɨk ep tamat-taleukak. 14 Sɨndɨ yambium patnelɨñ. Ama dautsɨ sipsipmɨn endɨ nosii telak daut semnepi pa tañ. Tɨmbi dai sipsipmɨn nolɨ dai sipsipmɨn no telak daulɨmekta, nɨset tɨpelatkan dɨmat gɨnañ pɨndemɨk.”

15 Tɨmbi Petlolɨ Yesu nɨñguk, “Dɨk e-yout manda manɨlok plon eñañ wolok kusei kɨndem nɨnbɨ dakleutak.” 16 Eumbi enguk, “Gwañgwanai sɨndɨ bo nɨtek tɨmbi nandɨ-daklenelɨñdok gamañgot tɨpɨkañ? 17 Sɨndɨ ñɨn nɨm nandɨ-dakleañ ba? Nepek manɨ gɨnañ pɨlak walɨ tem meñ gɨnañ pɨmbi, temdok telak plon ñambi, tem koñ gɨnañ pɨlak. 18 Gan nepek manɨ gɨnañnan nanin lambɨmbi pɨlak walɨ gɨnañnɨ gɨnañ nanin lambɨlak. Tɨmbi walɨ mek biañgan ama Anutulok dainan tɨmbɨ kolalak. 19 Nak nepek ñandinda elet: wɨn ama gɨnañjɨ gɨnañ nanandɨ kolan kusei kusei indaumbi tañ wɨn ñɨndɨñ: ama wɨlɨ kɨm tañ, ba nolok wapai ba tamɨn kumbu tañ, ba telak joñgo kuañ, ba nepek kumbu tañ, ba ama nolok siñgin joñgoñgan siañ, ba kosɨ eu kolayañ. 20 Kundit wandin walɨ mek tɨmbɨmbi, amalɨ Anutulok dainan dɨndɨm patnelɨñdok tuop nɨm. Gan endɨ Falisi amalok ep tɨndɨnjɨ nɨm kɨmɨt klembi, kɨsɨ nɨm wɨlɨpi ep na-tañ walɨ nɨm ep tɨmbɨ kolalak.”

21 Tɨmbi Yesulɨ gwañgwañii gɨt walinin pɨ ñambi, Tilo gɨt Sidon it kwet tɨpet pakamɨkñan ñañguk. 22 Ña tombɨmbi, Kenan tam no kwet wandɨñ kuñguk endɨ endoñ bɨmbi, kɨtɨñmɨ-gɨñgɨnembi nɨñguk, “Wopum, Devittok Komblin, dɨk blan tɨmbi, mandana nandɨ-namɨñ. Yal kolandɨ wembanalok gɨnan gɨnañ pɨumbi, kola-sɨnɨk talak.” 23 Eumbi, Yesulɨ nandɨ-kɨmnembi ñañguk. Tɨmbi gwañgwañiilɨ Yesuloñ bɨmbi nɨ-gɨñgɨnembi eñgɨlɨñ, “Tam walɨ kɨtɨ kɨtɨñɨpi nɨp klelak, wala tɨmbi dɨk kak nɨ-mulɨm ñaun.” 24 Nɨmbɨmbi enguk, “Nak Islael amatam sipsip pait-pakañ wandin endañgot nan-mulɨm bɨ indañgut.”

25 Yesulɨ wɨndɨñ eñguk, gan tam walɨ endoñ bɨmbi, kesɨnan mɨlelem tɨmbi nɨñguk, “Wopum, nep kɨmɨt.” 26 Wɨndɨñ eumbi nɨñguk, “Wembe gwañgwalok nanañjɨ yapma tɨkembi, kamotta emem wɨn tuop nɨm.” 27 Eumbi nɨñguk, “Wopum, wɨn kɨndem elañ, gan molomjɨlɨ nanañ nambɨmbi dɨp pɨlak wɨn kamottɨ wakan pa nañ wɨn.” 28 Wɨndɨñ eumbi nɨmbi eñguk, “Tam, nanandɨ-kɨlɨktɨñga wɨn wopum. Nandɨlañ, wolok tuop inda-gamɨn.” Eumbi, wolongan wemban kɨndem dañguk.

29 Tɨmbi Yesulɨ walinin pɨm ñam Galili distrik tombi, tuk guañ baliliñ ñam kwet kɨmɨn no wolok lombi pi pakuk. 30 Tɨmbi amatam asupgandɨ endoñ bɨñɨpi, amatam jɨmbatsɨat yanañgɨp bɨñgɨlɨñ, wɨn ama kesɨk nɨm kuañ wakɨt ama kɨsɨ ba kesɨsɨ dalandan, ba dausɨ sipsipmɨn ba manjɨ sipsipmɨn, ba jɨmbat dɨwɨn nolɨ epmɨ epmɨn wakɨt asup yanañgɨp bɨmbi, Yesulok kuañ kuseinan ep bɨ kɨmɨn kolɨmbi, ep tɨmbɨ kɨndem dañguk. 31 Ep tɨmbɨ kɨndem daumbi, amatamdɨ yambɨñgɨlɨñ wɨn: ama manjɨ sipmɨn kuñgɨlɨñ endɨ manda eñgɨlɨñ, ama kɨsɨ ba kesɨsɨ dalandan endɨ kɨndem dañgɨlɨñ, ama kesɨttɨ nɨm kuñgɨlɨñ endɨ kesɨttɨ kuñgɨlɨñ, tɨmbi ama dausɨ sipsipmɨn endɨ deiñgɨlɨñ. Wɨn yambɨmbi yambɨ sɨlɨkñembi, Islael amatamdɨ Anutu nɨ-wowoñ tɨñmañ en nɨ-kɨndem dañgɨlɨñ.

32 Yesulɨ gwañgwañii kɨtɨ-semum bɨumbi enguk, “Amatam ñalɨ sandap tɨpet gɨt no nakɨta palɨmbi, nanañjɨ talelak, wala tɨmbi nak blan tɨ-sembi, slak en-mulam ñanelɨñdok nɨm nandɨlet. Nɨm kañbi, telak plon dautsɨ kolɨmbi, katap tɨnelɨñ.” 33 Eumbi, gwañgwañiilɨ nɨñgɨlɨñ, “Ñolok it kwet no nɨm pakañ, wala tɨmbi nɨndɨ nanañ denanin ep bɨmbi, amatam kɨmɨn wopum ñɨn ep towinambi, tuop tɨ-semek?” 34 Eumbi, Yesulɨ en-nandɨmbi eñguk, “Sɨnlok plaua nanañ nɨtek pat-samlak?” Tɨmbi endɨ eñgɨlɨñ, “Plaua kɨt dɨwɨn tɨpetgot, tɨmbi pis titip lakat sɨnɨk pat-nɨmlak.”

35 Wɨndɨñ eumbi, Yesulɨ amatam enbɨm nandɨmbi, kwelan pipakɨlɨñ. 36 Tɨmbi endɨ plaua nanañ kɨt tombon tɨpet wakɨt pis wɨn epmbi, Anutu weñmɨmbi ombɨmbi, gwañgwañiila emumbi, amatam em-ta-ñañgɨlɨñ. 37 Tɨmbi endɨ gɨtɨk nanañ wɨn nañbi na tokñeñgɨlɨñ. Na tokñeumbi, dɨp pakuk wɨn gwañgwañiilɨ ep dasiumbi, sandɨñ lɨk wopum kɨt tombon tɨpet tokñeñguk. 38 Wɨn ama 4,000 nɨtepek endɨ nanañ nañgɨlɨñ, gan tam ba wembe gwañgwa endok kunakunatsɨ nɨm epgɨlɨñ. 39 Yesulɨ wɨndɨñ tɨ-talembi, amatam en-mulɨm ñaumbi, en kɨkeñ plon lombi, gwañgwañii gɨt Magadan ka ndañ ñañgu k.