Yesulɨ Ama Wapmañlok kapmalnan kuñgula gwañgwañii enɨ-daut tɨ-semguk
18
Kunum Molomdok gɨñgɨtñii pakañ endok boñgɨpsɨnan nindɨ loloñ sɨnɨk yañ?
1 Nain wolonda gwañgwalɨ Yesuloñ bɨmbi nɨ-nandɨmbi eñgɨlɨñ, “Kunum Molomdok gɨñgɨt boñgɨpnɨnan nindɨ loloñ sɨnɨk yañ?” 2 Eumbi, Yesulɨ gwañgwa tip no kɨtɨñmum bɨumbi, boñgɨpsɨnan kɨmɨpi 3 enguk, “Nak biañgan sɨnɨk sanba: tɨkap sɨndɨ gɨnañ nanandɨnjɨ nɨm tambanembi, gwañgwa bɨsat nomɨk nɨm indanelɨñda, sɨndɨ Kunum Molomdok gɨñgɨtñii nɨm indanekalɨñ. 4 No en kayombɨnembi, gwañgwa tip ñandin indalakta, en wakan Kunum Molomdok gɨñgɨtñiilok boñgɨpsɨnan loloñ sɨnɨk patak yañ.
5 No en naka nandɨmbi, gwañgwa ñandin nola not tɨñmɨlakta endɨ wakan naka not tɨ-namlak. 6 Gan no en gwañgwa koi nɨmnat ñandin ñalɨ nandɨ-kɨlɨktɨ tɨ-namlak wandin no nɨ-tiañeumbi, yom plon pipɨlakta ama walɨ blangandok. Neta, Anutulɨ mɨlap wopumgan mɨukakta tɨmbi. Endɨ kundit wandin gama nɨm tɨñɨlɨmbi, kawat wopum no bim plon topmbi, tɨke kolɨm tuk kimbɨñ gɨnañ pɨumda walɨ mɨlap lakat indañmek. 7 Kwelalok amatam endɨ blasɨñgandok. Neta, nain tuop nepek kusei kuseilɨ yom plon ep tiañenepi inda-semañ. Gan nepek wandin wɨn nindɨ tɨmbɨ inda-semlak en Anutulɨ mek tɨ-lamɨlekak.
8 Wɨndɨñda dɨk kɨka ba kesɨka tombonlɨ yomdok sɨsoñ plon gapɨlɨm pipɨlañda, kak dombɨ kolɨm ñaumbi, kɨka ba kesɨka tombongot kumbi, kuñgu taletalen nɨmnatnan loukañ. Nɨm kañbi, kɨka ba kesɨka tɨpelatkan kukapi, komba nɨm pa kɨmlaknan wandɨñ gep kolɨm pɨuñ a. 9 Ba dɨk dauka tombonlɨ yomdok sɨsoñ plon gapɨlɨm pipɨlañda, dauka wɨn gɨtnei kolɨ ñaumbi, dauka tombongot kumbi, kuñgu taletalen nɨmnatnan loukañ. Nɨm kañbi, dauka tɨpelatkan kukapi, jɨmbɨñdok komba galk gɨnañ gep kolɨm pɨuñ a.
10-11 Sɨndɨ kuñgunjɨ ka-kɨliñ enekalɨñ. Nɨm kañbi, gwañgwa kosɨ nɨmnat wandin endoññan nanin nola nandum tlal tɨmbɨmbi, en tɨmbɨ kolanelɨñ. Neta, nak ñɨndɨñ sanba: añelo gwañgwa wandin yambɨ-dɨkñeañ endɨ kunum gɨnañ kumbi, enda tɨmbi kwapmeñgan Bepna kunum gɨnañ patak endoññan kɨndem ña indañ. *Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ manda kusip no gamañgot patak eañ. Wɨn ñɨndɨñ, “Neta, Amalok Nɨñañ endɨ amatam yomjɨla tɨmbi pait-pakañ epmektok indañguk.”
12 Sɨndɨ nɨtek nandañ? Tɨkap ama nolok sipsip 100 palmek, tɨmbi noñgan no pailɨm kak biwɨk ba? Nɨm a. Endɨ 99 yambium kwet jañgɨnnan palɨmbi, ña noñgan no pait-patak wɨn lonjɨwɨk. 13 Nak biañgan sanba: endɨ sipsip 99 enda sɨlɨsɨlɨ tɨlak, gan noñgan pailɨm tɨmbɨ indalak enda sɨlɨsɨlɨ wopum sɨnɨk tɨlak. 14 Wɨndɨñgangot Bepsɨ kunum gɨnañ patak endɨ gwañgwa koi nɨmnat wandin endoñ nanin no nɨm pailektok nandɨlak.”
Sambatnii gɨt manda tɨ-dɨndɨm eelok telak
15 Yesulɨ yousɨmbi enguk, “Nokok sambatnai sɨndoñ nanin nolɨ yom tɨ-gamumbi, dɨk ñam sɨtekan papi, kusei daulmekañ. Tɨmbi endɨ mandañga nandɨm tɨke-kɨliñ elakta, endɨ bɨndambo not tɨ-gambi, dɨkok sambat indaukak. 16 Ba endɨ mandañga wɨlekta, ama noñgan ba tɨpet yanañgɨlɨmbi endoñ ñanekalɨñ. Tɨmbi nokailɨ manda gɨtɨk ama wolok plon kɨt yout tɨlañ wɨn e-gembɨlanekalɨñ, endɨkñe mandalɨ molo manda elak wolok tuop. ✡Lo 19:15 17 Ba endɨ mandanjɨ wɨt kak kolekta, ama wɨn kɨkesɨmɨndok kɨsɨnan kɨmɨlekañ. Kɨkesmɨndok manda wɨndɨñgangot wɨt kak kolekta, enda nandɨñmɨumbi, endɨ takis epep ama ba ama Anutu nɨm nandɨ-kɨlɨktɨ tɨñmañ endok tuop tɨmbekak.
18 Nak biañgan sanba: sɨndɨ nepek nola kwelan e-wiat tɨ-semumbi, Kunum Molomdok dainan wɨndɨñgot wiawiat indaukak, tɨmbi sɨndɨ nepek nola e-wiat nɨm tɨ-semumbi, Kunum Molomdok dainan wɨndɨñgot gama pat-semekak. 19-20 Tɨmbi nak yousɨmbi ñɨndɨñ sanba: ama tɨpet ba tɨpet gɨt no endɨ nokok kotna plon kɨmɨn tañda, nak en gɨta patet, wala tɨmbi sɨndoñ nanin ama tɨpet endɨ kwelan ñolok gɨnañjet kiulɨm noñgan tɨmbɨm, nepek nola ba nola nɨmolo tɨmbɨmbi, Bepna kunum gɨnañ patak endɨ nandɨ-semekak.”
Notniilok yomjɨ nain tuop bi-semlok
21 Tɨmbi Petlolɨ Yesuloñ bɨmbi nɨkañbi eñguk, “Wopum. Notna nolɨ yom pa tɨ-namumbi, nain nɨtek yomɨn biñmetat? Nain 7got biñmet walɨ tuop ba?” 22 Eumbi nɨñguk, “Nain 7got nɨm a. Dɨk 70 im 7 biñmɨ-ta-ñaukañ, wɨn yom bimbi tɨñɨpi nɨm kunakunattok elet.
23 Kusei ñɨndɨñda tɨmbi wɨndɨñ elet: ama wapmañ nolɨ nepek tɨñguk wɨndɨñgangot Kunum Molomdɨ gɨñgɨtñii yambɨ-dɨkñelak. Ama wapmañ walɨ kena amañiilɨ nepek slak epgɨlɨñ wolok kɨnjan ombɨñmɨnelɨñdok en-tiañeñguk. 24 En-tiañembi, kena kusei kɨmɨlɨmbi, ama no nañgɨp bɨñgɨlɨñ endoñan kɨnjan ombɨñmektok palmɨñguk wɨn mɨnem 45 milion. †Yesulɨ mɨnem kunakunat eñguk wɨn wopum sɨnɨk. Mɨnem walɨ ama 10,000 endɨ gwɨlat 15 gɨtɨk kena tɨñgɨlɨñ endok tuanjɨ. 25 Endɨ mɨnem wɨn ombɨñmektok tuop nɨm, wala tɨmbi ama wapmañdɨ mɨnem dɨwɨn epmektok nandɨñɨpi, kena gwañgwañii ñɨndɨñ tɨnelɨñdok enguk: endɨ ama en wakɨt tam gwañgwañii ba nepenepek gɨtɨk palmɨlak wɨn epbi, tualok kɨmɨtnelɨñdok enguk. 26 Wɨndɨñ eumbi, kena ama walɨ ama wapmañdok kesɨnan mɨlelem tɨmbi, ñɨndɨñ nɨ-blambla eñguk, ‘Ama wapmañna, blan tɨ-nambi, naingot namumbi, nak kɨnjan tuopkan ombɨ-gam-taleutat.’ 27 Tɨmbi ama wapmañdɨ ama wala blan tɨ-ñɨmbi, kɨnjan wopum palmɨñguk wɨn gɨtɨk biñmɨmbi, kak slak bium ñañguk.
28 It gɨnañ nanin pɨ ñañɨpi, kena gwañgwa nol no tɨmbɨ indañguk, endoñan kɨnjan ombɨñmektok palmɨñguk wɨn mɨnem 100. ‡Yesulɨ mɨnem kunakunat eñguk wɨn lakat sɨnɨk, sandap 100 wolok kenalok tuangot. En wakan tɨmbɨ indambi, bim plon tɨke kandipi nɨñguk, ‘Dɨk mɨnem slak tɨkeñguñ wɨn ñɨndɨñgɨtañgan ombɨ-namɨñ!’ 29 Tɨmbi nollɨ kesɨnan mɨlelem tɨ-ñɨmbi, ñɨndɨñ nɨ-blambla eñguk, ‘Dɨk nandɨ-nambi, nain namumbi, nak kɨnjan ombɨ-gametat.’ 30 Eumbi nandɨ-kɨmnembi, it kwambɨñ gɨnañ nañgɨp ña kɨmɨpi ñɨndɨñ nɨñguk, ‘Kɨnjan ombɨ-tale-namumek gep pɨsattok’.
31 Tɨmbi noliilɨ kundit wɨn ka-nandɨmbi, gɨnañjɨ biañgan mɨlataumbi ña ama wapmañ kasat tɨñmɨ-taleñgɨlɨñ. 32 Tɨñmɨ-taleum nandɨmbi, kena ama wɨn bɨndambo nɨ-tiañembi ñɨndɨñ nɨñguk, ‘Ama kolan papait, dɨk nan-blambla eumbi, nak blan tɨ-gambi, kɨnjanna wopum wɨn kak bi-gamɨt. 33 Nɨtek tɨmbi, nak bi-gamɨt, gan dɨk wɨndɨñgangot nokala blan nɨm tɨmbi biñmɨñañ?’ 34 Wɨndɨñ embi, gɨnañ komba dɨumbi, mik amaloñ nañgɨp ñambi enguk, ‘Sɨndɨ nain tuop kena gɨm mɨumbi, endɨ kɨnjanna wopum wɨn ombɨ-nam-taleumek, wolonda sɨndɨ kañbiumbi pɨukak.’ ” 35 Yesulɨ e-yout manda wɨndɨñ en-talembi eñguk, “Sɨndɨ noñgan noñganlɨ gɨnañjɨ gɨtɨktɨ nosiilok yomjɨ nɨm bi-sem-talenelɨñda, Bepna kunum gɨnañ patak endɨ wɨndɨñgangot noñgan noñgan sɨndok yomjɨ nɨm bi-sameka k.”
*18:10-11: Nandɨ-tale ama dɨwɨndɨ manda kusip no gamañgot patak eañ. Wɨn ñɨndɨñ, “Neta, Amalok Nɨñañ endɨ amatam yomjɨla tɨmbi pait-pakañ epmektok indañguk.”
✡18:16: Lo 19:15
†18:24: Yesulɨ mɨnem kunakunat eñguk wɨn wopum sɨnɨk. Mɨnem walɨ ama 10,000 endɨ gwɨlat 15 gɨtɨk kena tɨñgɨlɨñ endok tuanjɨ.
‡18:28: Yesulɨ mɨnem kunakunat eñguk wɨn lakat sɨnɨk, sandap 100 wolok kenalok tuangot.