1 Yàrɨ́ bhàrʉwà nàndǐ nɨ́ ɨma, Pɔlɔ̀, yà Kàgàwà ánzì ndɨ̀ nyʉ́ ndɨ̀ ndózè ka dhu bhěyi rɨ̀’ɨ̀ Yěsù Krɨ́stɔ̀ bhà uvitatálɛ tɨ́ alɛ. Mǎ mɨ́’ɨ̀ atdíkpá àlɛ̌ t’ádɔ̀nà Sòsìtěnì*1.1 Kas 18.17 mànà. 2 Ma màndǐ dhu fʉ̌kʉ̀, Kòritò tɔ́ kɨgɔ̀ ɔ̌ rɨ́’ɨ̀ Kàgàwà bhà kànɨsà tɨ́rɔ̀. Nyɨ̌ nɨ́ yà nyɨ̌ nyú’o nyɨ̌ nyɨ̌lǎ Kàgàwà-nyɨ̀kpɔ́ ɔ̌ Yěsù Krɨ́stɔ̀ nyɨ̌ nyá’ù dhu-otù ɔ̌ alɛ. Kàgàwà únzì nyɨ̌ ndɨ́nɨ̌ nyɨ̌ nyoko tɨ́ pbɨ̀ndà alɛ tɨ́, kɔ́rɔ́ ngʉ̌kpà alɛ kǎkà àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀-ɔvɔ̀ ɨ̀fʉ̌ arɨ́ kɔ́rɔ́ ngari ɔ̌ mànà. Ndɨ Yěsù Krɨ́stɔ̀ nɨ́ abádhí tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ, ndɨrɔ̀ ka nɨ́ àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ átɔ̀. 3 Àlɛ̌ t’Ábanà Kàgàwà mà, ndɨ àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀ mànà nákǎ ’àso nyɨ̌, ’àdʉ̀ nyǎbhʉ nyǒkò màrʉ̀ngà ɔ̌.

4 Ma marɨ́ ɔ̀tsɔ àbhʉ̌ bìlǐnganà pbàkà Kàgàwà tɔ̀ okúkʉ dɔ̀ rɔ̀, yà Kàgàwà ábhʉ nyǎbà Yěsù Krɨ́stɔ̀-otù ɔ̌ ídzìnga-okú dɔ̀ rɔ̀. 5 Obhó tɨ́, Krɨ́stɔ̀ mànà fʉ̀kʉ́ ungbòta-otù ɔ̌, Kàgàwà ɨ́rǎ nyɨ̌ kɔ́rɔ́ dhu nɨ̌, ròsè dòtsí nɨ́ yà alɛ-dɔ àlʉ̌ rɨ́ ɔtɛ ʉ̀nɔ nyɨ̌ nyárɨ́ dhu mà, ɨnga nyɨ̌ nyʉ́nɨ dhu mànà dhu nɨ̌. 6 Krɨ́stɔ̀ dɔ̌ ka káwɛ dhu nábà ngari ɔbɨ nyʉ́ nà afíkʉ ɔ̀. 7 Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, yà àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀ rɨ̌ ndɨ̀tɛ̀ kpangba ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̀dɔ nyɨ̌ nyɨ́ ɔ̀nanǎ, rʉ̀kʉ́ ndɨ̀ nɔ̀tdɨ̀ Ɨ̀lɨ̌lǎ-Alafí aríbhona ìndrǔ tɔ̀ pɛrɛ̀ rɨ̌ mbǎ ɨ̀’ɨ̀ atdí màtɨ́. 8 Ka nɨ́ ndɨ nyɨ̌ nabhʉ̀ya nyǐkò pɔ́tsɔ́, ràrà àhʉ yà adzɨ ɔ̌ dhu-tsʉ̀ rɨ̌ ndɔ̀dɨ̀ dhu ɔ̀. Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, nyɔ̌bhʉ rɨ́ atdí afátá dɔ̌ màtɨ́ atdí alɛ mà nɨ́ɨ’ɨya ɨ̀mbǎ, wɔ̀ ndɨ àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀ rǐngo ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̌. 9 Kàgàwà nɨ́ ndɨ̀ ndʉ̀nɔ̀ dhu ɨ̀fʉ̌ arɨ́ alɛ. Àbadhi nɨ́ ndɨ nyɨ̌ nunzi nyǔngbò nyɨ̌ Idhùnà Yěsù Krɨ́stɔ̀, àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ mànà.

10 Àbanɨ̌nzó, ma mɨ̀tdɛ̀ nyɨ̌ ɨ̀tdɛ̀ tɨ́ àlɛ̌ tɔ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù Krɨ́stɔ̀-ɔvɔ̀ rɔ̌, ndɨ́nɨ̌ nyɨ̌ kɔ́rɔ́ nyɨ̌ nyowu tɨ́ ɔ̀tɛ rɔ̌ atdí dhu dɔ̌, ɨ̀mbǎ ìndrǔ-ɔ̌nga rɨ̌ ndʉ̀ndɔ dhu ràdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ nzínzìkʉ ɔ̌. Nyɨ̌ nyàkǎ nyǒkò atdínga ɔ̌, nyɨ̌’ɨ̀ atdí ɨnga t’ʉ́nɨta nà, nyǎdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ atdí ɨrɛ̀ta nà. 11 Obhó tɨ́, àbanɨ̌nzó, Klɔ̌ɛ̀ bhà-dzá-bhà-tsʉ̌, ma mɨ́rɨ̀ dhu atsʉ rarɨ́’ɨ̀ nzínzìkʉ ɔ̌. 12 Ma mátɨna yà dhu bhěyi: ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ́lɨ ndɨ̀ alɛ mà nzínzìkʉ ɔ̌ náarɨ́ vurò dhu ʉ̀nɔ ngǎtsi alɛ rʉ̌nɔna dhu nà. Atdí alɛ náarátɨna: «Ɨma, ma nɨ́ Pɔlɔ̀ bhà alɛ,» ngǎtsi alɛ ràdʉ̀ àtɨ̀nà: «Ɨma, ma nɨ́ Apɔlɔ̀ bhà alɛ.» Ndɨrɔ̀ ngǎtsi alɛ arátɨna: «Ɨma, ma nɨ́ Kɛfà*1.12 Kɛfà nɨ́ Pɛ́tɛrʉ̀ Pbàgìríkí t’ávàna ɔ̌. bhà alɛ,» ngǎtsi-tsí ràdʉ̀ àtɨ̀nà: «Ɨma, ma nɨ́ Krɨ́stɔ̀ bhà alɛ.» 13 Nɨ́, Krɨ́stɔ̀-ɔ̌nga nʉ́ndɔ̀ tɨ́ ʉ̀ndɔ ndɨ̀? Tɨ́ ɨma Pɔlɔ̀ ndɨ ka kʉtɔ́ ma mʉ̀sàlabhà dɔ̌ okúkʉ dɔ̀ rɔ̀? Nyɨ̌ nyalʉ́ tɨ́ bàtizò, ɨma, Pɔlɔ̀ nɔ́ɔvɔ̀ rɔ̌? 14 Ma marɨ́ ɔ̀tsɔ àbhʉ̌ Kàgàwà tɔ̀, ɨnzá ma mábhʉ bàtizò nzínzìkʉ ɔ̌ atdí alɛ tɔ̀ màtɨ́ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, pbɛ́tʉ̀, ma múbho ka fɨ̌yɔ̀ nɨ́ Krìsipò*1.14 Kas 18.8 mà kɛ̀lɛ̌ Gǎyò*1.14 Kas 19.29 nà, 15 akyɛ atdí alɛ mà náarana àtɨ̀nà, nyɨ̌ rálʉ̌ bàtizò ɔvɔ̀du rɔ̌ nɨ̌. 16 Mbɛ̀mbɛ̀ àdzo dhu nɨ́, ma múbho bàtizò átɔ̀ Stɨ̀fanʉ̀ bhà-dzá-bhà tɔ̀ dhu*1.16 1Kò 16.15-17. Ròsè kɔ̀rɨ́ alɛ dɔ̀nǎ, ma mʉ̀nɨ nzá ɨwà ma mábhʉ bàtizò ngǎtsi alɛ tɔ̀ màtɨ́ dhu.

17 Krɨ́stɔ̀ níivi nzá ma mɨrà bàtizò ùbho ìndrǔ tɔ̀, pbɛ́tʉ̀ kǐvi ma ndɨ́nɨ̌ ma mɔvɔ tɨ́ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ìndrǔ tɔ̀. Kǐvi ma ndɨ́nɨ̌ ma mara tɨ́ kɔ̀vɔ̀ rɔ̌ ɨnzá ma mìtsu ìndrǔ arɨ́’ɨ̀ nà dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta ɔ̀tɛ̌du ɔ̀ rɔ́rɔ̀. Ndɨ dhu bhěyi nɨ́ ndɨ, Krɨ́stɔ̀ avɛ̀ mʉ̀sàlabhà dɔ̌ dhu níwǐ nzá ndɨ̀ ndɨ́’ɨ̀ nà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ ɔbɨ. 18 Obhó tɨ́, Krɨ́stɔ̀ avɛ̀ mʉ̀sàlabhà dɔ̌ dhu tɔ́ màkʉ̌rʉ̀ ɔ̀vɔ ka kɨ́ ìndrǔ tɔ̀ dhu, nɔ́zʉ̀ kǎkà dhòdhódhónganà ɨ̀ uwíya tɨ́ arówu alɛ náarádʉ̀ ɨ̀mbǎ tɨ̌na nà dhu tɨ́. Pbɛ́tʉ̀ àlɛ̌ tɔ̀, yà àlɛ̌ ɨ̀gʉ̌ kà rɨ̌ rɔ̀, ndɨ màkʉ̌rʉ̀ rɨ̌tɛ̀na nɨ́ Kàgàwà bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ ɔbɨ. 19 Obhó tɨ́, Ɨ̀lɨ̌lǎ Andítá ɔ̀ Kàgàwà rǎtɨna:

20 Nɨ́rɔ̀, ádhɨ pbá alɛ ndɨ dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta nà arɨ́’ɨ̀? Ádhɨ pbá alɛ ndɨ Ʉyátá tɔ́ màlimò tɨ́ rɨ́’ɨ̀? Ádhɨ pbá alɛ ndɨ yà kòmbí arɨ́’ɨ̀ adzɨ ɔ̌ ka kádʉ̀ ɔ̀zʉ̀nà ɔtɛ tɔ́ kɔ̀ngɔ̀ tɨ́? Kàgàwà nábhʉ tɨ́ nzá yà adzɨ ɔ̌ dhu-ɔ̌nga t’óvòta rɨ̀’ɨ̀ ɨ̀mbǎ tɨ̌na nà dhu tɨ́?

21 Obhó tɨ́, ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ ìndrǔ arɨ́ dhu-ɔ̌nga òvò nɨ̌ ɨrɛ̀ta-otù ɔ̌ nga ndɨ ìndrǔ rǎdʉ̀ Kàgàwà ʉ̀nɨ Kàgàwà bhà dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɔ́fɔ̀ ɔ̌ nɨ̌. Pbɛ́tʉ̀, yà àlɛ̌ karɔ́vɔna ìndrǔ tɔ̀ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀-otù ɔ̌ nga nɨ́ ndɨ, Kàgàwà núudhé ndɨ̀gʉ̌ ndɨ̀ ná’ù alɛ nɨ̌, ɨ̀mbǎ atdídhená alɛ mà ràmbɛ ndɨ Màkʉ̌rʉ̀ ɔ̀zʉ̀ dɔ̌ ɨ̀mbǎ tɨ̌na nà dhu tɨ́. 22 Tdʉ̌ ɨ̀ a’u Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ rɔ̀, Pbàyàhúdí náarózèna dhu nɨ́, ’àla pɛ́ ɨdhɔ rɨ̌ ’ʉ̀kɔ̌ nɨ̌ ize angyi, ndɨrɔ̀ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí náarɔ́nɛna dhu nɨ́, ’ɨ̀rɨ̀ pɛ́ dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta tɔ́ ɔtɛ. 23 Pbɛ́tʉ̀ mǎ’ɨ, mǎ márɨ́ pbɨ̀ndà Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ʉ̀nɔ alɛ nɨ́ Krɨ́stɔ̀, yà mʉ̀sàlabhà dɔ̌ ka kʉtɔ́ alɛ. Nɨ́, ndɨ Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ ʉ̀nɔ ka kɨ́ ìndrǔ tɔ̀ dhu náarádʉ̀ Pbàyàhúdí-ɔ̌nga ɨ̀wà ɨ̀wa tɨ́, ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí ràdʉ̀ kɔ̀zʉ̀ ɨ̀mbǎ tɨ̌na nà dhu tɨ́. 24 Pbɛ́tʉ̀, kǎkà Kàgàwà núunzi rɨ̀’ɨ̀ pbɨ̀ndà alɛ tɨ́ alɛ tɔ̀, ɨ̀mbǎ rɨ̀’ɨ̀ Pbàyàhúdí màtɨ́, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ Pbàyàhúdí màtɨ́, Krɨ́stɔ̀ rɨ̌tɛ̀na dhu nɨ́ Kàgàwà bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ ɔbɨ mà, kàbhà dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɔ́fɔ̀ mànà. 25 Obhó tɨ́, yà ìndrǔ rɔ̌zʉ̀na rɨ̀’ɨ̀ ɨ̀mbǎ tɨ̌na nà dhu tɨ́ Kàgàwà bhà Màkʉ̌rʉ̀ nʉ́dà wà ìndrǔ tɔ́ dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta. Ndɨrɔ̀ yà abádhí rɔ̌zʉ̀na rɨ̀’ɨ̀ ivíví dhu tɨ́ Kàgàwà bhà Màkʉ̌rʉ̀ rɨ̌’ɨ̀ ɔbɨ nà ròsè ìndrǔ rɨ̌’ɨ̀ nà ɔbɨ dɔ̀nǎ.

26 Nɨ́rɔ̀ àbanɨ̌nzó, nyɨ̀rɛ̀ pɛ́ nyɨ̌ nyɨ́’ɨ̀ ɔ̀ná ɔ́fɔ̀, yà Kàgàwà únzì nyɨ̌ nyɨ̌’ɨ̀ pbɨ̀ndà alɛ tɨ́ rɔ̀: ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ ábhɔ̌ alɛ ɨ nzínzìkʉ ɔ̌ rɨ́’ɨ̀ dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta nà àdhàdhɨ̀ yà ìndrǔ rɨ̌rɛ̀na dhu bhěyi. Ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ ábhɔ̌ alɛ mà ɨ nzínzìkʉ ɔ̌ rɨ́’ɨ̀ ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ ɔbɨ nà, ndɨrɔ̀ ɨ̀nzɨ̌ nɨ́ ábhɔ̌ alɛ ɨ nzínzìkʉ ɔ̌ ka kádʉ̀ ɔ̀zʉ̀nà kámá-tɨdɔ̀ tɨ́. 27 Pbɛ́tʉ̀, Kàgàwà óvò yà adzɨ ɔ̌ alɛ rǎdʉ̀ ɔ̀zʉ̀nà ɨ̀mbǎ tɨ̌ya nà dhu tɨ́ alɛ, ndɨ́nɨ̌ dhu-ɔ̌nga t’óvòta tɔ́ ɨrɛ̀ta nà alɛ-nyɨ̀ nɨwʉ tɨ́. Ndɨrɔ̀ kǒvò ivíví dhu tɨ́ yà adzɨ ɔ̌ alɛ rǎdʉ̀ ɔ̀zʉ̀nà alɛ, ndɨ́nɨ̌ ɔbɨ nà alɛ-nyɨ̀ nɨwʉ tɨ́. 28 Kǎvò yà adzɨ ɔ̌ alɛ rǎdʉ̀ ɔ̀zʉ̀nà àkyǎkyɛ̀ dhu tɨ́ dhu, ndɨrɔ̀ gàyàna ɔ̀nzɨ abádhí rɨ̌ dhu, yà ɨ̀mbǎ tɨ̌ya nà dhu tɨ́ rɨ́’ɨ̀ ìndrǔ-nyɨ̀kpɔ́ ɔ̌ dhu, ndɨ́nɨ̌ yà àkǎkǎ dhu tɨ́ ìndrǔ rɔ̌zʉ̀na dhu nugolo tɨ́. 29 Kǎnzɨ̀ ka ndɨ dhu bhěyi, akyɛ atdí alɛ mà náarana ndɨ̀dzɨ ndɨ̀tɨ́rɔ̀ ɔnzɨ̀ná nɨ̌. 30 Kàgàwà nɨ́ ndɨ nyɨ̌ núngbò Yěsù Krɨ́stɔ̀ mànà. Kǎbhʉ Krɨ́stɔ̀ rɨ̀’ɨ̀ àlɛ̌ tɔ̀ yà ndɨ̀ ndarɨ́ dhu-ɔ̌nga òvò nɨ̌ ɨrɛ̀ta tɨ́. Kà-tɨ̀ nɨ́, Krɨ́stɔ̀-otù ɔ̌ kɔ̌zʉ̀ àlɛ̌ obhónángatálɛ tɨ́, kǔ’o àlɛ̌ àlɛ̌ rɨ̀lǎ nyɨ̀kpɔ́na ɔ̌, ndɨrɔ̀ kʉ̌wʉ àlɛ̌ àlɛ̌ tɔ́ nzɛ́rɛnga ɔ̌ rɔ̀. 31 Àdhàdhɨ̀ yà Ɨ̀lɨ̌lǎ Andítá náarʉ́nɔna dhu bhěyi: «Ndɨ̀ nòzè ndɨ̀dzɨ̌ ndɨ̀ alɛ, nákǎ ndɨ̀dzɨ̌ ndɨ̀ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Kàgàwà-okú dɔ̀ rɔ̀ tɨ́*1.31 Yɛ̀r 9.23.»