11
Nyɨ̌ nyàkǎ nyǒdyì pbàkà ɔ́fɔ̀, àdhàdhɨ̀ ɨma nyʉ́ ma mídyì Krɨ́stɔ̀ bhà ɔ́fɔ̀ dhu bhěyi.
Vèbhálɛ mà kpabhálɛ mànà nákǎnà ’ɨ̀’ɨ̀ nà sɔmǎ-dzà ɔ̌ ɔ́fɔ̀
(1Kò 14.40; Ɛ̀fɛ 5.22-24; 1Tì 2.8-14)
Ma mɨ̀fʉ nyɨ̌ ɨ̀fʉ̌ tɨ́ nyɨ̌ nyárɨ́ mɨrɛ̀ kɔ́rɔ́ dhu ɔ̌, nyǎdʉ̀ yà fʉ̌kʉ̀ ma múdhe dhu ɔ̀dɔ̀ àdhàdhɨ̀ yà ma nyʉ́ ma múdhe ka fʉ̌kʉ̀ dhu bhěyi dhu-okú dɔ̀ rɔ̀. Pbɛ́tʉ̀ ma mòzè nyʉ̌nɨ yàrɨ́ dhu: Krɨ́stɔ̀ nɨ́ ndɨ ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ̀lɨ ndɨ̀ kpatsìbhálɛ-dɔ, kpatsìbhálɛ nɨ́ pbɨ̀ndà tsìbhálɛ-dɔ, ndɨrɔ̀ Kàgàwà nɨ́ Krɨ́stɔ̀-dɔ. Nɨ́rɔ̀, ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ́lɨ ndɨ̀ kpatsìbhálɛ mà náapɛ́ dɔ̀na àtsì Kàgàwà rɔ̌ ndɨ̀ ndɨ́ ndɨ̀tsɔ̀ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ nabì bhěyi ndɨ̀ ndɨ́ dhu ɔ̀vɔ ìndrǔ tɔ̀ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, nɨ́ ndɨ alɛ nɨ́ Krɨ́stɔ̀ yà dɔ̀na tɨ́ rɨ́’ɨ̀ gàyà nɔ̀nzɨ̀ alɛ. Pbɛ́tʉ̀ ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ́lɨ ndɨ̀ tsìbhálɛ mà náapɛ́ nzɨ̌ dɔ̀na àtsì Kàgàwà rɔ̌ ndɨ̀ ndɨ́ ndɨ̀tsɔ̀ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ ìndrǔ tɔ̀ ndɨ̀ ndɨ́ dhu ɔ̀vɔ nabì bhěyi ɔná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, nɨ́ ndɨ tsìbhálɛ nɨ́ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ yà dɔ̀na tɨ́ rɨ́’ɨ̀ gàyà nɔ̀nzɨ̀* 11.5 Pɔlɔ̀ bhà kàsʉmɨ̀ ɔ̌, tsìbhálɛ rɨ̌ dɔ̀na àtsì dhu nɨ’ɨ̀ ɨfʉta ɨ̀tɛ̀ ɨ́yàdhíyà rɨ̌ nɨ̌ ìndrǔ nzínzì ɔ̌, ndɨrɔ̀ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ-ɔ̀nzɨ̌ nɨ̌ ize.. Wɔ̀ dhu rǎdʉ̀ ndàla àdhàdhɨ̀ kà-dɔ̀ká ka kàkpà dhu bhěyi 11.5 Pbàgìríkí-bvʉ̀ ka kakpánà dɔ̀na-ká tsìbhálɛ nɨ́ mʉ̀nyɔ̀nɨ̀ ɔ̀nzɨ rɨ́ rɔ́ ka kɔ̀tdɨ̀. Ka kakpánà ka, ndɨ́nɨ̌ kà-nyɨ̀ nabhʉ̀ tɨ́ rɨ̀wʉ̀.. Dhu apɛ́ ɨ̀’ɨ̀ ɨnzá tsìbhálɛ àtsì dɔ̀na dhu tɨ́, nɨ́ kàkǎnà ndàbhʉ dɔ̀na-ká kazè! Pbɛ́tʉ̀, tsìbhálɛ-dɔ̀ká ka kàzè dhu, ndɨrɔ̀ ngǎtsi nɨ̌ kà-dɔ̀ká ka kàkpà dhu rɨ̌ alɛ-nyɨ̀ àbhʉ̌ rɨ̀wʉ̀ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, dhu àkǎ kà ràtsì dɔ̀na.
Kpatsìbhálɛ́ na nákǎ nzá ndàtsì dɔ̀na. Ka nɨ́ Kàgàwà-wɔ̀yɔ̌, ndɨrɔ̀ ka nɨ́ Kàgàwà bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ awáwʉ̀. Ndɨrɔ̀ tsìbhálɛ nɨ́ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ awáwʉ̀. Obhó tɨ́, Kàgàwà náabhɔ̀lɔ̀ nzá kpatsìbhálɛ ràhʉ tsìbhálɛ-ɔngɔ̀-kpa ɔ̀ rɔ̀, pbɛ́tʉ̀ tsìbhálɛ nɨ́ ndɨ kǎbhɔ̀lɔ̀ ràhʉ kpatsìbhálɛ-ɔngɔ̀-kpa ɔ̀ rɔ̀. Ndɨrɔ̀, Kàgàwà náabhɔ̀lɔ̀ nzá kpatsìbhálɛ tsìbhálɛ-okú dɔ̀ rɔ̀, pbɛ́tʉ̀ tsìbhálɛ nɨ́ ndɨ kǎbhɔ̀lɔ̀ kpatsìbhálɛ-okú dɔ̀ rɔ̀. 10 Nɨ́, tsìbhálɛ rɨ̌’ɨ̀ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ bhà ádrʉ̀ngbǎnga tɔ́ awáwʉ̀ tɨ́ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, dhu àkǎ kà ràtsì dɔ̀na rɨ̀’ɨ̀ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ bhà ádrʉ̀ngbǎnga-tsìnǎ ndɨ̀ ndarɨ́’ɨ̀ dhu ɨ̀tɛ̀ rɨ́ dhu tɨ́, màlàyíká-okú dɔ̀ rɔ̀* 11.10 Ìsa 6.2; Màt 18.10; Ɛ̀fɛ 3.9-10. 11 Ádrʉ̀ngbǎlɛ Kàgàwà udhé dhu-bvʉ rɔ̌, tsìbhálɛ rɨ̌ nzɨ̌ àdʉ̀ àtɨ̀nà ɨ̀mbǎ ndɨ̀ ràrɨ̌’ɨ̀ kpatsìbhálɛ-atdyú nà, ndɨrɔ̀ kpatsìbhálɛ rɨ̌ nzɨ̌ àdʉ̀ àtɨ̀nà ɨ̀mbǎ ndɨ̀ ràrɨ̌’ɨ̀ tsìbhálɛ-atdyú nà. 12 Obhó tɨ́, àdhàdhɨ̀ tsìbhálɛ Kàgàwà náabhɔ̀lɔ̀ ràhʉ kpatsìbhálɛ-ɔngɔ̀-kpa ɔ̀ rɔ̀ dhu bhěyi tɨ́, kpatsìbhálɛ aráhʉ tsìbhálɛ-nyʉtsì rɔ̀ ʉgʉta-otù ɔ̌. Ndɨrɔ̀ Kàgàwà nɨ́ ndɨ abádhí nanzɨ̀ ɔ́yɔ̌ rɔ̀ kɔ́rɔ́.
13 Nyɔ̀tdɨ̀ pɛ́ yà anya nyɨ̌ nyʉ́ tɨ́rɔ̀: tsìbhálɛ rɨ̌ ndɨ̀tsɔ̀ Kàgàwà rɔ̌ ɨnzá ndɨ̀ ndàtsì dɔ̀na rɔ́rɔ̀ dhu tɨ́ ídzì dhu? 14 Yà Kàgàwà abhɔ̀lɔ̀ alɛ-dɔ̀ká ɔ̀ná ɔ́fɔ̀ nɨ́tɛ̀ tɨ́ nzá dhu, kpatsìbhálɛ rɨ̌ dɔ̀na-ká ìvǐ ádzàdzǐ dhu ràrɨ̌ kà-nyɨ̀ àbhʉ̌ rɨ́ rɨ̀wʉ̀ dhu? 15 Pbɛ́tʉ̀ tsìbhálɛ tɔ̀, dɔ̀na-ká rǒvi ádzàdzǐ dhu nɨ́ ɨfʉta. Obhó tɨ́, ádzàdzǐ aróvi àyɨ̌ Kàgàwà abhʉ̀ tsìbhálɛ tɔ̀, rɨ̀’ɨ̀ dɔ̀na àtsì kà rǎdʉ̀ nɨ̌ mbɛrʉ̀ bhěyi. 16 Ndɨrɔ̀, ndɨ alɛ apɛ́ ndòzè ndàgò ndɨ̀ wɔ̀rɨ́ ɔtɛ dɔ̌, nákǎ ndʉ̀nɨ dhu àlɛ̌’ɨ mà, àlɛ̌ ràrɨ̌’ɨ̀ mbǎ ngǎtsi ndɨ màndʉ nà, ndɨrɔ̀ Kàgàwà bhà kànɨ́sá nyʉ́ mà ràrɨ̌’ɨ̀ mbǎ kà nà.
Ònzìtálɛ rɨ̌ ɨzʉ àbhʉ̌ nǎkʉ̀tálɛ-afí ɔ̀ àzè nɨ́tɛ̀ rɨ́ ɔ̀nyʉ̀-otù ɔ̌ dhu
17 Yà kòmbí ma mɔ́vɔna fʉ̌kʉ̀ ɔtɛ ɔ̌, ma mɨ́ nzɨ̌ nyɨ̌fʉ̌ ɨ̀fʉ̌ tɨ́. Obhó tɨ́, yà nyɨ̌ nyùndu nyɨ̌ nɨ̌ fʉ̀kʉ́ unduta náaríbhona fʉ̌kʉ̀ nɨ́ nzɨ̌ ídzì dhu, pbɛ́tʉ̀ kǎríbhona nɨ́ nzɛ́rɛ dhu. 18 Angyɨnǎ rɔ̀ ma mɨ́rɨ̀ wà dhu yà nyɨ̌ nyùndu nyɨ̌ ɔ̀ná kàsʉmɨ̀ ɔ̌, ʉ̀kʉ́nga rarɨ́ ndʉ̀ndɔ ʉ̀ndɔ tɨ́. Nɨ́ ma mà’ù wà ndɨ dhu gòna tɨ́. 19 Obhó tɨ́, dhu àkǎnà wà ʉ̀kʉ́nga rʉ̀ndɔ̀ ndɨ̀, ndɨ́nɨ̌ ka kʉnɨ tɨ́ atdí afíya nyʉ́ nà arɨ́ Yěsù-owù ʉ̀ngʉ̌ alɛ. 20 Yà nyɨ̌ nyùndu nyɨ̌ rɔ̀, nyɨ̌ nyárɔ́nyʉna nɨ́ nzɨ̌ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù bhà ɔ̀nyʉ̀. 21 Obhó tɨ́, ɔ̀nyʉ̀ ɔ̀nyʉ nyɨ̌ nyɨ́ rɔ̀, ngǎtsi alɛ arɨ́ ndàpà ndɔ̀nyʉ̀ pbɨ̀ndà ɔ̀nyʉ̀ nyʉ́ ndɨ̀tɨ́rɔ̀ angyi. Nɨ́ ndɨ dhu bhěyi, nzínzìkʉ ɔ̌ atdídhená alɛ náarádʉ̀ òko àwù nà, ngʉ̌kpà alɛ ràdʉ̀ dhu ɔ̀mvʉ̀ ’òri nɨ̌ 11.21 Fɨ̀yɔ́ unduta ɔ̌, Yěsù ná’ù alɛ nóongónà ìwu ɔ̀nyʉ̀ nà fɔyá, ’àndu tsʉ̀na, ’àdʉ̀ ɔ̀nyʉ̀nà atdíkpá, tdʉ̌ ɨ̀ ɔnyʉ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù ɨ̀rɛ̀ ka kɨ́ nɨ̌ ɔ̀nyʉ̀ rɔ̀.. 22 Nɨ́rɔ̀, nyɨ̌ nyátɨ́ mbǎ ɨ̀’ɨ̀ ɨdza nà, yà nyɨ̌ nyádʉ̀ dhu ɔ̀nyʉ̀, nyǎdʉ̀ dhu ɔ̀mvʉ̀ ɔ̀yá rɔ̀? Ndɨrɔ̀, nyɨ̌ nyɔ̀zʉ̀ tɨ́ Kàgàwà bhà Kànɨsà àkyǎkyɛ̀ dhu tɨ́? Nyɨ̌ nyózè tɨ́ nyɨ̌wʉ kǎkà ɨ̀mbǎ dhu arɨ́’ɨ̀ fɔyá alɛ-nyɨ̀? Ádhu nyʉ́ ndɨ nyɨ̌ nyòzè mʉnɔ̀ fʉ̌kʉ̀? Dhu àkǎ tɨ́ mɨfʉ nyɨ̌ ɨ̀fʉ̌ tɨ́? Ma mɨ́ nzɨ̌ nyɨ̌fʉ̌ akɛkpá màtɨ́ wɔ̀ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀!
Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù nábhʉ̌ rɨ́ kɨrɛ̀ ɔ̀nyʉ̀
(Màt 26.26-29; Mrk 14.22-25; Luk 22.15-20)
23 Obhó tɨ́, yàrɨ́ nɨ́ ndɨ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù udhè idù dhu, yà ma madʉ̀ àbhʉnà nyʉ̌nɨ átɔ̀. Yà ndɨ̀ ka kipfona kabhʉ ndɨ̀ òmvǔ-fɔ́ ɔ̀ná iku ɔ̌, Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù idyi mʉ̀gatì ndàlʉ̌ fɔná. 24 Nɨ́, ɔ̀tsɔ̀ ndɨ̀ ndàbhʉ Kàgàwà tɔ̀ dhu-dzidɔ̌, kʉ̌kɔ kà-ɔ̌nga, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà: «Yàrɨ́ nɨ́ ngbɔ̌du, yà fʉ̌kʉ̀ ma màbhʉ. Nyòngò dhu ɔ̀nzɨ̀ ndɨ dhu bhěyi, nyǎmbɛ mɨrɛ̀ dɔ̌ rɔ̀ná.» 25 Ndɨ dhu bhěyi tɨ́, ɔ̀nyʉ̀ ɨ̀ ɔ̀nyʉ̀ dhu-dzidɔ̌, kǐdyi dɨ̀vayì rɨ̌’ɨ̀ ɔ̀nà kɔ́pà ndàlʉ̌ fɔná, ndàdʉ̀ àtɨ̀nà: «Yàrɨ́ kɔ́pà rɨ̌tɛ̀na nɨ́ yà Kàgàwà mànà ìndrǔ ùngbò ɨ̀ nɨ̌ ungbòta-ɔwʉ́tá, yà azùdu-otù ɔ̌ ndɨ̀ nàvi kpangba. Bìlǐnganà kɔ̀mvʉ̀ nyɨ̌ nyɨ́ rɔ̀, nyòngò kɔ̀nzɨ̀ wɔ̀ dhu bhěyi, ɨma nyɨ̌ nyɨrɛ̀ tɨ́ rɔ̀ná. 26 Obhó tɨ́, yà nyɨ̌ nyɨ́ yàrɨ́ mʉ̀gatì ɔ̀nyʉ nyǎdʉ̀ yàrɨ́ dɨ̀vayì ɔ̀mvʉ̀ ɔ̀ná kɔ́rɔ́ kàsʉmɨ̀ ɔ̌, nyɨ̌ nyɨ́ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù bhà ɔvɛ-ɔ̀yɨ̌ nɨ́gǎ, ràrà àhʉ kǎraya ìngo ɔ̀ná ɨdhɔ ɔ̀.»
27 Nɨ́rɔ̀, ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ̀lɨ ndɨ̀ alɛ mà yà Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù bhà mʉ̀gatì ɔ̀nyʉ rɨ́, ndɨrɔ̀ kàbhà kɔ́pà-tsʉ̀ ɔ̀mvʉ̀ rɨ́ ɨnzá ndɨ̀ ndàkǎnà ndɔ̀nyʉ̀ ka ndɨrɔ̀ ɨnzá ndɨ̀ ndàkǎnà ndɔ̀mvʉ̀ ka rɔ́rɔ̀, nɨ́ ndɨ alɛ àfǎ wà dhu ɨnzá ndɨ̀ ndɨ̀fʉ kà-ngbɔ̀ mà kǎ-zù mànà dhu-otù ɔ̌. 28 Nɨ́ ɨ̀ngbàtɨ́ ɨ̀lɨ ndɨ̀ alɛ mà nákǎnà ndàndà pɛ́ nyʉnatsì nga ndɨ̀tɨ́rɔ̀ angyi, tdʉ̌ ndɨ̀ ndɔnyʉ yàrɨ́ mʉ̀gatì ndàdʉ̀ yàrɨ́ kɔ́pà-tsʉ̀ nɔ́mvʉ̀ rɔ̀. 29 Obhó tɨ́, ndɨ alɛ apɛ́ mʉ̀gatì ɔ̀nyʉ ndàdʉ̀ kɔ́pà-tsʉ̀ ɔ̀mvʉ̀ ɨnzá ndɨ̀ ndʉ̀nɨ Ádrʉ̀ngbǎlɛ-ngbɔ̀-tɨ̀ rɔ́rɔ̀, nɨ́ kɔ̀tdɨ̀ wà anya ndɨ̀tɨ́rɔ̀ dɔ̀ná wɔ̀ mʉ̀gatì ndɨ̀ ndɔ̀nyʉ̀, ndàdʉ̀ ndɨ kɔ́pà-tsʉ̀ ɔ̀mvʉ̀ dhu-otù ɔ̌. 30 Ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀ nɨ́ ndɨ, ábhɔ̌ alɛ nzínzìkʉ ɔ̌ náarɨ́’ɨ̀ andɨ nà ’àdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ ivíví. Ndɨrɔ̀, ábhɔ̌ alɛ nyʉ́ nʉ́vɛ wà. 31 Àlɛ̌ kándǎna gukyè àlɛ̌-nyʉtsì nga àlɛ̌tɨ́rɔ̀ angyangyɨ, nɨ́ Kàgàwà ɨ́tdɨ̌yana nzɨ̌ anya àlɛ̌-dɔ̌. 32 Pbɛ́tʉ̀ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Kàgàwà arɨ́ anya nɨ́tdɨ̀ àlɛ̌-dɔ̌, ndɨ́nɨ̌ ndutó tɨ́ àlɛ̌, akyɛ ndɨ̀ ndadʉ̀ya àrà anya ɨ̀tdɨ̀ àlɛ̌-dɔ̌ atdíkpá yà adzɨ ɔ̌ alɛ mànà nɨ̌.
33 Nɨ́ ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, àbanɨ̌nzó, yà nyɨ̌ nyùndu nyɨ̌ ɔ̀nyʉ̀ nyɨ̌ nyɔnyʉ tɨ́ atdíkpá ɔ̀ná kɔ́rɔ́ kàsʉmɨ̀ ɔ̌, dhu àkǎ wà nyɔ̌dɔ̀ nyɨ̌ nzínzìkʉ ɔ̌. 34 Dhu apɛ́ ɨ̀’ɨ̀ ndɨ alɛ rɨ̌’ɨ̀ àwù nà dhu tɨ́, nɨ́ ndɨ alɛ àkǎnà ndɔ̀nyʉ̀ pɛ́ dhu angyi pbɨ̀ ɨdzá, akyɛ nyɨ̌ nyowuna nyǔndu Kàgàwà ràdʉ̀ anya ɨ̀tdɨ̀ dʉ̀kʉ́ nɨ̌.
Nɨ́rɔ̀ ngʉ̌kpà dhu yà ɔ̀dɔ̀dɨ̀, nɔ́bhɔ̀lɔ̀ ma mítsi fʉ̌rábvʉ̀ ma márà àhʉ rɔ̀.

*11:5 11.5 Pɔlɔ̀ bhà kàsʉmɨ̀ ɔ̌, tsìbhálɛ rɨ̌ dɔ̀na àtsì dhu nɨ’ɨ̀ ɨfʉta ɨ̀tɛ̀ ɨ́yàdhíyà rɨ̌ nɨ̌ ìndrǔ nzínzì ɔ̌, ndɨrɔ̀ pbɨ̀ndà kpatsìbhálɛ-ɔ̀nzɨ̌ nɨ̌ ize.

11:5 11.5 Pbàgìríkí-bvʉ̀ ka kakpánà dɔ̀na-ká tsìbhálɛ nɨ́ mʉ̀nyɔ̀nɨ̀ ɔ̀nzɨ rɨ́ rɔ́ ka kɔ̀tdɨ̀. Ka kakpánà ka, ndɨ́nɨ̌ kà-nyɨ̀ nabhʉ̀ tɨ́ rɨ̀wʉ̀.

*11:10 11.10 Ìsa 6.2; Màt 18.10; Ɛ̀fɛ 3.9-10

11:21 11.21 Fɨ̀yɔ́ unduta ɔ̌, Yěsù ná’ù alɛ nóongónà ìwu ɔ̀nyʉ̀ nà fɔyá, ’àndu tsʉ̀na, ’àdʉ̀ ɔ̀nyʉ̀nà atdíkpá, tdʉ̌ ɨ̀ ɔnyʉ Ádrʉ̀ngbǎlɛ Yěsù ɨ̀rɛ̀ ka kɨ́ nɨ̌ ɔ̀nyʉ̀ rɔ̀.