Yùwanɨ̀
andí wɛmbɛrɛ̀ tɨ́ bhàrʉwà
Yàrɨ́ bhàrʉwà ɔ̀ ɨ̀ nòtù ádrɔ̀drɔ̌ dhu tɨ́ dhu
Yàrɨ́ nɨ́ wɛmbɛrɛ̀ tɔ́ bhàrʉwà yà Yěsù bhà uvitatálɛ Yùwanɨ̀ núundí ɨ̀bhʉ bhàrʉwà nzínzì ɔ̌. Kǔndí abádhí mbɛ̀mbɛ̀ àrʉ̀gyètdí kumì atɔ nʉ́dà Yěsù ka kʉ́gʉ̀ dhu-dzidɔ̌ rɔ́rɔ̀. Kǎndí yà ɔvɔ̀na arɨ́’ɨ̀ dɔ̀ná Yěsù Krɨ́stɔ̀ bhà Ídzì Màkʉ̌rʉ̀ mà átɔ̀. Ndɨrɔ̀ ka kɨrɛ̀ nga kà randí ndɨ Upfòta tɔ́ bhǔkù.
Yà wɛmbɛrɛ̀ tɔ́ bhàrʉwà nɔ́fɔ̀ ndɨ̀ Kàgàwà bhà Ɔtɛ ʉ̀nɔ ka kɨ́ ìndrǔ tɔ̀ dhu nà. Yùwanɨ̀ náandí ka Àziyǎ-Ngba tɔ́ pbìrì, yà Tùrùkiyà tɨ́ ka karɨ́ àtɨna kòmbí ɔ̌ pbàkrɨ́stɔ̀ tɔ̀. Ɨ pbàkrɨ́stɔ̀ nɨ́ɨrɨ nzá ɨ̀ nzínzìya ɔ̌ ndɨ màkʉ̌rʉ̀ àlʉ̌ dɔ̀ya tɨ́ dhu dɔ̌. Nɨ́ atdídhená alɛ núuvò fɨ̀yɔ́ kànɨsà ɔ̀ rɔ̀ ’òwù. Ngʉ̌kpà alɛ náadʉ̀ òngo tɨ̀tɔ̀ tɔ́ màlímó tɨ́, ’àmbɛ pbàkrɨ́stɔ̀ àbhʉ dɔ̌ tsìya ràva ɨ̀ nzínzìya ɔ̌. Ɨ màlímó nóowúnà ’ùvo rɔ̌ ɨ̀nzɨ̌ ’à’ù Yěsù Krɨ́stɔ̀ angò ìndrǔ tɨ́ dhu. Ndɨrɔ̀, abádhí nóowúnà ’ùvo rɔ̌ ɨ̀nzɨ̌ ’ɔ̀zʉ̀ ka Kàgàwà t’Ídhùnà tɨ́ (2.22; 4.2-3; 5.10). Abádhí náagò nzɛ́rɛngatálɛ tɨ́ ɨ̀ ɨ́’ɨ̀ dhu (1.8; 3.7-10), ɨ̀nzɨ̌ ’àdʉ̀ àzè nɨ́tɛ̀ fɨ̌yɔ̀ nzínzìya ɔ̌ (2.9-11; 3.14-15; 4.20-21).
Yùwanɨ̀ azè ndɔ̀vɔ̀ ɨ̀bhʉ dhu pbɨ̀ndà bhàrʉwà ɔ̀: kǎzè ndàbhʉ pbàkrɨ́stɔ̀ mà nzínzì ɔ̌ rɨ́’ɨ̀ Kàgàwà Àba mànà ɨrɨta ràbà ɔbɨ. Ndɨrɔ̀ kǎzè pbàkrɨ́stɔ̀ nzínzì ɔ̌ rɨ́’ɨ̀ tsí ràbà ka átɔ̀. Kǎzè átɔ̀ dhu nɨ́, ndàbhʉ sedzà pbàkrɨ́stɔ̀ tɔ̀ ròkò yà Yěsù Krɨ́stɔ̀ ndɨ̀tɨ́rɔ̀ nyʉ́ nala, ’àdʉ̀ kà rʉ̌nɔna dhu nyʉ́ nɨ́rɨ̀ alɛ rǔdhěna fɨ̌yɔ̀ dhu ɨ̀fʉ̌ ɨ̀ ɨ́ rɔ́ tɨ́.
Bhàrʉwà-nyɨ̀tɨ̀ ka kóhù tɨ́ dhu
- Bhàrʉwà-dɔ̀kpa (1.4).
- Awáwʉ̀ mà ɨ́nɔ̀ mànà (1.5–2.29).
- Kàgàwà bhà inzo mà pfɔ̀mvɔ Sìtanɨ̀ bhà-tsí mànà nzínzì-ɔ̌nga nútu dhu (3.1-24).
- Obhóná pbànábí mà tɨ̀tɔ̀ tɔ́ pbànábí mànà (4.1-6).
- Ìndrǔ àkǎ ’ozè ɨ̀ òzè tɨ́ nzínzìya ɔ̌, Kàgàwà ózè ɨ̀ atdídɔ̌ nɨ́dhunɨ̌ (4.7-21).
- Mʉ̀lɛ̀mà tɔ́ a’uta (5.1-21).
1
Ípìrɔ̌nga tɔ́ Ɔtɛ
(Yùw 1.1-14; 1Yù 5.11-13)
Ma mɨ́ yà dhu nándǐ fʉ̌kʉ̀, Ípìrɔ̌nga tɔ́ Ɔtɛ-okú dɔ̀ rɔ̀. Ndɨ Ɔtɛ nɨ́ɨ’ɨ̀ ìnè kɔ́rɔ́ dhu-tsí rɨ̌ ’ɔ̀pɛ̀ rɔ̀. Ndɨ Ɔtɛ mǎ mɨrɨ ngʉ̌kpà ɔdhɨ́du uvitatálɛ mànà, mǎdʉ̀ àlanà nyɨ̀kpɔ́ka nyʉ́ nɨ̌. Ndɨrɔ̀ mǎ mandà ka, mǎdʉ̀ ngbɔ̌na ʉ̀lʉ ɔtsʉ́ka nyʉ́ nɨ̌. Obhó tɨ́, ndɨ Ípìrɔ̌nga náavì ndɨ̀ ìndrǔ tɔ̀, mǎdʉ̀ àlanà. Nɨ́ ndɨ dhu-okú dɔ̀ rɔ̀, mǎ nɨ́ ndɨ dhu tɔ́ ngàmbì, ndɨrɔ̀ mǎ mɨ́ dhòdhódhónga tɔ́ Ípìrɔ̌nga, yà Àba Kàgàwà-tɨ’ɔ̀ ɨ’ɨ̀ ɔ̀vɔ fʉ̌kʉ̀. Ndɨ Ípìrɔ̌nga nɨ́ ndɨ yà ndɨ̀ nɨtɛ̀ fǎkà. Nɨ́ wɔ̀ mǎ mala, mǎdʉ̀ ɨ̀rɨ̀nà dhu ɔ̀vɔ mǎ mɨ́ átɔ̀ fʉ̌kʉ̀, ndɨ́nɨ̌ àlɛ̌ kungbò tɨ́ àlɛ̌ atdíkpá nyɨ̌ mànà. Wɔ̀ ndɨ àlɛ̌ tɔ́ ungbòta rɨ̌ àlɛ̌ àbhʉ̌ àlɛ̌ rɨ̀’ɨ̀ atdíkpá Àba Kàgàwà mà Idhùnà Yěsù Krɨ́stɔ̀ mànà. Nɨ́, mǎ mɨ́ wɔ̀ dhu àndǐ fʉ̌kʉ̀ ndɨ́nɨ̌ àlɛ̌ tɔ́ dhɛ̀dhɛ náaká tɨ́ bhǔnà ɔ̌.
Kàgàwà nɨ́ Awáwʉ̀ dhu
(Zàb 32.1-5; Mbà 28.13; Ɛ̀fɛ 5.8-14; Tit 2.14)
Kànɨ̌ yà Yěsù Krɨ́stɔ̀-tsʉ̌ mǎ mɨrɨ dhu. Ndɨ dhu nɨ́ ndɨ yà mǎ mɔ́vɔna fʉ̌kʉ̀. Kǎtɨ: «Kàgàwà nɨ́ awáwʉ̀. Nɨ́ ɨ́nɔ̀ arɨ́’ɨ̀ mbǎ akɛkpá màtɨ́ kà-nyʉtsì.» Àlɛ̌ kapɛ́ àtɨna ɨwà àlɛ̌ rùngbò àlɛ̌ Kàgàwà mànà, àlɛ̌ ràdʉ̀ ɨ̀’ɨ̀ ìnè ɨ́nɔ̀ ɔ̌ àlɛ̌ kúbhi rɔ́, nɨ́ àlɛ̌ nɨ́ tɨ̀tɔ̀tálɛ, ndɨrɔ̀ àlɛ̌ kɔ́nzɨna dhu nɨ́ nzɨ̌ obhónga. Pbɛ́tʉ̀, àlɛ̌ kapɛ́ àmbɛ ùbhi dɔ̌ awáwʉ̀ ɔ̌, àdhàdhɨ̀ Kàgàwà narɨ́ awáwʉ̀ ɔ̌ arádɨ alɛ dhu bhěyi, nɨ́ àlɛ̌ kùngbò wà àlɛ̌ àlɛ̌ nzínzì ɔ̌. Ndɨrɔ̀ ndɨ Kàgàwà t’Ídhùnà, Yěsù-azù nú’o wà àlɛ̌ kɔ́rɔ́ àlɛ̌ tɔ́ nzɛ́rɛnga ɔ̌ rɔ̀, àlɛ̌ rɨ̀lǎ Kàgàwà-nyɨ̀kpɔ́ ɔ̌.
Àlɛ̌ kapɛ́ àtɨna ɨ̀mbǎ àlɛ̌ ràrɨ̌’ɨ̀ nzɛ́rɛnga nà, nɨ́ àlɛ̌ kʉ̀trǎ wà àlɛ̌ àlɛ̌tɨ́rɔ̀, ndɨrɔ̀ obhónga rɨ̌’ɨ̀ mbǎ àlɛ̌-nyʉtsì. Àlɛ̌ kapɛ́ àlɛ̌ tɔ́ nzɛ́rɛnga ɔ̀vɔ kpangba Kàgàwà-ɔ̀nzɨ̌, nɨ́ kà rǎdʉ̀ àlɛ̌ tɔ́ nzɛ́rɛnga nʉ́bà, ndàdʉ̀ àlɛ̌ ù’o àlɛ̌ rɨ̀lǎ nyɨ̀kpɔ́na ɔ̌. Obhó tɨ́, àbadhi nɨ́ yà ndɨ̀ ndʉ̀nɔ̀ dhu nɨ́fʉ̌ arɨ́ alɛ, ndɨrɔ̀ ka nɨ́ Obhónángatálɛ. 10 Àlɛ̌ kapɛ́ àtɨna ɨnzá àlɛ̌ rɔ̀nzɨ̀ nzɛ́rɛnga, nɨ́ àlɛ̌ kɔ̀zʉ̀ wà Kàgàwà tɨ̀tɔ̀-ba tɨ́, ndɨrɔ̀ kàbhà ɔtɛ rɨ̌’ɨ̀ ɨ̀mbǎ àlɛ̌-afí ɔ̀.