Mukanda ua Paulu kuli vaka
EFESO
Citsindikisi
Mukanda kuli vaka Efeso vausonekele ha ntsimbu imo na mukanda ua vaka Kolose ngue mu mukati ka 60-62 AD. Muka kusoneka na
Liambulula vavenia kupua Paulu (1:1). Vaka kulilongesa cikuma ha cuma cimo vanatava nguavo Paulu ikeye uasonekele Efeso cipue ngoco ou mukanda kuuesi na cihindu ca vavenia cije ciuaniua kuva ka Kolose. Muafua hacifua eci camoneka ngue vausonekele linga uzenguluke mu vikungulukilo vimo vili Munganda. Paulu atumbula naua nguendi uakele mu kamenga omo uasonekele mukanda (3:1, 4:1, 6:20). Paulu uahanene mukanda kuli Tatikikase kuya nauo ha vungenzi vuendi kukamona cikungulukilo caku Efeso (6:21-22).
Efeso yapuile Nganda yakama ya vaka Loma hhakati kavinganda via vindende ca muhela mu Asiya. Efeso ye vuikile cikuma muafua vatungile cihela cakama ca kulemesela Kamponia ua va Ngelengu ua mpuevo Atamisi (Vilinga 19:23-31). Cikungulukilo ca Efeso caputukile vuino ha kutualelelaho ca hilukilile munima (Kusolola 2:1-7.)
Paulu ali nakulumbununa ha mbazuvuila ya kulivanga ya mukanda ou omo muje Njambi ua hanguile vantu vendi na kuvasambuesa ku vupi vuavo kuhitila muli Yesu Kilistu. Ali nakusetekesa cikungulukilo ku muvila na njivo. Kilistu ikeye mutue ua muvila na cisimi cakama ca njivo. Mu mbazuvuila ya mucivali ya mukanda Paulu ahana mashiko muvanapande kuyoya muvu Yesu.
Kulumbununa viuma vili mu mukanda:
1.1-2 Paulu aliambulula vavenia na kumeneka va Efeso.
Kaha alumbununa vu sepa vua cikungulukilo na Kilistu (1:33; 21).
Kaha Paulu ali nakusoneka ha ngila vanapande kuyoyelamo vaka Yesu (4:16-20).
Hakumanusula Paulu ahandeka amo mezi akushoka (6:21-24).
1
Mitende kuhuminina kuli Paulu
1 Paulu, kanganda ua Kilistu Yesu ku cizango ca Njambi,
Kuli vantu va Njambi vakulela vaje naua vapua vakukonkama muli Kilistu Yesu.
2 Njambi tatetu na Muene Yesu Kilistu vamihane ngozi na ciyulo.
Vikuisulo muli Yesu Kilistu
3 Tulemeseni Njambi ikeye Njambi ya Muene yetu Yesu Kilistu kaha ikeye naua ishe. Omuo mukulipandakana kuetu na Kilistu natukuisula navikuisulo vioshe via Cimbembesi mu vihela via muilu. 4 Tele kanda vapange mavu, Njambi uatuhanguile laja tupue vendi muli Kilistu, tupue vakulela na kujeneka mulonga ku mesho endi.
Omuo cizango cendi, 5 Njambi uayonguelele kulutue ngeci kuhitila muli Yesu Kilistu akatupuisa kupua vana vendi. Eci capuile cakumulema na vutumbe vuendi vavenia. 6 Nkuma tulemeseni Njambi ou natumuesa ngozi yendi yakama cikuma muafua ya munendi yazema. 7 Mu maninga a Yesu Kilistu tunapatuka na kutusambesa ku vupi vuetu, ovu vukevo vukama vua ngozi yendi yakama cikuma-kuma. 8 Njambi natuhana ngozi museteko yakama! Mukuendelela na mana oshe na mukutantekeya kuoshe. 9 Njambi ualingile vije uatumbuile kulinga kulutue. Uatusholuelele vutumbe vuendi vua vushueke vuasinganiekele kumanesa kuhitila muli Kilistu. 10 Vutumbe ovu vuje Njambi aka vumanesa omo nga ntsimbu ya cili inapuho, akakungulula vioshe via muilu nevi via ha mavu muli Kilistu.
11 Vioshe viuma Njambi ualingile kuya navutumbe vuendi. Njambi uatuhanguile kupua tuvantu vendi kuhitila muli Yesu Kilistu. Ovu vukevuo vutumbe vuendi vua tumbile hume ha katete. 12 Yetu vakulivanga tuakala na likulahelo muli Kilistu tulemeseni vumpau vua Njambi.
13 Neni naua muapuile mu vantu va Njambi omo muazivile lizi lia vusunga, vimpande viacili vije viaminehelele kuovoka. Muakulahelele muli Kilistu, Kaha Njambi namihaka cizivukiso cakupua muvendi hakumihana Cimbembesi cakulela uje uamikulahesele. 14 Cimbembesi cikeco cinatulingisa cili vene tukasuana vije Njambi nakulahesa vantu vendi, kaha tunasimpi ngeci Njambi a kapatula vantu vendi. Tulemeseni vumpau vuendi!
Lilombelo lia Paulu
15 Muafua ya vioshe evi Njambi vianamilingila hume njevuile kukutsiliela kueni muli Muene Yesu, na cizango ceni kuli voshe vantu va Njambi, 16 kunjalikelele kutsatsela kuli Njambi omuo yeni. Ntsimbu yoshe njikamilombelela. 17 Njili nakutualeleho kulomba kuli Njambi ya Muene uetu Yesu Kilistu, ishe ya ku vumpau amihane Cimbembesi ca mana na ca kusholola linga mutantekeye Njambi muacili. 18 Njili na kulomba kuli Njambi linga amihane ceke ca kutantekeya likulahelo lije liva namisanena na vumpau vuakama vua vufuko vuva kasuana vantu vendi. 19 Naua njikalombo nguange mutantekeye nzili yendi yakama kuli yetu vaka kutsiliela. Ije nzili ipanga muli yetu inapu ngue nzili yakama ije 20 uapangesele omo uasanguile Kilistu ku vatsi nakumutumbika ku livoko liendi lia cilio mu lifuti lia muilu. 21 Kuje Kilistu ikeye muka kushika helu lia voshe vaka kushika muilu, vaka mpoko yakama na vaka nzili na vimiene voshe, ikeye ali na lizina lili helu lia mazina oshe a mpoko ali hano vene na aje akejaho. 22 Njambi nahana nzili yoshe muli Kilistu nakumupuisa mutue ua vioshe mu cikungulukilo. 23 Cikungulukilo cinapu muvila ua Kilistu, na cikungulukilo cinashulu ikeye na ikeye nashulisisa vioshe.