Tahi Beebaa go
Samuel
Hanu dagodo o de beebaa nei
Tahi Beebaa go Samuel e dai dee iloo danuaa be goai ne siia; hanu e maanadu bolo go Samuel. Gai e hanu hogi muna a luu pelaabisi go Nathan ma Gad e sisi ai (1 Chronicles 29.29). De beebaa nei e tala de odi de masavaa o de gau hagamodu muna, ma de daamada o de masavaa o denga hodooligi o Israel. Gai e dogodolu daane e tala dagodo o alaadeu hegau i de masavaa laa: go Samuel, taane hagamodu muna hagaodi o Israel; ma Saul, tahi hodooligi o Israel; aama de hodooligi maolunga go David, gai e tala ai ana hegau ne hai i mua dono dae ange ga dagi i Israel, madali hegau a Samuel ma Saul.
De mee laumalie e tala i lo te beebaa nei, e bei hogi mee gu sisi i lodo Beebaa Duai ange laa: bolo de hai hegau ange a de Maadua i de mee abodonu, e hai ga hagadagadaga age dangada, aagai tee daudali i lodo o de Maadua, e hai ga hai ngadaa dangada. De mee nei e hagaago danuaa mai ai, i muna a Tagi Maolunga ange gi tangada haimeedabu go Eli: “Au e hagadubu gilaadeu e hagadubulia ngau, aagai au e hagangadi mee gilaadeu e hagangadi mee ina ngau” (2.30).
Tahi Beebaa go Samuel e sisi ai dagodo de lagolago maanadu a dangada, ange gi de hai dahi dangada gi hodooligi. De masavaa laa gai go Tagi Maolunga donu de hodooligi o Israel, aagai go hiidinga de huaadangada gu llodo dahi dangada gi hodooligi i olaadeu elunga, deelaa ai, de Maadua ne hili dahi hodooligi moolaadeu. Gai tagodo donu, de gau Israel ma delaadeu hodooligi e nnoho donu i lalo ssauaa ma de hagamodu a de Maadua (2.7-10). Gai de hainga a de Maadua e daohi donu de heohi o dangada alodahi, e dee hilihili be ia se dangada hagaau aloha aabe se dangada e lava.
Hanu gubu hagamogomogo: “Gai Tagi Maolunga ga hai ange, ‘Hagassula ina muna alodahi a dangada gu tala adu gi de goe; go hiidinga gilaadeu e dee kino i de goe, aagai gilaadeu e kino donu i de hai au go delaadeu hodooligi … Deelaa ai, haia gi bei olaadeu lodo; aagai koe daalaa ange donu ma de hai gi iloo e gilaadeu, de hai a olaadeu hodooligi e hai ai gilaadeu’ ” (8.7, 9).
Denga vaevaaenga
Samuel, tangada hagamodu muna o Israel (1.1—7.17)
De hagasula o Saul gi hodooligi (8.1—10.27)
Taamada de hodooligi o Saul (11.1—15.35)
David ma Saul (16.1—30.31)
De maakau o Saul ma ana dama daane (31.1-13)
1
De haanau o Samuel
Gai e dahi daane mai i Ramathaim, se daane Zuph mai i de mommee iai mounga o Ephraim, dono ingoo go Elkanah, tama daane a Jeroham, tama daane a Elihu, tama daane a Tohu, tama daane a Zuph, ia se daane de aamuli o Ephraim. Ia e dogolua ono bodu; de ingoo o dahi go Hannah, gai de ingoo o de hine ange laa go Peninnah. Peninnah e hanu ana dama, aagai Hannah e deai donu ana dama.
Ngadau alodahi gai taane nei e humai i dono aduhale gi Shiloh e daumaha ai ma de hai dana sigidaumaha ange gi Tagi o denga hagabuulinga hebagi i kilaa. Gai go Hophni ma Phinehas, luu dama daane a Eli, luu dangada haimeedabu o Tagi Maolunga i kilaa. Gai de laangi naa huu a Elkanah e hai ai sigidaumaha, gai ia ga vvae ange duuhanga o Peninnah ma ana dama daane ma damaa hine alodahi, mai i kano manu laa. Aagai ia ne vvae tuuhanga o Hannah gi lua hanonga e lagolago ange ai, go hiidinga ia e aloha i de ia, gai Tagi Maolunga gu pono de mommee o denga dama i ono lodo. Gai de hine ange laa ne hagammae manava Hannah ma de hagadaemaha ono lodo, go hiidinga Tagi Maolunga gu pono de mommee o denga dama i ono lodo. Gai deelaa hugadoo de hegau a Elkanah e hai i ngadau alodahi. Gai masavaa alodahi o Hannah e hano ai gi de hale o Tagi Maolunga, gai de hine ange laa e hagadaemaha ono lodo; deelaa ai, Hannah e dangi ma tee lodo e gaimee. Gai dono bodu go Elkanah ne ssili ange gi de ia, “Gu aha gu dangi ai naa goe? Gu aha gu dee gaimee ai naa goe? Gai gu aha gu lodo baubau ai naa goe? E aha, au e dee danuaa ange laa i e dinoangahulu dama daane?”
Dahi laangi i dua de lava delaadeu gaimee i Shiloh, gai Hannah ga hidi age ga hano. Gai Eli, tangada haimeedabu, e noho i honga dono seaa i gaogao de haitoga o de temple o Tagi Maolunga. 10 Gai Hannah ne dalodalo ange gi Tagi Maolunga i de daemaha mmao ono lodo, ma de dangi mmao. 11 Gai ia ga hagatoo donu ga hagadaba, “Tagi o denga hagabuulinga hebagi, noo koe e galo mai gi de vaivai haia o doo hahine hai hegau, ma tee ngalo doo hahine hai hegau, aagai gi manadua mai au, ga gaamai gi de au dahi dama daane, gai au e hagaahe adu naa ia gi de goe Tagi Maolunga, i taulooloa dono mouli, gai ngaangaaulu o dono biho e dee tuu donu.” *Num 6.5
12 Gai de masavaa o Hannah e noho ai ma de dalodalo i mada luu mada o Tagi Maolunga, gai Eli e haaina adu dono ngudu. 13 Gai Hannah ne dalodalo donu huu i ono lodo; go luoono malaungudu donu huu e ngalungaalue, gai e dee langona adu donu dono leo. Deelaa ai, Eli ne maanadu bolo ia gu senga i de unu uvaini. 14 Gai Eli ga hai ange gi de ia, “Dee hee maa taulooloa doo unu gi senga goe? Dugua dau unu uvaini!”
15 Gai Hannah ga hai ange, “Dogu dangada aamua, au se hine e daemaha ogu lodo; au tigi ai donu agu uvaini aabe ni mee mmahi ne unu, aagai au ne tala ange gi Tagi Maolunga ogu mee e daemaha ai. 16 Koe gi dee hagadaba bolo doo hahine hai hegau se hine baubau; au nogo dalodalo i hiidinga de daemaha ogu lodo aama dogu lodo baubau.”
17 Aagai Eli ga hai ange, “Hannoo ma de baba oo lodo, gai de Maadua o Israel gi gaavadu dau mee gu dangidangi ange ai gi de ia.”
18 Gai Hannah ga hai ange, “Koe gu abodonu mai gi de au, doo hahine hai hegau.” Gai ia ga hano gee mai i kilaa, ga gaimee, gu dee lodo baubau.
19 Gai de huaabodu laa ne oho age i taiao ga daumaha i mada luu mada o Tagi Maolunga, i mua delaadeu aahe gi delaadeu mommee i Ramah. Gai Elkanah ne hagahebaa ma dono bodu, gai Tagi Maolunga gu manadua e ia tangidangi a Hannah. 20 Dua mee laa gai Hannah gu hai dama ga haanau dahi dama daane. Gai ia ne hagaingoo ange ia go Samuel,*Samuel e dagu bei de muna Hebrew de Maadua gu langona. go hiidinga ia ne hagadaba, “Au ne dangidangi ange gi Tagi Maolunga i tama nei.”
De gaavange o Samuel gi Tagi Maolunga
21 Gai Elkanah ma dono huaabodu ne aahe ange hogi e hai ssigidaumaha ange gi Tagi Maolunga e hai laa i ngadau alodahi, aama de hai gi bei ana mee gu hagatoo donu ai. 22 Aagai Hannah tee hano madali gilaadeu, gai ia ne hai ange gi dono bodu, “De masavaa naa huu o tamaa gauligi e dee unuunu ai, gai au ga kave ia gi mada luu mada o Tagi Maolunga, gai ia ga noho i kilaa ga hano ai.”
23 Gai dono bodu go Elkanah ga hai ange gi de ia, “Haia be se aha aau e maanadu bolo e danuaa. Noho daalia ga dae ai gi dono dee unuunu; gai Tagi Maolunga gi hagasula ina dana hagatoo donu.” Gai de hine laa ne noho ga hakaa unuunu dana dama, ga dae ai gi dono dee unuunu.
24 Gai de masavaa huu o dana dama gu dee unuunu ai, gai ia ga kave dana dama madali ia gi de hale o Tagi Maolunga i Shiloh ma dahi kaau daane gu dolu ono ngadau, ma dahi ephahdahi ephahagu made se 30 pauni. pelaoaa lligi, aama dahi manu uvaini. Gai tama laa goi gauligi donu huu. 25 Gai gilaadeu ne daa de kaau daane, ga kave tamaa daane laa gi daho Eli. 26 Gai de hine laa ga hai ange gi de ia, “Dogu dangada aamua! Au e hagatoo donu i doo mouli bolo go au de hine ne duu laa i kinei ga dalodalo ange ai gi Tagi Maolunga. 27 Au ne dangidangi ange gi Tagi Maolunga i tama daane nei, gai Tagi Maolunga gu gaamai gi bei dagu dangidangi. 28 Gai au gu hagaahe ange ia gi Tagi Maolunga, i taulooloa dono mouli.”
Gai ElkanahElkanah: hanu beebaa duai ange laa e hai ange gilaadeu. ne daumaha ange ai gi Tagi Maolunga i kilaa.

*1:11 Num 6.5

*1:20 Samuel e dagu bei de muna Hebrew de Maadua gu langona.

1:24 dahi ephahagu made se 30 pauni.

1:28 Elkanah: hanu beebaa duai ange laa e hai ange gilaadeu.