9
Talodalo a Daniel
1 Tahi ngadau huu o Darius tama daane a Ahasuerus,*Ahasuerus e bei go Xerxes. taane Media ne hodooligi ai, go taane ne gaavee laa tuulanga o hodooligi o de gau Babylon — 2 tahi ngadau oona ne hodooligi ai, gai au ne daulia ange i lodo beebaa taelodo o ngadau o Jerusalem e ngadi dagodo ai, bei de hai a Tagi Maolunga gu tala ange ai laa gi de pelaabisi go Jeremiah, bolo taulooloa o de masavaa laa se madahidu ngadau.*Jer 25.11; 29.10 3 Gai au ne hagammahi ga dalodalo ange gi de Ia Aamua go de Maadua; au ne dangidangi ma de dalodalo, ga hagahiigai ma de gahu i malo daladala aama de hulu i lehu.
4 Gai au ne dalodalo ange gi Tagi Maolunga dogu Maadua, ga tala omaadeu haisala, ga hai ange:
“Dogu Ia Aamua, go koe de Maadua maolunga ma de hagamaatagu, gai se Maadua e daohia dana hagatoo donu hagaheloongoi, ange gi gilaadeu e aaloha i de ia ma de daudali i ana muna. 5 Gimaadeu gu haisala ma de baubau amaadeu mee ne hai, gimaadeu gu hai baasi adu donu gi de goe, gimaadeu gu hulo gee i au hainga ma au hagamodu. 6 Gimaadeu tee hagallongo ange gi oo dangada hai hegau, go denga pelaabisi, go gilaadeu ne pasa ange gi omaadeu hodooligi i doo ingoo, ma omaadeu dagi, ma omaadeu dubuna, aama ange gi dangada alodahi o de henua.
7 Dogu Ia Aamua, koe e heohi, aagai anailaa nei gimaadeu gu dookaa — go gimaadeu dangada o Judah, ma dangada e nnoho i Jerusalem, aama Israel alodahi, i mommee paa mai ma mommee mmao, i henua alodahi aau gu hai gimaadeu gi mavaevae saele aagena, i hiidinga gimaadeu tee hai hegau adu gi de goe i de mee abodonu. 8 Tagi Maolunga, gimaadeu ma omaadeu hodooligi, ma omaadeu dagi o de henua, aama omaadeu dubuna gu dookaa mmao, i hiidinga gimaadeu gu haisala adu gi de goe. 9 De Ia Aamua demaadeu Maadua e abodonu ma de degi mai gi omaadeu haisala, e dee galemu donu gimaadeu ne hai baasi adu gi de ia; 10 gimaadeu tee hagallongo ange gi Tagi Maolunga demaadeu Maadua, ma tee daudali i ana hainga gu gaamai gi gimaadeu i daho ono dangada hai hegau go denga pelaabisi. 11 Israel alodahi gu hagahaisala au hainga, ma de hulo gee ai, gilaadeu tee llodo e hagallongo adu gi de goe.
Deenei ai, denga hagamalaia ma mee gu hagatoo donu i lodo hainga a Moses, tangada hai hegau o de Maadua, gu gaamai gi gimaadeu, go hiidinga gimaadeu gu hai baasi adu gi de goe i demaadeu haisala. 12 De Maadua ne hagassula ana muna gu tala laa, e hai baasi mai ai gi gimaadeu ma omaadeu dagi, ne dagina gimaadeu, i dana gaamai dahi hai ngadaa laumalie gi gimaadeu. Gai tigi ai ange donu se hegau bee nei ne hai i lalo de langi, bei mee gu hai ange gi Jerusalem. 13 Denga hai ngadaa nei alodahi gu hai mai gi gimaadeu, bei de hai gu sisi ai laa i lodo hainga a Moses, aagai gimaadeu tigi dangidangi donu Tagi Maolunga demaadeu Maadua, gi abodonu mai, aabe e daahuli gee i omaadeu baubau, ma de kana ange e hagallongo de muna abodonu. 14 Deenei ai, Tagi Maolunga ne dagitilo e gaamai de hai ngadaa gi gidaadeu; go hiidinga Tagi Maolunga taadeu Maadua e heohi donu ana hegau alodahi gu hai; aagai gidaadeu tigi hagallongo ange gi de ia.
15 Gai iainei, de Ia Aamua demaadeu Maadua, go koe ne hagassao ina mai oo dangada i de henua go Egypt i doo lima mmahi, ma de hagamaolunga doo ingoo bei tagodo o anailaa nei, gimaadeu gu haisala, gimaadeu gu hai hegau baubau. 16 De Ia Aamua, au e dangidangi adu, hagahelui ina doo lili ma doo bole i doo aduhale go Jerusalem, go doo mounga dabu, i hiidinga o omaadeu haisala ma baubau o omaadeu dubuna, gi bei dagodo o au hegau heohi alodahi. Jerusalem ma doo huaadangada gu se mee e hakadanga ai dangada alodahi e paa mai gi gimaadeu.
17 Deenei ai, demaadeu Maadua, hagalaangona dalodalo ma dangidangi a doo dangada hai hegau. Gai haia de maalama o luoo mada gi hagamaalama ina doo mommee dabu gu ngadi dagodo laa, i hiidinga doo ingoo, de Ia Aamua. 18 Dogu Maadua, hagahuuhulia mai luoo dalinga hagalaangona; gai huli mai luoo mada diiloo de ngadi dagodo o de aduhale e hagaingoo laa i doo ingoo. Gai e deai donu omaadeu heohi e maua ai i de dangidangi adu gi de goe i dahi mee, aagai go hiidinga donu huu o doo degi laumalie. 19 De Ia Aamua, hagalaangona! De Ia Aamua, degi mai gi gimaadeu! De Ia Aamua, hagalaangona mage hagasula ina de hegau! Dogu Maadua, aude hagammule, i hiidinga o doo aduhale, ma oo dangada e hagaingoo laa i doo ingoo.”
De madahidu uvigi
20 Gai de masavaa aagu e tala ai agu muna ma de dalodalo, ga tala ogu haisala ma haisala o ogu dangada go de gau Israel, aama de dangidangi ange gi Tagi Maolunga dogu Maadua i hiidinga o dono mounga dabu — 21 de masavaa aagu e tala ai agu muna ma de dalodalo, gai Gabriel, taane aagu ne gidee laa i de midi hagaago ange i taamada, ne hagamoolau ga lele mai gi ogu daha i de masavaa o ssigidaumaha i de ahiahi.*Luke 1.19, 26 22 Gai ia ne tala mai gi donu ange au, ga hai mai, “Daniel, au ne humai e gaavadu gi de goe de heiangi ma de hai gi dahi oo donu ange. 23 De masavaa oou ne daamada ai de dalodalo, gai gu basa adu gi dau dangidangi, gai au gu humai e tala adu gi de goe, go hiidinga koe e hagamogomogo mmao ⌊i daho de Maadua⌋. Deenei ai, hagasaelea muna nei ma de hai gi donu ange goe gi de midi:
24 E madahidu uvigi gu hagamodu ange gi oo dangada ma doo aduhale dabu, e hagaodi ange ai de masavaa o olaadeu haisala, ma de hai gi deai haisala, aama de degi ange gi baubau, gai ga hai gi sula de heohi ga hano ai, ma de hai gi bei de midi hagaago ange ma muna pelaabisi, aama de hagadabu i de lolo de mommee dabu mmao.†de mommee dabu mmao, aabe go de mee dabu, aabe go de ia dabu laa.
25 Gai koe gi iloo ma de donu ange gi de mee nei: mai i de masavaa e hagailoo ai bolo gi hagaahea age ange Jerusalem, ga dae ai gi de humai o de Ia gu Hagadabu laa i de lolo, go tagi, e hidu naa uvigi, ma e madaono ma lua uvigi. Gai e hagaduu age naa de aduhale madali denga haiava, aama mommee iai vai, aagai de masavaa laa se masavaa hai ngadaa. 26 Gai dua naa huu de madaono ma lua uvigi laa, gai de ia gu hagadabu laa e daa naa ga magau, gai ia e deai naa donu ana mee. Gai dangada o tagi gu dai tae mai laa, e loomai naa ga oha de aduhale ma de mommee dabu laa. Gai de hagaodi e dae mai naa bei de humai o tolona. Gai de hebagi e duudagi naa donu huu ga dae ai gi de hagaodi, gai de oha o de aduhale gu lava donu i de hagamodu. 27 Gai ia e hai naa dahi hagatoo donu hagaheloongoi makaga madali dangada soa i e dahi uvigi. Gai ga madohi lua naa huu de uvigi laa, gai ia ga tuu gi dee hai denga sigidaumaha dudu ma sigidaumaha ange laa, gai ia e hagaduu naa dahi mee hakino gee i de bido o de temple, e haia laa ga ngadi dagodo de mommee, ga dae ai gi dono hagaodi bei de hai gu hagamodu ange ai laa gi de ia.” *Dan 11.31; 12.11; Mat 24.15; Mark 13.14