31
De savini o Jacob ga hano gee mai i daho Laban
1 Gai Jacob gu langona bolo denga dama daane a Laban e hagataba, “Jacob gu kave mee alodahi a demaadeu damana; gai go goloa o demaadeu damana ne haia ia ga se dangada e lava.” 2 Gai Jacob gu gidee bolo Laban gu dee malangilangi i de ia, bei dono hai nogo malangilangi ai laa i de ia i mua.
3 Gai Tagi Maolunga ne hai ange gi Jacob, “Ahe gi de henua o doo damana ma daho oo dangada donu, gai au e noho donu madali goe.”
4 Gai Jacob ne aalu Rachel ma Leah gi loomai gi denga mommee malaelae, go de mommee iai de hagabuulingaa ssiibi, 5 gai ia ga hai ange gi gilaau, “Au gu gidee bolo dooluu damana gu dee malangilangi i de au bei taamada age, gai de Maadua o dogu damana e noho madali au. 6 Gooluu e iloo, bolo au ne hai hegau ange gi dooluu damana i ogu mahi alodahi, 7 gai dooluu damana ne vaivai dagodo, ga sui dogu hagaoanga i e madaangahulu hanonga, gai de Maadua tee dugu ange ia gi hagalagohia ina au. 8 Gai noo Laban ne hai mai, ‘Denga manu daubulebule go doo hagaoanga,’ gai denga ssiibi alodahi gu haanau mai denga manu daubulebule. Gai de masavaa aana ne hai mai ai, ‘Denga manu sissisi go doo hagao,’ gai denga manu alodahi gu haanau mai denga manu sissisi. 9 Gai de Maadua gu kave gee manu haangai a dooluu damana, ma gu gaamai gi de au.
10 Gai de masavaa o denga manu daane ne loange ai gi denga manu haahine, gai au ne gidee i de midi bolo denga guudi daane e loange laa gi daho denga guudi haahine e sissisi, ma de daubulebule aama de dongidongi. 11 Gai tangada de langi o de Maadua ne hai mai gi de au i de midi, ‘Jacob.’ Gai au ga hai ange, ‘Deenei au.’ 12 Gai ia ga hai mai, ‘Galo ange diiloo bolo denga guudi daane alodahi e loange laa gi denga manu haahine e sissisi, ma de daubulebule aama de dongidongi, go hiidinga au gu gidee mee alodahi a Laban gu hai adu gi de goe. 13 Go au donu de Maadua o Bethel, go de mommee aau ne llingi ange ai laa de lolo gi dahi duludulu hadu, ma de hai mai dahi hagatoo donu gi de au. Hidi age, ma gi hano gee mai i de henua nei, ga ahe gi de henua o oo dangada donu.’ ” *Gen 28.18-22
14 Gai Rachel ma Leah ne pasa ange ga hai ange gi de ia, “Gu deai donu semaau diba aabe se boolonga i de huaabodu o demaau damana! 15 Ia gu hai donu gimaau be ni dangada henua gee i ono daha. Ia ne hagao gimaau gi daha, gai amaau sseene gu odi donu i dana hai. 16 Ni muna abodonu, de lava alodahi a de Maadua gu kave gee naa, i daho demaau damana gu niiomaadeu ma amaau dama. Gai koe haia mee alodahi a de Maadua gu tala adu koe gi haia.”
17 Gai Jacob ga hidi age ga hagauda ange ana dama ma luoono bodu gi honga denga gamelo. 18 Gai ia ne hai ana manu haangai alodahi gi hulo i ono mada i mua, aama ana mee alodahi ne mau i Mesopotamia, e hano ai gi daho dono damana go Isaac i de henua go Canaan.
19 De masavaa o Laban ne hano ai e duuduu huluhulu o ana ssiibi, gai Rachel ne gaiaa denga diinonga a de huaabodu o dono damana. 20 Gai Jacob ne doo gaiaa a Laban taane Syria, ia tee tala ange donu bolo ia ga savini e hano. 21 Gai ia ne kave ana mee alodahi ga savini ai ga hano, ia ne hano gi de baasi laa o Euphrates, gai ia ne seesee e hano gi de mommee iai duuduu o Gilead.
De doolohi a Laban Jacob
22 Gai dua huu e dolu laangi gai Laban gu langona bolo Jacob gu mmuni ma gu hano ai. 23 Gai Laban ne kave ono dangada ga doolohi ai Jacob i e hidu laangi, gai gilaadeu gu daea adu ia i de mommee iai duuduu o Gilead. 24 Gai de Maadua ne hakide ange gi Laban, taane Syria i de midi, i de boo laa, ga hai ange gi de ia, “Koe kana ange gi au muna e basa ange ai gi Jacob, e dee hilihili be e danuaa aabe e baubau.”
25 De masavaa a Laban ne daea adu ai Jacob, gai a Jacob gu hagaduu dono hale malo i de mommee iai mounga, gai Laban ma ono dangada ne hagatuu hogi olaadeu hale malo i de mommee laa. 26 Gai Laban ne hai ange gi Jacob, “Se hegau bee hee aau gu hai nei? Koe ne doo gaiaa au ga mmuni ga hano, ga kave agu damaa hine bei dagodo o dangada ne hagadee kii ina i de hebagi. 27 Gu aha gu mmuni ai laa goe e hano ai, ma de doo gaiaa au, gai tee tala mai gi de au, gai au ga hai ai taonga e malangilangi ai ma de daahili aama hagadangidangi i denga tambourine ma harp, i mua dagu dugu goe gi hano? 28 Gai koe tee dugu mai hogi gi maua e au i de oso ogu mogobuna ma luaagu damaa hine e hagaboo ai gimaadeu. Koe ne hai hegau be se dangada lodo senga. 29 Au e maua donu i de hagalagohia goe, aagai de Maadua o doo damana ne hai mai gi de au anaboo, ‘Koe gi kana ange gi au muna e basa ai gi Jacob, e dee hilihili be e danuaa aabe e baubau.’ 30 Koe ne hano gee i hiidinga koe gu buliaamoou i dangada i doo huaabodu, aagai gu aha goe gu gaiaa ai laa ogu diinonga?”
31 Gai Jacob ne basa ange ga hai ange gi Laban, “Au ne manavasaa, i dagu maanadu bolo koe e kave gee luaau damaa hine mai i ogu daha. 32 Aagai noo koe e gidee oo diinonga i daho dahi dangada, gai tangada laa e daa donu gi magau. Gai koe saalaa gi gidee i madamada o odaau dangada be e hanu au mee e gidee i ogu daha, gai koe ga kave.” Gai Jacob tee iloo donu bolo go Rachel ne gaiaadia denga diinonga laa.
33 Gai Laban ga ulu gi lo te hale malo o Jacob, ma de hale malo o Leah, ma de hale malo o luu haahine hai hegau, gai ia tee gidee ono diinonga. Gai ia ga sao mai i lo te hale malo o Leah ga hano ga ulu gi lo te hale o Rachel. 34 Gai Rachel gu lava i de kave denga diinonga laa, ma gu velo ange gi lo te mee e nnoho ange ai tangada gi honga de gamelo, ga noho ange aagena. Gai Laban ne ssala hogi i lo te hale malo laa, gai teai donu ana mee ne gidee.
35 Gai Rachel ga hai ange gi dono damana, “Dogu dangada aamua, koe gi dee lili i dogu dee maua i de duu age i oo mada i mua, go hiidinga au gu hai magi o denga haahine”. Gai Laban ne ssala hogi i kilaa, gai tee gidee e ia ono diinonga.
36 Gai Jacob gu lili mmao, gai ia ga hagadaumee ange gi Laban. Gai Jacob ne basa ange, ga hai ange gi Laban, “Se baubau aha aagu gu hai laa? Gai se haisala aha aagu gu hai adu gi de goe, gai koe ga doolohi mai ai nei au? 37 Koe ne humai ga huli saele ogu goloa alodahi; gai ne dahi laa oo goloa daudahi aau ne gidee i magavaa o ogu goloa? Gaamai be ni aha aau ne gidee, dugua i mada i mua o odaau daina, gai gilaadeu ga hagamodu ai odaau muna.
38 Gai gu madalua ogu ngadau ne noho ai i oo daha, gai au ssiibi ma guudi haahine tee maakau donu alaadeu dama, gai au tee gai hogi dahi ssiibi daane daudahi i au manu. 39 Gai au tee gaamai donu gi de goe denga manu ne daia ga maakau i denga manu lodo henua; gai ne dau mai donu huu mee nei gi de au. Gai koe ne hai au gi suuia adu mee ne gaiaadia i de laangi be go de boo. 40 Gai ogu dagodo: au ne duasala i dogu diingia i de laangi, gai ne magalili i de boo, gai au tee seni i de boo. 41 Au ne noho madali goe i doo hale i e madalua ngadau. Au ne hai hegau adu gi de goe i e madaangahulu ma haa ngadau, i hiidinga o luaau damaa hine, gai ne tilo ange au manu i e ono ngadau, gai koe ne sui dogu hagaoanga i e madaangahulu hanonga.
42 Gai noo de Maadua o dogu damana tee noho madali au, go de Maadua o Abraham, go de ia o Isaac e madagu ai laa, gai koe ne hai donu huu au gi ngadi hano. Aagai de Maadua gu gidee dogu hai ngadaa ma dogu hai hegau hagaduasala, gai ia gu hagasee goe anaboo.”
De hagatoo donu a Jacob ma Laban
43 Gai Laban ne hai ange gi Jacob, “Luu damaa hine nei niiagu, denga dama nei niiagu, gai denga hagabuulingaa manu nei niiagu. Mee alodahi aau e gidee nei niiagu. Gai ni aha naa aagu e maua i de hai ange gi luaagu damaa hine, aabe go denga dama alaau gu haanau nei? 44 Deenei ai, humai, gidaau ga hai dahi hagatoo donu hagaheloongoi i odaau magavaa.”
45 Gai Jacob ga kave dahi hadu ga hagaduu age e hai ai dahi duludulu hagamaanadu. 46 Gai Jacob ga hai ange gi ono dangada, “Goodou hagabudulia mai hanu hadu.” Gai gilaadeu ga hagabudu mai hanu hadu ga hai ai dahi hagabuudungaa hadu, gai gilaadeu ga nnoho ga gaimee, i gaogao de hagabuudungaa hadu laa. 47 Gai Laban ne hagaingoo ange de hagabuudungaa hadu laa go Jegar Sahadutha,*Jegar Sahadutha se muna Aramaic, e bei go de hagabuudungaa hadu hagadonu. gai Jacob ne hagaingoo ange de hagabuudungaa hadu laa go Galeed.†Galeed i muna Hebrew e bei dahi hagabuudungaa hadu hagadonu.
48 Gai Laban ne hai ange, “De hagabuudungaa hadu nei se mee hagadonu ai de hagatoo donu i odaau magavaa anailaa nei.” Deelaa ai, gu hagaingoo ange go Galeed. 49 Gai ne hagaingoo ange hogi go Mizpah,‡Mizpah i muna Hebrew e bei de mommee dagitilo. go hiidinga ia ne hagadaba, “Tagi Maolunga gi dagidiiloo gidaau i de masavaa odaau e mavaevae ai. 50 Gai noo koe gu vaivai hai luaagu damaa hine, aabe e hai bodu ange hanu haahine gee, e dee go luaagu damaa hine, gai e dee galemu naa donu teai dangada madali gidaau, gai go de Maadua donu e hagadonu ai mee i odaau magavaa.”
51 Gai Laban ga hai ange gi Jacob, “Galo ange diiloo de hagabuudungaa hadu nei, ma tuludulu aagu gu hagaduu nei i odaau magavaa. 52 De hagabuudungaa hadu nei se mee hagadonu ai, gai tuludulu nei se mee e hagadonu ai bolo au e dee hanadu gi ui adu gi de baasi naa, gai koe e dee humai gi ui mai gi de baasi nei o de hagabuudungaa hadu ma tuludulu nei, e hai baasi mai gi de au. 53 Gai de Maadua o Abraham ma Nahor, go de Maadua o delaau damana gi hagamodu ina mee i odaau magavaa.”
Gai Jacob ne hagatoo donu i de ia o Isaac e madagu ai laa. 54 Gai ia ga hai dahi sigidaumaha i honga de mounga laa, ga hagahi ono dangada gi loomai e gaimee. Gai dua delaadeu gaimee, gai gilaadeu ne noho i kilaa i de boo laa.
55 Gai Laban ne oho age i taiao ga oso ono mogobuna aama luaana damaa hine, ga hagamanuuia gilaadeu, gai ia ga aahe gi dono mommee donu.