9
Abimelek
Gai Abimelek, tama daane a Jerub-Baal, ne hano gi Shechem i daho de huaabodu o dono dinana, ga hai ange gi gilaadeu, aama dangada alodahi i de huaabodu o dono dinana, “Goodou siilia ange gi dangada o Shechem, hai ange, ‘Dee hee de mee e danuaa adu gi goodou: go de hai denga dama daane dinohidu alodahi a Jerub-Baal gi dagina goodou, aabe go de hai dahi gilaadeu gi dagina goodou?’ Gai goodou e dee ngalo bolo au se dangada donu niiodou.”
Gai de masavaa o dangada o dono dinana ne tala ange ai muna laa alodahi gi denga dagi o Shechem, gai gilaadeu gu llodo e daudali ange i Abimelek, go hiidinga gilaadeu ne hagataba, “Ia se daina donu niiodaadeu.” Gai gilaadeu ne gaavange gi de ia e madahidu dibaa selevaa mai i de hale daumaha o Baal-Berith, gai Abimelek ne hai selevaa laa ga hagao ange ai hanu daane baubau gi daudali ange ai i de ia. Gai ia ga hano gi de hale o dono damana i Ophrah, ga daa ai gu maakau ono daina daane, go dama daane a Jerub-Baal ange laa, gai se dinohidu daane ne daa i honga dahi hadu. Gai go Jotham donu huu, tama gauligi a Jerub-Baal tee magau, go hiidinga ia ne hano ga mmuni. Gai denga dagi alodahi o Shechem ma Beth Millo ne hagabuni ga hulo gi gaogao de oak laumalie i de mommee iai tuludulu i Shechem, e hai ai Abimelek go delaadeu hodooligi.
Gai ga langona huu e Jotham mee nei, gai ia ga hano ga duu i honga de mounga go Gerizim, gai ia ga oo ga hai ange gi gilaadeu, “Denga daane o Shechem, goodou hagalaangona agu muna, gai de Maadua ga hagallongo ai oodou muna. Dahi laangi gai denga manu ssomo ne hulo e hagadabu dahi hodooligi moolaadeu. Gai gilaadeu ne hai ange gi de manu go olive, ‘Go koe e hai ai demaadeu hodooligi.’
Aagai de olive ga hai ange gi gilaadeu, ‘E aha, e heohi dagu tili de hai lolo, e hagadubu ai laa denga diinonga ma dangada, gai au ga duu e hagasingasinga i honga denga manu ssomo ange laa?’
10 Gai denga manu ssomo ne hai ange gi de fig, ‘Humai, go koe e hai ai demaadeu hodooligi.’
11 Aagai de fig ga hai ange gi gilaadeu, ‘E aha, e heohi dagu tili ogu hua danuaa ma de maimai, gai au ga hano ga duu e hagasingasinga i honga denga manu ssomo ange laa?’
12 Gai denga manu ssomo ne hai ange gi de grapevine, ‘Humai, go koe e hai ai demaadeu hodooligi.’
13 Aagai de grapevine ga hai ange gi gilaadeu, ‘E aha, e heohi dagu tili de hai uvaini e hagamalangilangi ina laa denga diinonga ma dangada, gai au ga hano e duu e hagasingasinga i honga denga manu ssomo ange laa?’
14 Gai denga manu ssomo alodahi ga hai ange gi de manu daladala, ‘Humai, go koe e hai ai demaadeu hodooligi.’
15 De manu daladala ne hai ange gi denga manu ssomo, ‘Noo goodou e llodo abodonu e hai au go doodou hodooligi, gai goodou loomai hagalilo i ogu lalo; aagai noo e deai, gai de ahi e sao mai naa i lo te manu daladala ga dudu denga cedar o Lebanon.’
16 Goodou e hai hegau laa donu i de mee heohi, i de masavaa oodou ne hai ai Abimelek gi hodooligi? Gai goodou ne hai hegau ange laa gi Jerub-Baal ma dono huaabodu i de mee abodonu, ma de hai gi bei dagodo o ana hegau gu hai? 17 Go hiidinga dogu damana ne hagahai ngadaa dono mouli ga hebagi i oodou hiidinga, ga hagaola mai ai goodou i de gau Midian; 18 aagai anailaa nei goodou gu hai baasi ange gi de huaabodu o dogu damana, ma gu daa gi maakau ana dama daane e dinohidu i honga dahi hadu daudahi, gai goodou gu hai Abimelek, tama daane a dahi hahine hai hegau o dogu damana, go de hodooligi o dangada i Shechem, i hiidinga ia se dangada niiodou. 19 Noo se hegau danuaa oodou ne hai, ga hagadubu ai Jerub-Baal ma dono huaabodu anailaa nei, gai goodou gi malangilangi i Abimelek, gai ia gi malangilangi i goodou. 20 Aagai noo e deai, gai de ahi gi sao mai i daho Abimelek gi duungia dangada o Shechem ma Beth Millo; gai de ahi gi sao mai hogi i daho dangada o Shechem ma Beth Millo gi duungia Abimelek.”
21 Dua mee nei, gai Jotham ne savini ga hano ga noho i Beer, go hiidinga ia gu madagu i dono daina daane go Abimelek.
22 Dua de dagi a Abimelek de gau Israel i e dolu ngadau, 23 gai de Maadua ne hai gi humai dahi hagasaalunga baubau, gi haia gi dee heloongoi magavaa o Abimelek ma de gau Shechem, gai denga daane Shechem ne hai baasi ange gi Abimelek. 24 Mee nei ne hai e sui ange ai de daa a Abimelek, ma dangada o Shechem ne balea ange laa ia, ga maakau denga dama daane e dinohidu a Jerub-Baal. 25 Gai denga daane o Shechem ne kave hanu daane gi mmuni i ulu mounga gi vaivai haia dangada o Abimelek, gai gilaadeu ga gaiaa mee o dangada alodahi e loadu laa gi kilaa. Gai Abimelek gu langona e ia mee laa.
26 Gai Gaal, tama daane a Ebed, ne humai gi Shechem madali dono hagadiilinga, gai dangada o de mommee laa gu dahi alaadeu tali ange gi de ia. 27 Gai gilaadeu ne hulo gi lodo alaadeu veelengaa grape ga hagihagi ai denga grape, ga kumi e hai ai taonga i de hale daumaha o delaadeu diinonga. Gai gilaadeu ne gaimee ma de unu aama de pasa hagabaubau Abimelek. 28 Gai Gaal tama daane a Ebed ne hai ange, “Goai donu go Abimelek, gai gu aha gidaadeu de gau Shechem gu hai hegau ange ai gi de ia? E dee go ia tama daane a Jerub-Baal, gai dono daane hai hegau go Zebul? E danuaa donu taadeu hai hegau ange gi denga daane o Hamor, tamana o Shechem! Aagai gu aha gidaadeu gu hai hegau ange ai gi Abimelek?*Gen 33.19; 34.2 29 Mee naa gi go au e dagina dangada i de aduhale nei! Gai au ga aau gee Abimelek; gai au ga hai ange gi Abimelek, ‘Haia gi kii ange de soa doo hagabuulinga hebagi, mage humai e hebagi gidaau.’ ”
30 De masavaa o Zebul, tagi o de aduhale, ne langona ai muna a Gaal, tama daane a Ebed, gai ia gu lili mmao. 31 Gai ia ga hai hagammuni hanu dangada gi hulo gi daho Abimelek i Arumah, gi hai ange, “Gaal, tama daane a Ebed, ma ono dangada gu loomai gi Shechem, ma e hagabasa ai dangada gi hai baasi adu gi de goe. 32 Deenei ai, goodou ma oo daane gi loomai gi mmuni i lodo veelenga daalia ai. 33 Gai taiao age naa huu, i de masavaa e sobo age ai de laa, gai goodou ga hagamoolau ga loomai gi de aduhale; gai ga loomai naa huu Gaal ma denga daane madali ia e hebagi adu gi goodou, gai goodou haia be ni aha oodou e llodo e hai ange gi gilaadeu.”
34 Gai Abimelek ma dono hagabuulinga hebagi ne loomai i de boo ga mmuni i gaogao o Shechem, i e haa hagabuulinga. 35 Gai Gaal, tama daane a Ebed, ne hano ga duu i ma te haitoga o de aduhale; gai Abimelek ma denga daane madali ia ga hiihidi age i de mommee olaadeu e mmuni ai laa.
36 Gai ga gidee huu e Gaal denga daane laa, gai ia ga hai ange gi Zebul, “Galo adu, hanu daane e loiho mai i denga mounga!”
Gai Zebul ga hai ange gi de ia, “Mee aau e gide naa go goohunga donu huu o denga mounga.”
37 Aagai Gaal ne hai ange hogi gi de ia, “Galo ange diiloo, hanu daane e loiho i lo te ungaalodo o de henua, gai dahi hagabuulinga e loomai i de mommee iai de oak o de gau e daalaa mee e dee iloo.”
38 Gai Zebul ga hai ange gi de ia, “I hee au muna hagasoenga nogo tala laa, ma e hagadaba, ‘Se aha donu Abimelek, gai gidaadeu ga hai hegau ange ai gi de ia?’ E dee aanei denga daane oou e basa hakadanga ai laa? Hannoo hebagi ange gi gilaadeu!”
39 Gai Gaal ne dagi denga daane o Shechem ga hulo ai e hebagi ange gi Abimelek. 40 Gai Abimelek ga doolohi ia, gai Gaal ne savini ga hano gee mai i Abimelek; ne soa hogi dangada ne lagolagohia ga dae ai gi de haitoga o de buibui o Shechem. 41 Gai Abimelek ne noho i Arumah; gai Zebul ne alualu Gaal ma ono dangada gi hulo gee, deelaa ai, gilaadeu tee maua i de nnoho i Shechem.
42 De laangi i ono dua gai denga daane ne hulo gi lodo veelenga, gai Abimelek gu langona. 43 Gai ia ne vvae ono daane ga hai ai e dolu hagabuulinga, gai gilaadeu ga mmuni i lodo veelenga laa. Gai ia gu gidee denga daane laa e ssao mai i lo te aduhale, gai ia ga hebagi ange gi gilaadeu ga daa gilaadeu gu maakau. 44 Gai Abimelek ma de hagabuulinga madali ia ne hulo ga tuu i de haitoga o de aduhale laa, gai luu hagabuulinga ange laa ne hulo ga daa dangada alodahi i lodo veelenga gu maakau. 45 Gai Abimelek ne hebagi ange gi de aduhale laa i de laangi laa alodahi; gai ia ga hagadee kii de aduhale laa, ga daa gu maakau dangada e nnoho ai, gai ia ga oha de aduhale laa ga hagamalili ange soolo gi honga dono gelegele.*Deut 29.23
46 Gai ga langona huu e dangada alodahi e nnoho laa i lo te hale dagitilo maolunga o Shechem mee laa, gai gilaadeu ga hulo ga ulu gi lo te aduhale i de hale daumaha o Baal-Berith. 47 Gai Abimelek gu langona bolo denga daane alodahi gu hagabuni i de hale dagitilo maolunga, 48 gai gilaadeu ma ono daane ga hulo gi de mounga go Zalmon. Ia ne kave dahi daguu ga duuduu iho ai hanu laa manu, ga hagauda ange gi honga luoono eu. Gai ia ga hai ange gi denga daane madali ia, “Goodou hagamoolau haia gi bei oodou mee gu gidee nei au gu hai!” 49 Gai denga daane alodahi ga duuduu iho denga laa manu, ma de daudali ange i hegau a Abimelek gu hai laa. Gai gilaadeu ga hagatau age mee laa, i gaogao de hale dagitilo maolunga laa, ga dudu de mommee laa ma dangada i ono lodo. Gai dangada alodahi i lo te hale dagitilo maolunga o Shechem gu maakau, se mano alodahi daane ma haahine ne maakau.
50 Gai Abimelek ne hano hogi gi Thebez, ga hebagi ange ma de hagadee kii de aduhale laa. 51 Gai e dahi hale dagitilo i lo te aduhale laa, gai dangada alodahi o de aduhale laa ma olaadeu dagi ne hulo ga ulu gi lo te hale dagitilo laa, ga pono denga abaaba; gai gilaadeu ga kage ga nnoho i tua de hale dagitilo laa. 52 Gai Abimelek ne hano gi de mommee iai laa de hale dagitilo laa, e hebagi ange gi dangada e nnoho ai. De masavaa oona ne hano ia ga hagabaa ange e dudu de haitoga o de mommee laa, 53 gai dahi hahine ne tili iho dahi hadu mmili gi honga dono biho ga hhoa ai dono biho.*2 Sa 11.21
54 Gai ia ne hagamoolau ga hagahi tama daane e dagidagia laa ono goloa hebagi, ga hai ange gi de ia, “Haia dau gadilaasa mage velosia ai au gi magau, gi dee hagataba ai dangada bolo se hine ne daia ngau ga magau.” Gai tama daane laa ga velo ia gu magau. 55 De masavaa huu o de gau Israel ne gidee ai bolo Abimelek gu magau, gai gilaadeu alodahi ga aahe gi olaadeu hale.
56 Deenei de hai a de Maadua ne sui ange ai hegau baubau a Abimelek ne hai ange gi dono damana, i dana daa ono daina daane e dinohidu laa. 57 Gai de Maadua ne sui ange hogi hegau baubau a dangada o Shechem ne hai. Gai muna hagamalaia a Jotham, tama daane a Jerub-Baal, gu hai ange donu gi gilaadeu.

*9:28 Gen 33.19; 34.2

*9:45 Deut 29.23

*9:53 2 Sa 11.21