12
Jesús k'apeenau jua hʌ̃ʌijem hed trigo p'ierrtarr
(Mr 2:23-28; Lc 6:1-5)
Hich mag jaar biek hãb jua hʌ̃i nʌm hedcha maach hi dʌ̈i wënʌrraajerr k'ʌʌn t'um hi hiek jaaut'urwia deeu hi dʌ̈i narr haawai, hich Jesuu trigo p'ur wëjöm hee maar p'ë wai dichjim. Magbaawai maar hee hãaur k'ʌʌnau chi bich t'ʌrrëunaa, jua heepai sigt'ʌnaa k'ö wënʌrrajim. Maig hĩchab fariseonaanjã dʌ̈i narr haawai mag hoowi hich Jesuugta, —Pʌdë hoobá, jua hʌ̃i nʌm hed haawai bʌ̃ʌrjã p'idk'aju k'aba nʌmta, pʌ k'apeenau jãg trigo p'ierrnaa k'ö wënʌrrʌm. ¿Pua chan k'augba hab, jãgpai p'ierr nʌmjã nem pöm heeu nʌm dʌ̈i hãba sim? hajierram hirig.
Magbaawaita jũrr Jesuu hamag, —Mamʌ ¿k'ani mʌ k'apeenau k'aigba habar? hajim. ¿Magan pãrau chan Hẽwandam hiek p'ã sim gaai t'ʌ̃ʌrwai hooba haajeeb, Daviiu hich dʌ̈i wënʌrrarr k'ʌʌn dʌ̈imua hamach jãsöo p'öbaadeewai Hẽwandam hat'eem pan k'ötarr? Mag pan parhoobam k'ʌʌnau k'öju k'aba, hãba p'adnaanaupaita k'öju haai naajim. Mamʌ pãrau k'ap'ʌ nʌm, jãga hirua Hẽwandamag jëeujem deg dubwi Hẽwandam hat'eem pan nasãd gaai p'ë sĩerr hauwi k'öjĩ. Mamʌ mag k'ötarr paarjã Hẽwandamau hi chig habajim. ¿Wa pãrau Moiseeu ley p'ã pʌatarr gaai t'ʌ̃ʌrwai hooba haajẽwa? Jua hʌ̃ʌijem hed hawiajã p'adnaan Haai hi jëeujem deg p'idk'aawai pekau k'abam ha sim. Mag Haai hi jëeujem deg p'idk'aju haai sim k'ai, ¿jãgwi mʌ mag Haai hi jëeujem di k'ãaijã hich Jöoiraucha pʌ̈itarrauta sabarhed hawi mʌch k'apeenag trigo p'ierr k'öpi jaauju k'aba chirʌ́? Wajapcharan jãg Hẽwandam hiek p'ã sim gaai jaau sim pãrau k'augbata naabahab, Hẽwandamau hich hiek gaai “Nemchaain t'õonaa mʌrʌg jëeuwai hʌ̈u sĩeb mamʌ, muan pãach k'apeenta hʌ̃rcha dau haug k'aug paraa hapim k'õsi chirʌm” ha sim. Pãrau hirua mag sim wajap'a k'ap'ʌ naak'iin, jãg hõor hiekk'õr chuk'um k'ʌʌndampa pãrau k'aigba nʌm ha jaaubajugui hajim.
Maimua ham jʌ̃gdaar mag hiek'apʌ̈iwia deeu hichdëupai, ’Mʌʌn Hẽwandam Hiewaa Hemk'ooirau. Muata t'umaam k'ʌʌnag k'an nemta wauju haai nʌ wa wauju k'aba nʌ ha jaauju haai chirʌmgui hajim, jua hʌ̃ʌijem hed hawiajã.
Woun hãb jua jʌser k'itarr Jesuu monaaupʌ̈itarr
(Mr 3:1-6; Lc 6:6-11)
Mag trigodö hee fariseonaan dʌ̈i hijẽjẽb sĩewi petaau, haigmua dak'a maach meeun Hẽwandam hiek jaaujem di sĩerr hee dubimajim. 10 Mag Haai hi jaaujem deg woun hãb jua jʌser k'itʌmjã sĩejim. Hamach chi fariseonaanau Jesús hipeerdʌwi nem hagcha k'aba jaaubarm gaaimua hi himeraa pʌr hauju hẽk'aajerr haawai, juau hogt'om hirig, —¿Jua hʌ̃ʌijem hed hawiajã, hõor mor masim k'ʌʌn monaauju haai sĩ? ha jëeujierram.
11 Magbaawai hichdëu hamag magjim:
—Pãar mʌg nʌm haig pãar ovejadam dau hãb k'ãijã jẽbdeg buudimaawai, ¿k'aíuta jua hʌ̃ʌijem hed hawia jẽu hawaan maba haajẽ? Mag sim, ¿pãrau hoowai maach wounaanta nemchaain k'ãaijã hʌ̃rcha balee naabá? hajim. 12 Mag sim haawai jua hʌ̃ʌijem hed hawiajã hichiita muan hõor dau haug k'augju haai nʌm ha chirʌm hajim hamag.
13 Magnaa hich Jesuupai chi woun mag jua jʌser k'itarragta, —Dayag jua hʌabá hajim.
Magbaa chadcha jua hʌabaa jua monakk'a warm chi wajap'a sĩerr dʌ̈i hãba sĩsijim. 14 Mamʌ jua hʌ̃ʌijem hedta magbarm hoobaawai, haigmua höbëraau, chi fariseonaanau Jesús t'õopʌ̈yaag jãga hak'iina ha k'ĩirju nʌisijim hanaabá.
Jesús higwia warrgarwe jaautarr
15 Mag hich t'õopʌ̈iju k'ĩirju p'öbaadëm hich Jesuu k'aug hat'aawai hichta warag haigmua petajim. Mag hi petaawai hõor pöm dʌ̈i hi hẽudee wëtjim. Jesuu mor masim k'ʌʌn t'um hich haig waibëe nʌm monaaupʌ̈i maajeejim. 16 Mamʌ hichdëu mag hõor monaau simjã sĩi k'apanag hee parhooba hich jaaupiba haajeejim. 17 Pari magtarran, Hẽwandam hi jaaumie jöoi Isaías k'ararrau hich Jesús higwia jaautarrjö hamk'ĩir hajim. Chi Hẽwandam hiek gaai hi higwia mag sim:
18 “Hachá sim mʌ chog” ha sim Hẽwandamau, “mʌchdëu jʌr hautarr mʌchdëu k'õsim.
Hi gaaimuata mʌ honee chirʌm.
Hi gaai, mua mʌch Hak'aarta p'ẽs deeju.
Magbaawai hirua jaauju, jãga hõor mʌ dʌ̈i wënʌrraju haai nʌ.
19 Hí chan hõor dʌ̈ijã meeurraunaa k'ĩesir hijẽjẽbjã haba, ni kaaijã hee hõor dʌ̈i meeuk'arrjã chuk'u haju.
20 Mag hi pʌ̈ibarm chan hõor dau hap'ʌʌ k'it'ëem k'ʌʌn warag dau haug waupiegjã k'aba, ni hich hiek gaai hubʌ k'aba k'it'ëem k'ʌʌn hok'oopiegjã k'aba,
warag hich meebarm gaaimua hõor hʌ̈u peerdʌju hayaa hapiegta pʌ̈iju.
21 Magbaawai durrpierram k'ʌʌnau hi higwia, ‘Jãguata chadcha hʌ̈u maach peerdʌ hauju k'abahab’ hajurau” ha sim Hẽwandamau hich hiek gaai. (Is. 42:1-4)
Fariseonaan hiek meperauta Jesuug juapá dee sĩejim haajem
(Mr 3:20-30; Lc 11:14-23; 12:10)
22 Biek hãb woun hãb dösãt bënëu sim Jesús haig haibëejierram. Mag woun hich hag bënëu meu meraanaa daujã k'ĩsu k'itajim. Mag hich haig haipierrwai Jesuu hi dau monaaupʌ̈iwia mag meu meraa sĩerrjã wajap'a hiek'apijim. 23 Mag hoowi hõor dauderraa nʌm hiek'au hamach wir haigpai, “¿Keena, mʌg woun jöoi David k'ararr chaain hewagam k'ʌʌn heem maach peerdʌ haumk'ĩir pʌ̈iju haajerr k'abam k'ai?” haajeejim, Jesús higwia.
24 Pari hõordamau sĩi mag nʌm hũrbaawai fariseonaanau jũrr ham hichaaur, —Dösãtnaan pör Beelzebú dʌ̈i bën dötarr haawaita hag juapaauta jãg hõor mor heem mepeenjã dau daau jʌrk'ʌʌi nʌrrʌm haajeejim.
25 Pari hamau hamach heepai mag nʌmjã Jesuu k'ap'ʌ sĩerr haawai jũrr hich garmua hamag magjim:
—Pãrau hoowai, gobiernoou hich higar nʌm k'ʌʌn jãrrcha t'öonaa hamach wir haigpai wërbʌpik'iin, ¿mag gobierno warre k'ʌt mabaju k'ai? Wa hãbmua k'ãijã hich chaain dʌ̈ipai meeuk'awi hamach wir haigpai wërbʌk'iin, ¿warag haaidʌbaju k'ai? 26 Pãar hiek mag mʌjã dösãt dʌ̈ita chirʌm hanaawai, dösãtauta wir haig dösãtpai jʌr wërpk'iin, pöd hich mag jua t'eeg sĩerrabajugui hajim. 27 Chadcha mag dösãtnaan pör Beelzebuuta mʌrʌg hich jua t'eeg dee sim k'ai, magan har pãach higar t'ʌnʌm k'ʌʌnaujã hagjö hi juapaauta mepeen jʌr wërp nʌm. Mag nʌmta ¿jãgwi pãrau mak'ʌʌnag chan bʌ̃ʌrjã magʌm haba nʌ? ¿Chadcha hich Hẽwandamauta hamag magamk'ĩir hich juapá dee sim pãachdëu k'ap'ʌ naawai k'abá? Pãar hiek mag chi dösãtaupaita wir haig hich k'aibag waaujem hanʌpí, magan jãg chi mʌ dënjö dau daau mepeen jʌr wërp nʌm k'ʌʌnagchata jëeu hoobat, daau hamau chadcha dösãt juapaauta jãg jʌr wërp nʌm habarju. Pãach chi mʌrʌg mag hiek'a nʌm k'ʌʌnta hag heyaajã k'aba hiek'a naabahab. 28 Muan chadcha Hẽwandam jua t'eegauta mepeenjã jãg jʌr wërp chitʌmgui hajim. Mag mepeen mua jʌr wërp chirʌm gaaimua pãrau k'ap'ʌ haju haai nʌm, ya hich Hẽwandam chi jua t'ierrta mʌig pãar hee sĩeichëm. Mamʌ magʌmjã pãrau k'augba nʌmgui hajim.
29 ’Pãadë k'ĩirjubat. Ni hãbmuajã mʌg nʌm haig sĩi hãb jierrnem wajap'am dʌ̈i hich di t'ʌa sim haig dubwi hi nem jĩgk'abaju. Sĩi k'apanaam k'ʌʌnau wa hi k'ãai hʌ̃rʌʌcharamua hi hibʌʌr hauwi k'abam chan, pöd hi nem jĩgk'abamgui hajim. Hich hagjöta simgui hajim mepeerjã. Mʌ hi k'ãai jua t'eeg hʌ̃r k'aba chirak'iin, muajã pöd hõor mor heem mepeen jãg dau daau jʌr wërpbaju. Mamʌ mua chadcha Hẽwandam juapaauta mʌg nem wau chitaawai meperaujã mʌ jua jʌmba haajem. 30 Magua, mua mag chirʌm: Har chi mʌ higar k'aba sim wounan hichta dösãt higar sim; maimua Hẽwandam hiek hʌ̈k'api hawaag mʌ hipierr hõor hãbamʌg jʌr p'ëba simuan waragta jʌr wërp simjö simgui hajim.
31 ’Magua, mua mag chirabma hajim hich Jesuupai: Hẽwandamaun chadcha hõor k'aibag t'umaa chugpaaju, ham parhoob hiek'amatarrpa t'um. Mamʌ pekau hãb sim, maan mua Hẽwandam Hak'aar jua t'eegau nem wau chitʌm hoo nʌmta warag mepeer gaai t'ʌ nʌmʌu. Mag pekau chan Hẽwandamau bʌ̃ʌrjã k'ĩir hok'oobamgui hajim. 32 Mʌch chi Hemk'ooi Hiewaa higwiata k'aigba k'ãijã hiek'a nʌm pekaun hʌ̈u chugpaaju; mamʌ chaig pãrau mua mag Hẽwandam Hak'aar juapaau k'aba Beelzebú jua t'eegauta mepeenjã jʌr wërp chitʌm hanarr chan mʌig heegarjã chugpaaba, ni mʌg hatag Hẽwandamau deeu jẽb hiiur hompaabarm gaaijã chugpaaba hich mag sĩsijugui hajim, Hẽwandam Hak'aar higwiata mag hiek'a naawai.
Jãga hõor wajaug k'ap'ʌ haajẽ
(Lc 6:43-45)
33 Mag hiek'ak'agmamua hĩchab hamag magjim Jesuu: ’Pãadë mʌ sëu hawia nemjĩir jĩirwaijã wajap jarba sĩi hich jãg bãaupibat. Mag nemjĩir wajap chëbajugui hajim. Mamʌ wajap'ata p'ãichichagau bʌ̈ k'uanaa jar bãaumʌn, mag nemjõ wajap'a chëju. Wajapcharan hich chë sim gaaimuata k'ap'ʌ haajemgui hajim, jãga sĩ mag nemjõ. Hich jãgta naabahab hajim pãarjã hagjö. Pãach nem wau nʌm gaaimuata pãachdëupai pãach jaau naabahab, hõor wäjäauná wa hõor k'aigbam k'ʌʌná. 34 K'ĩirjug chuknaan, jãg pãar hö k'aibag sĩsidʌm k'ʌʌnau, ¿jãga pãrau nem wajap'am hig hiyʌ̈ʌ habarju? Nem dich k'ĩirjug hee k'ĩirju hahauk'amta dich hiiu jaauba haajeeb. 35 Hõor k'ĩirjug wajap'am k'ʌʌnau nem wajap'am nemta hiek'a nʌm, hamau nem wajap'amta wauju k'ĩirju naawai. Mamʌ hö k'aigbam k'ʌʌnaun, hiek'aawaijã k'aigbata hiek'a nʌm, ham hödi sĩi nem k'aigbamta wauju k'ĩirju sĩsid haawai. 36 Pari mʌ cha hiek'a chirʌm hiek'au, Hẽwandamau hõor hi hagk'am hedan, mʌig heegar haawai pãach hiek k'aigbam hiek'aajerr t'umaa pãach hidamaucha hirig jaaujugui hajim, k'an jãgwia mag hiek'aajeejĩ. 37 Wajapcharan mʌig heegar haawai pãach hiek'amaajerr hiek'aupaita wir haig pãach hiekk'õr chuk'u nʌm ha jaaupiju, wa warag pãach k'aibag k'ãijã waupi jaaujugui ha jaaumajim chi fariseonaanag.
Fariseonaanau hamachdëu nem hooba haajem waupi jaautarr
(Mr 8:12; Lc 11:29-32)
38 Biek hãb fariseonaan heem k'ʌʌnau maestronaan heem k'ʌʌn dʌ̈imua Jesuug, —Maestro, maraun maach dak'ĩirta pʌrʌg hag na bʌ̃ʌrjã maadëu hooba haajem nemta waupim k'õsi nʌmgui hajierram.
39 Magbaawai hich Jesuu hamag magjim:
—Pãran pãachdëu Hẽwandam hiseg nʌm gaaimua warag chi hajaugjã chuk'u t'ʌnaawaita warag pãachdëu nem hooba haajem nempata pãach dak'ĩir waupi nʌm. Mamʌ mua waubamgui hajim. Mag k'ãai warrgar jöoi Jonás haajerr nemmeeurrk'an buch hee k'ãai t'ãrjup sĩerr gaaimua Nínivepienau Hẽwandamau hi pʌ̈itarr k'aug hautarrjöta, hĩchab mʌchjã Hẽwandamau pʌ̈itarr pãrag k'ap hapijugui hajim, mʌch hiiu p'iidʌbarm gaaimua. 40 Hich jãg Jonás nemmeeurrk'an bi hee hãsdawam k'ãai t'ãrjupnaa hedaramjã k'ãai t'ãrjup sĩerrjö, hich hagjö mʌch chi Hemk'ooi Hiewaajã hĩchab hãsdawam k'ãai t'ãrjupnaa hedaramjã k'ãai t'ãrjup chirajugui hajim, jẽb hee. Mamʌ mag hoobarmjã pãrau hʌ̈k'abajugui hajim hamachigcha. 41 Magua, Hẽwandamau hõor hich haar p'ë hauju wa p'ë hauba k'ãijã haju jaau nʌm hed, Nínivepien p'iidʌtk'awi hamach hipaarmua pãar k'aibagta warag Hẽwandamag hĩgk'a t'ʌnʌʌuju, warag pãar k'aibag waumk'ĩir. ¿K'an jãgwi? Jonaau Hẽwandam hiek hamach haar jaaubaimaawai hamau magʌmjã haba hʌ̈k'atarr haawaima. Mamʌ hĩs mʌ Jonás k'ãaijã hʌ̃rʌʌcha chirʌmuata Hẽwandam hiek jaau chitʌmjã pãrau bʌ̃ʌrjã hʌ̈k'amap'a nʌmgui hajim. 42 Mag Hẽwandamau ham p'iriutk'a hauwia chachbarm jaar hĩchab Sabá durrmua rey Salomón hoon bëetarr hʌʌiraujã hich hipaarmua hĩchab pãar k'aibagta Hẽwandamag hĩgk'a t'ʌnʌʌujugui hajim, hí pãar k'ãaijã warpmuata Hẽwandamau Salomonag k'ĩirjug deetarr hiek'a sim hũraan bëetarr haawai. Mag k'ãai mʌ Salomón k'ãai hʌ̃rpai chirʌmuata mʌig pãach nʌm haig Hẽwandam hiek jaau chirʌmjã pãrau hũrmap'a nʌmgui hajim, mag hamachdëu nem hooba haajemta hamach dak'ĩir waupi narr k'ʌʌnag.
Bën hãk'ãar deeu hõor mor hee sĩeicheewai jãga haajẽ ha jaautarr
(Lc 11:24-26)
43 Mag hiek'ak'agmamua, ’Hĩs mʌg mʌ hiek hũrbarmjã hʌ̈k'aba habarm gaaimua warram k'ãaijã warag Hẽwandam dʌ̈i hiekk'õr pöm nʌisim k'ap hamk'ĩir, pãrag mʌg ejemplo jaauk'imgui hajim. Magnaa hichdëupai, Bën k'aigbam hõor mor heemua jʌrpäaiwain warp hõor chukag hee p'ʌrëu nʌrraajem. Mamʌ pöd hich sĩeimaju baauba habaawai k'ĩirju sĩi hawia, 44 “Deeu mʌch chiraajerr deg chiraimaag majugui” hawia, deeu hich hag woun jʌrmaajemgui hajim. Mag mawia hooimaawai, chadcha di chaarta wajap t'ũapwi hãbamʌg nem jök'anaa hau sĩsidʌmjö dijã parii hooimaajem. 45 Mag hoobaimaawai, deeu mawia, hich daumaai hich k'apeen hich k'ãaijã k'aigbacharam k'ʌʌn siete jʌr p'ë hauwia, deeu mag woun mor hee naaicheejemgui hajim. Magbarm haigmua chi wounjã warr hich sĩerr k'ãai warag hat'uuchata k'aibag sĩsiejem. Hĩsim k'ʌʌn jãg k'aibag sĩsidʌm k'ʌʌnjã hich magta hajugui hajim meperau ham dʌ̈i, Hẽwandam hiek hũrtarrta hʌ̈k'aba harr gaaimua.
Jesús heeugpeenau hamach hãd dʌ̈imua hi dʌ̈i hiek'am hig narr
(Mr 3:31-35; Lc 8:19-21)
46 Hagt'a Jesuu hõrag hiek'a sim hee, hi hãd hi heeugpeen dʌ̈i bardʌtk'achëwia hi dʌ̈i hiek'am hig naajim. Mamʌ hi sim haar dubba daaugajãrpai naaichëtarr haawai 47 hãbmua chi Jesuug, —Pʌ hãd pʌ heeugpeen dʌ̈i daaugajãr nʌmwai; ham hiek pʌ dʌ̈i hiek'am k'õsi nʌm haajem ha jaaujim.
48 Magbaa jũrr hichdëu, —¿Chijã hagá mag mʌ hãd, maimua chijã k'ʌʌn hagá mag mʌ heeugpeen? hajim.
49 Magnaa maach hich dʌ̈i hogdʌba wënʌrraajerr k'ʌʌnagta jua hʌanaa, —Chamʌ k'ʌʌnta mʌ hãd hanaa mʌ heeugpeenauwai hajim. 50 Mʌrʌgan mʌ Haai hʌ̃gt'ar chiraajemua k'õsimjö nem wau nʌm k'ʌʌnta mʌ hãd hanaa mʌ hʌ̃p'ʌʌinau, maimua hĩchab mak'ʌʌnta mʌ k'odnaanaugui hajim, hich Jesuu.