13
1 बुद्धिमान् छोराछोरीले आफ्ना बुबाको अनुशासनलाई स्वीकार गर्छ;
तर गिल्ला गर्नेले हप्कीलाई बेवास्ता गर्छ।
2 आफ्ना ओठका फलबाट नै मानिसले असल थोकहरू उपभोग गर्दछ;
तर विश्वासघातीहरू हिंसाकै चाहना गर्छन्।
3 आफ्नो ओठ जोगाउनेले आफ्नो जीवन जोगाउँछ,
तर जो उत्ताउलो भई बोल्छ, त्यो नष्ट हुन्छ।
4 अल्छेले उत्कट इच्छा गर्छ, र त्यसलाई केही पनि मिल्दैन;
तर परिश्रमीका इच्छाहरू पूर्ण रूपमा पूरा हुन्छन्।
5 धर्मीले झूटलाई घृणा गर्छ;
तर दुष्टले दुर्गन्ध फैलाउँछ,
र आफैँमा बदनाम ल्याउँछ।
6 धार्मिकताले निर्दोष मानिसलाई रक्षा गर्छ;
तर दुष्टताले पापीलाई नष्ट पार्छ।
7 कोही मानिस धनी भएको धाक लगाउँछ, र पनि त्यससित केही हुँदैन;
अर्कोले गरिब भएको बहाना गर्छ, र पनि त्यससित अपार सम्पत्ति हुन्छ।
8 कुनै मानिसको धनले त्यसको जीवनलाई छुटाउन सक्ला,
तर गरिब मानिसले जीवनको धम्कीको डर मान्नुपर्दैन।
9 धर्मी जनको ज्योति उज्यालो भई चम्कन्छ,
तर दुष्टको बत्ती निभाइन्छ।
10 अहङ्कारले झगडा मात्र उब्जाउँछ;
तर सरसल्लाह लिनेहरूले बुद्धि पाइन्छ।
11 बेइमानीसित कमाएको पैसा सकिन्छ;
तर परिश्रम गरी कमाएको पैसा बढ्दैजान्छ।
12 ढिलो भएको आशाले हृदय दुर्बल पार्छ,
तर पूरा भएको चाहना जीवनको रूख हो।
13 अर्तीलाई अपमान गर्नेले त्यसको मूल्य चुकाउनेछ;
तर आज्ञालाई आदर गर्नेले प्रतिफल पाउनेछ।
14 बुद्धिमान्को शिक्षा जीवनको मूल हो,
जसले मानिसलाई मृत्युको पासोबाट फर्काउँछ।
15 असल न्यायले निगाह प्राप्त गर्छ;
तर विश्वासघातीको मार्गले तिनीहरूलाई विनाशमा डोर्याउँछ।
16 हरेक विवेकशील मानिसले आफ्नो ज्ञानद्वारा काम गर्छ;
तर मूर्खले आफ्नो मूर्खता प्रकट गर्छ।
17 दुष्ट सन्देशवाहक जोखिममा पर्छ;
तर विश्वासयोग्य दूतले चङ्गाइ ल्याउँछ।
18 अनुशासनको बेवास्ता गर्नेमाथि गरिबी र शर्म आइपर्नेछन्;
तर सुधारमा ध्यान दिने व्यक्ति सम्मानित हुन्छ।
19 पूर्ण भएको चाहना प्राणको निम्ति मिठो हुन्छ;
तर मूर्खचाहिँ दुष्टताबाट फर्कन घृणा गर्छ।
20 बुद्धिमान्हरूसित हिँड्ने बुद्धिमान् नै हुनेछ;
तर मूर्खहरूको सङ्गत गर्नेले नोक्सानी भोग्नेछ।
21 पापीलाई विपत्तिले पछ्याउँछ;
तर धर्मीको प्रतिफलचाहिँ समृद्धि हो।
22 असल मानिसले आफ्ना नातिनातिनाहरूका निम्ति पैतृक धन छोडिराख्छ;
तर पापीको धन भने धर्मीको निम्ति नै साँचिएको हुन्छ।
23 गरिबको नजोतिएको जमिनले प्रशस्त अन्न फलाउन सक्ला;
तर अन्यायले त्यो खोसिदिन्छ।
24 आफ्ना छोराछोरीलाई छडी नलाउनेले तिनीहरूलाई घृणा गर्छ,
तर तिनीहरूलाई प्रेम गर्नेले त तिनीहरूलाई अनुशासनमा राख्दछ।
25 धर्मीले पेटभरि खान्छ;
तर दुष्टको पेट भोकभोकै हुन्छ।