Vali Nama'ina
IOANE
Eleleia Kauna
Puka Laloana Ilelena Luvana
Vali nama'ina kanania Ioane eleleia laloanai evaikata, Iesu 'eva Dilava ena luva keinikeini kauna, ia 'eva kau kauaninai easi maivaka kau viloatai emia (1.14). Ioane ena ula 'eva kau Iesu beabivenia ia 'eva Dilava Nakuna, bekabasi Iesu 'eva Dilava eluva'ana'i besinia be'asi bevamaulita kauna. Ioane 'eva eikabasi kau Iesu deabivenia kauta 'eva mauli keinikeini dedavalia, kanaua 'ounai kanania eleleia (20.31).
Lava'ana'ina 'eva Ioane e'outa Iesu 'eva Dilava ena Luva, inoku vatabulovo vinaulata evavai lovana eaku. Luva umauna, kau vaida 'eva Iesu deabivenia mai mulinai deda'a, beiamo vaida 'eva ia iabivenina sia deula. Puka elena 13 — 17 laloanai ivaiviivina kauta dalana dekavu iabi'inina lovana eaku, Iesu 'eva ibanona kauta ita demia, ia eta'u vaikabasi mediata evenita. To'onai 'eva Iesu bai eko'isi 'udai mai ibanona kauta ia deikaia mai deabi venia.
Dava ka'onamo puka kanania laloanai eka ikala basibasi 'eva ena koakoa kanaua kau eta mauli laloanai davata eabita luva ivavitaitatai evaaota abiveni kauta melala boutai bemauli vaita, itani vei, palaoa, 'ailala, vine vuana, mamoe mai i'imana kauna luvata.
Puka Iduvuna Namata
a. Luva lava'ana'ina. (1.1 - 18)
b. Ioane vaidi'u kabukabu kauna mai Iesu ibanona kauta lava'ana'ita. (1.19 - 51)
c. Iesu ena vinaula kau kevatai. (2.1 — 12.50)
d. Melala to'otai Ielusalema laloanai mai kevanai. (13.1 — 19.42)
e. Lovia namamna ena ko'isi 'udai mai evaila. (20.1 - 31)
f. Luva to'onai ela'asi mo Kalilea laloanai. (21.1 - 25)
1
Luva 'Eva Kau Kauaninai Easi.
Makavana umaunai kanobata asido'o epulu laloanai Luva 'eva 'ani ua'i, Luva 'eva Keliso, Luva 'eva Dilava ita demia, mai Luva 'eva Dilava. Ia 'eva makavana umaunai Dilava ita demia. Dilava evavaita davata boutai 'eva Luva kanaua'i depulu, depulu davata boutai 'eva sia ka sibona epulu. Luva 'eva mauli 'olana, inoku mauli kanaua 'eva kau 'ailala evenita. 'Ailala 'eva vabuto'o laloanai e'ani, beia vabuto'o 'eva 'ailala sia evabo'oa.
Dilava kau ka esinia easi, ia vana 'eva Ioane. Ia enai kau boutai 'ailala valina be'ika inoku bevamomo'aia 'ounai ia easi kau kevatai 'ailala beluva vaia kanaua'i kau boutai ia enai bema abivenia. Ia sibona 'eva sia 'ailala kanaua, beia 'ailala valina bekakava 'ounai easi. 'Ailala umauna 'eva easi kanobatai kau boutai beva'ailalata.
10 Luva 'eva kanobatai, inoku kanobata 'eva ia enai ivavaina, beia kanobata kauta 'eva ia sia deikabasia. 11 Ia easi ena kanobata umauna, beia ia ena kanobata kauta umauta 'eva ia sia deabia dae. 12 Beia kau vaida ia deabia dae, mai vana deabivenia kauta kataua boutai 'eva ia komolo evenita Dilava nakunai be'ao. 13 Dilava nakunai deao kauta 'eva sia kau eta pulu dalanai, 'o sia kauani ena ulai, 'o sia kau ka ena ulai, beia Dilava ena ulai depulu.
14 Luva kanaua 'eva kau kauaninai easi, viloamaiai ita lai amia. Ena nuavi lai aikaia, nuavina kanaua 'eva Kamana kevanai easi Nakuna ka'onamo enai, iulaveni mai luva umaunai evonuvonu 'au. 15 Ioane eta'u ia valina ekava 'eva evaoi ediaka, “Lau valina akava kauna 'eva kanania, adiaka, ‘Lau muli'uai e'asi kauna 'eva ekeini'u 'olana ia emia makava vakaia lau apulu.’ ”
16 Ia iulaveniai evonuvonu dae ai 'eva ita boutai melala ka ka laloatai vanama'ina kabi 'udai abi 'udai. 17 Dilava 'eva talavatu Mose enai evenita, beia iulaveni mai luva umauna 'eva Iesu Keliso enai deasi. 18 Sia kau ka Dilava eikaia kovo, beia Nakuna ka'onamo mo sibona, Dilava kevana umauna emimia mai ia sibona vaka Dilava, ia eta'u Dilava ita evaikata.
Vaidi'u Kabukabu Kauna
Ioane Eilolo.
(Mt 3.1-12; Mk 1.1-8; Lk 3.1-18)
19 Inoku Ielusalemai Iuda kauta namata deta'u kabukabu kauta mai Levi kauta desinita deda'a Ioane belavuaia ia 'eva dai. 20 Ioane sia e'ou avuavu beia e'ou dae ediaka, “Lau 'eva sia Keliso.” 21 Ia delavuaia dediaka, “Inoku oni 'eva dai? Oni Elia?” Ia ediaka, “Lau sia Elia.” Ia delavuaia 'udai dediaka, “Oni enolea kaumu, una?” Ia eta luva evamuea ediaka, “Asi'i.” 22 Kanaua 'ounai ia de'ouia dediaka, “Inoku 'oumai oni 'eva dai. Emu nu'ovi lai babi muea bada'a desinimai kauta lai ba'outa. Oni sibomu a oluva vaimu koma?” 23 Ioane eta luva evamuea ediaka, “Lau 'eva enolea kauna Isaia ena lelelele luvana,
ia eluva ediaka, ‘Lele ka kano'akunai evaoi ediaka,
Lovia namana ena dala ovakomoloa.’ ”
Isa 40.3
24 Palisea kauta vaida vaka desinita, 25 delavuaia dediaka, “Bema oni sia Keliso, 'o sia Elia, 'o sia enolea kaumu koanai dava 'ounai ovaidi'u kabukabu?” 26 Ioane e'outa ediaka, “Lau veiai avaidi'u kabukabu, beia oi sia oikabasia kauna ka oi viloamuiai elalava. 27 Ia 'eva lau muli'uai e'asi, beia ia lau ekeini'u, lau 'eva sia anama'ina ia ena tamaka valota baluvuta.” 28 Katania boutai 'eva Betaniai, Iolidana nutu avekenai Ioane evaidi'u kabukabu laloanai depulu.
Iesu 'Eva Dilava Ena
Mamoe Nakuna.
29 Elani Ioane 'eva Iesu eikaia ia kokona easi inoku e'outa ediaka, “Oikaia, Dilava ena mamoe nakuna kanobata ena si'avana iabina ovo kauna. 30 Ualavi lau lovana aku kauna kanania, adiaka, ‘Muli'uai e'asi kauna 'eva lau ekeini'u, 'olana ia emia makava vakaia lau apulu.’ 31 Lau sibo'u ia sia aikabasia, beia lau asi veiai bavaidi'u kabukabu 'eva ia bavala'asia Isalaela kauta ia beikabasia 'ounai.”
32 Inoku Ioane ia valina ekava ediaka, “Lau Idume Kabukabuna aikaia boiomalo boina vutuvutuai e'ovu ia akanai esili'au. 33 Lau asido'o ia aikabasia, beia esini'u veiai bavaidi'u kabukabu kauna eta'u e'ou'u ediaka, ‘Idume Kabukabuna be'ovu boikala inoku kau ka akanai besili'au kauna boikabasi ia 'eva Idume Kabukabunai bevaidi'u kabukabu.’ 34 Lau maka'uai 'ani aikaia inoku a'ou dae kanania 'eva Dilava Nakuna.”
Iesu Ibanona Kauta Lava'ana'ita.
35 Elani Ioane mune'e ua'i ibanona kauta lua ita delava. 36 Ia Iesu eda'a keini eikaia koanai ediaka, “Oikaia, Dilava ena mamoe nakuna.” 37 Ioane ibanona kauta lua ia eluva lelena deika koanai deda'a Iesu mulinai deda'a. 38 Iesu ekai 'udai mulinai deda'a eikata inoku elavuaita ediaka, “Oi o'ula dava?” Ia ena luva devamuea dediaka, “Labi e, oni a'i omimia?” (Leletai Labi anina 'eva Vaikabasi kauna.) 39 Ia e'outa ediaka, “Omai oikaia.” Inoku deda'a ena mia 'abuna deikaia, 'ani elavilavi melala koana vani 'ounai ia ita demia.
40 Kau luana Ioane eluva lelena deika inoku Iesu mulinai deda'a kauta ka 'eva Andelea, ia 'eva Simona Petelo kadina. 41 Andelea komolonai 'a'ana Simona edavalia inoku e'ouia ediaka, “Lai Mesaia 'ani lai adavalia.” (Mesaia anina 'eva Keliso, Vamauli kauna.) 42 Inoku ia Simona evuaia deda'a Iesu kevana. Iesu Simona eteia basibasi inoku ediaka, “Oni 'eva Simona, Ioane nakuna, vali'u oni vamu be'aea Kepa.” (Kepa 'eva vitaitana Petelo, anina 'eva bika'a.)
Iesu Pilipo Mai Natanaela E'aeta.
43 Elani Iesu eula beda'a Kalilea laloanai, Pilipo edavalia inoku e'ouia ediaka, “Muli'uai mai.” 44 Pilipo 'eva Betesaida kauna, Andelea mai Petelo eta vanua kauna. 45 Pilipo eta'u Natanaela edavalia inoku e'ouia ediaka, “Mose talavatu laloanai valina ekava maivaka enolea kauta eta pukai deleleia kauna 'ani lai adavalia. Ia 'eva Nasaleta kauna Iesu, Iosepa nakuna.” 46 Natanaela elavuai ediaka, “Nasaleta ai dava nama'ina ka ua'i bepupulu bedaia, una?” Pilipo ediaka, “Oni mai ikala.”
47 Iesu Natanaela eikaia kokona easi koanai luvana eluva ediaka, “Ia 'eva Isalaela kauna umauna. Ia nuanai 'eva sia dede koana ka.” 48 Natanaela ia elavuaia, “Lau aboina oikabasi'u?” Iesu ia ena luva evamuea ediaka, “Oni suke auna venunai do'o laloanai aikamu vakaia mulinai Pilipo e'aemu.” 49 Inoku Natanaela enu'ovi ediaka, “Vaikabasi kaumu e, oni 'eva Dilava Nakuna. Oni 'eva Isalaela eta Lovia 'olana.” 50 Iesu ia e'ouia ediaka, “Oni ovamomo'ai 'olana adiaka suke auna venunai aikamu 'ounai, una? Sia kanania mo, vailai oni 'eva dava namata boikata.” 51 Mune'e ediaka, “Lau oi luva umauna a'oumui, vutuvutu beluluvu, inoku Dilava ena anelu Lau Kau Nakuna aka'uai bele'au be'ovu oi boikata.”