1 Pea ko 'eni, ko te tuí, 'oku fakasino 'e ia 'ia te 'ū me'a 'oku 'amanakiná, ko te fakamo'oni 'o te 'ū me'a 'oku kailoa haá. 2 He ko 'eni ia 'ia te me'a ne'e ma'u ai 'e te kau mātu'á te notou ongoongoleleí.

3 Ko te tuí 'oku tou mahino'i ai, ne'e langa 'ia te 'univeesí 'e te Folafola 'a te 'Atuá; 'o pehē, 'oku kailoa tupu 'ia te me'a 'oku tou sio ki aí mei te 'ū me'a 'oku haá.*11:3 Sēn 1:1; Saame 33:6, 9; Sione 1:3

4 Ko te tuí ne'e 'avatu ai ki te 'Atuá 'e 'Ēpeli he feilaulau lelei ake 'iā Keini; 'io, ko ia ia ne'e fakamo'oni ai ma'ana 'oku mā'oni'oni ia, he ne'e fakamo'oni 'e te 'Atuá 'i te funga 'o te 'ū me'a ne ina 'aumaí; pea ko ia ia 'oku kei lea ai 'e iá, neongo kua pekia.*11:4 Sēn 4:3-10

5 Ko te tuí ne'e hiki ai 'ia 'Īnoke, ke 'aua mamata 'e ia ki te maté; pea ne'e kala 'iloa, kote'uhí kua hiki ia 'e te 'Atuá; he 'i te he'iki ai hiki 'oná ne'e fakamo'oni ma'ana, kua ina fakahōifua 'ia te 'Atuá.*11:5 Sēn 5:21-24 6 Kae kā kailoa kau 'ia te tuí, 'oku kailoa mama'i lava ha'atá fakahōifua'i 'Ona; hē ko ia 'oku 'unu'unu ki te 'Atuá, kua pau ke tui 'oku 'i ai Ia, pea 'oku totongi 'e Ia kiā nātou 'oku kumi hākili kiā Iá.

7 Ko te tuí ne'e ngāue ai 'ia Noa, 'i tono valokia ki te 'ū me'a kua he'iki ai hā maí; pea 'i tana manahē ki aí, ne ina fa'u 'ia te 'a'aké mo'o fakama'uli tono 'apí; 'io, ko ia ia ne ina fakahalaia'i ai 'ia māmaní, 'o hoko ai ia ko te 'ea ki te mā'oni'oni fakatuí.*11:7 Sēn 6:13-22

8 Ko te tuí ne'e talangafua ai 'ia 'Ēpalahame 'i tono uí, 'o 'alu atu 'e ia mei tono fanuá ki te feitu'u 'e toki ma'u 'e ia ko tono tofi'a; 'io, ne ina 'alu atu, 'o kailoa 'ilo'i pe ko tana 'alú ki fea.*11:8 Sēn 12:1-5 9 Ko te tuí ne'e hanga ai 'e ia 'o 'āunofo ki te fanua 'o te tala'ofá, hangē ko te nofo muli; 'o fale 'aki 'e ia 'ia te tēniti pē, fakataha mo 'Aisake mo Sēkope, 'a ia ne'e notou kaungā 'ea ki te tala'ofa ko iá.*11:9 Sēn 35:27 10 He ne'e nofo 'amanaki ia ki te kolo 'oku 'o'ona 'ia te 'ū tu'unga, 'a ia ko tono fokotu'utu'ú mo tono tufunga lahí ko te 'Atuá.

11 Ko te tuí ne'e ma'u mālohi ai 'e Sela foki ke tu'itu'ina, pea fanau'i 'e ia te tama, neongo kua matu'a, ko te me'a 'i tana lau*11:11 Ko te tuí ne'e ma'u mālohi ai 'e Sela … 'i tana lau ('e Sela), ko ia pe Ko te tuí ne'e lava 'o fānau ai 'ia 'Ēpalahamé … 'i tana lau ('e 'Ēpalahame). 'oku mo'oni Ia, 'a ē kua Ina tala'ofa ki aí.*11:11 Sēn 18:11-14; 21:2 12 Ko ia ai foki ne'e tupu mei te toko taha, pea na'a mo ia ko te koto mate pē, he kakai ke hangē ko te fetu'u 'o te langí tono tokolahí, pea hangē ko te 'one'one 'i te matātaí 'a ē 'oku kala malava tono laú.*11:12 Sēn 15:5; 22:17; 32:12

13 Ko nātou neí kotoa pē ne'e notou pekia tui pē, kua kala notou ma'u 'ia te 'ū me'a ne'e tala'ofá; kā kua notou sio ki ai mei te mama'ó, pea kua notou fetapa ki ai, pea kua notou fakamo'oni, ko te 'āunofo mo te muli 'ia nātou 'i māmani.*11:13 Sēn 23:4; 1 Kal 29:15; Saame 39:12 14 He ko nātou 'oku lea peheé, 'oku hā mahino leva mei ai 'oku notou kumi he notou fanua tonu. 15 Ko te mo'oni, kāpau ne notou manatu ki te fanua ko ia ne'e notou ōmai mei aí, ne'e notou faingamālie nātou ia ke foki. 16 Kā ko 'eni, ko te fanua lelei ake 'oku notou holi ki aí, ko tono 'uhingá ko te fanua fakalangi. Ko ia, 'oku kala maa'i 'ia nātou 'e te 'Atuá ke ui 'Ona ko te notou 'Atua, he ne'e teuteu 'e Ia mo'o nātou he kolo.

17 Ko te tuí ne feilaulau 'aki ai 'e 'Ēpalahame 'ia 'Aisake 'i tono 'ahi'ahi ne'e faí; 'io, ko ia kua tali 'ia te 'ū tala'ofá, ne'e kamata 'e ia ke feilaulau'i tono foha tofu pē tahá;*11:17 Sēn 22:1-14 18 neongo ne'e folafola ki ai 'o pehē, “Ko 'Aisake 'e mei ai tou hakó.”*11:18 Sēn 21:12 19 He ne'e lau 'e ia, na'a mo te pekiá, kā 'oku mafai 'e te 'Atuá ke fokotu'u mei ai; 'io, pea ne'e tatau tofu pē foki mo tana toe ma'u mai 'e ia 'ia 'Aisake mei te maté.

20 Ko te tuí ne'e tāpuaki'i ai 'e 'Aisake 'ia Sēkope mo 'Īsoa, 'o lau 'e ia foki ki te 'ū me'a 'i te kaha'ú.*11:20 Sēn 27:27-29, 39-40

21 Ko te tuí ne'e tāpuaki'i ai 'e Sēkope 'ia te ongo foha 'o Siosifá tāutaha, 'i tana teu pekiá, pea hūfaki'i, mo falala ki tono tokotokó.*11:21 Sēn 47:31; 48:1-20

22 Ko te tuí ne'e lau ai 'e Siosifa ki te hiki 'a te ha'a 'Isilelí, 'i tana teu pekiá, 'o fai tu'utu'uni 'e ia ki tono 'anga'angá.*11:22 Sēn 50:24-25; 'Eki 13:19

23 Ko te tuí ne'e fufū ai 'ia Mōsese 'e tana mātu'á 'i tono fanau'í, 'o māhina tolu, kote'uhí ne'e nā vakai ko te tama faka'ofa'ofa ia; pea ne'e kala nā manahē ki te fekau 'a te tu'í.*11:23 'Eki 2:2; 1:22

24 Ko te tuí ne'e fakatale'i ai 'e Mōsese 'i tana fu'u lahí, tono lau ko te tama 'a te 'ofafine 'o Feló;*11:24 'Eki 2:10-12 25 pea ne'e fili 'e ia ke kaungā ngaahikovia mo te kakai 'a te 'Atuá, 'i tana ma'u fakataimi pē he fiafia 'o te angahalá; 26 he ne'e lau 'e ia te manuki'i 'o Kalaisí ko te koloa ne'e hulu atu 'i te 'ū koloa 'o 'Isipité, he ne'e sio fakamama'u atu ia ki te totongí.

27 Ko te tuí ne ina si'aki ai 'ia 'Isipite, 'o kala ina manahē ki te tuputāmaki 'a te tu'í; he ne'e kītaki ia 'i tana sio ki te 'Atua ta'ehāmaí. 28 Ko te tuí ne'e fai ai pē 'e ia 'ia te Pāsová mo te luluku 'aki te totó, kote'uhí ke 'aua na'a ala kiā nātou 'e Ia 'oku faka'auha 'ia te 'ū 'uluaki fohá.*11:28 'Eki 12:21-30

29 Ko te tuí ne'e notou 'asi atu ai 'i te Tai Kulakulá, hangē ko te 'alu 'i te moamoá; 'a ia 'i tono 'ahi'ahi ki ai 'e te kakai 'Isipité ne'e notou malemo ai.*11:29 'Eki 14:21-31

30 Ko te tuí ne'e holo ai 'ia te 'ū 'ākolo 'o Selikoó, 'i te 'osi tono 'alu takai'i 'o 'aho fitu.*11:30 Sios 6:12-21

31 Ko te tuí ne'e kala 'auha ai 'ia Lēhapi fe'auaki, fakataha mo te kau talangata'á, he kua tali lelei 'e ia 'ia te ongo asiasí.*11:31 Sios 2:1-21; 6:22-25

32 Pea ko taku toe lea atú ke ā? He 'oku si'i te taimí ke fakamatala kiā Kitione mo Pēlaki mo Samisoni mo Sēfita, kiā Tēvita foki mo Sāmiuela mo te kau palōfitá.*11:32 Fkm 6:11—8:32; 4:6—5:31; 13:2—16:31; 11:1—12:7; 1 Sām 16:1—1 Tu'i 2:11; 1 Sām 1:1—25:1 33 Pea 'i te fai 'aki 'o te tuí ne'e notou ikuna'i te 'ū pule'anga, ne'e notou feia te mā'oni'oní, ne'e notou lava'i te 'ū tala'ofá, ne'e notou tāpuni te ngutu 'o te fanga laione,*11:33 Tān 6:1-27 34 ne'e notou tāmate'i te mālohi 'o te afi, ne'e hao mei te mata 'o te heletā, ne'e fakaake mālohi mei te vaivai, ne'e notou hoko 'o to'a 'i te tau, ne'e notou tulia 'ia te 'ū matatau 'o te kakai muli.*11:34 Tān 3:1-30 35 Ne'e ma'u 'e te kau fafiné te notou pekiá kua toetu'u; kae fakamamahi'i 'ia te 'ihi, 'o kala notou fia tali te lau fakahaofí, kote'uhí ke notou lava'i te toetu'u 'oku lelei aké.*11:35 1 Tu'i 17:17-24; 2 Tu'i 4:25-37 36 Pea ne'e manuki'i he 'ihi mo haha, kae'uma'ā te nofo ha'isia mo te pilīsone.*11:36 1 Tu'i 22:26-27; 2 Kal 18:25-26; Sel 20:2; 37:15; 38:6 37 Ne'e tolomaka'i he 'ihi, ne'e kilisi ua, ne'e 'ahi'ahi'i, ne'e fakapoongi heletaa'i; ne'e notou hēhētu'u, 'o kofu kili'i sipi mo kili'i kosi, he kua notou masiva mo fakatanga'i mo ngaahikovia;*11:37 2 Kal 24:21 38 (kā ko te fa'ahinga ne'e kala taau mo nātou 'ia te maama ko 'ení;) ne'e notou 'alu fano 'i te 'ū toafa mo te 'ū ma'unga mo te 'ū 'ana mo te 'ū luo 'o te fanuá.

39 'Io, ko nātou nei, neongo ne'e notou ma'u kotoa pē he ongoongolelei 'i te notou tuí, kā ne'e he'iki ai notou ma'u 'ia te me'a ne'e tala'ofá, 40 kote'uhí kua tokonaki 'e te 'Atuá he me'a lelei ake ma'a tātou, pea kote'uhí ke 'aua na'a fakahaohaoa'i 'ia nātou 'o kala tou kau ai.