Ko te Kōsipelí 'i tono Tohi 'e
Ma'aké
Ko te talateú
Ko te Kōsipelí 'i tono Tohi 'e Ma'aké 'oku kamata 'aki 'ia te pehē, “Ko te kamata'anga 'o te ongoongolelei 'o Sīsū Kalaisi, ko te 'Alo 'o te 'Atuá.” 'Oku fakahaa'i heni 'ia Sīsū ko te tangata ngāue tōtōivi mo ma'u mafai. Ne'e hā Tono mafaí 'i Tana faiakó, mo Tana pule'i te 'ū laumālie 'ulí, pea mo Tana fakamolemole angahalá. Ne'e ui pē 'e Sīsū 'Ona ko te Fanautama te Tangata, 'a ia ne'e hoko mai ke foaki Tana ma'ulí ke vete ange 'ia te kakaí mei te notou angahalá.
Ko te fakamatala 'a Ma'ake kiā Sīsuú 'oku mahinongafua, pea 'oku hoko 'ia te talanoa mālie ki te talanoa mālie, ko tana fakamamafa'i lahi ange 'ia te 'ū me'a ne'e fai 'e Sīsuú 'i Tana 'ū me'a ne'e faiako mo fakahinohino 'akí. Hili pē 'ia te ki'i talateu 'aki 'ia te malanga 'a Sione Papitaisó, mo te papitaiso mo te sivi'i 'o Sīsuú, ne hoko atu leva 'ia Ma'ake ia ki te fakama'uli mahaki mo te akonaki 'a Sīsuú. Ne'e faifai pea kamata ke mahino ange ki te kau akó ko ai 'ia Sīsū, kae fakautuutu 'ia te fakafepaki kiā Ia Tono 'ū filí. Ko te 'ū vahe ki muli 'o te tohí, ko te fakamatala ia ki te 'ū me'a ne'e hoko 'i te uike faka'osi 'o te nofo 'a Sīsū 'i māmaní, 'o tautafito ki Tono kalusefaí mo Tana toetu'ú.
'Oku tui 'ia te kau vete Tohitapu meimei tono kotoa pē ko te konga faka'osi 'o te Kōsipelí (16:9-20), 'a ia 'oku ha'i mei mulí, ko te hiki 'e te toko taha kehe kae kala ko Ma'ake.
Ko te kakano 'o te tohí
Ko te kamata'anga 'o te Kōsipelí (1:1-13)
Ko te ngāue 'a Sīsū ki te kakaí 'i Kāleli (1:14—9:50)
Ko te fononga 'a Sīsū mei Kāleli ki Selusalemá (10:1-52)
Ko te uike faka'osi 'o te nofo 'ia Sīsū 'i māmaní 'i Selusalema (11:1—15:47)
Ko te toetu'u 'a Sīsuú (16:1-8)
Ko te hāhā holo mo te hā'ele ake 'ia te 'Aliki Toetu'ú (16:9-20)
1
Ko te kamata'anga 'o te Kōsipelí
(Mātiu 3:1-12; Luke 3:1-18; Sione 1:19-28)
1 Ko te kamata'anga 'o te ongoongolelei 'o Sīsū Kalaisi, ko te 'Alo 'o te 'Atuá.*1:1 ko te 'alo 'o te 'Atuá: 'oku kailoa 'asi 'ia te kupu'i lea nei 'i te 'ū hiki fualoa 'ihi. 2 Hangē pē ko te me'a kua tohi 'e te palōfita ko 'Aiseá,†1:2 te palōfita ko 'Aiseá: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, te kau palōfitá.
“Ko 'eni, 'Okou fekau Taku talafekaú ke mu'amu'a 'i Tou 'aó,
ke teuteu'i Tou alá.*1:2 Mal 3:1
3 Ko te le'o 'o he taha 'oku kalanga 'i te toafá,
‘Kotou teuteu te hā'ele'anga 'o te 'Alikí,
fakatonutonu Tono 'ū alá.’ ”*1:3 'Ais 40:3
4 Ne'e fai papitaiso 'e Sione 'i te toafá, mo malanga 'aki 'ia te papitaiso 'o te fakatomalá ki te fakamolemole 'o te angahalá. 5 Pea ne'e ō atu kiā ia 'ia te kakai kotoa pē 'o Siutea, mo nātou mei Selusalemá; 'o notou papitaiso 'iā ia 'i te vaitafe ko Sioataní, 'i te vete te notou 'ū angahalá.
6 Pea ne'e kofu 'aki 'e Sione he fulufulu'i kāmeli, mo no'o tono kongalotó 'aki te kili'i manu. Pea ko tana me'akaí ko te fanga he'e mo te huhua'i honi vao.*1:6 2 Tu'i 1:8 7 Pea ne'e malanga ia, 'o pehē, “'Oku mulimuli mai he Toko Taha 'oku mālohi ange 'iā au; pea 'oku kailoa taau 'ia kita ke punou 'o vete te nono'o Tono senitoló. 8 Ko te mo'oni, 'okou papitaiso kōtou 'aki 'ia te vai, kā 'e papitaiso 'e Ia 'ia kōtou 'aki 'ia te Laumālie Mā'oni'oní.”
Ko te papitaiso mo te 'ahi'ahi'i 'o Sīsuú
(Mātiu 3:13—4:11; Luke 3:21-22; 4:1-13)
9 Pea 'i te kuonga ko iá ne'e ha'u 'ia Sīsū mei Nāsaleti 'i Kālelí, 'o papitaiso 'iā Sione 'i Sioatani. 10 Pea 'i Tana 'alu ake mei te vaí, ne Ina mamata atu kua mavae ua 'ia te langí, pea 'oku 'alu ifo kiā Ia 'ia te Laumālié 'i te tatau 'o he lupe. 11 Pea ongo mai he le'o mei te langí ne'e pehē mai, “Ko Toku 'Alo Pelé 'ia Koe; ko Koe 'Okou hōifua ki aí.”*1:11 Sēn 22:2; Saame 2:7; 'Ais 42:1; Māt 12:18; Ma'ake 9:7
12 Pea ne'e tataki leva 'Ona 'e te Laumālié ki te toafá. 13 Pea ne'e nofo Ia 'i te toafá 'o 'aho fāngofulu, 'o fai ai Tono 'ahi'ahi'i 'e Sētane. Pea ne'e 'i ai Ia mo te fanga manu kaivaó; pea ne'e tauhi kiā Ia 'e te kau 'āngeló.
Ko te kamata te malanga 'a Sīsū 'i Kālelí
(Mātiu 4:12-17; Luke 4:14-15)
14 Pea kua fakahū 'ia Sione ki te pilīsoné, pea ha'u 'ia Sīsū ki Kāleli, 'o malanga 'aki te ongoongolelei 'a te 'Atuá,‡1:14 'a te 'Atuá: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, 'o te Pule'anga 'a te 'Atuá. 15 'o pehē, “Kua kakato te taimí, pea kua ofi 'ia te Pule'anga 'o te 'Atuá; ko ia, kotou fakatomala 'o tui ki te Kōsipelí.”*1:15 Māt 3:2
Ko te ui 'e Sīsū Tana fu'aki kau akó
(Mātiu 4:18-22; Luke 5:1-11)
16 Pea 'i Tana hā'ele ange 'i te matātai 'o te Tai 'o Kālelí, ne'e mamata atu Ia kiā Saimone mo 'Anitelū ko te tehina 'o Saimoné, 'oku fai te nā sili, he ko te ongo tautai. 17 Pea lea atu 'ia Sīsū kiā nāua, “Kulā ōmai 'o mulimuli 'iā Au; pea 'e Au ngaahi kōlua ko te ongo tautai tangata.” 18 Pea nā si'aki leva te nā kupengá, 'o mulimuli kiā Ia.
19 Pea toe laka si'i atu 'ia Sīsū, 'o vakai kiā Sēmisi ko te foha 'o Sēpetí, mo Sione ko tono tehiná, 'oku nā 'i te vaká 'o fai te nā pena kupenga. 20 Pea ne Ina ui leva 'ia nāua, pea nā tukuange te nā tamaí ko Sēpeti 'i te vaká mo te kau ngāue ungá, 'o nā mulimuli kiā Ia.
Ko te tangata ne'e 'iā ia he fa'ahikehe
(Luke 4:31-37)
21 Pea notou fononga atu 'o hū ki Kāpaneume; pea ne'e hū Ia 'i te Sāpaté ki te falelotú 'o faiako. 22 Pea ne'e notou ofo 'aupito 'i te anga 'o Tana faiakó; hē ne Ina ako'i 'ia nātou 'o hangē ko he pule, 'o kailoa hangē ko te kau sikalaipé.*1:22 Māt 7:28-29
23 Pea ne'e 'i te notou falelotú he tangata ne'e 'iā ia he fa'ahikehe; pea ne'e kaila ake ia, 24 'o pehē, “Ko Tou ā 'ia māua, 'e Sīsū mei Nāsaleti? Kua ke ha'u ai ke faka'auha 'ia māuá? 'Okou 'ilo'i Koe, ko te Taha Tapu Koe 'o te 'Atuá.”
25 Pea lolomi 'ona 'e Sīsū, 'o pehē, “Tuku tau leá, pea hū mai ki tu'a meiā ia!” 26 Pea hanga 'e te fa'ahikehé, 'o ha'aki te tangatá ki lalo; mo 'ai tana fu'u kaila, 'o toki hū mai ki tu'a meiā ia. 27 Pea ne'e fu'u 'ohovale 'ia nātou kotoa pē; 'o notou fe'ekenaki 'iā nātou 'o pehē, “Ko te ā nai 'eni? Ko te ā te akonaki fo'ou nei? He 'oku fekau 'e Ia 'i te mālohi ki te kau fa'ahikehé, pea notou talangafua leva kiā Ia!” 28 Pea ne'e mafola leva Tono ongoongó 'i te feitu'u kotoa pē 'o Kāleli.
Ko te fakama'uli 'e Sīsū he kakai tokolahi
(Mātiu 8:14-17; Luke 4:38-41)
29 Pea 'i te notou hū atu mei te falelotú, ne Ina hū ki te fale 'o Saimone mo 'Aniteluú, fakataha mo Sēmisi mo Sione. 30 Pea ne'e takoto ai 'ia te fa'ē 'a te mali 'o Saimoné, 'oku puke 'i te mofí; pea notou fakahaa'i ange kiā Sīsū. 31 Pea 'alu atu Ia ki ai, 'o puke tono nimá 'o fokotu'u; pea mahu'i leva te mofí meiā ia, pea hanga ia 'o tauhi kiā nātou.
32 Pea 'i te afiafi ifó, kua tō 'ia te la'aá, ne'e notou 'aumai kiā Ia 'ia te kakai kotoa pē ne'e puke, mo nātou ne'e 'ulusino ai 'ia te kau tēvoló. 33 Pea fakataha mai 'ia te koló kotoa pē ki te matapā 'o te falé. 34 Pea ne'e fakama'uli he tokolahi 'iā nātou ne'e puke 'i te fa'ahinga mahaki kehekehe, mo Ina kapusi he tokolahi 'o te kau tēvoló. Pea ne'e kailoa Ina tuku ke lea 'ia te kau tēvoló, kote'uhí he ne'e notou 'ilo'i Ia.
Ko te malanga 'a Sīsū 'i Kālelí
(Luke 4:42-44)
35 Pea ne'e tu'u hengihengi ake 'ia Sīsū 'oku kei pō'ulí, 'o 'alu ki te feitu'u lala, 'o fai ai Tana lotu. 36 Pea mulimuli kiā Ia 'ia Saimone mo nātou ne'e 'iā iá, 37 pea 'i te notou 'ilo'i Iá, ne'e notou pehē ki Ai, “'Oku kumi 'e te fu'u kakaí kotoa pē kiā Koe!”
38 Pea pehē 'e Ia kiā nātou, “Tou ō tātou ia ki te 'ū kolo ofi maí, kote'uhí ke Au malanga ki ai foki; he ko te me'a ia ne Au ha'u aí.”
39 Pea ne'e malanga Ia 'i te notou 'ū falelotú 'i Kāleli fuli pē, mo kapusi tēvolo foki.*1:39 Māt 4:23; 9:35
Ko te fakama'uli 'e Sīsū he tangata kilia
(Mātiu 8:1-4; Luke 5:12-16)
40 Pea ha'u kiā Ia he tangata kilia, 'o tū'ulutui kiā Ia, mo kole ange, 'o pehē, “Ka ne Ke loto ke fai, 'e Ke lava ke fakama'a 'oku.”§1:40 fakama'a 'oku: ne'e tui 'ia te kakai Siú, kā kilia he taha, pea 'uli ia 'i te sio fakalotu ki aí, 'o kailoa leva taau ke kau ia he ma'unga kelesi.
41 Pea langa te fatu 'o Sīsuú 'i te 'ofa,*1:41 'ofa: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, 'ita. 'o mafao atu Tono nimá 'o ala kiā ia, mo pehē, “'Okou loto pē; ke ma'a 'ia koe!” 42 Pea 'i Tana folafolá, ne'e matafi leva te kiliá meiā ia, 'o ma'a ai. 43 Pea na'ina'i mamafa 'e Sīsū kiā ia, 'o toki fekau ke 'alú,*1:43-44 Lev 14:1-32 44 'o pehē ki ai, “Tokanga ke 'aua na'a ke tala te me'a nei ki he taha; kā ke 'alu pē 'o fakahaa'i 'ou ki te taula'alikí, pea 'avange 'ia te me'a ne'e tu'utu'uni 'e Mōsesé kote'uhí ko tou fakama'a, ko te fakamo'oni kiā nātou.”
45 Kā ne 'alu pē ia 'o ongoongoa mo talanoa'i holo 'ia te me'á; ko ia ne'e kailoa kei lava 'e Sīsū ke 'alu fakahā 'Ona he kolo, ka ne'e nofo pē Ia 'i tua'ā, 'i te 'ū feitu'u lala. Pea ne'e ō atu te kakaí kiā Ia mei te feitu'u kotoa pē.
*1:1 1:1 ko te 'alo 'o te 'Atuá: 'oku kailoa 'asi 'ia te kupu'i lea nei 'i te 'ū hiki fualoa 'ihi.
†1:2 1:2 te palōfita ko 'Aiseá: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, te kau palōfitá.
*1:2 1:2 Mal 3:1
*1:3 1:3 'Ais 40:3
*1:6 1:6 2 Tu'i 1:8
*1:11 1:11 Sēn 22:2; Saame 2:7; 'Ais 42:1; Māt 12:18; Ma'ake 9:7
‡1:14 1:14 'a te 'Atuá: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, 'o te Pule'anga 'a te 'Atuá.
*1:15 1:15 Māt 3:2
*1:22 1:22 Māt 7:28-29
*1:39 1:39 Māt 4:23; 9:35
§1:40 1:40 fakama'a 'oku: ne'e tui 'ia te kakai Siú, kā kilia he taha, pea 'uli ia 'i te sio fakalotu ki aí, 'o kailoa leva taau ke kau ia he ma'unga kelesi.
*1:41 1:41 'ofa: 'oku pehē 'i tono 'ū hiki fualoa 'ihi, 'ita.
*1:43 1:43-44 Lev 14:1-32