Ko te 'Ipiseli 'a Paula ki te Kakai
Lomá
Ko te talateú
Ko te 'Ipiseli 'a Paula ki te Kakai Lomá ne'e hiki ia ko tono teuteu 'e Paula tana 'a'ahi ki te siasí 'i Loma. Ko tana taumu'á ke ki'i ngāue fualoa si'i pē mo te kau Kalisitiane 'i aí, pea toki hoko atu ai ki Sipeini 'aki te notou tokoni kiā ia. Ko tana tohi kiā nātoú ke fakamamatala'i ange 'ia te ongoongolelei 'o Sīsū Kalaisí pea mo tono ngāue'i 'o te ma'uli 'a te kau Kalisitiané. 'Oku hā 'i te tohi nei 'ia te fakamatala kakato taha 'a Paula 'o kau ki tana tuí.
'Oku kamata 'ia te tohí 'aki tana fakafe'iloaki ki te kakai 'o te siasí, mo tana fakahaa'i ange tana fa'a hūfia 'ia nātoú, pea hoko atu ai ki tana fokotu'u 'ia te kaveinga 'o tana tohí: “Hē 'oku fakae'a 'i ai he mā'oni'oni mei te 'Atuá, 'oku kamata mei te tui, pea iku ki te tui” (vahe 1:17).
Pea toki fakahoko fakakongakonga leva 'e Paula 'ia te kaveinga ko iá. Ko te tangata kotoa pē, 'ia te kakai Siú pea mo te Senitailé, kua pau ke fakalelei 'ia nātou mo te 'Atuá, hē 'oku notou mā'ulaloa fuli pē ki te angahalá. 'Oku notou fakalelei kotoa pē mo te 'Atuá 'aki te notou tui kiā Sīsū Kalaisi. 'I te vahe 5-8 'oku hoko atu ai 'ia te fakamatala 'a Paulá ki te ma'uli fo'ou 'oku ma'u 'i te feohi mo Kalaisí, 'a ia 'oku tupu mei te fakafeangai fo'ou ko 'eni mo te 'Atuá. 'Oku ma'u 'e te toko taha tuí 'ia te melino mo te 'Atuá pea 'oku vete ange 'ona 'e te Laumālie 'o te 'Atuá mei te pule 'a te angahalá mo te maté. 'Oku fakamatala'i ai 'e Paula ki te 'aonga 'o te Lao 'a Mōsesé pea mo te ivi 'o te Laumālie Mā'oni'oní 'i te ma'uli 'o te toko taha 'oku tuí.
'I te vahe 9-11 'oku hoko atu ai te fakamatala 'a Paulá ki tana feinga ke tali 'ia te fehu'i faingata'a ko ia, pe ko te ā 'ia te tu'unga taki taha 'o te kakai Siú mo te kakai Senitailé 'i te fokotu'utu'u 'a te 'Atuá. 'Oku faingata'a kiā Paulá ko tono fakasītua'i ko ia 'e te kakai Siú 'ia Sīsuú, pea 'oku ina 'eke ai pe kua si'aki koā 'e te 'Atuá 'ia nātou. Ko tana tali leva ki aí, ko te konga pē 'eni 'o te fokotu'utu'u 'a te 'Atuá ke fakama'uli 'ia te kakai kotoa pē 'o te tangatá fou 'iā Sīsū Kalaisi. Ko tana tuí 'e kailoa fakasītua'i 'e te kakai Siú 'ia Sīsū 'o ta'engata.
Ko te konga faka'osi 'o te tohi nei (vahe 12-16), ko tana fakamatala ki te founga totonu 'o tono ma'uli 'aki te tui faka-kalisitiané, kae tautautafito ki te tu'unga 'o te 'ofá 'i te fetu'utaki mo te kakai kehé. 'Oku lave foki ia heni ki te 'ū kaveinga hangē ko te fai fatongia ma'a te 'Atuá mo te fatongia 'o te Kalisitiané ki te pule'angá mo te kakai kehé, pea mo te tu'unga 'o te konisēnisí 'i te ma'uli faka-kalisitiané. 'Oku faka'osi 'aki tana tohí 'aki he 'ū pōpoaki 'ofa mo he fakamālō ki te 'Atuá.
Ko te kakano 'o te tohí
Ko te talateú mo te kaveingá (1:1-17)
Ko te pau ke fakalelei 'ia te tangatá pea mo te 'Atuá (1:18—3:20)
Ko te anga 'o te fai fakama'uli 'a te 'Atuá (3:21—4:25)
Ko te ma'uli fo'ou 'iā Kalaisí (5:1—8:39)
Ko te tu'unga 'o 'Isileli 'i te fokotu'utu'u 'a te 'Atuá (9:1—11:36)
Ko te 'ulungāanga faka-kalisitiané (12:1—15:13)
Ko te tātukú mo te 'ū pōpoaki 'ofa 'a Paulá (15:14—16:27)
1
Ko te fakafe'iloakí
Ko au Paula, ko he tamaio'aliki 'a Sīsū Kalaisi, kua fili ko te 'apōsetolo, pea ne'e vahe'i ke malanga'i 'ia te ongoongolelei 'a te 'Atuá; 'ia te ongoongolelei ko ia ne'e tala'ofa ki ai 'i mu'a 'i Tana kau palōfitá 'i te Tohitapú, ko te ongoongo 'o Tono 'Aló ko Sīsū Kalaisi ko te tou 'Alikí, 'ā ē ne'e tupu mei te hako 'o Tēvitá 'i Tono anga-kakanó, pea ne'e mātu'aki fakae'a ko te 'Alo 'o te 'Atuá 'i Tono laumālie tāpuhaá, 'aki Tana toetu'u mei te pekiá. Pea ne'e fou meiā Ia te motou ma'u kelesí, mo te lakanga 'apōsetolo nei, kote'uhí ke 'i ai he talangafua ki te tuí 'i te Senitaile kotoa pē, kote'uhiā ko Tono huafá; 'ia te fa'ahinga 'oku kotou kau aí foki, ko te fili 'e Sīsū Kalaisi.
Ko taku tohi 'eni kiā kotou kotoa pē 'i Loma 'a ia 'oku 'ofaina 'e te 'Atuá, pea kua fakaului ki te fa'ahinga tapú.
'Ofa ke kotou ma'u kelesi mo te fiamālie mei te 'Atuá ko te tou Tamai, mo te 'Aliki ko Sīsū Kalaisí.
Ko te fia fe'iloaki mo te kāinga lotú
'Uluakí, 'okou fakafeta'i ki toku 'Atuá 'iā Sīsū Kalaisi, kote'uhí ko kōtou kotoa pē, kote'uhí ko te ongoongoa 'ia te kotou tuí 'i māmani kotoa pē. Seuke, ko te 'Atuá ē, 'a ē 'okou tauhi ki ai 'aki toku laumālié 'i te ngāue ki te ongoongolelei 'o Tono 'Aló, pea ko toku fakamo'oní Ia, ki taku takua ma'u pē kōtou 'i taku lotú, 10 mo taku kole, ke faka'atā toku alá ke au 'alu atu 'i te finangalo 'o te 'Atuá. 11 He 'okou holi ke fe'iloaki mo kōtou, kote'uhí ke au 'avatu he kotou me'i kelesi fakalaumālie, hei'ilo 'e kaukaua ange ai te kotou tuí — 12 ko taku 'uhingá, kāinga, hei'ilo 'e fepoupou'aki te kotou tuí mo taku tuí.
13 Kua u loto leva ke kotou 'ilo'i, kāinga, kua tu'a lahi taku tokanga ke au 'alu atu kiā kōtoú, kā kua ta'ofi 'oku 'o a'u ki te taimi nei; ko taku feinga ke 'i ai he fua 'iā kotou, 'o hangē foki ko te Senitaile kehé.*1:13 Ngā 19:21 14 'Oku 'i ai toku fatongia ki te Kalisí mo te kakai mulí fakatou'osi, ki te 'atamai mo te ta'e'atamai. 15 Ko ia ai, 'okou loto ke au malanga 'aki te ongoongoleleí kiā kotou foki 'ia te kakai 'o Lomá.
Ko te ivi 'o te ongoongoleleí
16 He tala'i'eaí 'okou maa'i 'ia te ongoongoleleí; he ko te ivi ia 'o te 'Atuá 'oku ngāue ki te fakama'ulí 'iā nātou fuli pē 'oku tuí; 'o mu'a ki te Siú, kae pehē ki te Senitailé foki.*1:16 Ma'ake 8:38 17 Hē 'oku fakae'a 'i ai he mā'oni'oni mei te 'Atuá, 'oku kamata mei te tui, pea iku ki te tui; 'o hangē ko ia kua tohí, “Ko te mā'oni'oní 'e ina ma'uli mei te tuí.”*1:17 Ko te mā'oni'oní 'e ina ma'uli mei te tuí, ko ia pe Ko te mā'oni'oni mei te tuí, 'e ma'uli ia.*1:17 Hap 2:4
Ko te halaia 'a te ha'a tangatá
18 Hē 'oku fakae'a mei Langi he houhau 'a te 'Atuá ki te 'ū faka'atuamaté mo te 'ū angahala 'a te kakai, 'oku notou ma'u 'ia te mo'oní, kae lolomi 'aki te fai angahalá. 19 Kote'uhiā ko te 'ū me'a 'o te 'Atuá 'oku notou lāu'i'ilo ki ai, 'oku e'a ia 'i te notou lotó; he ne'e 'ai 'e te 'Atuá ke e'a kiā nātou. 20 He ko te 'ū me'a ta'e hā mai 'A'aná, 'a ia ko Tono māfimafi ta'engatá mo Tono 'Atuá, kua 'ilongafua ia talu tono ngaahi 'o māmaní, 'oku 'ilo'i ia mei te 'ū me'a kua ngaahí; ko ia 'oku kailoa leva 'i ai he notou hao'anga. 21 Kote'uhí neongo ne'e notou 'ilo ki te 'Atuá, kā ne'e kailoa notou fakahīkihiki'i 'Ona, pe fakafeta'ina, 'o ngali ko te 'Atua; kaikehe ne'e taka launoa 'ia te notou 'ū fakakaukaú; pea fakapō'uli te notou loto ta'e'iló.*1:21 'Efe 4:17-18 22 Pea 'i te notou taukave 'oku notou potó, ne'e notou hoko 'o vale. 23 Pea notou fetongi te lāngilangi 'o te 'Atua ta'e'auhá 'aki te fakatātā 'i te tatau 'o he tangata 'oku 'auha, mo te 'ū fa'ahinga manupuna, mo te monumanu va'e fā, mo te manu totolo.*1:23 Teu 4:16-18
24 Ko tono 'uhinga ia ne'e tuku atu ai 'ia nātou 'e te 'Atuá ki te fakalialiá 'i te 'ū holi kovi 'o te notou lotó; ke fakalialia'i ai te notou sinó 'i te notou feangaí, 25 ko te me'a 'i te notou fetongi te mo'oni 'o te 'Atuá, kae notou fai 'aki te koto lohi; 'o notou lotu mo tauhi ki te 'ū me'a kua ngaahí, 'o laka ake 'iā Ia ne'e ngaahi 'ia nātoú, 'i Tana 'Afió 'ā ē 'oku 'A'ana 'ia te fakamāloó 'o lauikuonga. 'Ēmeni.
26 Ko ia ne'e tuku atu ai 'ia nātou 'e te 'Atuá ki te 'ū holi koví. He ko te notou kakai fafiné ne'e notou tuku 'ia te fai fakaenatulá, kae notou hiki ki te anga 'oku makehe mo natulá. 27 Pea pehē foki mo te kakai tangatá, ne'e notou si'aki 'ia te fai ki te fafiné, 'a ē 'oku fakaenatulá, kae notou mātu'aki vela 'i te feholi'akí ko te fai 'e te tangata mo te tangata 'ia te me'a ta'etaau; pea ne'e notou ma'u 'i te sino 'o nātoú 'ia te totongi ne'e hoa mo te notou heé.
28 Pea 'i te kailoa notou loto ke puke ma'u te notou 'ilo totonu ki te 'Atuá, ne'e tuku atu 'ia nātou 'e te 'Atuá ki te loto koví, ke notou fai me'a ta'etaau: 29 ko te kakai kua fakafonu 'aki te angahala fuli pē,1:29 'Oku tānaki mai 'i te 'ū hiki fualoa 'ihi 'ia te pehē: mo te fe'auaki. mo te anga-kovi, mo te mānumanu, mo te loto kovi; ko te kakai 'oku fonu 'i te meheka, 'i te fakapō, 'i te fa'a kē, 'i te kākā, 'i te mahalo kovi; ko te kakai ngutu lau, 30 ko te kakai fasitu'u — 'ia nātou 'oku fihi'a ki te 'Atuá1:30 fihi'a ki te 'Atuá, ko ia pe fihi'anakina 'e te 'Atuá. — mo fiame'a, ko te kakai 'ulupupula, mo fialahi, ko te kakai fakakaukau kovi fo'ou, mo talangata'a ki te mātu'á; 31 ko te kau ta'emahino, ko te kau maumau fuakava, mo ta'e'ofa mo ta'efakamolemole. 32 Neongo kua notou 'ilo'i kānokano ki te tu'utu'uni 'a te 'Atuá, 'o pehē, kua tonu ki te maté 'ia nātou 'oku fai me'a peheé, kā 'oku kailoa notou ngata pē 'i te fai 'o te 'ū me'a ko iá, kā 'oku hōhō'ina foki te notou lotó 'i te kakai 'oku fai peheé.

*1:13 1:13 Ngā 19:21

*1:16 1:16 Ma'ake 8:38

*1:17 1:17 Ko te mā'oni'oní 'e ina ma'uli mei te tuí, ko ia pe Ko te mā'oni'oni mei te tuí, 'e ma'uli ia.

*1:17 1:17 Hap 2:4

*1:21 1:21 'Efe 4:17-18

*1:23 1:23 Teu 4:16-18

1:29 1:29 'Oku tānaki mai 'i te 'ū hiki fualoa 'ihi 'ia te pehē: mo te fe'auaki.

1:30 1:30 fihi'a ki te 'Atuá, ko ia pe fihi'anakina 'e te 'Atuá.