Lihamba lya ulongohi lya Paulo kwa
Timoti
Ulongolelo
Kitabho kya Ulongohi kya Timoti ndo lihamba likityekwa na Nndumila Paulo kwa nhunda ghwake Timoti. 1 Timoti kikityekwa handa ngungwa ya 62-64 mbole ya kubhelekwa kwa Kilisito. Na agho ndo ghakibhegha manjubha gha uhiko gha ubhumi ghwa Paulo. Paulo na Timoti akibhegha aghanja muno na pamoo pangi Paulo kakinkema Timoti handa mwana ghwake nnume (Fil. 2:22, 1 Tim 1:2, 1:18).
Kitabho aki ndo kimo mu mahamba ncheche ghene Paulo kakintyekela mundu mbole ya Ngwemuko. Mahamba ghangi mandatu ndo, 2 Timoti, Tito, and Filimoni. 1 Timoti kibhegha na malaghilo matangalo ya kya kutundamila kwa Ngwemuko ya bhandu bhaanhyubhalila Kilisito 2:1-15, hiibhapala hilongohi hya ngwemuko 3:1-13, makinyo gha kya ahunda bha uhwangi 1:3-11, 4:1-5, 6:2-5. Ayi yingubhoneha kya bhula Paulo kakinhunda Timoti ngati kabheghe kilongohi mu mangonganiko nhanganganiko. 1 Timoth kibhegha na malaghilo matangalo gha kuatangatila hilongohi ghwa ngwemuko ya bhandu bha anhyubhalilite Kilisito mu manjubha agha ngati kulongoha ma ngwemuko ya bhandu bha Chapanga bhaanhyubhalila Kilisito.
Ghaabheghite
Paulo kanguyanda kunjamboha Timoti 1:1-2.
Paulo kangunkinya Timoti kwa kya ahunda bha uhwangi 1:3-11
Paulo kangughendelela kulubhulila numbo hyake kwa kya Yesu Kilisitoalaghilo gha Timoti kwa kya lihengo lyake 4:12-16
Paulo kangunnubhulila Timoti kwa kya Kuntundamila Chapanga na ya kya hilongohi bha ngwemuko 2-3
Paulo kanguyomolela lihamba lyake kwa kunpegha Timoti ghamoo ya malaghilo gha uhiko 4-6
1
1 Lihamba ali linguhuma kwa nenga Paulo, nndumila ghwa Yesu Kilisitu kwa ngwiliho ya Chapanga Nlopohi ghwetu na kilisito Yesu udumbilo ghwetu.
2 Nungughutyekela ghwenga Timoti, mwana ghwangu ghwa hoto mu kuhyubhalila.
Nungughuyupila umaha, na luhungu na uhihimilo kuhuma kwa Chapanga Tate ghwetu na kwa Bambo ghwetu Yesu Kilisito.
Lukinyo lwa kya mahundo gha uhwangi
3 Handa panughusighiti ghughendelele kuhighala ku Efeso, pameghite mukughenda ku Makedonia. Ngati ghubhakanikihe bhandu bhaahunda mahundo gha uhwangi, na ghubhakwilikihe bhandu abho bhaleke kamu. 4 Ghubhaghombele bhalekani na mihumu yanga fwambulo na mmalango ntali ghwa nga uhiko ghwa mahina gha aghohi bhetu yiighegha malimbano mbole ya kutwihiliha nningo ghwa Chapanga ghuutwihilika kwa njila ya kuhyubhalila. 5 Nningo ghwa lilaghilo ali ndo kukweha upalo, ghuuhumite mu mwoyo ghwa maha, na hwacho yiinogha, na uhyubhalilo ghwa hoto. 6 Bhandu bhangi agilimbuka kuhuma mu agha na kutughila maghombano ghaabhatangatila ng'obhe. 7 Bhangupala kubhegha ahunda bha malaghilo gha Chapanga, angulongela kwa makakala peni bhangughamanya ng'obhe malagho ghaabhalongilite.
8 Tungumanya kukita malaghilo gha Chapanga ndo gha maha, handa paghatumilwa payinoghelwa. 9 Peni tungumanya kukita malaghilo ghabhikwa ng'obhe kwa bhaabheghite na shaliya, ngati kwa akiluka malaghilo na bhangayititkila na bhangantundamila Chapanga na bhanaulemwa na bhaabhaghulitwe ng'obhe kwa kya Chapanga na bhandu bhaalitindinganite na milando ya nnima aghu, na bhandu bhaabhakoma alele bhabhe, akoma bhandu, 10 atyahe, na alume bhaaghonjeka alume ayabhe, na bhaabhapukila bhandu na kuahemela na kwa ahwangi na bhaalapa kwa uhwangi, na kingi kyohele kyanga kulandana na mahundo gha hoto. 11 Mahundo agho ghangubhukana na Nhalo ghwa Maha ghwa ukulu ghwa Chapanga, ghwene nenga Paulo ngamuhwa nandamihe.
Numbo kwa kya lipyanda lya Chapanga
12 Nungunnumba Kilisito Yesu Bambo ghwetu ywakangamuhite makakala kwa kya lihengo lyangu. Nungunnumba kwa kummona nenga kukita nunguhyubhalika, na kakinninga nuntendele lihengo, 13 hata payibhele pamakachu nikinligha na kunpamanda na kuntendela ngakatala, peni Chapanga kakimmonela luhungu kiyaha nikibha ngali kunhyubhalila, na kya habhu nikimanya ng'obhe kinikitendilite. 14 Bambo ghwetu kakinnemelela umaha ghwake ghuutangalite, kakimbegha kunhyubhalila mwene na upalo mu kulilunga papamu na Kilisito Yesu. 15 Nongelo ayi ndo kulyaghila, na kangi yingunogha kuyitikilwa, Kilisto Yesu kakihika mu nnima kualopoha alemwa. Na nenga ndo nhokelo kyanalumu kupitingana bhoha, 16 peni Chapanga kakimmonela luhungu, ngati Kilisito Yesu kaghubhonehe ulimbililo ghwaki ghwoha kwa nenga, niibheghite nhokelo kyanalumu kupitingana bhandu bhoha, handa nhwano kwa bhala bhene mbole ya nenga bhaanhyubhalilia na kukamuhwa ubhumi ghwa nga kupela. 17 Kwa mwene ywakabheghite Mutwa ghwa manjubha ghoha, ywanga kuhwegha, ywanga kubhonekana, uhokamo na ukulu kakamuhwe Chapanga ghweka chake mbaka manjubha gha nga kupela! Ayi mwika.
18 Timoti mwana ghwangu, Nungukukamuha ngwiliho ayi kubhukana na malagho gha ulondohi ghaakambukitwe pamakachu gha kya ghwenga, malagho agho ghabhe nkoha ghwako ghwa kututanila maha mu ngondo ya kuhyubhalila, 19 na ghukamule kuhyubhalila na mahwacho gha maha. Bhandu bhangi bhakiyihwa ng'obhe kiibheghite nkati yabhe na bhakihanjaghana kunhyubhalila Chapanga. 20 Mu bhene bhabhegha Humenayo na Alekisanda bhene nibhakamuha kwa Nchipila, ngati ahundwe na akotoke kunnligha Chapanga.