Lihamba lya Paulo kwa bhandu bha
Kuefeso
Ulongolelo
Lihamba ali kwa Akaaefeso likityekwa ugheghela na manjubha agho agho na lihamba lya Akaakolosai ngungwa ya sitini mbole ya kubhelekwa Yesu. Yunakutyeka kangumalimanyiha mwene handa Nndumilwa Paulo, kipalamande kya 1:1. Asomi atangala bhanguyitikila kukita Paulo kakityeka lihamba ali kwa Akaaefeso payibhele libhegha ng'obhe na majambuho kwa mundu handa ghanakubhoneka mu lihamba lya Akaakolosai. Kubhukana na nnando aghu pangi lihamba ali likihwachilwa lighende mumangwemuko gha bhandu bhanakuhyubhalila Kilisto mu nkoa ghwoha ghwa ku Efeso. Paulo bhubho kangukambuka kukita kakibhegha kukibhopo pakatyekite lihamba ali, kipalamande kya 3:1, na 4:1 na 6:20. Paulo ndo kakimpegha lihamba ali Tikiko kayeghe pabhabheghite mu mwanja ghwake ghwa kutyangila ngwemuko lya Chapanga lya akwo Efeso 6:21-22.
Efeso kikiibhegha Kitami kikulu muno na kikibhegha liboma likulu lya nnima ghwa Loma kwa nkoa ghwa Asiya njoko. Efeso yikimanyikwa muno kukita ndo nyumba ya kuntundamila chapanga nndala ghwa Kigiliki ywakakemitwe Atemi, mandendelo kipalamande kya 19:23-31. Ngwemuko lya bhandu bhahyubhalila Kilisto palitandite likibhegha nyanyi, peni kuulongolo bhakilibhweda, kitabho kya uhughulo kipalamande kya 2:1-7.
Mulihamba lyake kutandila kulongolo mbaka pakati, Paulo kangulubhulila bhula Chapanga pakaahaghulite bhandu bhake na pakaalopohite bhombe kubhukana na ulemwa kwa kunhyubhalila Yesu Kilisto. Paulo kangulinganiha ngwemuko lya bhandu bha Chapanga na mmili ghwene Kilisto ndo mutwe ghwa mmili aghwo, na kangi kangulinganiha hana da linjengo lya Kilisto ndo kitamiko kya liganga lyakunoghela. Kutandila pakati ya kitabho mbaka kuulongolo, Paulo kangulaghila bhula bhangunoghwa kutama handa bhandu bhanhyubhalila Kilisto.
Ghaabheghite
Paulo kangulimanyiha mwene na kanguajambuha Akaefeso, kipalamande kya 1:1-2.
Kangi ywombe kangulubhulila ulongo ghwa ngwemuko lya bhandu bha Chapanga ugheghela na Kilisto, kipalamande kya 1:3—3:21.
Kuulongolo paulo katyeka bhula bhandu bhanhyubhalila Kilisto mubhanoghwa kutama, kipalamande kya 4:1—6:20.
Kuuhiko Paulo kanguyomolela kwa kuapegha usigho, kipalamande kya 6:21-24.
1
Nenga Paulo, nndumilwa ghwa Kilisto Yesu kwa kupala Chapanga.
Nunguatyekela lihamba ali mwenga bhandu bha Chapanga bha akwo Efeso, mummeghite ahyubhaliko mu kulilunga na Kilisto Yesu. Nunguayupila kwa Chapanga Tate ghwetu na Bambo ghwetu Yesu Kilisto, kabheghe mwenga umaha na ntame kwa uhihimilo.
Nonelo hya Chapanga mu Kilisto.
Katikilwe Chapanga na Tate ghwa Bambo ghwetu Yesu Kilisto, mana twenga mu kulilunga na Kilisto katunonela na katupegha nonelo hyoha hya kunane kupitila Nhuki ghwa Chapanga. Kukali na kubhumbwa kwa nnima, Chapanga kakitupala na kakituhaghula tulilunge na Kilisto. Kakitenda habhu ili tukotoke kubhegha na ulemwa muulongolo ghwake.
Kakitenda habhu kiyaha kakitupala. Chapanga kakilamula kutandila ulongohi tubheghe bhana bhake kupitila Yesu Kilisto, aki ndo kyakapalite kukitenda na ndo kiinnoghite. Habhu, tunnumbe Chapanga kwa umaha ghwake ghwakatupeghite twenga tuulilungite na Mwana ghwake ywakampala. Kiyaha kwa kiho kyake Kilisto twenga tukombolelwa, mana ulemwa ghwetu ghubhuhwa. Habhu ndo muyibhele telatela na ukulu ghwa umaha ghwake, kupitingana kwa agho, Chapanga kakitupegha umaha ghwake ngenju.
Papamu na malango na umanyi ghwake ghwoha. Chapanga kakitutangatila kumanya kila kyakakipalite, kakitumanyiha nnando ghwangamanyika telatela na ulamulo ghwakaupalite kupitila Kilisto. 10 Npangilo aghwo ghwene Chapanga kangaghuyomolite mumanjubha ghanakunoghela kuhika. Manjubha agho Chapanga katahikungana papamu hibhumbe hyoha, hilibhi hyoha hiibheghite kunane na pannima, hyabhegha hingulongohwa na Kilisto.
11 Mu kulilunga na Kilisto, twenga bhubho tupeghwa ulopohi handa mutupangilitwe na ulamulo ghwa Chapanga, ywombe kangutenda milando yoha kulandana na mapalo ghake. 12 Basi, twenga tuulongolite kubhika udumbilo ghwetu kwa Kilisto, tungunoghwa tuulumbe ukulu ghwake Chapanga!
13 Na mwenga bhubho mummeghite ng'obhe Ayahudi nnyihwa Lilagho lya hoto, mana yake ndo Nhalo ghwa Maha ghuuyegha ulopohi. Munnyubhalila Kilisto na Chapanga ili kubhoneha kukita mwenga mulilunga na Kilisto, kakiamatika mango kwa kaapegha yula Nhuki ghwake ywakatulaghite. 14 Aywo Nhuki ndo ulyaghilo ghwa kumokola ghoha ghene Chapanga ghakaalaghite bhandu bhake, na nnando aghu ghungutupegha makakala gha kumanya kukita Chapanga kataakombola bhandu bhake bhoha. Tughutike ukulu ghwake!
Paulo kanguayupila bhandu bha ku Efeso
15 Kubhukana na nnando aghwo, kutandila panyuhite bhula mungunhyubhalila Bambo gwetu Yesu Kilisto, na kuapala bhandu bhoha bha Chapanga, 16 manjubha ghoha ninaleka ndwee kunnumba Chapanga kwakya mwenga. Nunguakulungwa mumayupo ghangu, 17 nungughendelela kunnyupa Chapanga ghwa Bambo ghwetu Yesu Kilisto, Tate ghwa ukulu kabhapeghe mwenga Nhuki ghwa malango ili nhotole kummanya kyanalumu. 18 Nungunnyupa Chapanga kayihughule myoyo yenu ili mmanye uhoto na mmanye milando ya maha yene Chapanga yakaabhikilite kwakya mwenga, 19 kangi nhotole kumanya bhula makakala makulu paghatenda lihengo kwa twenga bhatunhyubhalila Yesu. Likalama alyo lingutenda lihengo nkati mwetu tela na makakala ghala makulu muno 20 ghakaghatumilite kunhyuha Kilisto kuhuma mu kiho, kakimmika pahala pa uhokamo. 21 Akwo kunani, Kilisto kangutabhala kila ntabhala na hilongohibahangi, ubhutwa. Kangutabhala unani mwa kila kilibhi kiibheghite na makakala, ndo nkulu kupitinga makakala ghoha ghene bhandu bhangughatundamila. Yowombe kangulongoha hilongohi bha hinu bhaabheghite pannima na hilongohi bha nnima ghuupala kuhika. 22 Chapanga kahibhika hilibhi hyoha mumakakala gha Kilisto ili kulitangatila ngwemuko ya bhandu bhanakunhyubhalila Kilisto. 23 Ngwemuko lya bhandu bha Chapanga ndo mmili ghwa Kilsto, naywo Kilisto ndo handa mutwe ghwa ngwemuko ya bhandu bha Chapanga. Kilisto kangutwiliha hilibhi hyoha kila pahala na kanguatwiliha bhandu bha chapanga.