YOHANIS
Ikanu Sou Iake rerihoni Yesus
Anamana Mautunue
Yohanis ne Sou Iake rerihoni Yesus reini mo, rerihoni Yesus Kristus mo Ia seia. Ia mo, ihokai on roe noiyaha na iapuheu mansiau. Yohanis iruni na Yesus iatuhete sio mansiau, isuisene sio kupua, iuna sio matana oamahaiso, na iuna sima-simana. Iuna rai pusire suka samatoro, sio osotai, ouna sinsarai, na sio ororui roe hini, ne onona tonu iamahaiki honu.
Surate reini nene nanae Sou Iake, areimo tau nene sirita rerihoni sapan na Amari Anahatana iaisosi Yesus Kristus tau imatai na iamahaiki honu tau iusi mansiau no rosau, na ia seia man wain iparisaa tanui ouna iake nnai honu, na oamahaiso okatai rotu-tu ria supan.
Sani ita ihatae tau sura Yohanis ne Sou Iake rerihoni Yesus reini mo, “iahanai” ruae oi arihoni sura Sou Iake tonu waron tamena rai. (Matius, Markus, na Lukas). Areimo, tau Yohanis mo, iroma sirita panesi waron ruaya oi, waron noi sura Sou Iake tonu waron tamena rai. Ia iae iruni panesi rerihoni Yesus tau waimo hasae ikata sio umau man (3:1-21, 4:1-42, 13:1 - 17:25, 19:25-27, 20:11-18).
Ia sia wain ikanu Surate reini: Mai surate reini reasau ia-ia tewa rerihon ia seia sahoro ikanu surate rei. Ia wain ikanu surate reini mo, hasae isima na ruai osi “Yesus ne mampusue wain anoi runai nai osa” (13:23, 19:26, 21:20, 24). Sani pusu sio mainaya tau kereya naon-naone, ia rei mo, Yohanis, ia iae ia wain saka ikanu surate1-3 Yohanis na Yohanis isupu kakinate. Yohanis mo ia Yahudi, Yakobis wanin, ia iae ia isa arihoni Yesus ne mampusua hutusa rahana ua. Ia mo, saka ikata-kata Petrus runa Yakobis, tonuso ohaineke na Yesus nai osana onoo sae man waron sio mampusu tamena onoore tewa (Matius 17:1-13; Markus 5:37, 14:32-33). Yesus isaai na roe noiyaha suka, samatoro Yohanis iuna ia mainae tau sio wason oparisaa roe Yerusalem (Galatia 2:9; 2 Yohanis 1:1).
Surate reini mo, osi ia seia: Areimo tau Yohanis iuna ia mainae tau sio wason oparisaa roe Yerusalem, Ia mo, kani ikanu surate raini osi sio wason oparisaa roe kota rei runa sio sui supan man. Ne anamanae wani isupui arihoni sae wani ikanui rei mo, hasae osi sio wason oparisaa man tewa, ne osi sio wason oparisaa tau Yesus tewasi sui supan man oi. (20:31). Reiso, Yohanis ikanu surate reini mo, osi ia seia man, sio wason sio Yahudi na sio wason sio Yahudiu tewa. Arihon rei, reiso ianamana erepusu sio Yahudiu no monna mkane runa sio Yunani no monna mkane na ianamana rerihon Yesus mo, ia seia.
Yohanis ikanu surate reini nanie tau sae: Yohanis ianamana rerihoni nanie ikanu surate reini tau Yohanis 20:30-31. Ikanu surate reini na sio oparisaa ata Yesus mo Anahatana Anai. Oni iruni mataanoe asi, iasau nea ata, Yesus mo, Anahatana, na ikata Anahatana oni nante na tuniai reini waron tewasi (1:1-5). Erepusu Ia, mansiau titue-tue oationa Anahatana (1:18, 14:6-11).
Ia iae ikanu surate reini na sio oparisaa ata Yesus mo Ia wain Anahatana Ihitiki na Iapuheu mansiau. Amari Anahatana iaisosi Yesus na ihokai mai tuniai na imatai iapuheu mansiau arihoni no rosau (3:16). Na sio wason oparisaa tanui oamahaiso rotu-tu ria supan okata Anahatana.
Surate reini resamai tau inasa rai:
1:1-18 | Yesus mo, Ia seia. |
1:19-35 | Yohanis ia mamsohue isima runa Yesus mo, Ia seia. |
1:35 - 12:50 | Yesus ne sima-simana runa ne matuhetena. |
13:1 - 17:26 | Yesus iatuhete ne mampusua. |
18:1 - 20:29 | Sio osota Yesus, sio ororui roe hini, oyo iamahaiki honu. |
20:30-31 | Nanie tu-tu Yohanis ikanu surate reini. |
21:1-23 | Yesus iatuhete ruai osi ne mampusua. |
21:24-25 | Yohanis ne anamanaya waron tau muie. |
1
Yesus mo, Anahatana ne Sou
1 Mataanoe, oni Anahatana ihaye tau tuniai reini tewasi, Ia isa wain.
Ia reimo, sio oaoiki tau Sou.
Sou rei ikata Anahatana.
Sou rei mo, Anahatana ruai.
2 Ikata Anahatana oni ihaye tuniai reini tewasi.
3 Pusu Ia, Anahatana ihaye tau rai pusire.
Sani Ia wain tewa, Anahatana ihaye tau saisa tewa.
4 Ia sahoro iuna pusire ramahai.
Ia wain iapuhaita rei mo, irori manahane osi mansia pusiki na oanei sae sahoro manisate.
5 Mansia mo, openeso tau Sou rei, tau iatuhete ata ouna kahatene.
Ne sio kahatena onete kua Sou rei tewa.
Noo sani pumono renete kua manahane tewa.
Sou rei iatuhete sae sahoro manisate sirinia.
6 Anahatana iaisosi ia isa. Ia rei mo, nanai Yohanis. 7 Yohanis ihokai na isima runa manahane rei. Isima runai na mansia pusiki oparisaa tau manahane rei. 8 Ia mo, manahane rei tewa. Ia mo, hasae isima runa manahane rei man. 9 Ia wain sahoro ia manahane rei mo, Ia wain iatuhete sae wani manisate osi pusita. Ia mo, wain ihokai mai tuniai reini nea.
10 Ia mo, wain mai tuniai nea. Ia sahoro ihaye tau tuniai reini. Ne sio mai tuniai rei oanei tewa ata Ia mo, arihoni Anahatana. 11 Ihokai mai ami Yahudiu. Tea mo, ami wan ruai ne mansiau wan iromama. Ne, ne mansiau, sio Yahudiu, sio panesi openeso tanui. 12 Ne sio wason oatarimai mo, Anahatana ihitiso tau ne hehuka. Ihiti sio wason oparisaa tanui tau ne hehuka. 13 Ihitiso tau ne hehuka pusu no upu momou wason ne mansiau areimo tewa. Ihitiso tau ne hehuka pusu pina hanai no maue nanie osusu areimo tewa. Ne ihitiso tau ne hehuka areimo, tau Anahatana ruai sahoro nanie ihitiso.
14 Reiso Sou rei iamrai iuna mansia. Irue ikataso mai tuniai reini. Onoo ne kawasa nea. Ihokai on roe Amai Anahatana. Amai irui kawasa osiki. Ia mo, Ia osa ruai man. Masike mansiau opalalosa iae, irui iake mainae osiso sirinia. Iatuheteso runa sae wan manisate rerihoni Anahatana.
15 Yohanis isima nnai osi sio panesi. Reiso iakapona iahata, “Uasau nea ata Ia isa mka ihokai tau muie. Ia mo, ia mainae inesi au. Tea mo, au wan tewasi, ia wain potuina nea. Ia reimo sahoro ain uasau nnai rei. Ia rei tea!” 16 Masike ita ipalalosa iae, irui iake mainae osi pusita ututa sirinia. 17 Tea mo, Anahatana irui ne maunauna osi Musa na isima runare osi rea upu momou. Ne, pusu Yesus Kristus, Anahatana iatuheteta ata, masike ita ipalalosa iae, irui iake mainae osita sirinia. Isima runa sae wan manisate. 18 Ia seia man inoo Anahatana tewa. Hasae Anai osa ruai tunne wain ihaineke runai man, sahoro isima runa Amai Anahatana osita nea.
Yohanis iruni rerihoni Yesus
19 Taue isa, sio mainaya arihoni akama Yahudi roe kota Yerusalem oaisosi sio imam umau runa sio arihoni ipane Lewi umau. Sio Lewi oanori roe Anahatana ne numa mainisie oakahai sio imam. Sio mainaya oaisosiso na oeuso oasei tau Yohanis. Oasei tanui ata, “Ano reini mo, ano seia?” Oyo isima runa Yesus osiso. 20 Iasau mai uao anoa. Iahata, “Au mo, Au wan Aia wain Anahatana Ihitiki na Iapuheu Mansiau rei mo, tewa.”
21 Ouni oasei tanui honu. Oahata, “Munata san rei mo, ano mo, ano seia? Ano reini mo, Elia si?”
Iasau osiso, “Tewa! Au reini mo, Elia tewa.”
Ne ouni oasei tanui honu. Oahata, “Pene tu-tu ano reini mo, ia mamsima runa Anahatana ne maunauna isa waini Anahatana itotoe runai nea rei te sae rei?”
Yohanis iasau osiso honu. Iahata, “Au reini mo, ia mamsima runa Anahatana ne maunauna waini itotoe runai rei mo, tewa.”
22 Ne tau muie san rei, oasei tau Yohanis nai osa-sa honu. Oahata, “Aree asau mai ata ano reini mo, ano seia? Ami mo, kahurae anei na anunima, asau osi ma sio mainaya wason oaisosima reini.”
23 Yohanis iasau osiso rerihoni Yesaya ne anamanae isa. Yesaya mo, naone ia mamsima runa Anahatana ne maunauna isa. Yesaya ikanu ata,
“Au reini mo, au wani uhatae osi mansiau pani otoe huie runa nioku mainae ata,
‘Seka tau anomo sani sio seka tau arena osi Upuri na inikui.’ ”
24 Tau sio wason sio mainaya oaisosiso oasei rei mo, sio onata umau arihon akama Yahudi wasumo oi. 25 Oasei tau Yohanis oi. Oahata, “Sani munata ano reini mo, Aia wain Anahatana Ihitiki na Iapuheu Mansiau tewa. Ano mo, Elia tewa. Ano mo, ia mamsima runa Anahatana ne maunauna isa waini itotoe runai nea rei tewa. Reiso, sapan na asohuso na mansiau oanei ata oarihoni no rosau nea?”
26 Yohanis iasau osiso, iahata, “Au usohu mansia tau tihu. Ne, Ia isa wain ikatamo ne oationai tewa. 27 Ia mo, mka ihokai tau muie. Ne Ia mo, Ia mainae inesi au. Reiso nanie unosu ne sandaliu arihoni ain atua mani oo, umoniki. Reiso unosure mo, pannuhu tewa.”
28 Yohanis isohu mansiau poe nia Betania, poe Wae Yordan on poe hae rani mata msaie.
Yohanis iasau ata Yesus mka noo sani Rompa Anae wan sio ohunui na iusi re rosau
29 Nene han san rei, Yohanis inoo Yesus ihokai mai tanui. Iahata, “Masi onoo! Ia mo, Anahatana iromai na irui ruai osi sio ohunui noo sani rompa anae wan ita Israel ihunui na iusi re rosau. Tea mo, mka iusi mansiau no rosau. 30 Ia onate rei sahoro uasau runai osimo rei. Uasau ata mka ihokai tau muie. Ia mo, Ia mainae inesi au. Areimo tau Ia mo, wain naone nea samatoro au. 31 Naone au ruaku uanei tewa ata Ia mo, Ia seia. Ne masike uanei tewa ata Ia mo, Ia seia, uhokaku na usohu omi Israel tau tihu na mansiau oanei ata oarihoni mo rosau nea. Usohumo na oationai.”
32-33 Pusi, oyo Yohanis isima osi mansiau rerihoni sae waron Anahatana iatuhetere osiki nea rei. Iahata, “We kakau waniu ee! Anahatana wain iaisosiku na usohuso na mansiau oanei ata oarihoni no rosau rai. Iasau osiku ata, ‘Sani anoo we Inaha isipui oyo iatasohoi tau Ia isa mo, Ia rei wain mka irui we Inaha osimo.’ Taa ihokai, uationai tewa ata Ia mo, Ia seia. Ne unoo Anahatana ne Inaha isipui on roe nante nooi sani manu puane hatae isa oyo iatasohoi roe tanui samatoro uationai. 34 Unoo rai pusire tau ruaku mataku nea. Reiso usima osi pusimo ata Ia mo, Anahatana Anai.”
Yesus iroma Simon Petrus runa Anreas na ouna ne mampusua
35 Nene han san rei, Yohanis waipo wae Yordan honu ikata ne mampusua ua. 36 Taa inoo Yesus iniku, oyo iasau osi ne mampusua ua rei. Iahata, “Masi onoo! Ia mo, Anahatana iromai na irui ruai osi sio ohunui noo sani rompa anae wan ita Israel ihunui na iusi re rosau.”
37 Taa oatinu sae wani Yohanis iasau rei, oyo uaso oeu pusu Yesus rei sirinia. 38 Oyo Yesus iuni inoo hae muie, inoo uaso wason oeu pusui. Oyo iasei tau uaso. Iahata, “Uamo wan onina sae?”
Uaso oasau ata, “Ano Ona Matuhetene, Ano mo, aruea sui supa?”
39 Iahata, “Mai na mka uamo ruamo onoo.”
Reiso uaso oeu okatai na onoo ata irue sui supa. Tau reimo kani yam ate ran manne. Oyo uaso orueso katai rotu-tu ranie resohui.
40 Ia isa arihoni sio ua wason oatinu Yohanis ne anamanae oyo oeu pusu Yesus rei mo, nanai Anreas. Ia mo, Simon Petrus wanin. 41 Anreas inuniki on pan Yesus oyo ieui inina kakai Simon sansana. Isupui, oyo iasau osiki. Iahata, “Anoo! Ami asupu Ia wain sio oiki tau Mesias nea.” (Sio oiki tau Kristus oi. Kristus nene nohue mo, Ia Aia wain Anahatana Ihitiki na Iapuheu Mansiau.)
42 Oyo Anreas irori kakai osi Yesus. Yesus inoo mai Simon ia-ia, oyo iasau osiki. Iahata, “Nanam Simon. Amam nanai Yohanis. Ne uhete nanam tau Kepas.” (Kepas nene nohue tau sou Yunani mo, Petrus. Petrus nene nohue mo, hatu.)
Yesus iroma Natanael runa Pilipus na ouna ne mampusua
43 Nene han san rei, Yesus iapamata sou nanie ieu poe otoe Galilea. Isupu Pilipus oyo iasau osiki ata, “Pilipus, mai na apusuku.”
44 Pilipus mo, ia on pan kota Betsaida. Anreas runa Petrus iae on pani kota rei oi. 45 Pusi oyo, Pilipus ieu isupu Natanael. Iahata, “Anoo! Ami asupu Ia waini naone Musa ikanu rerihoniki tau ne maunauna nea rei. Sio mamsima runa Anahatana ne maunauna iae oasau runa Ia rei naone nea oi. Ia mo, nanai Yesus, Yusup anai hanaie. Ia mo, ia arihoni nia Nasaret.”
46 Ne Natanael iahata, “Nasaret? Sae isa wan iake mo, rehokai on pan nia ikine rei mo, tewa!”
Pilipus iahata, “Munata san rei mo, mai na ruam anoo tau matam!”
47 Taa Yesus inoo Natanael wain ihokai mai tanui, iahata, “Masi onoo ia rei ee! Ia mo, titue-tue ia Israel. Ia mo, ianei iakarota iakanihu anamanae tewa.”
48 Oyo Natanael iasau osiki. Iahata, “Ama, sapani na Ano anei rerihoni au reini?”
Yesus iasau ata, “Oni Pilipus ieu ioia tewasi oimo, unooa. Ano wapo ai ara nohue asi.”
49 Pusi, oyo Natanael iasau iahata, “Ano Ona Matuhetene! Au mato uanei reini ata Ano mo, titue-tue Anahatana Anai. Ano mo, ita Israel ma Ia Aia!”
50 Yesus iasau honu ata, “Uasau ata unooa nea poe ai ara nohue man reiso aparisaa rei sirinia si? Atinu! Ano mo, mka anoo sae umau honu waron ranesi reini.” 51 Oyo iakapena iahata, “Oatinu ia-ia mai, nanie uasau osimo! Omi mo, mka onoo nante rehukai oyo Anahatana ne maisosia on roe noiyaha osipu osaa mai Au Tumata Reini wain Anahatana Ihitiku.”