Baruwa ya P'aulo kwa
AFILIPI
Uthongodhyeri
Baruwa ii yandhikwa ni P'aulo wakathi arihokala a jela. Lengo ra kuyandhika were ni kuashukuru Amasihia a Filipi kwa vigerwa marizhomuhirikira na pia kwa mavoyo ga kwao (1:5-7; 4:10-19). P'aulo wakathi anandhika baruwa ii were ana th'amaa nikwenda akambola kuko jela ili aenderere kuhubiri Uv̱oro Udzo, ela hatha hamwenga na vizho were anamanya kamare kukala kala k'andambozwa, andahenda kwalagwa (1:21; 2:17; 3:10).
Mudzi wa Filipi u kahi za luhande lwa kwa vuri lwa ts'i ya Ayunani luifwalo Mak'edonia. P'aulo arihozhoga mudzi wa Filipi, wakala ndo adzangira Ulaya kuhirika Uv̱oro Udzo kwa mara ya kwandza be vizho. Bai wahubiri Uv̱oro Udzo kuko na akiandzisha kanisa (Mahendo 16).
Lengo ra baruwa ii
Kahi za baruwa ii P'aulo anaambira Amasihia kuko Filipi kukala k'amana budhi kupata mateso dza here Jesu arizhopata mateso na dza viryahu P'aulo arizho anateseka. Anaambira kukala mandihoteseka, nimahende raha mana gago ganakala kwa ut'u wa kumukuluhira Jesu (1:28-30).
Kahi za kanisa riri ra Afilipi, kwakala na at'u angine mariokala manaamba kukala at'u suthi mathuwe Sheria ya Musa ndo madime kuokoka. Ela P'aulo ye akiakanya Afilipi akiambira madzitsundze na ao at'u mario ni here k'uro (3:2-11). Pia kwa upande mungine baruwa ii ina maut'u manji ga kufwahiza. Kwa mufano, P'aulo a jela, ela ko ana raha, kwa kukala kwakwe iye kila rikalaro k'aridima kumuhendya akakosa kuhenda raha. Kidza anakumbukira viryahu Amasihia a Filipi marizhomwaviza.
Maut'u garigo mumu
Mulamuso na mavoyo 1:1-11
P'aulo ana raha, mana Uv̱oro Udzo unahubiriwa 1:12-30
Kudzitsereza kwa Masihi 2:1-11
At'u a Mulungu manav̱irya kukala mulangaza 2:12-18
P'aulo anamulika T'imoth'i na Epafurodito 2:19-30
K'akuna kit'u kibomu here kumumanya Masihi 3:1-21
P'aulo anaaadha Afilipi 4:1-9
P'aulo analazha muv̱era kwa zawadi arizoreherwa 4:10-20
Maut'u ga mwisho-mwisho 4:21-23
1
1:1 T'imoth'i: 1 Akor 4:17Baruwa ii ninayandhika mimi P'aulo, hamwenga na T'imoth'i. Siswi fu ahumiki a Masihi Jesu. Funayandhika kwenu ninwi at'u aeri, hamwenga na mabishopu enu na ahumiki kuko mudzi wa Filipi.
Bai nema na dheri kula kwa Mulungu Babiyehu na Bwana Jesu Masihi, navikale kwenu.
P'aulo analazha muv̱era kwa Mulungu
1:3 Arum 1:8-10; 1 Akor 1:4; 1 Ath'es 1:2-3Ninamulazhira muv̱era Mulungu wangu kwa ut'u wenu kila nimukumbukiraho. Kila nimuvoyeraho nyosi, nikumuvoyera na raha. Ninahenda vizho kwa viryahu murizhoungana nami na mukinaviza kuhubiri wo Uv̱oro Udzo kula yo siku murihokuluhira hatha vivi. 1:6 2:13; Siku: 1.10Na nina hakika kukala iye Mulungu ariyeandzisha kazi ii mbidzo ndani mwenu, andaenderera nayo muhaka aimarigize siku iryahu Jesu Masihi andihokudza.
1:7 2 Akor 7:3; Aefe 3:1Ninwi be ninamuhendza wakathi wosi, ndosa ninamuaza kahi za kila kit'u nihendacho. Na vizho be ni karakara kamare, kwani Mulungu wafuhasa na akihup'a kazi ya kwakwe fuihende hamwenga. Nirihokala ninauhehera Uv̱oro Udzo na kuuhendya umanywe kukala ni wa jeri, ninwi mwanisaidhia. Na hatha vivi nirizho haha jela kidza munanisaidhia kuhubiri wo Uv̱oro Udzo vizho. 1:8 1 Akor 16:24; Mwiri wa Masihi: 2 Akor 5:14Gaga ninenago be ni ga ujeri, na Mulungu ni shudhia. Ninamuhendza zhomu kidza nina p'ola nanwi, na Masihi Jesu nde anihendyaye nihende vizho.
1:9 Akol 1:9-10Nimuvoyerazho mimi, ni kwamba mahendzo genu gaenderere kukula kwenda-kwenda, na mumumanye Mulungu zaidhi. Kidza mudime kutsagula ridzo na rii, 10  1:10 Arum 12:2; Aefe 5:27; Aebu 5:14; Siku andihouya Masihi: 1 Akor 1:8; 2 Akor 5:10; Afil 1:6; 2:16mana nahendza mumanye kifwahacho kuhendwa ni hicho. Kalani aeri hatha siku andihouya Masihi. 11  1:11 Joh 15:8; Jako 3:17Ishini maisha ga kumufwahiza Mulungu kwa ngira ya Masihi, ili at'u makiona zho murizho munaishit'o, mamulike Mulungu na mamup'e nguma.
P'aulo ana raha, mana Uv̱oro Udzo unahubiriwa
12  1:12 Aefe 3:1; 2 T'imo 2:9Ndugu zangu, nahendza mumanye kukala gosi garigonipata mimi, gadzauhendya wo Uv̱oro Udzo uenderere t'ot'ot'o. 13 Maut'u gago ganaviza kuueneza wo Uv̱oro Udzo. Kwani o shikari a mumu nyumbani mwa muthawali na at'u angine osi, manamanya kukala ni jela kwa kukala ninamuhumikira Masihi. 14 Na kufungwa kwangu kudzaahendya anji a o ndugu zangu, mangizwe nguvu mamukuluhire Bwana bila wasiwasi. Kwa vizho, manahubiri neno ra Mulungu bila woga wowosi.
15  1:15-17 2 Akor 2:17Ela hamwenga na vizho, hana angine manahubiri Uv̱oro wa Masihi kwa ut'u wa wivu na kupingana nami. Angine manahubiri at'u kwa nia mbidzo. 16 Aa mahubirio kwa nia mbidzo manavihenda kwa ut'u wa mahendzo. Manamanya kukala Mulungu adzanika haha jela kwa ut'u wa kuuhehera wo Uv̱orowe Udzo. 17 Ela o angine, mamuhubirio Masihi kwa kupingana nami, lengo rao ni manithabishe mumu jela. 18 Ela vizho k'avinithethenya bule. Nasikira raha zhomu, kwa kukala Uv̱oro Udzo wa Masihi unahubiriwa. Makamuhubiri kwa nia mbidzo, hedu kwa nia mbii, ye bado anahubiriwa thu. Na sindaricha kukala na raha kwa vizho. 19  1:19 Arum 15:30Namanya kukala haha jela nindambola, mana munanivoyera na Roho wa Masihi naye ananaviza.
20 Ut'u niuhendzao, na nirio nina th'amaa nawo moyoni mwangu, nikuenderera kuhenda kazi ii bila aebu. Namala vivi nihende kazi bila woga, dza vizho zha hangu chaho, ili kahi za hali ii niriyo nimup'e nguma Masihi hatha chamba ndalagwa.
21  1:21 Agal 2:20; Akol 3:3-4Lengo rangu ra kuishi nikumuhumikira Masihi, nikifwa kwangu ni faidha. 22 Nikikala moyo nindahenda kazi ya kuoneka. Kwa vizho simanya nitsagule hizho, 23  1:23 2 Akor 5:8-9kwani zhosi ni vidzo. Nahendza zhomu kuhauka haha urumwenguni na nikakale na Masihi, mana vizho ni vidzo zaidhi, 24 ela kwa ut'u wenu baha nikale moyo kwandza. 25 Ninamanya kamare kukala nindaima-ima nanwi nyosini, ili mukale na raha na muenderere kahi za kumukuluhira Masihi. 26 Na hatha fundihoonana kaheri kuko kwenu, mundakala na chausa cha kudzionya kwa gago andigokala Masihi Jesu wanihendera.
27  1:27 Akol 1:10; 1 Ath'es 2:12Bora thu muhakikishe kukala munathuwa malagizo ga Masihi t'ot'ot'o. Ndakudzamulola, sindakudzamulola, nahendza nisikire kukala mu t'ot'ot'o, na mu kit'u kimwenga kahi za kuukuluhira uwo Uv̱oro Udzo wa Masihi.
28 Musogohe ao mamupingao, mana vivi vindaanyesa kukala Mulungu andamwakola, ela ao andaanonga-nonga. 29 Mana mudzagerwa nafasi ya kumuhumikira Masihi, si kwa kumukuluhira thu-thu-thu, ela hatha kwa kupata thabu kwa ut'u wa iye. 30  1:30 Mahe 16:19-40; Afil 1:13Vikara nanwi mundadima kuhala muza hamwenga nami kahi za yo k'ondo. K'ondo ii, ni iyo muriyonona nikiipiga ho nyuma, na ni iyo vizho nichereyo kuiheha here musikirazho.

1:1 1:1 T'imoth'i: 1 Akor 4:17

1:3 1:3 Arum 1:8-10; 1 Akor 1:4; 1 Ath'es 1:2-3

1:6 1:6 2:13; Siku: 1.10

1:7 1:7 2 Akor 7:3; Aefe 3:1

1:8 1:8 1 Akor 16:24; Mwiri wa Masihi: 2 Akor 5:14

1:9 1:9 Akol 1:9-10

1:10 1:10 Arum 12:2; Aefe 5:27; Aebu 5:14; Siku andihouya Masihi: 1 Akor 1:8; 2 Akor 5:10; Afil 1:6; 2:16

1:11 1:11 Joh 15:8; Jako 3:17

1:12 1:12 Aefe 3:1; 2 T'imo 2:9

1:15 1:15-17 2 Akor 2:17

1:19 1:19 Arum 15:30

1:21 1:21 Agal 2:20; Akol 3:3-4

1:23 1:23 2 Akor 5:8-9

1:27 1:27 Akol 1:10; 1 Ath'es 2:12

1:30 1:30 Mahe 16:19-40; Afil 1:13